gujrfq zYlI pMjfb puils df mlysLIaf `c KfVkUaF dy ... - Punjab Times
gujrfq zYlI pMjfb puils df mlysLIaf `c KfVkUaF dy ... - Punjab Times
gujrfq zYlI pMjfb puils df mlysLIaf `c KfVkUaF dy ... - Punjab Times
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
sfl 11 aMk 32 <strong>pMjfb</strong> tfeImjL 7 agsq 2010 (10)<br />
mihMgfeI dI afV ivc iksfnI qbfh krn dI iqafrI?<br />
-blbIr isMG rfjyvfl<br />
mihMgfeI! mihMgfeI! mihMgfeI!! hr<br />
pfsy mihMgfeI <strong>df</strong> sLor pY irhf hY. isafsI<br />
afgUaF <strong>dy</strong> ibafn af rhy hn, hfey<br />
mihMgfeI. QF-QF Drny mujLfhry ho rhy hn.<br />
mihMgfeI swcmuwc bhuq burI cIjL hY. pr<br />
ies dI icMqf jF qF rfjnyqfvF nUM hY qF jo<br />
Auh ies qoN isafsI lfhf lYx qoN ipwCy nf<br />
rih jfx jF iPr sLihrF ivc vs<strong>dy</strong> aijhy<br />
lokF nUM, ijnHF kol pYsf bhuq hY. grIb,<br />
ijs dI jyb ivc kuJ nhIN, Aus kol qF<br />
mihMgfeI ivruD sLor mcfAux dI ivhl hI<br />
nhIN. Auh qF isafsI pfrtIaF vloN<br />
mihMgfeI ivroDI jlUsF ivc vI idhfVI lY<br />
ky AunHF <strong>dy</strong> iekwTF dI rOxk vDfAux jF<strong>dy</strong><br />
hn. awj dI ies mihMgfeI ivroDI muihMm<br />
ivc mihMgfeI ikwQoN qwk sImq hY? kyvl<br />
kxk, cfvl, sbjLIaF, PlF, cInI aqy<br />
hr Aus cIjL qwk jo iksfn afpxy aqy<br />
afpxy bwicaF <strong>dy</strong> pflx-posLx leI afpxy<br />
Kyq ivc pY<strong>df</strong> kr<strong>df</strong> hY, nqIjy vjoN<br />
mihMgfeI ivroDIaF dI kfvFrOlI kfrn<br />
srkfr mihMgfeI nUM nwQ pfAux leI kuhfVf<br />
iksfn Auqy clf idMdI hY. Aus dIaF ieh<br />
ijxsF ssqIaF rwKx leI ienHF <strong>dy</strong> Bfa<br />
KricaF nfloN ikqy Gwt imQ idwqy jF<strong>dy</strong><br />
hn. ieMj pYN<strong>dy</strong> Gfty kfrn iksfn krjLy <strong>dy</strong><br />
jfl ivc Ps ky KudkusLIaF krn lwgy<br />
hn.<br />
mYnUM myry puwqr dI iek gwl hr smyN<br />
pRysLfn krdI hY, jo hY iblkul swc. Aus<br />
<strong>df</strong> kihxf hY ik jo lok pwKy hyT bYT ky<br />
kMm kr<strong>dy</strong> hn, pYsy AunHF dI jyb vl hI<br />
jF<strong>dy</strong> hn. jo lok eyarkMzIsLn kmiraF<br />
ivc bYT ky kMm kr<strong>dy</strong> hn, mfieaf Dwky<br />
nfl AunHF dIaF iqjOrIaF vl BwjI jFdI<br />
hY. iksfn aqy Kyq mjLdUr ivcfry kVkdI<br />
Duwp aqy aMqF <strong>dy</strong> kwkr ivc sfrf idn hwz<br />
quVf ky rfq nUM msF mMjy Auqy izwg<strong>dy</strong> hn.<br />
AudoN qwk KjLfnf qF pwKy aqy ey[sI[ ivc<br />
kMm krn vfly luwt ky lY jF<strong>dy</strong> hn. qroqfjLf<br />
vI rihM<strong>dy</strong> hn aqy mihMgfeI dI<br />
kfvFrOlI pf ky srkfrI nIqIaF nUM vI<br />
