Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
Przewodnik po obszarach Natura 2000 (pdf, 7 MB - Ogólnopolskie ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
128<br />
Fot. 1. (<strong>po</strong>niżej)<br />
Widok na Bagno Minta, <strong>po</strong>zostałość<br />
dawnego jeziora<br />
fot. Szymon Czernek<br />
Fot. 2. (następna strona)<br />
Gatunkiem kluczowym w ostoi jest<br />
żuraw, który ma tutaj jedno z największych<br />
zlotowisk w kraju<br />
fot. Cezary Korkosz<br />
Warto zobaczyć:<br />
� <strong>po</strong>łożony w okolicy wsi<br />
Rapa grobowiec w kształcie<br />
piramidy. Wewnątrz leżą<br />
zmumi fiko wane szczą tki byłych<br />
właś cicieli okolicznych<br />
dóbr. Najłatwiej dotrzeć tam<br />
z Bań Mazurskich, jadąc drogą<br />
na północ, dojazd jest dobrze<br />
oznakowany<br />
� malowniczą wieś Ściborki,<br />
gdzie znajduje się „Republika<br />
Ściborska” – miejsce,<br />
w którym można <strong>po</strong>znać<br />
kulturę Indian i Eskimosów<br />
oraz <strong>po</strong>jeździć psimi zaprzęgami<br />
� wieś Zabrost Wielki słynącą<br />
z wyjątkowej przedwojennej<br />
architektury oraz świetnego<br />
stanu zachowania wielu zabytkowych<br />
budynków<br />
Charakterystyka<br />
i walory przyrodnicze ostoi:<br />
Rozległa Niecka Skaliska pierwotnie była dużym jeziorem, lecz<br />
z czasem – gdy wypływająca z niego woda przebiła się przez<br />
pas wzgórz na północy i dotarła do przełomowej doliny Węgorapy<br />
− jezioro zanikło, a na jego dnie <strong>po</strong>wstały torfowiska. Były one<br />
intensywnie meliorowane, <strong>po</strong>cząwszy od XVIII w., z dużym nasileniem<br />
w drugiej <strong>po</strong>łowie XX w. Dolny odcinek Gołdapy został skanalizowany<br />
i skierowany przekopem w <strong>po</strong>przek Lasów Skaliskich. Kanał<br />
ten miał za zadanie osuszyć bagienne lasy oraz doliny rzeczne.<br />
Dominującymi elementami krajobrazu ostoi są rozległe, <strong>po</strong>dmokłe<br />
łąki, wielkie <strong>po</strong>la dawnych PGR-ów oraz − w centralnej części<br />
− lasy i bory. Główne obszary łąk i pól znajdują się w części zachodniej,<br />
prawie zupełnie bezludnej, zaś wschodnie obrzeża stanowi<br />
mozaika lasów i niewielkich, ekstensywnych gos<strong>po</strong>darstw<br />
rolnych. Ze względu na bardzo niskie zaludnienie sieć dróg jest<br />
słabo rozwinięta. Głównymi miejscowościami są gminne Budry<br />
i Banie Mazurskie.<br />
Niecka Skaliska jest ostoją bardzo licznej <strong>po</strong>pulacji derkaczy, zasiedlających<br />
wilgotne, bogate gatunkowo łąki. Aby przekonać się<br />
o liczebności tych skrytych ptaków, należy wybrać się na wieczorno-nocny<br />
spacer, np. drogą wiodącą z Buder na północ w stronę<br />
Budzewa i dalej. Okresem najlepszym do nasłuchów derkaczy jest<br />
<strong>po</strong>łowa czerwca. Warto też odwiedzić okolice Zabrostu Wielkiego,<br />
Popiołów lub Skaliska. Można tam zobaczyć orlika krzykliwego,<br />
kanię rudą, błotniaka łąkowego, srokosza czy czajkę. Jesienią<br />
liczne są siewki złote, od<strong>po</strong>czywające na <strong>po</strong>lach i łąkach. Drugim<br />
gatunkiem, który mógłby być symbolem ostoi, jest żuraw. Ptaki te<br />
jesienią licznie zbierają się na Bagnie Minta na noclegowisko. Bagno,<br />
<strong>po</strong>zostałość osuszonego jeziora, obecnie jest <strong>po</strong>kryte cienką<br />
warstwą roślinności torfowiskowej. Nie jest ona w stanie utrzymać<br />
ciężaru człowieka, lecz świetnie sprawdza się jako bezpieczne<br />
schronienie dla blisko 3000 żurawi od<strong>po</strong>czywających tam w trakcie<br />
migracji. Ptaki te można obserwować w s<strong>po</strong>sób dla nich bezpieczny,<br />
<strong>po</strong>dczas zlotowisk wieczornych, z jedynego dogodnego<br />
miejsca na północnym krańcu Minty. Dojeżdża się tam duktem<br />
leśnym wiodącym w prawo od drogi Budry−Skalisko. Można też<br />
obserwować żurawie żerujące w ciągu dnia w okolicy Zabrostu<br />
Wielkiego i na <strong>po</strong>lach na północ od Lasów Skaliskich. Obserwacje<br />
najlepiej prowadzić we wrześniu, roz<strong>po</strong>czynając je przed zachodem<br />
słońca.
Change language