Ostoja Magurska (SOO) Jarosław Sochacki Centralna część Beskidu Niskiego, prawie w całości <strong>po</strong>krywa się z obszarem Magurskiego Parku Narodowego. Powierzchnia: 194 km² Województwo: mało<strong>po</strong>lskie, <strong>po</strong>dkarpackie Mezoregion: Beskid Niski Powiązania i sąsiedztwo z wybranymi obszarami <strong>Natura</strong> <strong>2000</strong>: OSO: Beskid Niski SOO: Bednarka, Kościół w Skalniku, Łysa Góra, Wisłoka z dopływami, Źródliska Wisłoki, Ostoja Jaśliska 55
56 Fot. 1. (<strong>po</strong>niżej) Krajobraz Ostoi Magurskiej fot. Jarosław Sochacki Fot. 2. (następna strona) W ostoi można s<strong>po</strong>tkać rzadkiego chrząszcza z rodziny kózkowatych – nadobnicę alpejską fot. Jarosław Sochacki Warto zobaczyć: � <strong>po</strong>zostałości dawnych wsi łemkowskich: Huty Pielgrzymskiej, Świerzowej Ruskiej, Nieznajowej, Rozstajnego, Huty Krempskiej, Żydowskiego, Ciechania i Huty Polańskiej � Muzeum Magurskiego Parku Narodowego w Krempnej Charakterystyka i walory przyrodnicze ostoi: Ostoja jest ty<strong>po</strong>wym przykładem gór średnich i niskich, gdzie dominują buczyny, a doliny stanowią duże „wyspy” łąk. Najlepszym okresem do odwiedzenia tego terenu jest wiosna, gdy buki nie zdążą jeszcze wypuścić liści i runo <strong>po</strong>krywa się kobiercem geofitów. Wtedy na łąkach można s<strong>po</strong>tkać rzadkie okazy storczyków – kukułkę bzową, storczyka samiczego i męskiego, a krajobrazy dolin upiększają kwitnące licznie drzewa owocowe. Na soczyście zielonych łąkach i pastwiskach, <strong>po</strong> <strong>po</strong>wrocie z Afryki żerują orliki krzykliwe i bociany czarne. W lecie górskie łąki konietlicowe wypełniają się łanami kwitnących kwiatów (w tym np. dzwonków, złocieni, kozibrodu, bukwicy), a małe płaty młak górskich <strong>po</strong>krywają się kobiercem biało kwitnących wełnianek oraz kruszczyków błotnych. Buczyny są godne uwagi także jesienią − gdy liście przebarwiają się na kolory złota i czerwieni, a w runie licznie <strong>po</strong>kazują się grzyby. Zima jest okresem, gdy na szlakach nie s<strong>po</strong>tkamy nikogo prócz zwierzyny płowej oraz tropiących ją drapieżników − wilka i rysia. Oprócz buczyn siedliskami leśnymi stanowiącymi przedmiot ochrony są jaworzyny − lasy z dominacją jaworu. Występują one na stokach północnych. Odnajdziemy tu zespół z rzadką paprocią − języcznikiem zwyczajnym, byliną miesiącznicą trwałą czy – wprawdzie na jedynym niewielkim płacie − zespół z jarzębem <strong>po</strong>s<strong>po</strong>litym. Ten ostatni zwykle wykształca się w specyficznych warunkach stromych stoków gór znacznie wyższych, jak Bieszczady i Tatry. Strome stoki, ale o wystawie <strong>po</strong>łudniowej, to domena grądów, lasów z dominacją grabu <strong>po</strong>s<strong>po</strong>litego i bardzo bogatym w gatunki runem (m.in. tojadami czy lilią złotogłów). Pomimo górskiego charakteru obszaru na niewielkich <strong>po</strong>wierzchniach odnajdziemy tu również lasy łęgowe. Tam charakterystycznym siedliskiem dla obszaru jest olszynka karpacka − z dominacją olszy szarej i bogatym runem − oraz olszyna bagienna z masowo kwitnącą kniecią górską. Ciekawym elementem siedlisk nadrzecznych jest września <strong>po</strong>brzeżna, gatunek światłożądny, który wraz wierzbą siwą <strong>po</strong>rasta kamieńce Wisłoki oraz jej dopływów. Osobliwości wśród ssaków to przede wszystkim duże drapieżniki − ws<strong>po</strong>mniane już wilk i ryś oraz niedźwiedź, który corocznie zachodzi na teren ostoi. Świat chronionych owadów reprezentowany jest m.in. przez gatunki saproksyliczne – rozwijające się w martwym drewnie. S<strong>po</strong>śród nich najliczniej można s<strong>po</strong>tkać niebieską