24.06.2018 Views

qronika+237

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />

ucnobi qronika<br />

kasiaSi ruseTis Semosvlis Semdeg,<br />

es iyo pirveli SemTxveva, rodesac<br />

regions damoukidebeli, sakuTari<br />

xelisufleba hyavda. marTalia,<br />

komisariats damoukidebloba ar<br />

gamoucxadebia da Tavi isev ruse-<br />

Tis nawilad miaCnda, magram, realurad,<br />

ZlevT yvela dawesebulebebs da sTvis CamorTmeul miwebs; mospobda<br />

kavkasiam sakuTari saqm-<br />

moxeleT saqmeebis Sesaxeb komisariats<br />

wodebriv upiratesobas da gaeebis<br />

mogvareba Tavad daiwyo.<br />

mimarTon.<br />

auqmebda yvela im dawesebulebas, xelisuflebis cvlilebisa da<br />

komisariatis Tavmjdomare, romelic uzrunvelyofda wodebriv<br />

regionSi Seqmnili sagangebo mdgo-<br />

Sromis saministros saqmisa da gareSe<br />

upiratesobas.<br />

mareobis gamo tfilisis muSaTa da<br />

saqmeTa komisari e.p. gegeWkori.<br />

mowodebaSi aRniSnuli iyo, rom jariskacTa deputatTa sabWos aR-<br />

amierkavkasiis komisariati mxars masrulebelma komitetma 27 noem-<br />

saSinao saqmeTa saministros uWerda ruseTis revoluciis mier bers specialuri brZaneba gamoaqveyna,<br />

komisari a.i. Cxenkeli.<br />

aRiarebul xalxTa srul TviTgamorkvevas<br />

sadac moqalaqeebs simSvi-<br />

samxedro da sazRvao saministros<br />

da ecdeboda, amierkavkadis<br />

dacvisken mouwodebda, xolo<br />

komisari a.d. donskoi. siaSi erovnuli sakiTxi umokles miliciis ufross qalaqis dacvis<br />

finansTa saministros komisari droSi samarTlianad gadaeWra. gaZlierebas avalebda.<br />

