10.01.2013 Views

gujrfq zYlI pMjfb puils df mlysLIaf `c KfVkUaF dy ... - Punjab Times

gujrfq zYlI pMjfb puils df mlysLIaf `c KfVkUaF dy ... - Punjab Times

gujrfq zYlI pMjfb puils df mlysLIaf `c KfVkUaF dy ... - Punjab Times

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sfl 11 aMk 32 <strong>pMjfb</strong> tfeImjL 7 agsq 2010 (28)<br />

sLyr-ey-<strong>pMjfb</strong> <strong>dy</strong> jIvn dIaF kuJ JfkIaF<br />

kYptn amirMdr isMG<br />

rxjIq isMG <strong>df</strong> jnm 1780 ivc<br />

sLuwkrcwkIaf imsl <strong>dy</strong> sr<strong>df</strong>r mhF isMG<br />

aqy AunHF dI pqnI mfeI mlvYx <strong>dy</strong> Gr<br />

hoieaf sI. BMgI qy GnHweIaf imslF <strong>dy</strong><br />

keI ielfky hiQafAux qoN bfad<br />

sLukrcwkIaf imsl cnfb qy ibafs<br />

dirafvF ivcly ielfky dI iek vwzI qfkq<br />

bx geI sI. 1792 ivc jdoN mhF isMG dI<br />

aTfeI sflF dI Aumr ivc hI mOq ho geI<br />

qF AudoN rxjIq isMG isrP bfrF sflF <strong>df</strong><br />

sI. imsl <strong>df</strong> muKI bxn ivc Aus nUM isrP<br />

pSj sfl lwgy aqy Aus ny afpxI mF mfeI<br />

mlvYx aqy afpxy ipqf <strong>dy</strong> Kfsm-Kfs<br />

lKpq rfey qoN irafsq <strong>df</strong> kfrj Bfr<br />

afpxy hwQF ivc lY ilaf.<br />

lfhOr Aus vyly iKwqy dI swqf <strong>df</strong> kyNdr<br />

sI aqy Aus Auqy kfbjL hox <strong>df</strong> rxjIq<br />

isMG <strong>df</strong> sB qoN vwzf supnf sI. lfhOr<br />

Auqy Aus vyly BMgI imsl <strong>dy</strong> iqMn BrfvF<br />

lihxf isMG, guwjr isMG aqy sLoBf isMG<br />

<strong>df</strong> sLfsn sI. AunHF <strong>df</strong> sLfsn aiqafcfrI<br />

sI aqy rxjIq isMG <strong>dy</strong> ipwTUaF vloN sLih<br />

<strong>dy</strong>x ‘qy lfhOr <strong>dy</strong> sr<strong>df</strong>rF ny rxjIq isMG<br />

