16.01.2013 Views

Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...

Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...

Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

32<br />

Fot. 1. (<strong>po</strong>niżej)<br />

Zbiornik w Nieliszu<br />

fot. Przemysław Stachyra<br />

Fot. 2. (następna strona)<br />

Ostoja Nieliska jest ważnym w skali<br />

kraju lęgowiskiem rybitwy czarnej<br />

fot. Cezary Korkosz<br />

Warto zobaczyć:<br />

� <strong>po</strong>łożone na skraju doliny<br />

Poru wczesnośredniowieczne<br />

grodzisko w Sąsiadce<br />

� Szczebrzeszyn – najstarsze<br />

miasto na Zamojszczyźnie<br />

(prawa miejskie w 1352 r.),<br />

z wieloma zabytkowymi<br />

obiektami: dwoma renesansowymi<br />

kościołami, cerkwią<br />

oraz ruinami zamku dawniej<br />

strzegącego brodu na Wieprzu<br />

� wzniesiony w latach 1744−<br />

1746 barokowy pałac (dawna<br />

rezydencja rodu Zamoyskich)<br />

w Klemensowie, otoczony<br />

przepięknie znaturalizowanym<br />

parkiem, w którym<br />

gniazduje m.in. orlik<br />

krzykliwy<br />

� drewniany kościół z 1859 r.<br />

w Nieliszu<br />

� eklektyczny pałac z <strong>po</strong>czątku<br />

XX w. w Ruskich Piaskach<br />

� XIX-wieczny dwór w Ujazdowie<br />

Charakterystyka<br />

i walory przyrodnicze ostoi:<br />

Ostoja <strong>po</strong>łożona ok. 20 km na północny zachód od Zamościa.<br />

Obejmuje zbiornik za<strong>po</strong>rowy, przyległy do niego od wschodu<br />

kompleks leśny oraz fragment doliny Poru.<br />

Przegrodzenie doliny Wieprza s<strong>po</strong>wodowało zalanie jej kilkuset<br />

hektarów, a także ujściowego odcinka Poru. Zbiornik, <strong>po</strong>za funkcją<br />

ochronną dla awifauny, pełni również funkcję retencyjną oraz<br />

turystyczną. Lustro wody <strong>po</strong>rasta okresowo roślinność pływająca.<br />

Szeroki pas roślinności szuwarowej (łany turzyc, trzcin, pałki) występuje<br />

w strefie brzegowej oraz w strefie zalewowej, tzw. cofce.<br />

W płytszych miejscach kę<strong>po</strong>wo występują zakrzewienia wierzbowe.<br />

Drugim siedliskiem obszaru są łąki i torfowiska dolinowe<br />

w dolinie Poru. W strefie zalewowej tej rzeki wykształciły się <strong>po</strong>nadto<br />

śródłąkowe kępy zadrzewień olchowych oraz szpalery olch,<br />

wierzb i topól – tworząc smugi łęgów nadrzecznych. Miejscami,<br />

wskutek niegdysiejszego meandrowania Poru – w jego dolinie <strong>po</strong>zostało<br />

szereg starorzeczy.<br />

Ze zbiornikiem graniczy od wschodu dość duży, izolowany kompleks<br />

leśny, w drzewostanie którego dominuje wprowadzona<br />

niegdyś sztucznie sosna, zaś w domieszce dość licznie występuje<br />

dąb i brzoza, rzadziej zaś świerk i olcha. Cały obszar otoczony jest<br />

żyznymi <strong>po</strong>lami, a sam zbiornik − rozwijającą się zabudową.<br />

Największą wartością przyrodniczą obszaru są ptaki, które można<br />

obserwować tu przez cały rok, gdyż nawet zimą zbiornik całkowicie<br />

nie zamarza. Wiosną w ostoi można obserwować tysiące ptaków<br />

wodno-błotnych (głównie gęsi i kaczek oraz mew i rybitw),<br />

z których część <strong>po</strong>zostaje na okres lęgowy. Przy niższym <strong>po</strong>ziomie<br />

wody, zarówno wiosną, jak i jesienią – duże koncentracje tworzą<br />

również ptaki siewkowe. Latem pełnię wartości ptasiej obszaru<br />

<strong>po</strong>twierdzają niezliczone rodziny ptaków mokradłowych, w tym<br />

kilku bardzo rzadkich gatunków. Jesienią, <strong>po</strong>za tysiącami ptaków<br />

okupujących taflę zbiornika, w <strong>po</strong>wietrzu suną co dnia tysiące<br />

żurawi i gęsi oraz duże koncentracje ptaków drapieżnych, zaś na<br />

płyciznach żerują ptaki siewkowe.<br />

Populacje lęgowe 4 gatunków ptaków osiągają tu liczebności<br />

znaczące w skali kraju. Są to: <strong>po</strong>dgorzałka, dubelt, rybitwa białowąsa<br />

i rybitwa czarna. Ostoja jest jednym z najważniejszych we<br />

wschodniej Polsce miejsc koncentracji awifauny wodnej i błotnej<br />

(łącznie <strong>po</strong>nad 30 000 ptaków wodnych i błotnych). Z ciekawych

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!