karCikiani.<br />

rac yvelaze mniSvnelovani iyo, am brZanebis mixedviT im miliciels,<br />

saxalxo ganaTlebis saministros<br />

amierkavkasiis komisariati saWir-<br />

vinc posts daukiTxavad<br />

komisris xan-xoiskis magier od cnobda rusuli frontis mT-<br />

datovebda, sami TviT patimroba<br />

_ xas-mamedovi.<br />

lianobis dacvas da am mimarTul-<br />

emuqreboda. miliciasTan erTad<br />

noemberi<br />

iusticiis saministros komisari<br />

S.v. aleqseev-mesxievi.<br />

gzaTa saministros komisari x.<br />

meliq aslanovi.<br />

miwaT-moqmedebis saministros<br />

komisari neruCevi.<br />

sasursaTo saqmeTa saministros<br />

komisari ter-gazariani.<br />

sazogadoebriv mzrunvelobis<br />

saministros komisari ogajanovi.<br />

saxelmwifo kontrolis saqmeTa<br />

komisari xas-mamedovi”.<br />

ukve meore dRes, 1917 wlis 19<br />

noembers, gazeTi „saqarTvelo” amierkavkasiis<br />

komisariatis programas<br />

aqveynebs, saidanac Cans, Tu ra<br />

politikas gaatarebda regionis<br />

droebiTi mTavroba. dasawyisSi<br />

aRniSnuli iyo, rom amierkavkasiis<br />

komisariati warmoadgenda droebiT<br />

mTavrobas, romelic imoqmedebda<br />

ruseTSi damfuZnebeli krebis,<br />

igive parlamentis mowvevamde.<br />

Tu ruseTSi movlenebi imgvarad<br />

ganviTardeboda, rom damfuZnebeli<br />

kreba ver Seikribeboda, maSin<br />

amierkavkasiis komisariati muSaobas<br />

gaagrZelebda amierkavkasiisa<br />

da kavkasiis frontis damfuZnebeli<br />

krebis wevrTa yrilobamde. Semdeg<br />

aRniSnuli iyo, rom komisariati<br />

gauZRveboda regionis finansebs,<br />

transportis, sursaTisa da<br />

zogadad ekonomikis saqmes; igi<br />

mixedavda jarSi mobilizaciisa da<br />

demobilizaciis sakiTxs, sazogadoebrivi<br />

wesrigis dacvas, ganaxorcielebda<br />

kontrols warmoebasa<br />

da Sromis ganawilebaze; daicavda<br />

muSaTa klasis interesebs, gaanawilebda<br />

saufliswulo, saeklesio<br />

da agreTve msxvili memamuleebi-<br />

ebiT apirebda energiuli nabijebis<br />

gadadgmas. mowodeba Semdegnairad<br />

sruldeboda: „am RonisZiebaTa<br />

dauyovnebliv ganxorcieleba<br />

SeiZleba mxolod erTis pirobiT;<br />

Tu jarma da mcxovreblebma,<br />

_ muSebma, glexebma da jariskacebma,<br />

_ energiulad dauWires mxari<br />

amier-kavkasiis revolucionur<br />

mTavrobis yvela RonisZiebas!<br />

amierkavkasiis komisariatis gankargulebani<br />

da brZanebani SeurCevlad<br />

unda sruldebodes adgilobriv.<br />

am mTavrobisadmi yoveli<br />

urCoba amier-kavkasiis erTa arsebiTi<br />

interesebis winaaRmdeg xelis<br />

aRmarTvad CaiTvleba da ise CaiTvleba<br />

rogorc boroti samoqalaqo<br />

da erovnebaTa Soris ganxeTqilebisken<br />

mimarTuli moqmedeba, ris<br />

mosaspobadac am mTavrobis Semqneli<br />

partiebi da organizaciebi yovel<br />

zomebs ar daeridebian.<br />

am mZime tvirTis aRebisTanave<br />

amier-kavkasiis komisariati mihmarTavs<br />

yvelas, visTvisac Zvirfasia<br />

revoluciisa da Tavisuflebis<br />

interesebi, mWidrod SekavSirdnen<br />

amier-kavkasiis mTavrobis gar-<br />

Semo da mxardamxar gahyvnen mas<br />

revolucionur SemoqmedebiTi<br />

muSaobis gzaze.<br />

amierkavkasiis erebo! Tqveni bedi<br />

Tqvensave xelSia. davamtkicoT,<br />

rom Rirsni varT am diadi misiisa.<br />

aRvmaRldeT am istoriul miznebamdis<br />

da cxadad vaCvenoT mTels<br />

qveyanas, Tu rogor unda didi revoluciis<br />

mcnebaTa mtkiced dacva<br />

da maTi cxovrebaSi gatareba”.<br />

amierkavkasia formalurad<br />

ruseTs mowyda. asi wlis winaT, kav-<br />

N16 (237) 15.05-21.05.2018 w.<br />

wesrigis dacva evaleboda wiTeli<br />

gvardiis nawilebsac, romlebic<br />

tfilisis muSaTa da jariskacTa<br />

deputatTa sabWos aRmasrulebelma<br />

komitetma Seqmna. gvardia, ZiriTadad,<br />

muSebiT iyo dakompleqtebuli,<br />

amitom aRmasrulebeli komiteti<br />