nUM gupq sw<strong>df</strong> Byijaf.<br />

rxjIq isMG aqy s<strong>df</strong> kOr<br />

(rxjIq isMG dI iek pqnI<br />

mihqfb kOr dI mF) ny lfhOr vl<br />

cfly pf idwqy. Aus vyly lfhOr <strong>dy</strong><br />

bfjLfr ivc aPvfh PYl geI ik<br />

Auh aMimRqsr mwQf tykx jf rhy<br />

hn. ies krky BMgI Brf avysly<br />

ho gey. rxjIq isMG aMimRqsr<br />

phuMicaf pr rfqo-rfq 14 mIl<br />

<strong>df</strong> pYNzf qYa krky 5000 POj<br />

nfl qVksfr lfhOr af Dmikaf.<br />

jdoN iek cONkI ‘qy Aus dI afmd<br />

dI Kbr imlI qF BMgI BrfvF ny<br />

200 GoV svfrF <strong>df</strong> jQf Aus nUM<br />

zwkx leI Byijaf, ijs nUM rxjIq<br />

isMG ny jld hI pCfV idwqf. 6<br />

julfeI, 1799 nUM Auh iklHy <strong>dy</strong><br />

njLdIk puwj igaf aqy iklHy <strong>dy</strong><br />

lfhOrI gyt vl viDaf, ijwQy lihxf<br />

isMG <strong>dy</strong> puwqr cyq isMG dI agvfeI<br />

hyT sKq pihrf sI. iesy dOrfn<br />

cyq isMG <strong>dy</strong> kmFzr mohkm-AudIn<br />

<strong>dy</strong> iesLfry ‘qy cyq isMG nUM Kbr<br />

idwqI geI ik rxjIq isMG idwlI gyt vl<br />

vD irhf hY. drasl, ieh hmlf s<strong>df</strong> kOr<br />

dI agvfeI hyT hoieaf sI. cyq isMG qurMq<br />

idwlI gyt vl cl ipaf aqy ipwCoN lfhOrI<br />

gyt KolH idwqf igaf.<br />

bfkI pirvfr qF dOV igaf pr cyq<br />

isMG lVfeI jfrI rwKx <strong>dy</strong> ierf<strong>dy</strong> nfl<br />

ikly <strong>dy</strong> iek ihwsy ivc jf luikaf. pr<br />

aglI hI svyr jdoN Aus nUM sfrI cfl<br />

smJ afeI qF Ausny soicaf ik hux iklHy<br />

ivc dVy rihx <strong>df</strong> koeI Pfie<strong>df</strong> nhIN aqy<br />

Aus ny hiQafr suwtx ivc hI BlfeI<br />

smJI. rxjIq isMG ny Aus nfl cMgf<br />

slUk kIqf aqy Aus nUM iek ipSz dI jfgIr<br />

bKsL idwqI. sihmqI muqfbk sLihr<br />

vfsIaF <strong>df</strong> pUrf iKafl rwiKaf igaf.<br />

afKrkfr rxjIq isMG dI muwTI ivc lfhOr<br />

af hI igaf aqy Aus dI iek sB qoN vwzI<br />

KfihsL pUrI ho geI.<br />

rxjIq isMG <strong>dy</strong> rfj <strong>df</strong> Gyrf hux<br />

eynf vD igaf ik Aus ny POj <strong>df</strong> muV gTn<br />

krn <strong>df</strong> PYslf kIqf aqy sfrIaF rxnIqk<br />

QfvF Auqy dsqy qfienfq kIqy. ieh ies<br />

qrHF dI pihlI pysLkdmI sI. ies qoN<br />

pihlF lfhOr <strong>dy</strong> sLfsk AuQy qfienfq POj<br />

nfl hI iksy hmlfvr <strong>df</strong> tfkrf kiraf<br />

kr<strong>dy</strong> sn. 1799 ivc 19 sflF dI Aumr<br />

ivc kIqy ies PYsly nfl Aus ny iek<br />

mjLbUq POj dI nINh rwK idwqI sI, jo 1839<br />

ivc Aus dI mOq qwk kfiem rhI.<br />

ies qoN iek sfl bfad sMn 1800<br />

ivc rxjIq isMG dI cVHq qoN qRBky aqy<br />

aglIaF-ipClIaF rVkF kwZx leI keI<br />

imslF <strong>dy</strong> muKI qy sr<strong>df</strong>r aqy irafsqF<br />

<strong>dy</strong> nvfb Aus <strong>dy</strong> iKlfP iekjuwt<br />

ho gey. ienHF ivc aMimRqsr qoN<br />

jwsf isG rfmgVHIaf qy gulfb<br />

isMG BMgI, <strong>gujrfq</strong> <strong>df</strong> sfihb<br />

isMG BMgI, vjIrfbfd <strong>df</strong> joD<br />

isMG aqy ksUr <strong>df</strong> nvfb<br />

