Kudowski

More documents

Recommendations

Info

SZAFRAŃSCY kudowscy ▶ Bronisław MJ Kamiński nazwiskach, jak: Olkuski, Porwit, Ziętek, Makowski, Piasecki, Szendera, Kula, Wolski, Śliwiński, Jaskólski. Pochodzili z pobliskich miejscowości, m.in. z Chrzanowa, Libiąża, Sławkowa. Kolkowie stali się rodem elitarnym. Centralna część dzisiejszego miasta Jaworzna należała − w początkach XIX wieku − do Kolków, którzy kochali ziemię i każde pokolenie powiększało jej rodzinny obszar. Aż przyszły wojny, które wciągnęły Kolków o wiele dalej niż do pobliskich lasów. W Polsce, na wojnach rodziny zawsze traciły, choć Polska − jako naród − patriotycznie i duchowo raczej wzmacniała się. Współczesna historia Kolków zaczęła się od Stanisława Kolki urodzonego w 1894 r. Jako bardzo młody chłopak poszedł do Legionów Piłsudskiego. Nasza kudowska Henia Kolkówna − to wnuczka tego dzielnego legionisty. Stanisław (legionista) miał z żoną Anielą liczne potomstwo. Pracowita rodzina miała przedsiębiorstwo drogowe, kamieniarstwo, zlewnię mleka i znaczne grunta. Wśród tych dzieci, było dwóch bojowników kolejnej wojny. To Kazimierz (ur. w 1909 r.) − ojciec Henryki i jego brat Mieczysław (ur. w 1916 r.) − stryj Henryki. • II wojna światowa Napad niemiecki na Polskę 1 września 1939 r. szybko odczuli jaworznianie. Do granicy było blisko. Zwaliła się na Jaworzno 8 dywizja wehrmachtu, w której był także pułk kłodzki. Nie wiedzieli wtedy hitlerowscy żołnierze tego pułku, pochodzący przeważnie z ziemi kłodzkiej, że ludzie na których napadli w Jaworznie − już za parę lat − zasiedlą ziemię kłodzką, a oni będą zmuszeni iść gdzie indziej, jeżeli w ogóle wojnę przeżyją. Ojciec i stryj naszej Henryki nie ułatwiali im przeżycia. Obaj wzięli udział w wojnie i obaj drogo zapłacili za swoje zaangażowanie. W samym Jaworznie wszystko się zmieniło. Hitlerowcy włączyli Jaworzno do Rzeszy, ulokowali tu produkcję gazu trującego cyklonu B, w Firmie Tesch-Stebenow, utworzyli podobóz położonego niedaleko stąd Auschwitz-Birkenau. Firma Tesch-Stebenow dostarczała do Auschwitz cyklon B w ilościach zatrważających. W 1942 było to 8,2 tony, w roku 1943 już 13,4 ton, a w 1944 ponad 20 ton. Do zabicia gazem ok. 2000 ludzi, jednorazowo, w komorach II i III krematorium tego obozu zagłady używano 2 kg cyklonu B. Rodzina Kolków utraciła prawie wszystko w czasie wojny, a po wojnie resztę z tego, co pozostało. Ojciec, Kazimierz Kolka walczył najpierw w kraju, potem, na zachodzie, brał udział w bitwie o Monte Cassino. Po wojnie, gdy powrócił do kraju, od razu miał kłopoty z nową władzą. Stryj, Mieczysław Kolka znalazł się w lotnictwie, w Anglii. Ponieważ szczupłość miejsca naszych łam nie pozwala na szerokie opisy − do tego chcemy jeszcze przedstawić malarstwo pana Antoniego Szafrańskiego − przeto w dalszej części polecimy z Mieczysławem Kolką po świecie, by pokazać tzw. światową część historii rodziny w ostatnim pokoleniu. Do tego skłania nas także prośba pani Henryki, by mniej akcentować jej własną osobę, czy bezpośrednich najbliższych, a bardziej tych, którzy zasłużyli się dla ogółu, a sami na tym nie zyskali. Niech nagrodą dla nich będzie nasza pamięć, utrwalająca rodzinę kudowską w szerszym dramacie historycznym. • Na zachodzie Dzieje pilotów z Jaworzna opisywała Zofia Żak, która poświęciła także wiele uwagi Mieczysławowi Kolce. Zmobilizowany został we wrześniu 1939 r. do 2. Pułku