im dawesebulebebs mouwodebda,<br />

sadac muSaobdnen gvardielebi,<br />

maTTvis jamagiri ar SeewyvitaT,<br />

sanam isini qalaqSi revoluciuri<br />

wesrigis dacvas emsaxurebodnen.<br />

garda amisa, brZanebulebaSi<br />

naTqvami iyo: „milicia da<br />

wiTel-gvardielebi movaleni arian:<br />

a) dauyovnebliv daatusaRon<br />

yvela, vinc xalxs mouwodebs darbevisaTvis,<br />

ZaladobisaTvis, vinc<br />

erTi erovnebis warmomadgenlebs<br />

meoreze asisineben da Tavisi moqmedebiT<br />

sazogado wesierebas ar-<br />

Rveven da b) neba ar miscen quCebSi<br />

da moednebze krebebi da mitingebi<br />

gamarTon.<br />

yvela saxlis patrons evalebaT:<br />

1) dauyovnebliv Seudgnen ezoebisa<br />

da quCebis dawmendas; quCebi<br />

yovel dRe unda dahgavon Ramis 12<br />

saaTidan dilis 6-mde. 2) daayenon<br />

saxlebis win meezoveebi, romlebic<br />

miliciis yovelgvar gankargulebebs<br />

unda asrulebdnen. vinc am<br />

savaldebulo dadgenilebas daar-<br />

Rvevs daisjeba: pirvelad 3 Tvemde<br />

cixeSi datusaRebiT, xolo meored<br />

mTeli mxaridan iqneba<br />

gaZevebuli.<br />

Tbilisis yvela vaWrebi movaleni<br />

arian, mtkiced daicvan sasursaTo<br />

komitetis mier dawesebuli<br />

nixri. nixris darRvevaSi, saqonlis<br />

gadamalvaSi da saqonelze,<br />

gansakuTrebiT pirveli saWiroebis<br />

fasebis xelovnurad awevaSi<br />

SeniSnul vaWrebs an daapatimreben,<br />

an da amier-kavkasiidan sruliad<br />

gadaasaxleben.<br />

qalaqis sasursaTo komitets<br />

evaleba gadaxedos nixri da bazris<br />

saerTo pirobebs Seufardos igi.<br />

sasursaTo komitets evaleba energiuli<br />

zomebi miiRos purisa da<br />

pirvel saWiroebis sxva sagnebis<br />

gasasyid adgilebis gasamravleblad.<br />

qalaqSi puris Semozidvis<br />

Sesaxeb cnobebi yovel dRe unda<br />

euwyos aRmasrulebel komitets”.<br />

saqarTvelos erovnuli yriloba<br />

kidev erTi metad mniSvnelovani<br />

politikuri movlena, romelic<br />

1917 wlis noemberSi moxda. 12<br />

noembers gazeTma „saqarTvelom”<br />

erovnuli interpartiuli sabWos<br />

gancxadeba gamoaqveyna, saidanac<br />

irkveva, rom 19 noembers TbilisSi<br />

saqarTvelos pirveli erovnuli<br />

yriloba gaimarTeboda.<br />

interpartiuli sabWos gadawyvetilebiT<br />

yrilobaze mowveulni<br />

iyvnen: 1. interpariuli sabWos 25<br />

wevri; 2. saTavadaznauro sakrebulos<br />

warmomadgenlebi (Tbilisis<br />

guberniis _ 12 da quTaisis guberniis<br />

_ 8 warmomadgeneli); 3. qar-<br />

Tul politikur partiaTa warmomadgenlebi<br />

_ 2 delegati TiToeuli<br />

partiidan; 4. sagubernio, saolqo,<br />

samazro da umazro qalaqebis<br />

TviTmmarTvelobis wevrebi; 5. samazro<br />

aRmasrulebeli komitetis<br />

warmomadgenlebi; 6. qarTul kulturul<br />

dawesebulebaTa warmomadgenlebi.<br />

maT Soris: qarTuli kulturul-saganmanaTlebo<br />

sazogadoeba,<br />

qarTvelTa Soris wera-kiTxvis<br />

gamavrcelebeli sazogadoeba, saqarTvelos<br />

saistorio sazogadoeba,<br />

qarTuli dramatuli sazogadoeba,<br />

quTaisis qarTvel qalTa<br />

sazogadoeba, Tbilisis saxalxo<br />

universiteti, qarTvel mweralTa<br />

kavSiri, qarTvel eqimTa da bunebismetyvelTa<br />

sazogadoeba, qarTvel<br />

teqnikosTa sazogadoeba da a.S.;<br />

7. moskovis, peterburgis, kavkavis,<br />

baqos, rostovis qarTuli kulturuli<br />

centrebi; 8 qarTvel mahmadianTa<br />

sazogadoeba; 9 quTaisis qarTvel<br />

ebraelTa sazogadoebis<br />

wevrebi; 9 saqarTvelos maswavlebelTa<br />

kavSiris warmomadgenlebi<br />

10. nafic veqilTa sabWo; 11 jariskacTa<br />

kavSiris warmomadgenlebi;<br />

12 kooperatiuli kavSiris warmomadgenlebi;<br />

13 vaWroba-mrewvelebis<br />

warmomadgenlebi; 14 sakaTalikosos<br />

warmomadgenlebi. anu sxvanairad,<br />

rom vTqvaT, es iyo sruliad<br />

saqarTvelos saerTo kreba, sadac<br />

saqarTvelos momavlis Sesaxeb<br />

