DIASPORIC LITERATURE - diasporic.org - eBooks4Greeks.gr

Ο μηχανισμός του ΉρωναΑλέκος ΑγγελίδηςΜελβούρνη,ΑυστραλίαΟ μηχανισμός που δουλεύει με κέρματα και μας δίνει καφέδες, σοκολάτες, σάντουιτς,εισιτήρια ή ανοίγει το τηλέφωνο, βάζει μπρος στο πλυντήριο, ανοίγει τη συσκευήτου γκαζιού, μας ζυγίζει αυτόματα ή ενεργοποιεί τα ηλεκτρονικά μας παιχνίδια, ένασύστημα δηλαδή που σχεδόν αποτελεί το σύμβολο της εποχής μας, επινοήθηκεκαι πρωτοκατασκευάστηκε απ’ τον Έλληνα μαθηματικό, φυσικό, συγγραφέα καιμεγάλο εφευρέτη Ήρωνα, ο οποίος έζησε στην Αλεξάνδρεια κάπου ανάμεσα στο100 π.Χ. και στο 100 μ. Χ..Το μηχανισμό αυτό σχεδίασε ο Ήρωνας για να τοποθετηθεί στους ναούς και ναδίνει αγιασμένο νερό (‘’ιερόν ύδωρ’’) στους πιστούς έναντι αμοιβής και εξίσου σεόλους.Το νερό έρχονταν σ’ ένα μεταλλικό σφαιρικό δοχείο από έναν οριζόντιο σωλήνα, που τοδιαπερνούσε και χρησίμευε και σαν άξονας στήριξής του. Το σφαιρικό δοχείο έφερε στοκάτω μέρος του μικρό σωλήνα εξόδου. Το επάνω άκρο του σωλήνα αυτού βρίσκονταν ψηλάμέσα στη σφαίρα και το ύψος του συνέπιπτε με την επιφάνειά του νερού, που βρίσκοντανμέσα στη σφαίρα κι όταν αυτή βρίσκονταν σε ισορροπία και ηρεμία. Η είσοδος του νερούαπ’ τον οριζόντιο άξονα ελέγχονταν μ’ ένα πώμα που ήταν εφαρμοσμένο σ’ αυτόν.Όταν η σφαίρα βρίσκονταν σε ακινησία, το πώμα έφραζε την οπή του άξονα και το νερόδεν έμπαινε σ’ αυτήν. Τότε η επιφάνειά του δεν ξεπερνούσε το επάνω άκρο του σωλήναεξόδου. Όταν, όμως, ρίχνονταν από μια εγκοπή κάποιο νόμισμα, ας πούμε μια δραχμή, τοβάρος του κέρματος πίεζε κάποιο ευαίσθητο μοχλό που βρίσκονταν στην πορεία του και οοποίος ήταν κατάλληλα συνδεμένος με το πώμα. Έτσι, μετατοπίζονταν το πώμα κι άφηνε τονερό να τρέχει μέσα στη σφαίρα και να ξεπερνάει το ύψος του σωλήνα. Το επιπλέον νερόέτρεχε μέσα σε ένα κύπελλο που ήταν τοποθετημένο κάτω απ’ τη σφαίρα. Μόλις, όμως, τοκέρμα στην πορεία του προς τα κάτω ξέφευγε απ’ τον ευαίσθητο μοχλό, το πώμα επανέρχοντανστη θέση του και η ροή του νερού σταματούσε αμέσως, Έτσι, όποιος είχε δραχμήέπαιρνε ‘’ιερόν ύδωρ’’, όποιος δεν είχε έβλεπε τους άλλους πώς αγόραζαν ακριβοδίκαιατη χάρη των θεών.Ο Ήρωνας ήταν πραγματικά μια μεγάλη και σπάνια φυσιογνωμία, που ξεχώριζε κι ακτινοβολούσεσ’ όλους τους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας. Έδειξε στους συγχρόνουςτου, πώς είναι δυνατό να μετρηθεί η απόσταση της Αλεξάνδρειας απ’ τη Ρώμη με βάσητην έκλειψη του ηλίου.Εκτός απ’ τα ενδιαφέροντα βιβλία που έγραψε, όπως μαθηματικά, μηχανικά, κατοπτρικά,βελοποιητικά κλπ. κλπ. σχεδίασε και κατασκεύασε πολλές και χρήσιμες μηχανές. Έκανεμηχανισμό σύνθλιψης των καρπών της ελιάς για την ευκολότερη εξαγωγή του λαδιού καικατασκεύασε βιδωτό πιεστήριο για το πάτημα των σταφυλιών. Επίσης, αυτός πρώτος επινόησεκαι κατασκεύασε μηχάνημα κοπής ξύλινων βιδών και παξιμαδιών. Αν σκεφτούμε,ότι οι βίδες και τα παξιμάδια χρησιμοποιήθηκαν 16 αιώνες αργότερα, θα δούμε πόσο πιομπροστά απ’ τους συγχρόνους του ήταν ο Ήρωνας.Για τον εξοπλισμό των στρατιωτών έκανε το δυνατό για την εποχή του τόξο των δύο καμπυλών.Ένωσε τα δυο μακριά και λεπτά κέρατα ενός ζώου και συνέδεσε τις άκρες τους μεγερή χορδή από ειδικά κατεργασμένα νεύρα μεγάλων ζώων. Έτσι, ο στρατιώτης που είχετο τόξο του Ήρωνα ήταν δυνατός και ασυναγώνιστος.72Diasporic Literature/Διασπορική Λογοτεχνία/Literatura de Diasporic - http://diasporic.orgIssue 1 Vol. 1, Μarch 2011