Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ourselves, "If someone can buy bread in Spanish or Catalan, why can't they read a<br />
newspaper in either language?"' Má dhéantar comparáid idir léamh nuachtán agus<br />
ceannach aráin, fuincsin bhunúsach mhaireachtála, is gá cur chuige praiticiúil a<br />
ghlacadh faoi seo má táthar chun cothromaíocht mhaoinithe a chur i bhfeidhm go<br />
héifeachtach a chinnteoidh todhchaí na meán Gaeilge clóite ar bhonn gearrthéarmach,<br />
agus todhchaí na meán Gaeilge ar líne go fadtéarmach. Is cinnte go dtiocfaidh na<br />
fadhbanna céanna chun tosaigh nuair a fhaigheann an t-idirlíon greim iomlán ar na<br />
fóraim, mar a tharla le céad bliain anuas agus deacrachtaí dáileacháin ag síneadh siar<br />
go ré an chéad nuachtáin dhátheangaigh, Fáinne an Lae agus An Claidheamh Soluis.<br />
Agus beidh na deacrachtaí seo ann i gcónaí mar is cuid den fhorbairt nadúrtha<br />
chumarsáide é, go nglacann fóraim áirithe áit an fhóraim eile. Léiríonn staidéar ar<br />
stair na meán i gcomhthéacs chultúr na lámhscríbhinní agus an chultúir chlóite gur<br />
cuid de phróiseas forásach na sochaí é seo.<br />
I gcónaí áfach tagann an t-ábhar féin agus caighdeán an ábhair chun tosaigh, mar aon<br />
leis an tseirbhís atá de dhíth faoi théarmaí an tsoláthair atá á chur ar fáil. Mar sin má<br />
bhronntar 'caomhnú an chultúir nó na teanga' ar na meáin Ghaeilge mar fheidhm,<br />
fágfar na meáin i gcónaí i dtuilleamaí na riachtanas teanga seachas na riachtanas<br />
pobail. Is é sin an tuige gur gá, de réir fhocail Pháidí Ó Lionaird agus é ag oscailt an<br />
tseimineáir lae ar 13 Samhain 2010, an Ghaeilge agus na luachanna pobail a ghabhann<br />
léi a athshealbhú. Ní gá agus ní fiú, seilbh a ghlacadh ar na fóraim féin atá, agus a<br />
bheidh ag síorathrú, ach is gá na fóraim a chur in oiriúint do riachtanais an phobail,<br />
bíodh gur gá dóibh a bheith tarraingteach nó simplí nó casta nó pé cáilíocht a<br />
ghabhann leis an ábhar atá á chur i láthair le hé a dhéanamh ábhartha don phobal úd.<br />
Thar aon rud eile áfach is gá ag leibhéal praiticiúil, dromchlac, go mbeidh rochtain<br />
éasca ag an bpobal ar an meán sa chéad áit. Sa dara háit, ag leibhéal níos doimhne, is<br />
gá go réitíonn an t-ábhar agus an caighdeán dá réir, le luachanna an phobail mar<br />
phobal ann féin, bíodh gur pobal teanga, nó pobal léitheoireachta, nó pobal tíreolaíoch<br />
é. Ní féidir seilbh a ghlacadh ar, agus dílseacht a chothú do luach nach bhfuil meas ag<br />
an bpobal air ar an gcéad dul síos.<br />
Dhíríodh ó thús a ré, agus díríonn i gcónaí tuairimíocht agus dioscúrsa na meán ar an<br />
bpobal seachas ar an duine aonair amháin. Is é sin an fáth fosta nach féidir leis na<br />
meáin maireachtáil i bhfolús agus a mhalairt, nach féidir leis an bpobal maireachtáil<br />
20
Change language