unda emsjelaT.<br />

18 noembris nomerSi ki mocemulia<br />

erovnuli yrilobis dRis<br />

wesrigi. pirvel sakiTxad dasaxelebulia<br />

„Tanamedrove momenti<br />

da qarTveli eri”. am Temaze noe<br />

Jordania isaubrebda. meore sakiTxad<br />

ki ganixileboda saqarTvelos<br />

Tavad-aznaurTa qonebis miReba<br />

da movla-patronoba _ momxsenebeli<br />

kote afxazi iyo. erovnuli<br />

yriloba 19 noembers saxelmwifo<br />

Teatris SenobaSi gaixsna.<br />

gazeTi „saqarTvelo”, 21 noemberi:<br />

„dilis 9 saaTidan auarebeli<br />

xalxi mieSureboda saxelmwifo<br />

Teatrisken, sadac daniSnuli iyo<br />

erovnuli yriloba. TeatrSi wesrigis<br />

mimcemni iyvnen da stumrebs<br />

bileTebiT uSvebdnen. vinc wina<br />

dReebSi ver moaswro Sesasvleli<br />

bileTebis aReba, gared darCa.<br />

amisTanebi Zalian bevrni iyvnen,<br />

radgan TeatrSi adgili ar iyo. 12<br />

saaTze Teatri gaiWeda xalxiT.<br />

parterebSi, loJebSi, iarusebze,<br />

koridorebsa da scenazedac teva<br />

ar iyo. visac dasajdomi adgilebi<br />

ver eSova fexze idgnen. loJebSi<br />

adgili uWiravT sapatio stumrebs:<br />

amier-kavkasiis komisariatis wevrebs;<br />

amierkavkasiis sarevolucio<br />

centrebis delegatebs; ucxo saxelmwifoTa<br />

(inglisisa, safrangeTisa,<br />

amerikisa, italiisa da sparse-<br />

Tisa) diplomatiur korpusis warmomadgenlebs...<br />

naSuadRevis 1-l saaTsa da 15<br />

wuTze scenis farda aixada da kreba<br />

gaxsna erovnuli interpartiuli<br />

sabWos Tavmjdomare akaki Cxenkelma,<br />

romelmac vrceli, saprogramo<br />

sityviT mimarTa krebas. akaki<br />

Cxenkelis sityva didi grZnobi-<br />

Ta da paTosiT iqmna warmoTqmuli.<br />

naSuadRevis or saaTze Cxenkelma<br />

Tavisi sityva gaaTava, kreba gaxsnilad<br />

gamoacxada da winadadeba misca<br />

yrilobas aerCia prezidiumi...”<br />

erovnuli yrilobis sxdomebi<br />

sami dRis ganmavlobaSi gagrZelda<br />

da bolos ramdenime rezolucia<br />

miiRo, romelTa Soris umTavresi<br />

mimdinare politikur viTarebas<br />

exeboda. erovnuli yrilobis<br />

rezoluciiT, saqarTvelo rusul<br />

orientaciaze idga da rusul<br />

demokratiasTan erTad moqmedebiT<br />

fiqrobda Tavisi politikuri,<br />

ekonomikuri da erovnuli miswrafebebis<br />

ganxorcielebas. aqve<br />

aRniSnuli iyo, rom ruseTSi dawyebulma<br />

areulobam amierkavkasia<br />

aiZula, Tavisi saSinao saqmeebi TavisiT<br />

moegvarebina. amitom yriloba<br />

mxars uWerda amierkavkasiis komisariatis<br />

Seqmnas. yrilobam<br />

saWirod miiCnia, Seeqmna saqarTvelos<br />

erovnuli sabWo, romlis<br />

Sesadgenad 60 wevri airCies: „yriloba<br />

saWirod sTvlis ganxorcielebul<br />

iqmnas saqarTveloSi<br />

iseTi normebi, romelnic mas saSvalebas<br />

miscemen Tavisufal ganvi-<br />

TarebisTvis da avaleben damfuZnebeli<br />

krebis qarTvel delegatebs<br />

moiTxovon ruseTis damfuZnebel<br />

krebaze am normebis miReba.<br />

aseT normebad aris: saqarTvelos<br />

sruli teritorialuri TviTmarTveloba<br />

sakuTri sakanonmdeblo<br />

krebiT adgilobriv sakiTxebzed.<br />

teritoriis sakiTxebi gaimijneba<br />

dainteresebul mosazRvre<br />

erebTan SeTanxmebiT. saqarTveloSi<br />

moqceul erovnul umciresobani<br />

miiReben srul uflebriv garantias<br />

kulturul ganviTarebisas.<br />

samahmadiano saqarTvelos mieniWeba<br />

farTo TviTmarTveloba...<br />

Tu ruseTis samoqalaqo omi<br />

gagrZelda da damfuZnebeli krebis<br />

mowveva axlo momavalSi ver moxerxda,<br />

unda iqmnas mowveuli adgilobrivi<br />

damfuZnebeli krebebi,<br />

rogorc amierkavkasiis, ise calcalke<br />

erebis, romelnic urTier-<br />

Tis TanxmobiT daamyareben Sesafer<br />

demokratiul da erovnul wyobilebas,<br />

rogorc TviTeul erovnul<br />

teritorialur erTeuleb-<br />

Si, ise mTel amier-kavkasiaSi~.<br />

25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!