injLfmUdIn sLfml sn. ienHF nUM<br />

ckmf <strong>dy</strong>x leI rxjIq isMG<br />

afpxI POj nfl lfhOr qoN 40<br />

iklomItr dUr ipSz mOjLf BwtIaF<br />

(jo Aus <strong>dy</strong> vzyry kflU BwtI ny<br />

sMn 1470 ivc vsfieaf sI) af igaf qy<br />

AuQy zyrf lf ilaf. do mhIny dovyN iDrF<br />

afhmo-sfhmxy KVHIaF rhIaF. afKrkfr<br />

ivroDI POj ny hmlf sLurU kIqf pr sPlqf<br />

nf iml skI. rxjIq isMG ny AunHF <strong>df</strong><br />

btfly qwk ipwCf kIqf, ijQy s<strong>df</strong> kOr dI<br />

POj Aus nfl afx juVI aqy ieQy jwsf<br />

isMG rfmgVHIaf <strong>dy</strong> puwqr joD isMG nfl<br />

lVfeI hoeI. joD isMG hfr igaf aqy<br />

rxjIq isMG jyqU ho ky lfhOr priqaf.<br />

afpxy rfj <strong>dy</strong> inrmfx dOrfn rxjIq<br />

isMG ny iksy vI iksm dI idaflqf jF<br />

sfPgoeI dI pRvfh nhIN kIqI aqy kuJ<br />

mfmilaF ivc qF Aus ny byikrk qy anYiqk<br />

kdm vI puwty, pr gVbV <strong>dy</strong> AunHF sflF ivc<br />

Aus nUM imlx vfilaF dI Aus dI kfblIaq<br />

bfry rfey lgpg sFJI sI. anpVH hox <strong>dy</strong><br />

bfvjUd vwK-vwK ivisLaF bfry jfxkfrI<br />

iekwqr krn dI sLkqI aqy Aus dI<br />

XfdsLkqI <strong>df</strong> Aus nfl gwlbfq krn vfly<br />

sfry ivakqIaF ny pRBfv kbUilaf.<br />

rxjIq isMG nUM ibmfrI smyN imlx<br />

afey brqfnvI kpqfn zbilAU[jI[<br />

EsbOrn ny iliKaf ik Aus <strong>dy</strong> suaflF <strong>df</strong><br />

pRvfh aqy ivisLaF dI anMqqf <strong>dy</strong>K ky koeI<br />

ivcfr <strong>dy</strong>xf lgpg asMBv ho jF<strong>df</strong> sI.<br />

ijAuN-ijAuN mYN rxjIq isMG nUM smJx dI<br />

koisLsL kr<strong>df</strong> hF, Auh mYnUM iek asfDfrn<br />

sLKs jfp<strong>dy</strong> hn. lfrz afklYNz dI BYx<br />

aYimlI eIzn ny iliKaf, “Auh afpxy<br />

blbUqy ‘qy mhfn rfjf bixaf. Aus ny<br />

vwzy vwzy vYrIaF ‘qy ijwqF drj kIqIaF.<br />

Aus <strong>dy</strong> sLfsn dI <strong>df</strong>d <strong>dy</strong>xI bxdI hY. Aus<br />

kol iek vwzI anusLfsq POj hY. Aus ny<br />

sLfied hI k<strong>dy</strong> iksy dI jfn leI hY. Auh<br />

iek byimsfl qfnfsLfh hY aqy afpxy lokF<br />

ivc rwj ky ipafiraf jF<strong>df</strong> hY.”<br />

rxjIq isMG dI njLr hux aMimRqsr<br />

‘qy sI, ijs nUM sRI gurU rfm <strong>df</strong>s ny<br />

vsfieaf sI aqy ieQy drbfr sfihb<br />

siQq sI. aMimRqsr ‘qy Aus vyly BMgI<br />

imsl <strong>df</strong> kbjLf sI aqy sLfsn dI vfgzor<br />

rfxI suwKF <strong>dy</strong> hwQ ivc sI. rfxI suwKF,<br />

gulfb isMG BMgI dI ivDvf sI. 1802<br />

<strong>pMjfb</strong> <strong>dy</strong> sfbkf muwK mMqrI aqy kFgrsI<br />

afgU kYptn amirMdr isMG dI mhfrfjf<br />

rxjIq isMG bfry aMgryjLI <strong>`c</strong> afeI ikqfb<br />

‘dI lfst snsYt aYNz rfeIjL afP dI<br />

lfhOr drbfr’ kfPI crcf ivc hY. pfTkF<br />

dI idlcspI leI ies pusqk ivcoN kuJ<br />

aMsL pysL hn. -sMpfdk<br />

ivc rxjIq isMG nUM hmly <strong>df</strong> bhfnf iml<br />

igaf. Auh jLmjLmf qop hfsl krnI<br />

cfhuM<strong>df</strong> sI jo AudoN rfxI suwKF <strong>dy</strong> kbjLy ivc<br />

