azınlıkça

Asya Etütleri Bölümü öğretim görevlisi Sayın RikaRombopoulou’nun İstanbul Rum Azınlık eğitimin bugünküdurumunu ve sorunlarını tasvir eden sunumu 2 ,belki de en çarpıcı bilgileri içeriyordu. Sadece eğitimdendeğil, bu cemaatin benim çocukluğumdan bu yanaoldukça değişmiş ve değişmeye devam eden etnokültürelbileşiminden de söz ediyordu Sayın Rombopoulou.Azınlık eğitiminin Yunanca ayağının en ciddi sorunları,öğrencilerin Yunanca bilgi düzeyi birbirindençok farklı birkaç etnokültürel gruptan müteşekkil olmasındankaynaklanıyor. Sayın Rombopoulou’nunverdiği bilgiye göre, 2012-2013 eğitim-öğretim yılındaRum Azınlığının faal durumdaki ilk ve ortaöğretimkurumlarında (1 anaokulu, 3 ilkokul, 3 ortaokul-lise)toplam 207 öğrenci okuyordu. Bu 207 öğrenciden, anadili Yunanca/Rumca olan T. C. vatandaşı çocukların,yani “eski Rum” diye niteleyebileceğimiz ailelerin çocuklarınınsayısı 62. Yine ana dili Yunanca olan, Yunanistanvatandaşı ve İstanbul’daki Yunan Konsolosluğundakimemurların ve Rum okullarındaki kontenjanöğretmenlerinin çocuklarının sayısı 12. Ana dili Arapçaolan ve Hatay’dan, Antakya civarından, İstanbul’a gelipyerleşmiş Rum Ortodoks ailelerin çocuklarının sayısı101. Bir de karma eviliklerden doğan çocuklar var; anadili Yunanca ya da Türkçe olan ama anne ve babanınbirbirleriyle daha çok Türkçe konuşarak anlaştığı evlerdengelen bu çocukların sayısı ise 32. Yani kültürelaçıdan birbirinden bir hayli farklı, fakat aynı sınıfta,aynı kitap ve eğitsel materyallerle Yunanca öğrenmeyeçalışan dört öğrenci grubu var Rum okullarında. Budurum öğretmenlerin işini çok zorlaştırıyor.Antakyalı Rum-Ortodoks çocukları için Yunanca,okulda öğrendikleri ve çoğunun gündelik hayatlarındapek kullanmadıkları bir üçüncü dil. Karma evliliklerinçocukları ise evde ebeveynlerinden biriyle belki Yunanca/Rumcakonuşuyorlar, ancak aslında onların gündelikdili Türkçe. “Eski Rum” ailelerin çocuklarının daTürkçe’yi gittikçe daha fazla konuştukları gözleniyor.Yunanca, sadece Yunanlı ailelerin çocuklarında baskındil durumunda. Genel olarak Yunanca’nın azınlık çocuklarıiçin pratik ve işlevsel önemi gittikçe azalmakta.Okullar Yunanca’yı daha cazip kılmak için,Yunanistan’ın eğitim ve kültür kurumlarıyla son yıllardaartan ilişkilerden ve İstanbul’da azınlıklar içinsağlanmış nispeten daha özgür ortamdan yararlanarakçeşitli etkinlikler organize ediyorlar. Öğretmenler farklıbilgi düzeyindeki öğrencilerin ihtiyaçlarına cevap vermekiçin kendilerini eğitmeye çalışıyorlar. Bildiğim kadarıylabu konuda bir-iki hizmet içi eğitim semineri dedüzenlendi. Ama bunlar Yunanca’nın gerileme trendinidurdurmaya yetmiyor. 2009 yılına kadar Yunanistan’a“ Rumlar artık çok daha dinamik,daha aktif, farklı göçlerle nüfusunupek artırmasa da koruyanve geleceğe ümitle bakan bir topluluk.Yakın gelecekte, örneğinbundan yirmi yıl sonra, Rumazınlığının şimdikinden çok farklıözellikleri, muhtemelen farklıavantajları ve farklı sorunlarıolacak. Bizim bildiğimizden çokfarklı bir Rum cemaati olacak,ama cemaat varlığını sürdürmeyedevam edecek.gidip yerleşme, orada iş bulma arzusu bazı öğrencilerdeYunanca öğrenmek için bir motivasyon yaratıyordu.Yunanistan’ın yaşadığı çok derin ekonomik kriz yüzündenartık oraya gidip yerleşmeyi düşünen pek kimsekalmadı.Rum okullarının öğrenci nüfusunda gördüğümüzbu dört grup, aslında İstanbul Rum cemaatinin de şuandaki etnik bileşenlerini oluşturuyor. Rum Ortodokscemaati,(1) ana dili Rumca olan, T.C. vatandaşı, en az dörtbeş kuşaktır İstanbul’da yaşayan “eski Rumlar”dan,(2) son yirmi-otuz yıl içinde Antakya civarındanİstanbul’a göç edip yerleşmiş, ana dili Arapça olan “AntakyalıRumlar”dan,(3) Rum olmayan biriyle (daha çok bir Müslüman/Türk veya bir Ermeniyle) evlenmiş olanlardan ve bunlarınçocuklarından,ve son olarak da(4) Yunanistan’dan İstanbul’a gelip yerleşen Yunanlılardanoluşuyor.Gruplardan en yenisi bu dördüncüsü. İstanbul’dakiYunanlıların birkaç yüz olduğu tahmin ediliyor, amasayıları gittikçe çoğalıyor. Yunanistan’daki krizden ötürüİstanbul’a iyi bir iş ve daha müreffeh bir hayat içinyerleşen Yunanlıların sayısında bir artış gözlemleniyor.Yunanistan’dan geri dönen Rumları veya İstanbul’uterk etmek zorunda kalmış Rumların anne-babalarınınAzınlıkça 19