afpxy vl moVf <strong>dy</strong> jF<strong>dy</strong> hn.<br />
ieh aslIaq hY ik awj kwwlH pYsf<br />
srkfrI msLInrI, rfjnyqfvF aqy KyqI jF<br />
mjLdUrI qoN ibnF hr qrHF <strong>dy</strong> vpfr jF<br />
snaq ivc lwgy lokF kol hY. ienHF lokF<br />
<strong>dy</strong> GrIN jfE qF hr qrHF dIaF suwKshUlqF<br />
<strong>dy</strong>Kx nUM imlxgIaF. lyajL kMpnI<br />
<strong>df</strong> 70 gRfm <strong>df</strong> aflU <strong>dy</strong> icps <strong>df</strong> pYkt<br />
20 rupey ivc KrId<strong>dy</strong> smyN ienHF nUM koeI<br />
mihMgfeI njLr nhIN afAuNdI. pr jdoN<br />
iksfn nUM aflUaF <strong>df</strong> Bfa 5 rupey pRqI<br />
iklogRfm imlx lg<strong>df</strong> hY qF asmfn isr<br />
‘qy cuwk ilaf. hux iksfn <strong>df</strong> aflU rulx<br />
lwgf hY pr iksy nUM ies dI icMqf nhIN.<br />
srkfr ny iksfn leI kxk <strong>dy</strong> Bfa ivc<br />
kyvl 20 rupey kuieMtl <strong>df</strong> vfDf krky<br />
ies <strong>df</strong> Bfa 1100 rupey pRqI kuieMtl<br />
imQ idwqf. hfey rwbf, mihMgfeI ho geI.<br />
pr ienHF lokF <strong>dy</strong> Gr 35 rupey qoN 50<br />
rupey qwk <strong>dy</strong> 400 gRfm <strong>dy</strong> ibskutF <strong>dy</strong><br />
pYktF dI koeI kmI nhIN jo 80 rupey qoN<br />
150 rupey iklo ivk<strong>dy</strong> hn. 390 grfm<br />
dI bRYz 15 rupey arQfq 3800 rupey<br />
kuieMtl qF koeI mihMgI nhIN, iksfn nUM<br />
kuieMtl kxk 1100 rupey <strong>dy</strong>vy qF bhuq<br />
mihMgI hY. ienHF ‘BlymfxsF’ dI snaq<br />
sfzy pfxI nUM dUisLq BfvyN krI jfvy aqy<br />
iksfn kYNsr dI mfr hyT af jfx pr<br />
ienHF nUM 15 rupey dI ibslyrI <strong>dy</strong> pfxI dI<br />
boql KrIdx ivc koeI mihMgfeI njLr<br />
nhIN afAuNdI. pYsy vfly ienHF lokF <strong>dy</strong> GrF<br />
ivc jfE qF mfjLf, syb jF lIcI <strong>df</strong> jUs<br />
afm mihmfn invfjLI leI vriqaf jF<strong>df</strong><br />
hY jo 50 qoN 80 rupey iltr ivk<strong>df</strong> hY.<br />
hflF ik ies ivc jUs vI 25 PIsdI qoN<br />
vD nhIN huM<strong>df</strong>.<br />
mihMgfeI nhIN hoxI cfhIdI, aijhf<br />
ikhf jF<strong>df</strong> hY. pr sfnUM sfrI siQqI nUM<br />
smJxf peygf ik aslIaq kI hY. cInI<br />
mihMgI ikAuN hoeI? pSj ku sfl pihlF<br />
pSjfb ivc gMny dI Psl hyT 2 lwK 40<br />
hjLfr hYktyar rkbf sI. iek pfsy gMny<br />
<strong>df</strong> Bfa GftyvM<strong>df</strong>, dUjy pfsy KMz imwlF dI<br />
aMnHI luwt ny iksfnF <strong>df</strong> gMny vloN mMUh moV<br />
idwqf. iksfnF ny gMnf puwt idwqf aqy ipCly<br />
sfl ies <strong>df</strong> rkbf Gt ky kyvl 40 hjLfr<br />