sI. rfxI suwKF ny ienkfr kr idwqf aqy<br />

rxjIq isMG ny Piqh isMG afhlUvflIaf<br />

nUM aMimRqsr puwjx <strong>df</strong> hukm idwqf jdik<br />

Aus ny aqy s<strong>df</strong> kOr ny sLihr nUM Gyrf pf<br />

ilaf. Piqh isMG ny pul drvfjLy qoN cVHfeI<br />

kIqI aqy rxjIq isMG lohgVH drvfjLy<br />

‘qy puwj igaf. Auh sLihr ivc <strong>df</strong>Kl ho<br />

gey aqy rfxI suwKF, joD isMG<br />

rfmgVHIaf dI sLrn ivc clI geI.<br />

joD isG ny rxjIq isMG nUM sLihr<br />

<strong>dy</strong> bdly rfxI aqy Aus <strong>dy</strong> pirvfr<br />

<strong>dy</strong> gujLfry <strong>df</strong> pRbMD krn leI rfjLI<br />

kr ilaf. ies <strong>dy</strong> nfl hI BMgI<br />

imsl <strong>df</strong> iek sLkqI vjoN vjUd<br />

Kqm ho igaf.<br />

rxjIq isMG afpxy hwQIN<br />

shIbMd kIqy krfrF nUM qoVn leI<br />

Porf nhIN sI lfAuN<strong>df</strong>. ivwqI lfB<br />

Kfqr Auh kuJ vI krn leI iqafr<br />

huM<strong>df</strong> sI. iek vfr jdoN Aus ny<br />

suixaf ik Aus <strong>df</strong> mfmf aqy Aus<br />

<strong>dy</strong> ipE <strong>df</strong> sfQI dl isMG, Aus <strong>dy</strong><br />

iKlfP sfihb isMG BMgI nfl gMZqup<br />

kr irhf hY qF rxjIq isMG ny<br />

afpxy ipE <strong>df</strong> vfsqf pf ky Aus nUM<br />

lfhOr swd ilaf. phuMcx ‘qy dl<br />

isMG dI KUb afE-Bgq kIqI geI<br />

pr rfq nUM Aus nUM Gr ivc njLrbMd<br />

kr idwqf igaf. dovF nUM vwK krn<br />

mgroN rxjIq isMG ny <strong>gujrfq</strong> qoN<br />

do mIl Aury lVfeI ivc sfihb<br />

isMG BMgI nUM hrf idwqf. lVfeI qoN bfad<br />

dl isMG nUM irhfa kr idwqf pr afpxI<br />

irafsq akflgVH puwjx ‘qy Aus dI mOq<br />

ho geI. afpxI mfmI nUM Drvfs <strong>dy</strong>x leI<br />

akflgVH puwijaf pr AuQy Aus ny dl<br />

isG dI ivDvf nUM igRPLqfr krvf ky Aus<br />

<strong>df</strong> sfrf mflmwqf qy POjI sfjLo-sfmfn<br />

kbjLy ivc kr ilaf qy irafsq <strong>df</strong><br />

ielfkf lfhOr ‘c imlf ilaf qy afpxI<br />

mfmI qy Aus <strong>dy</strong> pirvfr <strong>dy</strong> gujLfry leI do<br />

ipSz Cwz idwqy.<br />

rfj dIaF hwdF vDfAux dI KfhsL lY<br />

ivCVy gurDfmF <strong>dy</strong><br />

drsLn dI<strong>df</strong>ry<br />

(sPf 27 dI bfkI)<br />

vyly jfxIaF musLikl hI hn, so asIN vI<br />

qur ky gey. iesnUM afjLm mfrkIt ikhf<br />

jF<strong>df</strong> hY qy hYrfnI qF sfzI Aus vyly hoeI<br />

jdoN kfidr BfeI ny dwisaf ik ieh eysLIaf<br />

dI sB qoN vwzI kwpVf mfrkIt hY. hYrfnI<br />

ies krky ik ienf BIVf bfjLfr ijwQy trwk<br />

qF kI kfr <strong>df</strong> jfxf vI musLikl hY qy AuqoN<br />

dukfnF inwkIaF-inwkIaF. mYN AuhnUM puwC<br />

hI ilaf ik lgdI qF hY nhIN aYzI vwzI<br />

mfrkIt, ijwzI qUM dwsdF. Auh sfnUM iek<br />

dukfn aMdr lY igaf ijhVI <strong>dy</strong>Kx nUM qF<br />

CotI hI sI pr aMdroN Auh<strong>df</strong> stor ijhVf<br />

aMzrgrfAUNz sI, bhuq hI vwzf sI qy kwpVy<br />

ky rxjIq isMG iek vfr Pyr (qIjI vfr)<br />

sqluj diraf pfr krky pitaflf <strong>dy</strong> pUrb<br />

vl afx Zuwikaf, jo jLfhrf qOr ‘qy rfjf<br />

sfihb isMG qy Aus dI pqnI <strong>dy</strong><br />

JgVy ivc dKl <strong>dy</strong>x afieaf sI.<br />

drasl Auh nfBf <strong>dy</strong> rfjf <strong>dy</strong> sw<strong>dy</strong><br />

