21.02.2019 Views

Fizyka zakres rozszerzony

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

19. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Przypomnij sobie<br />

<br />

Rysunek 19.1 przedstawia dwa wózki zbliżające się do siebie po gładkiej powierzchni,<br />

przy czym do jednego z nich jest przyczepiona sprężyna.<br />

m 1 u m 2<br />

1 u 2<br />

Rys. 19.1<br />

Podczas zderzenia wózków sprężyna zostaje ściśnięta i część ich energii kinetycznej<br />

zostaje zamieniona w energię potencjalną sprężystości. Natychmiast jednak sprężyna<br />

rozpręża się z powrotem, wózki oddalają się od siebie, a energia potencjalna sprężystości<br />

znów zamienia się w całości w energię kinetyczną wózków.<br />

Przedstawiony wyżej model zderzenia ciał to zderzenie doskonale sprężyste. Zderzenia<br />

szklanych lub stalowych kul, a także wykonanych z kości słoniowej kul bilardowych<br />

możemy uważać za zderzenia doskonale sprężyste. Podczas zderzenia kule odkształcają<br />

się (patrz rys. 19.2) i tracą część energii kinetycznej; ta część zostaje na krótki czas zderzenia<br />

zamieniona na energię „chwilowego” odkształcenia sprężystego (rys. 19.2b).<br />

przed zderzeniem podczas zderzenia po zderzeniu<br />

m 1<br />

m<br />

m 1 2 m<br />

m 1<br />

2 m<br />

u 2<br />

1 u 1<br />

2 2<br />

<br />

Rys. 19.2<br />

Jest to odkształcenie nietrwałe i po zderzeniu znika (rys. 19.2c), a energia z nim związana<br />

z powrotem przekształca się w energię kinetyczną układu kul (na rysunku przedstawiono<br />

przypadek, w którym całkowity pęd układu zderzających się kul jest równy zeru).<br />

169

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!