Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
-<br />
300 mA-<br />
150 mA<br />
<br />
-<br />
150 mA<br />
Innym rodzajem błędu jest niewielkie, ale systematyczne zawyżanie lub zaniżanie wyników<br />
pomiarów, którego źródłem mogą być: przyrządy pomiarowe (np. „rozciągnięta”<br />
taśma miernicza, przesunięta skala termometru), warunki, w których przeprowadzamy<br />
pomiar (np. zbyt wysoka temperatura), metoda pomiarowa (np. pomijanie masy naczynia<br />
podczas ważenia cieczy), nieuwzględnienie czynników wpływających na wynik (np.<br />
wilgotności, ciśnienia atmosferycznego) lub eksperymentator (np. systematyczne zbyt<br />
późne zatrzymywanie stopera). Takie błędy nazywamy błędami systematycznymi.<br />
Identyfikowanie (rozpoznawanie) wyników obarczonych błędami systematycznymi nie<br />
jest jednak łatwe.<br />
d<br />
<br />
30,1 29,0 30,0<br />
30,0 29,1 29,9<br />
30,1 29,0 30,0<br />
<br />
<br />
ρ<br />
ρ = m V V = 1 6 πd3 d-<br />
<br />
-<br />
<br />
<br />
<br />
Jak rozpoznawać błędy grube i systematyczne? Podstawowe rady są następujące:<br />
• eksperyment powinno wykonywać kilku niezależnych eksperymentatorów;<br />
• do wykonywania pomiarów należy używać kilku przyrządów danego rodzaju;<br />
• jeśli to możliwe, do wyznaczania danej wielkości zaleca się stosowanie różnych metod<br />
pomiarowych (np. wartość przyspieszenia ziemskiego można wyznaczyć na<br />
podstawie pomiaru czasu swobodnego spadania ciała ze znanej wysokości lub na<br />
podstawie pomiaru okresu drgań i długości wahadła matematycznego).<br />
215