Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
134<br />
Fot. 1. (<strong>po</strong>niżej)<br />
Starorzecze Warty<br />
fot. Aleksander Winiecki<br />
Fot. 2. (następna strona)<br />
Dolina Środkowej Warty jest ważnym<br />
w skali kraju lęgowiskiem ptaków<br />
siewkowych, m.in. czajki<br />
fot. Aleksander Winiecki<br />
Warto zobaczyć:<br />
� XIV-wieczny zamek w Uniejowie<br />
� ruiny królewskiego zamku Ka -<br />
zimierza Wielkiego <strong>po</strong>d Kołem<br />
� Konin: zabytkowe kościoły,<br />
synagoga, ratusz oraz datowany<br />
na rok 1151 słup drogowy,<br />
wyznaczający <strong>po</strong>łowę<br />
drogi między Kaliszem<br />
i Kruszwicą<br />
� w Lądzie, nad samą Wartą<br />
udostępniane do zwiedzania<br />
zabytkowe opactwo cysterskie<br />
i tuż obok – zespół<br />
dworski (obecnie Ośrodek<br />
Edukacji Przyrodniczej)<br />
� rokokowy pałac biskupi<br />
w Ciążeniu<br />
� muzeum regionalne w klasztorze<br />
<strong>po</strong>cysterskim w Pyzdrach<br />
� klasycystyczny pałac w Śmie -<br />
łowie (miejsce <strong>po</strong>bytu Adama<br />
Mickiewicza; tam muzeum<br />
wieszcza)<br />
� drewniane kościoły, domy<br />
wiejskie, w tym olenderskie<br />
Charakterystyka<br />
i walory przyrodnicze ostoi:<br />
Ochroną objęto szeroką do kilku kilometrów dolinę Warty od<br />
rejonu Uniejowa aż <strong>po</strong> Nowe Miasto n. Wartą. <strong>Natura</strong>lne warunki<br />
hydrologiczne ostoi silnie zmieniane są przez zbiornik za<strong>po</strong>rowy<br />
Jeziorsko, wybudowany na Warcie <strong>po</strong>wyżej Doliny Środkowej<br />
Warty.<br />
Między Uniejowem a Kołem Warta płynie w kierunku północnym.<br />
Dolina jest tam wąska − do 3 km, a koryto rzeki z obu stron ograniczone<br />
wałem przeciw<strong>po</strong>wodziowym. Międzywale <strong>po</strong>rastają łozowiska<br />
nadrzeczne, fragmenty użytkowane są jako pastwiska, występują<br />
też niewielkie zadrzewienia olchowe. Na wysokości Koła<br />
rzeka zmienia swój bieg na równoleżnikowy. Dolina wyraźnie się<br />
rozszerza, lokalnie do 5 km. Rzeka ma tu bardziej naturalny charakter.<br />
Brak obwałowania w zachodniej części tego odcinka doliny<br />
umożliwia okresowe zalewy (zwłaszcza w czasie wiosennych roztopów),<br />
kiedy to dostępność części terenu bez łodzi jest utrudniona.<br />
Odcinek ten charakteryzuje duża różnorodność siedlisk. Dno<br />
doliny zajmują <strong>po</strong>dmokłe łąki i pastwiska (ok. 40% <strong>po</strong>wierzchni)<br />
oraz grunty orne, <strong>po</strong>wstałe <strong>po</strong> zagos<strong>po</strong>darowaniu przesuszonych<br />
łąk (ok. 30%). Liczne są tu stare odnogi Warty – starorzecza, także<br />
zalewowe i wilgotne lasy oraz zadrzewienia (w tym łęgi wierzbowo-to<strong>po</strong>lowe<br />
i wiązowo-jesionowe oraz olsy). Miejsca bardziej<br />
wilgotne – brzegi starorzeczy i lokalne obniżenia − <strong>po</strong>rastają szuwary<br />
mannowe, turzycowe, tatarakowe i trzcinowe, a tereny bardziej<br />
suche, <strong>po</strong>łożone <strong>po</strong>wyżej terasy zalewowej zajmują piaszczyste<br />
wydmy oraz bory sosnowe. Charakterystyczny dla Warty<br />
rytm wód to wiosenne wezbranie rozto<strong>po</strong>we oraz nieregularnie –<br />
letnie wezbrania opadowe. W zachodniej części ostoi zachował się<br />
chroniony jako rezerwat duży kompleks dojrzałych, zalewowych<br />
lasów liściastych (tzw. Lasy Czeszewskie, będące mozaiką łęgów<br />
i grądów). Fragment ostoi <strong>po</strong>łożony na północny wschód od Konina,<br />
przez który przebiega dział wodny Warty i Noteci, jest znacznie<br />
zatorfiony (Bagna Kramskie). Dolina Środkowej Warty jest ważnym<br />
lęgowiskiem ptaków wodnych i błotnych oraz (w zachodniej części)<br />
ptaków leśnych. Współcześnie na terenie ostoi gniazdują m.in.<br />
gęgawa, szereg gatunków kaczek, w tym krakwa, cyraneczka, cyranka,<br />
płaskonos i (nieregularnie) rożeniec. Godne zauważenia są<br />
– duża <strong>po</strong>pulacja bociana białego (łącznie 200 par) oraz kolonia<br />
czapli siwej i kormorana <strong>po</strong>d Czeszewem. W otwartym krajobrazie<br />
dolinnym przystępują do lęgów błotniaki stawowe i − rzadziej –<br />
łąkowe, w większych kompleksach leśnych m.in. bielik, kanie: ruda
Change language