21.02.2019 Views

Fizyka zakres rozszerzony

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

-<br />

300 mA-<br />

150 mA<br />

<br />

-<br />

150 mA<br />

Innym rodzajem błędu jest niewielkie, ale systematyczne zawyżanie lub zaniżanie wyników<br />

pomiarów, którego źródłem mogą być: przyrządy pomiarowe (np. „rozciągnięta”<br />

taśma miernicza, przesunięta skala termometru), warunki, w których przeprowadzamy<br />

pomiar (np. zbyt wysoka temperatura), metoda pomiarowa (np. pomijanie masy naczynia<br />

podczas ważenia cieczy), nieuwzględnienie czynników wpływających na wynik (np.<br />

wilgotności, ciśnienia atmosferycznego) lub eksperymentator (np. systematyczne zbyt<br />

późne zatrzymywanie stopera). Takie błędy nazywamy błędami systematycznymi.<br />

Identyfikowanie (rozpoznawanie) wyników obarczonych błędami systematycznymi nie<br />

jest jednak łatwe.<br />

d<br />

<br />

30,1 29,0 30,0<br />

30,0 29,1 29,9<br />

30,1 29,0 30,0<br />

<br />

<br />

ρ<br />

ρ = m V V = 1 6 πd3 d-<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

Jak rozpoznawać błędy grube i systematyczne? Podstawowe rady są następujące:<br />

• eksperyment powinno wykonywać kilku niezależnych eksperymentatorów;<br />

• do wykonywania pomiarów należy używać kilku przyrządów danego rodzaju;<br />

• jeśli to możliwe, do wyznaczania danej wielkości zaleca się stosowanie różnych metod<br />

pomiarowych (np. wartość przyspieszenia ziemskiego można wyznaczyć na<br />

podstawie pomiaru czasu swobodnego spadania ciała ze znanej wysokości lub na<br />

podstawie pomiaru okresu drgań i długości wahadła matematycznego).<br />

215

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!