‘qy afieaf sI. nfBf irafsq <strong>df</strong><br />

pitaflf irafsq nfl ielfky<br />

sbMDI JgVf cl irhf sI aqy ies<br />

nUM lY ky hoeI lVfeI ivc nfBf <strong>df</strong><br />

rfjf hfr Kf cuwikaf sI. pitaflf<br />

irafsq ivc <strong>df</strong>Kl ho ky rxjIq<br />

isMG ny ivvfd vfly ielfky dulwdI<br />

aqy nfl <strong>dy</strong> iek hor ipSz<br />

mnsUrpur ‘qy kbjLf kr ilaf. Pyr Aus<br />

ny pitafly vl ruK kIqf. rsqy ivc iek<br />

CotI ijhI JVp hoeI, jo idn Br cldI<br />

rhI. jdoN aiVwkf nf tuwitaf qF rxjIq<br />

isMG aqy pitaflf <strong>dy</strong> rfjf sfihb isMG<br />

ivckfr smJOqf ho igaf aqy kbjLy vfly<br />

ielfky pitaflf <strong>dy</strong> rfjy <strong>dy</strong> hvfly krky<br />

rxjIq isMG lfhOr prq igaf.<br />

ies smyN qwk iss-sqluj (Xmunf<br />

qy sqluj ivcfly afAux vflIaF awT iswK<br />

irafsqF) dIaF irafsqF pitaflf, nfBf,<br />

jINd qy PUlkIaF sLfskF aqy iKwqy <strong>dy</strong><br />

hornF sr<strong>df</strong>rF nUM ieh gwl jc geI sI ik<br />

PrIdkot ‘qy kbjLy aqy mlyrkotly <strong>dy</strong><br />

nvfb nUM BfrI jurmfnf krky rxjIq isMG<br />

smF lMGf irhf hY aqy Auh CyqI hI sqluj<br />

pfr krky AunHF sfiraF ‘qy kfbjL ho<br />

jfvygf. iswty vjoN 4 mfrc 1808 nUM<br />

pitaflf sLihr qoN 14 mIl prHy smfxf<br />

ivKy iek mIitMg hoeI ijs ivc isssqluj<br />

iKwqy dIaF cfr vwzIaF irafsqF<br />

<strong>dy</strong> muKI qy Cy Coty-vwzy sr<strong>df</strong>r sLfml hoey.<br />