Lotniczego w Krakowie-Dąbiu. Po załamaniu wojskowej obrony kraju − na skutek wkroczenia do wojny ZSRR − piloci i mechanicy lotnictwa ewakuowali się przez Rumunię na zachód, do Francji, dalej do Anglii. Po odpowiednim przeszkoleniu wojskowym w Anglii, Mieczysław Kolka został przydzielony do polskiego dywizjonu lotniczego 302, jako mechanik samolotowy. Uczestniczył w bitwie o Anglię. Był mechanikiem silników samolotowych w dywizjonie 303, a następnie − i już do końca wojny − służył w dywizjonie 308. Po zakończeniu wojny zmienił zawód, w kierunku techniki samochodowej. W 1947 r. wyjechał z Anglii do Południowej Afryki, do Johannesburga Przez pewien czas pracował w fabryce cegieł, prowadził remonty ciężkiego sprzętu, samochodów dostawczych i traktorów. Musiał być człowiekiem znanym i przedsiębiorczym, skoro stał się agentem handlowym kopalni diamentów, mającym rozległe powiązania z różnymi firmami. Miał duże możliwości prowadzenia tej działalności, ponieważ posiadał paszport na wszystkie kraje Afryki i Bliskiego Wschodu. Tak, jak wielu Polaków na powojennej obczyźnie tęsknił za rodzinnym krajem. Leszek Skrzypczak opisując dzieje pilota z innego polskiego dywizjonu określił ową tęsknotę i nostalgię, jako chorobę o nazwie „Polska”. To samo działo się z Mieczysławem Kolką. Gdy dowiedział się, że przypływa statek z Polski do portu afrykańskiego, pędził tam, by porozmawiać z Polakami. Zapracowany, zagoniony nie przykładał znaczenia ani do pieniędzy, ani do diamentów. I choć ani jednego, ani drugiego mu nie brakowało, to na dalekiej obczyźnie nic one dla niego nie znaczyły. Dla innych mogło to wiele znaczyć. Tak niemal idealistycznie i marzycielsko − zachowujący się człowiek, traci ostrożność − kusi los i staje się łatwo ofiarą życiowych zasadzek, a nawet przestępców. Po 24 latach samotnego życia w Afryce, w 1971 r. − ten bohater z wojny − został znaleziony nieprzytomny na ulicy Johannesburga. Nie odzyskawszy przytomności zmarł i został pochowany przez tamtejszą Polską Misję Katolicką. Zdolny, inżyniersko utalentowany człowiek, żołnierz i patriota, do tego mający wielkie możliwości zrobienia fortuny − ginie na obcym lądzie − nie mogąc sobie znaleźć miejsca w powojennym świecie. • Kolkowie zawsze kochali ziemię, wyrastali z niej, czuli z nią głęboki związek i bez niej trudno im żyć. Zabierano im 18
ich ziemię w Jaworznie, ale miasto na tym rozwijało się. Nawet, gdy upaństwowiono to, czy tamto, było to jednak do zniesienia. W jakimś sensie nadal pozostawało, było. Gorzej, gdy łupił okupant, albo, gdy w wyniku wojny lądowali w obcym świecie. Tego nie wytrzymywali. Stare rody mają wielkie siły duchowe, ale zwykle trochę gorsze siły fizyczne. Coś za coś . Nasza, kudowska Henia Kolkówna, z pierwszych lat powojennych zawędrowała z rodziną tu, do tego miasta. Jakby do nowego Jaworzna, i nie tak odległego od starego Jaworzna, jak Johannesburg, czy Londyn jej stryja Mieczysława. Zew ziemi odczuwali Kolkowie przez całe stulecia. Wiele naszych rodzin ma fragmenty życia, podobne jak u Kolków. Związek z ziemią przeradza się w coraz rozleglejszy związek z życiem. Mądry Antonio Salas powiedziałby, że trzeba wszystko przekładać na język życia, a wtedy ono ci się odwdzięczy. Niech Wigilia i Święta Bożego Narodzenia upłyną spokojnie i radośnie , a w Nowym Roku i w przyszłości oby marzenia zmieniły się w rzeczywistość, a sukcesy przerosły oczekiwania. