The Lichens and Lichenicolous Fungi of Belgium and Luxembourg ...

THE LICHENS OF BELGIUM AND LUXEMBOURG. AN ANNOTATED CHECKLIST 9
la préparation d’un atlas de répartition ou la production d’une flore moderne, comprenant
des clés complètes d'identification, restent à réaliser. Par ailleurs, nous ne devons pas
oublier que les lichens, qui sont d’excellents indicateurs de la biodiversité, sont en train de
disparaître rapidement, et que leur protection devrait être traitée de façon tout à fait
prioritaire.
D
Inleiding
e lichenologie (studie van korstmossen) in België en Luxemburg begon in het begin
van de XIXde eeuw. Vooral aan het einde van die eeuw verschenen er nationale
flora’s en checklists. In 1898 publiceerde De Wildeman een checklist van de Belgische
korstmossen met voor elke soort aantekeningen over de vindplaatsen en literatuurverwijzingen.
Een jaar eerder publiceerde Koltz (1897) een soortgelijk werk voor Luxemburg.
In 1938 brachten Duvigneaud & Giltay een herziene checklist uit, maar ditmaal
zonder verspreidingsgegevens. Het aantal vermelde soorten was vrij laag: 506 soorten
voor België en slechts 404 voor Luxemburg.
Na 1900 nam het korstmossenonderzoek in beide landen sterk af. Pas vanaf het begin
van de jaren zestig begon door het werk van J. Lambinon een nieuw lichenologisch
tijdperk. In die tijd begon men ook aangrenzend Noord-Frankrijk te onderzoeken, vandaar
dat ook dit gebied bij deze checklist is betrokken.
Vanaf het begin van de jaren tachtig hebben wij het korstmossenwerk voortgezet door
een gedetailleerde inventarisatie van korstvormige soorten te maken, en van lichenicole
schimmels, die traditioneel ook door lichenologen worden bestudeerd. Snelle ontwikkelingen
in de korstmostaxonomie, nieuwe technieken (zoals dunne-laag chromatografie),
beschikbaarheid van moderne geïllustreerde flora’s, het onophoudelijk ontdekken
van nieuwe en onbekende soorten in Europa, als ook het nauwgezet zoeken naar
minuscule, onopvallende soorten op plaatsen die vroeger altijd gemeden werden, leverde
meer dan 700 extra soorten op die nooit eerder in België of Luxemburg waren gevonden.
De hulp van diverse collega’s en vrienden, voornamelijk uit de Benelux, was onmisbaar
om dit alles te bereiken.
Het aantal geaccepteerde soorten is nu 1151, een verdubbeling vergeleken met alle
eerder gepubliceerde gegevens. Hoe dan ook, dit aantal zal de komende jaren blijven
stijgen door een aantal oorzaken: er zijn veel steriele korstvormige soorten (zoals Acarospora,
Thelidium en Verrucaria) die nog geïdentificeerd moeten worden; van veel genera
is maar weinig bekend uit het onderzoeksgebied; veel lichenicole schimmels en onopvallende,
korstvormige soorten worden alleen bij toeval gevonden, zodat er zeker een
flink aantal over het hoofd gezien zijn, ondanks het nauwkeurige verzamelwerk. Ook
checklists van aangrenzende landen laten zien dat er nog veel aanvullende soorten in
het gebied kunnen voorkomen.
Het doel van deze checklist is dan ook om de actuele kennis van korstmossen en
lichenicole schimmels voor België, Luxemburg en Noord-Frankrijk te presenteren, en om