hYktyar rih igaf. ies sfl pUry jLor<br />
nfl muihMm clf ky srkfr ny gMnf<br />
ibjfieaf hY jo 60 ku hjLfr hYktyar<br />
ivc hI lwgf hY. ieho hfl <strong>dy</strong>sL <strong>dy</strong> bfkI<br />
rfjF <strong>df</strong> hoieaf. jy gMnf hI nhIN qF cInI<br />
ikwQoN afvygI? sbjLIaF dI KyqI bhuq<br />
mihMgI aqy sKq imhnq vflI huMdI hY.<br />
2007-08 qoN iksfn nUM ienHF <strong>df</strong> Bfa<br />
Gwt imlx kfrn sbjLIaF hyT vI rkbf<br />
Gtx lwgf hY. ieh 2008-09 ivc ds<br />
hjLfr hYktyar Gitaf aqy ies vyly vI<br />
iksfnF <strong>df</strong> sbjLIaF qoN moh BMg hoieaf<br />
ipaf hY. nrygf Xojnf kfrn mjLdUrI <strong>dy</strong><br />
ryt duwgxy-iqwgxy ho gey hn. sbjLIaF<br />
dI mihMgfeI <strong>dy</strong> rfmrOly kfrn iksfn<br />
ieDroN mMUh moV rhy hn. Krcy lgfqfr<br />
vD rhy hn. KfdF, kIVymfr dvfeIaF,<br />
zIjLl, msLInrI aqy mjLdUrI vI lgfqfr<br />
vDI jf rhI hY.<br />
KyqI iek vpfrk ikwqf bx igaf<br />
hY, ijs nUM hux bhuqI <strong>dy</strong>r Gfty ivc nhIN<br />
clfieaf jf sk<strong>df</strong>. jy kuJ Kfxf hY qF<br />
Kfx vflIaF vsqF <strong>df</strong> vfjb muwl <strong>dy</strong>xf hI<br />
pvygf. srkfr ssqf anfj <strong>dy</strong>x leI iek<br />
lwK kroV qoN vD dI sbiszI <strong>dy</strong> rhI hY.<br />
pr iksfnF nUM KfdF Auqy imldI sbiszI<br />
iblkul bMd krky kyNdr srkfr ny ies<br />
Kfqy ivc afpxf iek lwK sqfrF hjLfr<br />
kroV bcf ilaf hY. iksfnF nUM KfdF afid<br />
KrIdx leI Kfd snaq <strong>dy</strong> rihm Auqy<br />
Cwz idwqf igaf hY. mhInf pihlF zI[ey[pI[<br />
Kfd 60 rupey aqy XUrIaf 53 rupey pRqI<br />
kuieMtl mihMgI ho geI hY aqy ies dIaF<br />
kImqF hor vI vDx dI afs hY. ipCly<br />
sfl iqMn vfr srkfr ny zIjLl <strong>dy</strong> ryt<br />
vDfey aqy hux iPr vDfAux dI iqafrI<br />
‘c hY. mobl afiel 15 idn pihlF 12<br />
rupey iltr mihMgf ho igaf hY. Jonf<br />
lfAux dI mjLdUrI jo ipCly sfl 700<br />
rupey pRqI eykV sI, ies sfl vD ky<br />
1500 rupey qoN 2500 rupey qwk ho geI<br />
hY. kyNdr srkfr ny Jony <strong>df</strong> Bfa jo ipCly<br />
sfl smyq bons idwqf igaf sI, ‘mihMgfeI<br />
ivroDIaF’ qoN zr ky ies sfl vI Auho<br />
Bfa imQ idwqf. ikMnI <strong>dy</strong>r iksfnF koloN<br />
AunHF dIaF ijxsF luwtogy?<br />
hr koeI jfx<strong>df</strong> hY ik ies sfl vFg<br />
ipCly sfl vI bhuq grmI peI sI qy<br />
mINh Gwt ipaf sI. pSjfb ivc srkfr<br />
Jony dI Psl pflx leI pSj jF Cy GMty qoN<br />
vD iblkul ibjlI nf <strong>dy</strong> skI. iksfnF ny<br />
Jony nUM bcfAux leI kuwl 1800 kroV<br />
rupey <strong>df</strong> vfDU zIjLl PUikaf, vfDU mjLdUrI<br />
sMsd <strong>`c</strong> iKwcoqfx Éqm krn leI kFgrs srgrm<br />
nvIˆ idwlI:mihMgfeI <strong>dy</strong> muw<strong>dy</strong> ‘qy<br />
ipCly iek hPqy qoˆ bixaf aiVwkf AudoˆN<br />
Kqm ho igaf jdoˆ ivroDI iDr ny Dfrf<br />
184 qihq bihs krfAux dI afpxI mMg<br />
Cwz idwqI. lok sBf ivc sdn <strong>dy</strong> nyqf<br />
pRxb muKrjI vloˆ nfÈqy ‘qy bulfeI srb<br />
pfrtI mIitMg ivc bxI sihmqI muqfbk<br />
bIqy mMglvfr ies muw<strong>dy</strong> ‘qy hyTly sdn<br />
ivc ies muw<strong>dy</strong> ‘qy bihs krfeI geI.<br />
lok sBf ivc ivroDI iDr dI nyqf<br />
suÈmf svrfj ny dwisaf, “Auh Èbd afm<br />
afdmI dI vrqoˆ nhIˆ kr rhy. ies leI<br />
asIˆ ieqrfË kIqf. hux mqy ivc ‘afm<br />
afdmI ‘qy iswky <strong>dy</strong> psfr <strong>df</strong> Ault asr’<br />
vfk drj kIqf igaf hY.“ Auˆj, srkfr<br />
ny mqy ivc ‘mihMgfeI ivc vfDy’ bfry<br />
ivroDI iDr dI mMg ieh dlIl <strong>dy</strong> ky rwd<br />
kr idwqI ik ieh muw<strong>df</strong> iek inrMqr<br />
vrqfrf hY ijs nUM roikaf nhIN jf sk<strong>df</strong><br />
pr ‘iswky <strong>dy</strong> psfr <strong>df</strong> dbfa’ Èbd<br />
vriqaf jf sk<strong>df</strong> hY.<br />
ivroDI iDr aqy srkfr vloˆ bihs<br />
leI sihmq hox nfl sMsd <strong>dy</strong> dovyˆ sdnfˆ<br />
ivc sucfrU ZMg nfl kMm-kfj hox dI<br />
sMBfvnf vD geI hY. ipCly hPqy qoˆ sYÈn<br />
ÈurU hox mgroˆ ivroDI iDr <strong>dy</strong> hMgfimafˆ<br />
kfrn sMsd dI kfrvfeI Twp rhI hY.<br />
sI[pI[afeI[ <strong>dy</strong> nyqf gurU<strong>df</strong>s<br />
<strong>df</strong>sgupqf ny ikhf, “ieh ivroDI pfrtIafˆ<br />
pRxb dI<br />
nfÈqf<br />
rfjnIqI<br />
ny ivroDI<br />
iDr Èfˆq<br />
kIqI<br />
vloˆ afrMBI ros ivKfivafˆ dI mfnqf hY.”<br />
mIitMg ivc Èfml hox vfly afgUafˆ ivc<br />
suÈmf svrfj, rfj sBf ivc ivroDI iDr<br />
<strong>dy</strong> afgU arux jyqlI, jnqf dl-XU <strong>dy</strong><br />
pRDfn Èrd Xfdv, smfjvfdI pfrtI <strong>dy</strong><br />
muKI mulfiem isMG Xfdv qy rfm gopfl<br />
Xfdv, bspf nyqf aYs[sI[ imÈrf, aMnf<br />
zI[aYm[ky[ <strong>dy</strong> afgU QMbIdureI, sI[pI[afeI[<br />
aYm <strong>dy</strong> sIqf rfm XycurI aqy sI[pI[afeI[<br />
<strong>dy</strong> gurU<strong>df</strong>s <strong>df</strong>sgupqf qoˆ ielfvf XU[pI[ey[<br />
dI qrPoN gRih mMqrI pI[ icdMbrm,<br />
aYn[sI[pI[ muKI Èrd pvfr, zI[aYm[ky[<br />
afgU tI[afr[ bflU, sMsdI mfmly mMqrI<br />
pvn kumfr bfˆsl, ipRQvI rfj cvfn aqy<br />
vI[ nfrfiex svfmI Èfml sn.<br />
ies qoN pihlF mfnsUn sYÈn <strong>df</strong><br />
pihlf hÌqf mihMgfeI dI Byt cVHn qoN<br />
bfad icMqf ivc zuwbI kFgrs ny ies msly<br />
nfl nijwTx leI srgrmIaF qyË kr<br />
idwqIaF sn. mihMgfeI <strong>dy</strong> msly ‘qy Bfjpf<br />
vloN bIqy somvfr ƒ vI hMgfmf kIqy jfx<br />
<strong>dy</strong> aYlfn <strong>dy</strong> mw<strong>dy</strong>nËr kyNdrI ivwq mMqrI<br />
qy sdn ivc srkfr <strong>dy</strong> afgU pRxb muKrjI<br />
ny sfrIaF isafsI pfrtIaF <strong>dy</strong> afgUaF ƒ<br />
bIqy somvfr svyry cfh ‘qy swidaf sI.<br />
dwsxf bx<strong>df</strong> hY ik bIqI 26 julfeI<br />
ƒ ÈurU hoey mfnsUn sYÈn ‘c ivroDI iDr<br />
Kfs krky Bfjpf ny mihMgfeI ‘qy voitMg<br />
vfly inXm qihq crcf krvfAux dI mMg<br />
kIqI sI qy agly idn kIqI geI ies mMg<br />
‘qy smUh afgU bIqy hPqy Èuwkrvfr qwk<br />
iewkjut rhy. bIqy hPqy <strong>dy</strong> Èuwkrvfr ƒ<br />
sMsd <strong>df</strong> mfnsUn sYÈn ies hPqy <strong>dy</strong><br />
somvfr qwk mulqvI kr idwqf igaf sI<br />
qy iesy idn Bfjpf afgUaF ny aYlfn kIqf<br />
sI ik Auh somvfr ƒ vI iesy inXm qihq<br />
crcf krvfAux dI mMg krngy. ies qoN<br />
ielfvf hor ivroDI pfrtIaF qy srkfr ƒ<br />
bfhroN hmfieq <strong>dy</strong> rhIaF kuJ pfrtIaF vI<br />
ies msly ‘qy bihs ƒ lY ky iewkjut sn.<br />
Xfd rhy kOmI jmhUrI gwTjoV qoˆ<br />
bgYr ivroDI pfrtIafˆ ny bIqy hPqy vIrvfr<br />
nUM sMsd Bvn ivc pRdrÈn krky mihMgfeI<br />
<strong>df</strong> Krcf Jwilaf aqy <strong>dy</strong>sL <strong>dy</strong> aMn BMzfr<br />
ivc pSjfb <strong>df</strong> ihwsf Gtx dI bjfey vDf<br />
idwqf. pSjfb srkfr dI mfrkIt PIs,<br />
pyNzU ivkfs PMz aqy KrId tYks ivc arbF<br />
rupey afmdn vDI. iksfnF ny ies vfDU<br />
Krcy leI kyNdr srkfr qoN ivsLysL pYkyj<br />
dI mMg rwKI. hux kyNdr ny qF 800 kroV<br />
rupey mnjLUr krky pSjfb srkfr nUM a<strong>df</strong><br />
vI kr idwqy pr pSjfb srkfr iksfnF dI<br />
hwkI imhnq <strong>df</strong> ieh pYsf iksfnF ivc<br />
vMzx leI iqafr nhIN jo ipCly sfl dI<br />
Jony dI Psl Auqy 57 rupey pRqI kuieMtl<br />
bx<strong>df</strong> hY. sfzy kol ies <strong>dy</strong> sbUq mOjUd<br />
hn. ikDr jfey iksfn, ijs nUM hr koeI<br />
mMUh mfrnf cfhuM<strong>df</strong> hY.<br />
awj <strong>dy</strong>sL dI ivkfs dr 7[8 PIsdI<br />
hY, jd ik snaq aqy syvfvF <strong>dy</strong> Kyqr<br />
ivc ieh 10 PIsdI qoN vD geI hY jd ik<br />
KyqI dI ivkfs dr kyvl 0[2 PIsdI hI<br />
hY. KyqI ivcoN sfzI kuwl afbfdI <strong>df</strong> 70<br />
PIsdI qoN vD ihwsf rotI-rojLI kmfAuN<strong>df</strong><br />
hY. ies vyly muwTI Br rfjnyqf,<br />
aPsrsLfhI, snaqkfr aqy amIr lokF<br />
vl syDq nIqIaF hI GVIaF jf rhIaF<br />
hn. amIr hor amIr aqy grIb hor<br />
