19.08.2015 Views

Gorbeia

Gorbeia liburua (35,73 MB ) - Bizkaia 21

Gorbeia liburua (35,73 MB ) - Bizkaia 21

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

LIBRO GORBEIA OK.QXD 8/1/07 18:22 Página 4242Karstifikazio fenomenoaLurrazpiko urakLurraldean erortzen den euri-uraren zati bat lurrazaletik doa,errekak eta ibaiak eratuz. Hala ere, beste zati bat lurrazpian sartu etalurrazpiko ur bihurtzen da. Fenomeno horri “infiltrazio” esaten zaioeta lurzoruaren iragazkortasunaren, maldaren eta landaredia kantitatearenaraberakoa da. <strong>Gorbeia</strong> mendigunean infiltrazioa oso handiada eta ehuneko ehunekoa ere izan daiteke, adibidez, Itxinan.Denborarekin, kalizazko geruzetan dabilen euri-urak higatu egitendu haitz hori, mineral disolbaezina (kaltzio karbonatoa, kalizarenosagaia) disolbagarri bihurtzen duen prozesu kimiko baten eraginez.Higadura-ekintza horren ondorioz, zulodun gainazalak sortzendira, bitarte eta hutsune ugarikoak. Prozesu hori “karstifikazioa” da etamilioika urtean paisaia zoragarriak sortzen ditu; halako paisaiak Itxinanikus daitezke orain: Parke Naturaleko azalera osoaren %15 betetzenduen eremu karstikoa.Iragazitako ura letargian gera daiteke ehunka urtean, “akuifero”izeneko erreserbak eratuz. Infiltrazioak eta zaurgarritasunak bide paraleloakjarraitzen dituzte; horrela, <strong>Gorbeia</strong> mendigunean zaurgarritasunmaila desberdinak daude, bertako akuiferoen eta, beraz, lurrazpikobaliabide hidrikoen kutsadurari dagokionez. Eremurik zaurgarrienakBizkaiko isurialdeko kareharrizko zonetakoak dira eta horren barruanItxinako zona karstifikatua sartzen da.El fenómeno de la karstificaciónLas aguas subterráneasUna parte del agua de lluvia que precipita sobre el terreno discurresuperficialmente formando ríos y arroyos. Sin embargo, otraparte penetra en el suelo y se convierte en agua subterránea. Estefenómeno se conoce como “infiltración” y depende de la permeabilidaddel suelo, de la pendiente del terreno y de la cantidad de vegetación.La infiltración en el macizo del <strong>Gorbeia</strong> es muy elevada, llegandoincluso a valores del cien por cien, como en el caso de Itxina.Con el paso del tiempo, el agua de lluvia que discurre sobreestratos de caliza va desgastando (erosionando) esta roca debido aun proceso químico que transforma en soluble un mineral insolublecomo es el carbonato cálcico, componente de la caliza.El resultado de esta acción erosiva son superficies agujereadas,con multitud de fisuras y oquedades. Este proceso, conocido como“karstificación”, crea a lo largo de millones de años los maravillosospaisajes que hoy día contemplamos en lugares como Itxina, áreakárstica que ocupa el 15% de la superficie total del Parque Natural.El agua filtrada puede quedar en letargo durante cientos deaños formando reservorios llamados “acuíferos”. La infiltración y lavulnerabilidad siguen caminos paralelos; así, en el macizo del<strong>Gorbeia</strong> encontramos distintos grados de vulnerabilidad a la contaminaciónde los acuíferos existentes y, por consiguiente, de susrecursos hídricos subterráneos. Las áreas más vulnerables correspondena zonas de calizas de la vertiente de Bizkaia, incluyendo toda lazona karstificada de Itxina.Itxinako karsta (Z.A.)Karst de Itxina (Z.A.)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!