ies mIitMg ivc ieh mqf pfs kIqf igaf;<br />

“asIN sUbf srihMd <strong>dy</strong> sLfsk do<br />

vwzIaF lflcI qfkqF <strong>dy</strong> ivcfly Psy hoey<br />

hF. asIN afpxI afjLf<strong>df</strong>nf hYsIaq lMmf<br />

smF kfiem nhIN rwK sk<strong>dy</strong>. brqfnvIN<br />

srkfr <strong>df</strong> Xmunf pfr krky squlj vl<br />

vDxf qYa hY. ies leI rxjIq isMG dIaF<br />

njLrF vI sfzy ‘qy lwgIaF hn. Auh XkInn<br />

sqluj lMG afvygf. sfnUM do burfeIaF<br />

‘coN iek dI cox krnI pvygI. brqfnIaf<br />

dI aDIngI qpidk dI qrHF hY, jo mrIjL<br />

dI hOlI-hOlI jfn lYNdI hY. rxjIq isMG<br />

nfl gTjoV srsfm dI qrHF Gfqk hovygf,<br />

jo kuJ GMitaF ivc jfn lY lYN<strong>df</strong> hY.”<br />

rxjIq dI inwjI ijLMdgI Aus <strong>dy</strong><br />

vyilaF nfl myl KFdI sI. Auh dly hoey<br />

moqIaF nfl rlf ky rwj ky sLrfb pIN<strong>df</strong><br />

sI aqy Aus dI CyqI mOq hox <strong>df</strong> iek<br />

kfrn ieh vI sI. aYimlI eIzn ny<br />

iliKaf, “rxjIq isMG dI kuJ sLrfb qF<br />

inrI qrl agnI sI aqy sfzI iqwKI qoN<br />

iqwKI sLrfb Aus <strong>dy</strong> nyVy-qyVy vI nhIN sI<br />

qy afm qOr ‘qy XUrpIan qF ies <strong>dy</strong> iek<br />

qupky qoN vD nhIN pI sk<strong>dy</strong>.”<br />

<strong>dy</strong> ZyrF <strong>dy</strong> Zyr lwgy hoey sn. iewQy<br />

ijLaf<strong>df</strong>qr Auh sfnUM ‘boskI’ KrIdx leI<br />

kihM<strong>dy</strong> sn. Auh ds<strong>df</strong> sI ik aMdroN<br />

sfrIaF dukfnF aYnIaF hI vwzIaF hn qy<br />

iewQoN pfiksqfn <strong>dy</strong> bfkI sLihrF qoN ielfvf<br />

hor mulkF nUM vI kwpVf splfeI huM<strong>df</strong> hY.<br />

iesy bfjLfr <strong>dy</strong> ivc hI awgy jf ky<br />

gurduafrf hY. jdoN asIN phuMcy qF bfhroN<br />

gyt nUM ijM<strong>df</strong> lwgf hoieaf sI qF kfidr<br />

BfeI ny iksy nUM tYlIPon kIqf. bws do ku<br />

imMt ivc iek isMG sfihb qy AunHF nfl<br />

iek monf mMuzf af gey qy BfeI sfihb<br />

Piqh bulf ky, gyt KolH ky, sfnUM aMdr lY<br />

gey. asl ivc ies gurduafry ivc vI<br />

lMgr qy iek hor iblizMg dI AusfrI ho<br />

rhI sI ijhVI ik qrnqfrn vfly sMq<br />

krvf rhy sn. ieh BfeI sfihb kfr syvf<br />

vfly hI isMG sn qy monf mMuzf lFgrI jo<br />

ieiqhfs <strong>df</strong><br />

JroKf<br />

rxjIq isMG dIaF vIh sLfdIaF<br />

hoeIaF. ienHF ivcoN pSj iswK, iqMn ihMdU<br />

aqy do musilm aOrqF nfl rvfieqI rIqIirvfjF<br />

nfl hoeIaF. ienHF qoN ielfvf ds<br />

hor ivafh cfdr cVHf ky kIqy gey sn,<br />

ijnHF ivcoN swq iswK aqy iqMn ihMdU aOrqF<br />

sn. mhfrfxI ijM<strong>df</strong> ienHF ‘coN iek sI. Aus<br />

<strong>dy</strong> hrm ivc 23 hor aOrqF sn aqy kuwl<br />

imlf ky ienHF dI igxqI 43 bxdI sI.<br />

mihqfb kOr GnHweIaf aqy rfj kOr<br />

Aus dIaF mhfrfxIaF sn. rfj kOr dI<br />

kuwKoN KVk isMG <strong>df</strong> jnm hoieaf. kFgVf<br />

‘qy goriKaF <strong>dy</strong> hmly smyN rxjIq isMG<br />

ny iksy vyly <strong>dy</strong> afpxy dusLmx rfjf sMsfr<br />

cMd dI mdd kIqI. lVfeI ‘c goriKaF nUM<br />

hrfAux qoN bfad rxjIq isMG ny sMsfr<br />