grIb ho irhf hY. <strong>dy</strong>sL dI afbfdI <strong>df</strong> 90<br />
PIsdI Bfg, jo awj vI gurbq nfl lV<br />
irhf hY, srkfr <strong>df</strong> Aus vl koeI iDafn<br />
nhIN. ijvyN DnfZ lok hr ikwqy Auqy kfbjL<br />
ho rhy hn aqy afm afdmI mfXUs hY,<br />
ies qrHF dI siQqI bhuqI <strong>dy</strong>r nhIN cwlxI.<br />
mihMgfeI nhIN hoxI cfhIdI.<br />
pr mihMgfeI ivroDIaF nUM smJxf<br />
peygf ik jykr srkfr dIaF nIqIaF lokpwKI<br />
nf rhIaF, jo awj nhIN hn, qF <strong>dy</strong>sL<br />
<strong>df</strong> ivkfs nhIN ivnfsL hI hovygf. kImqF<br />
<strong>df</strong> BFzf kyvl iksfnF isr nf BMno.<br />
ivigafnk soc apxfE. <strong>dy</strong>sL qrwkI qF<br />
hI krygf, jykr <strong>dy</strong>sL dI vwzI igxqI<br />
afbfdI, iksfn aqy mjLdUr rwj ky rotI<br />
Kfxgy. ies mihMgfeI leI srkfrI<br />
nIqIaF ijLMmyvfr hn. pr ies rfmrOly<br />
dI sjLf, Gwt Bfa imQ ky mihMgfeI Auqy<br />
kfbU pfAux leI, iksfnF nUM idwqI jf rhI<br />
hY. aijhI siQqI ivc iksfnI nUM bcfAuxf<br />
aqI jLrUrI hY.<br />
<strong>dy</strong> muw<strong>dy</strong> ‘qy Dfrf 184 qih bihs krfAux<br />
dI mMg kIqI sI. ies pRdrÈn ivc<br />
sI[pI[afeI[aYm[, sI[pI[afeI[, rfÈtrI<br />
jnqf dl, jnqf dl-sYkulr,<br />
ey[afeI[ey[zI[aYm[ky[ aqy qylgU <strong>dy</strong>sm<br />
pfrtI <strong>dy</strong> mYˆbr Èfml hoey sn. ies <strong>dy</strong><br />
nfl hI smfjvfdI pfrtI ny afpxy nyqf<br />
mulfiem isMG Xfdv dI agvfeI hyT<br />
sMsd Bvn <strong>dy</strong> muwK gyt ‘qy vwKry qOr ‘qy<br />
pRdrÈn kIqf sI. ieMj BfrqI pfrlImYNt <strong>df</strong><br />
ipClf lgpg zyV hPqf isrP mihMgfeI <strong>dy</strong><br />
muw<strong>dy</strong> ny hI ingl ilaf hY. srkfr <strong>dy</strong> eyjMzy<br />
ivc ies sYsLn ivc nijwTx leI hor bhuq<br />
sfry mu<strong>dy</strong> hn pr ivroDI iDr ny srkfr dI<br />
pysL nhIN jfx idwqI.<br />
byvPfeI kIqI qF <strong>dy</strong>xy<br />
pYxgy 57 kroV rupey<br />
vfisLMgtn:cylsI kilMtn dI 31<br />
julfeI nUM inAUXfrk ivc imzsn ndI<br />
<strong>dy</strong> iknfry hoeI sLfn<strong>df</strong>r sLfdI dunIaf<br />
sflF qwk Xfd rwKygI. ieh ivafh ies<br />
qrHF hoieaf ijvyN iksy sLihjLfdI <strong>df</strong> hovy.<br />
ies ivafh dI Kfs gwl ieh hY ik jykr<br />
Aus <strong>df</strong> pqI mfrk byvPf inkl<strong>df</strong> hY qF<br />
Auh cylsI nUM lgBg 57 kroV rupey<br />
<strong>dy</strong>vygf. ieh dovF dI rjLfmMdI <strong>dy</strong> nfl<br />
qYa hoieaf hY.<br />
ivafh dIaF iqafrIaF ivc pYsf pfxI<br />
dI qrHF vhfieaf igaf. cylsI dI mMgxI<br />
dI muMdrI hI lgBg 4 kroV dI hY.