Please click for download - Türkiye

TAR‹H‹ VE KÜLTÜREL MEKÂNLAR / 86
da Aramilerin Tanr›s› Haddad’›n
Mabedi ve daha sonraki devirlerde
infla edilen baflka mabetlere ait
kal›nt›lar bulunmufltur. Bu bulgular
ve Akropol Merkezi’nin bulunmas›
kalenin M.Ö. 2000'li y›llardan
beri ayakta kald›¤›n› göstermektedir.
Ancak flimdiye kadar
ayakta kalan en eski kal›nt›lar›n
yenilenmesinin önce Eyyubiler,
daha sonra da Memluklular zaman›nda
yap›ld›klar› bilinmektedir.
Halep Kalesi’nin geçmifli, tarihin
derinliklerinde gizlidir. Her ne kadar
araflt›rmac›lar, kalenin ne zaman
“kale”, “koruma” ya da
“yerleflim merkezi” olarak kullan›lmaya
baflland›¤› konusunda kesin
bir tarih veremese de; “Kale”nin,
Halep’in Müslümanlarca
fethinden önce var oldu¤u, 636
y›l›nda, Arap kuflatmas›na maruz
kald›¤› ve bu tarihte ele geçirildi-
¤i, tarihi kay›tlardan anlafl›lmaktad›r.
Müslümanlar aras›nda Halep Kalesi’nin
fethine önem veren, yenilenmesi
ve korunmas›n› emreden
ilk kifli, Hamadani Emiri, Seyfül-
Devle olmufltur. Bizansl›lar ile
fliddetli bir savafl içinde oldu¤un-
dan Halep flehrinin surlar›n› infla
ederek, kaleyi “karargâh” haline
getirmifltir. Böylece kale, flehrin
hâkimleri için “daimi karargâh”
olarak kullan›lmaya bafllanm›fl ve
kaleye gösterilen ihtimam daha
sonraki devirlerde de devam etmifltir.
Mesela Sultan Nureddin
Zengî, kale içinde birçok bina
yapm›flt›r. Ancak kalenin müflahede
edece¤i geliflim, bizlere önemli
askeri eserler b›rakacak olan Selahaddin-i
Eyyubi'nin o¤lu El Za-
TAR‹H‹ VE KÜLTÜREL MEKÂNLAR / 87
hir Gazi devrinde olmufltur. Bunlar,
kalenin savunmas› için kale
içinde yayg›n olarak yap›lan, baz›lar›
çift baz›lar›ysa tek hisarlard›r.
Bunlardan baz›lar› da kaleyi
çevreleyen surlara ba¤l› olan›d›r.
Kalenin içinde befl adet ana salon
bulunmaktad›r. Bunlardan en
önemlisi ve büyük olan› Kay›tbay
taraf›ndan yapt›r›lan El-Arfl Salonu’dur.
Buna ek olarak, onuncusu
soyunma odas› olmak üzere dokuz
odal› bir hamam, küçük mescit,
büyük cami ve ‹brahim Pafla K›fllas›
yap›lm›flt›r.
Hitit Tap›na¤›, Roma Sarn›c›, Eyyubi
Saray› gibi kal›nt›lar›n izlerine
rastlan›lan kalenin içinde kaz›
ve bilimsel araflt›rma çal›flmalar›
sürdürülmektedir.
fiehir Surlar› ve
Kap›lar›
Halep’in co¤rafi ve stratejik yap›s›,
kenti eskiden beri önemli bir
merkez haline getirmifltir. Pek
çok dönemde, özellikle de Arap
‹slami fetihlerinden sonra Sultan
Nureddin Zengî döneminde ve onu
izleyen devirlerde, surlar ve hisarlar›n
yap›m›na mahzar olmufltur.
Say›s› 128’e kadar ulaflan hisar-
lar, daha sonra Halep'e yap›lan
hücum ve savafllar esnas›nda y›k›lm›fllard›r.
Halep kenti flehir surlar› ve hisarlar›n›n
yan› s›ra, kap›lar› ile de
ünlüdür. Ancak büyük ço¤unlu¤u
da y›k›lm›fl olup; K›nnesrin, Antakya,
Al-Hadid, Al-Nasr, Al-Sagir,
Al-Farac, Al-Iraq, Al-Ahmar,
Al-Makam, Al-Neirab ve Jnein
(Canen) isimli on dört kap› yer almaktad›r.