cMd dIaF do DIaF mihqfb <strong>dy</strong>vI, jo guwzF<br />

kr ky vI jfxI jFdI hY aqy CotI rfj bMso<br />

nfl ivafh krvfieaf. rxjIq isMG ny<br />

ijnHF do muslmfn aOrqF nfl ivafh<br />

krvfieaf AunHF ‘coN iek morF sI. kuJ<br />

sflF bfad Aus ny aMimRqsr dI iek hor<br />

aOrq gul bhfr nfl ivafh krfieaf.<br />

morF nfl rxjIq isMG nUM sB qoN vD moh<br />

sI ijs <strong>dy</strong> nF ‘qy iek iswkf jfrI kIqf<br />

igaf aqy Aus dI PrmfiesL ‘qy msijd<br />

vI bxvfeI geI, jo lfhOr <strong>dy</strong> mqI<strong>df</strong>s cONk<br />

lfgy siQq hY. morF lfhOr <strong>dy</strong> sLihrIaF<br />

ivc ‘morF srkfr’ vjoN pRisD sI.<br />

rxjIq isMG nUM inRq aqy sMgIq <strong>df</strong><br />

bhuq sLOk sI aqy Aus <strong>dy</strong> drbfr ‘c 150 <strong>dy</strong><br />

krIb nRqkIaF sn, ijnHF ‘coN ijLaf<strong>df</strong><br />

ksLmIr aqy pSjfb <strong>dy</strong> phfVI Kyqr qoN sn.<br />

ieh bfrF qoN aTfrF sfl qwk dIaF huMdIaF<br />

sn. aTfrF sfl dIaF hox ‘qy AunHF nUM jfgIr<br />

idwqI jFdI sI. kOlF nUM swq ipSzF dI jfgIr<br />

bKsLI geI sI, pr ieMnI sMpqI imlx <strong>dy</strong><br />

bfvjUd kOlF sxy keI lVkIaF rxjIq isMG<br />

dI icKf ‘qy sqI ho geIaF sn. rxjIq<br />

isMG <strong>dy</strong> iv<strong>dy</strong>sLI kmFzr jnrl vYNqurf ny vI<br />

50 nRqkIaF rwKIaF hoeIaF sn.<br />

lfhOr ivc iek sLfn<strong>df</strong>r mihl aqy<br />

vjLIrfbfd ivc sMmn burj bxfAux qoN ielfvf<br />

rxjIq isMG nUM afpxy rfj <strong>dy</strong> sLihrF ivc<br />

suMdr bfg bxfAux <strong>df</strong> bVf cfa sI aqy<br />

Aus ny afpxy sfry drbfrIaF aqy sr<strong>df</strong>rF<br />

nUM bfg bxfAux leI AuqsLfihq kIqf. lfhOr<br />

iklHy <strong>dy</strong> Auqr vl b<strong>df</strong>mI bfg nUM nvIN idwK<br />

idwqI. sLflImfr mfrg ‘qy mory sLfh dI mjLfr<br />

lfgy dIvfn dInf nfQ bfg, jo iksy vyly<br />

ZihMdI klf ivc sI, nUM cOKf pYsf Krc ky<br />

inKfiraf. ies qoN ielfvf aMimRqsr ivc<br />

rfm bfg, lfhOr <strong>df</strong> hjLUrI bfg, guwjrFvflf<br />

ivc hrI isMG nlUaf bfg aqy btflf,<br />

dInfngr, mulqfn qy ipSz kot <strong>dy</strong> bfg vI<br />

ijLkrXog hn.<br />

anuvfd:ibkrmjIq isMG<br />

ik svfq GftI qoN ijhVy ihMdU ihjLrq<br />

krky afey hoey sn, AunHF ivcoN sI qy<br />

pfiksqfn gurduafrf pRbMDk kmytI ny<br />

qnKfh ‘qy rwiKaf hoieaf sI. kfidr BfeI<br />

nUM vI ies gurduafry dI kfr syvf bfry<br />

kfPI jfxkfrI sI. Auhny hI dwisaf sI<br />

ik sMq amrIk isMG ijhVf bfad ‘c<br />

BgOVf ho igaf sI, ny sLfied iewQy hI<br />

ijLaf<strong>df</strong> hyrfPyrI kIqI. Auh hI ds<strong>df</strong> sI<br />

ik jdoN srnf sony dI pflkI lY ky<br />

afieaf sI qF bfrzr `qy pflkI lYx ieho<br />

sMq amrIk isMG igaf sI qy ijhVf lwKF<br />

<strong>df</strong> cVHfvf pflkI <strong>dy</strong> idwlI qoN vfhgf bfrzr<br />

qwk <strong>dy</strong> sPLr dOrfn hoieaf, Auh sLfied<br />

ieho bfbf sFB igaf. AudF kfidr BfeI<br />

ieho-ijhI gwl bVI dwbvIN ijhI jIB nfl<br />

kr<strong>df</strong> sI.<br />

(bfkI agly aMk <strong>`c</strong>)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!