Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
120<br />
Fot. 1. (<strong>po</strong>niżej)<br />
Występują tu rzadkie zes<strong>po</strong>ły<br />
roślinne, m.in. jedlina świętokrzyska<br />
– <strong>po</strong>lski zespół endemiczny<br />
fot. Paweł Szczepaniak<br />
Fot. 2. (<strong>po</strong>przednia strona)<br />
W ostoi można s<strong>po</strong>tkać gatunki<br />
chrząszczy charakterystyczne dla<br />
lasów pierwotnych, np. zagłębka<br />
bruzdkowanego<br />
fot. Lech Buchholz<br />
Warto zobaczyć:<br />
� Muzeum Starożytnego Hutnictwa<br />
w Nowej Słupi<br />
� <strong>po</strong>gańskie wały kultowe na<br />
szczycie Łysej Góry<br />
� klasztor benedyktyński oraz<br />
Muzeum Świętokrzyskiego<br />
Parku Narodowego na Świętym<br />
Krzyżu<br />
� zrekonstruowaną wioskę<br />
śred niowieczną w Hucie<br />
Szklanej<br />
� w Świętej Katarzynie: zabytkowy<br />
klasztor bernardynek,<br />
Muzeum Minerałów i Skamieniałości,<br />
starą kapliczkę<br />
z oryginalnym <strong>po</strong>dpisem<br />
Stefana Żeromskiego na<br />
ścianie (ówczesne „graffiti”)<br />
oraz legendarne źródło św.<br />
Franciszka<br />
� w Bodzentynie: 2 gotyckie<br />
kościoły, „Chatę Czernikiewiczów”,<br />
prezentującą oryginalną<br />
zagrodę miejską rodziny<br />
świętokrzyskiej z XIX w.<br />
nieleśnych, głównie łąk, które w istotny s<strong>po</strong>sób wzbogacają różnorodność<br />
biologiczną tego obszaru.<br />
W ostoi stwierdzono obecność 13 typów siedlisk przyrodniczych,<br />
chronionych Dyrektywą Siedliskową. Występują tu rzadkie zes<strong>po</strong>ły<br />
roślinne, m.in. jedlina świętokrzyska, uważana za <strong>po</strong>lski zespół<br />
endemiczny, z centrum swojego wystę<strong>po</strong>wania właśnie w Górach<br />
Świętokrzyskich. Duże <strong>po</strong>wierzchnie zajmują buczyny, głównie<br />
żyzne buczyny górskie, występujące normalnie w reglu dolnym<br />
Karpat czy Sudetów. Z kolei na Górze Chełmowej występuje jedna<br />
z największych ostoi modrzewia <strong>po</strong>lskiego, taksonu uważanego<br />
za endemiczny.<br />
Faunę ostoi reprezentuje ok. 4000 gatunków bezkręgowców<br />
(rzeczywista ich liczba jest z pewnością znacznie większa), w tym<br />
wiele unikatowych − reliktów późnoplejstoceńskich i wczesnoholoceńskich<br />
oraz charakterystycznych dla lasów pierwotnych (np.<br />
chrząszcze: zagłębek bruzdkowany, wynurt, zgniotek cynobrowy).<br />
Znane są rzadkie gatunki kserotermiczne (np. pająk gryziel<br />
ste<strong>po</strong>wy). W ostoi występuje także bardzo bogata malakofauna.<br />
Stwierdzono tutaj 72 gatunki ślimaków lądowych, co stanowi <strong>po</strong>nad<br />
70% gatunków znanych z Gór Świętokrzyskich. Na szczególną<br />
uwagę zasługują bogate zes<strong>po</strong>ły ślimaków lądowych, występujące<br />
na odsłonięciach dolomitów dewońskich w rezerwacie „Wąwóz<br />
w Skałach”. O czystości rzek i drobnych strumieni na terenie ostoi<br />
świadczy wystę<strong>po</strong>wanie niezwykle rzadkiej w całej Europie słodkowodnej<br />
małży, skójki gruboskoru<strong>po</strong>wej.<br />
Do licznie występujących płazów zalicza się traszkę górską, a s<strong>po</strong>śród<br />
rzadkich gadów stwierdzono gniewosza plamistego. Do ptasich<br />
rzadkości należą dzięcioł białogrzbiety i muchołówka mała,<br />
dla których ostoja jest najważniejszym miejscem wystę<strong>po</strong>wania<br />
w tej części kraju. S<strong>po</strong>tkać tu także można bociana czarnego, jarząbka,<br />
puszczyka uralskiego, dzięcioły: zielonosiwego i średniego,<br />
a także charakterystyczne dla awifauny gór: pliszkę górską<br />
i orzechówkę. Ssaki reprezentowane są przez 48 gatunków, s<strong>po</strong>śród<br />
których wymienić warto 3 gatunki pilchowatych − koszatkę,<br />
orzesznicę i <strong>po</strong>pielicę, oraz 11 gatunków nietoperzy.<br />
Obserwowanie przyrody w ostoi najciekawsze jest od marca do<br />
listopada. Całe pasmo Łysogór dobrze jest oglądać z dalszej perspektywy<br />
wiosną i jesienią, kiedy wyraźnie widać kolorystyczną<br />
różnicę <strong>po</strong>między lasami bukowymi i jodłowymi.
Change language