Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
78<br />
Fot. 1. (<strong>po</strong>przednia strona)<br />
Rybitwa białowąsa jest jednym<br />
z gatunków lęgowych w ostoi.<br />
fot. Jerzy Stasiak<br />
Fot. 2. (<strong>po</strong>niżej)<br />
Zbiornik Turawski<br />
fot. Jerzy Stasiak<br />
Warto zobaczyć:<br />
� ślady bytności człowieka<br />
(ułamków naczyń, przęślików<br />
tkackich, wiórów krzemiennych<br />
i stanowisk dymarskich)<br />
z wczesnego średniowiecza,<br />
okresu wpływów rzymskich<br />
a nawet e<strong>po</strong>ki kamienia<br />
� XVIII-wieczną osadę hutniczą<br />
w Jeldicach<br />
� XIX-wieczny dworek „Beatka”<br />
w Jedlicach<br />
� kościół ewangelicki<br />
w Ozimku<br />
� najstarszy w Europie most<br />
wiszący w Ozimku<br />
(bardziej suchej) strony ścieżki gniazdują <strong>po</strong>kląskwy, pliszki żółte,<br />
kszyki, gąsiorki, kląskawki, srokosze i dudki. W <strong>po</strong>bliskim lasku natomiast<br />
możemy s<strong>po</strong>tkać dzięciołka, krętogłowa, dzięcioła zielonosiwego<br />
i żerującego na tamtejszym oczku wodnym zimorodka.<br />
Podobne wróblaki gniazdują również na <strong>po</strong>bliskim zbiorniku<br />
wstępnym, a gdy jest on napełniony, staje się królestwem ptaków<br />
wodnych. Niedaleko do lęgów przystępują błotniaki stawowe, żurawie<br />
oraz pliszki cytrynowe, a <strong>po</strong> <strong>po</strong>karm zalatują tu bieliki i bociany<br />
czarne.<br />
Letnie zrzuty wody zbiegają się z okresem <strong>po</strong>wrotu na zimowiska<br />
niektórych siewkowców. Tworzące się płycizny stanowią dla nich<br />
doskonałe miejsce do żerowania i wy<strong>po</strong>czynku. Z rzadszych gatunków<br />
odnotowano tu biegusy arktyczne i płowe oraz terekie.<br />
Na zbiorniku stwierdzono także brodźca plamistego oraz żółtonogiego<br />
i – jak na razie jedynego w Polsce – biegusa wielkiego.<br />
Z gatunków brodzących bywają tu czaple: nadobne, purpurowe,<br />
modronose i warzęchy. Jesień to czas biegusów zmiennych i malutkich,<br />
a także czajek, siewnic, sieweczek obrożnych oraz czapli<br />
– białych i siwych. Uwielbiają one błota, które w tym okresie zalegają<br />
na znacznej części zbiornika. Mnogość ryb i ptactwa przyciąga<br />
tu wtedy również ptaki drapieżne: rybołowy, kobuzy, sokoły<br />
wędrowne i drzemliki.<br />
Trochę później <strong>po</strong>jawiają się wracające z lęgowisk gęsi zbożowe<br />
i białoczelne. W listopadzie będzie ich tu ok. 20 000. Odlecą, kiedy<br />
zbiornik zamarznie albo kiedy śnieg <strong>po</strong>kryje ich żerowiska. Najlepiej<br />
obserwować je z zarośli k. Szczedrzyka. W mieszanych stadach<br />
można wyszukać bernikle białolice, kanadyjskie i rdzawoszyje.<br />
W tym samym czasie przybędą nad jezioro kaczki morskie, tracze<br />
i nury. Preferują one głębszą wodę, dlatego najlepiej <strong>po</strong>dziwiać je<br />
z wału między Kotorzem Wielkim a za<strong>po</strong>rą w Turawie. Na przełomie<br />
kwietnia i maja od<strong>po</strong>czywają tu także setki mew małych i rybitw<br />
czarnych. Warto zaglądać również na leżące w <strong>po</strong>bliżu jeziora<br />
średnie i małe, a w zimie w rejon Szczedrzyka, gdzie można s<strong>po</strong>tkać<br />
duże zgru<strong>po</strong>wania bielików oraz liczące kilkadziesiąt osobników<br />
stada śnieguł.<br />
Z rzadkich roślin na uwagę zasługują zespół <strong>po</strong>nikła jajowatego,<br />
nawodnik naprzeciwlistny oraz owadożerne pływacze. Poza tym<br />
jezioro słynie z rosnących w jego otoczeniu wiekowych dębów<br />
(z najstarszym w Polsce, 400-letnim dębem bezszypułkowym).<br />
Godnymi uwagi zwierzętami są <strong>po</strong>za tym: minóg strumieniowy,<br />
kumak nizinny, gniewosz plamisty, wydra i bóbr.
Change language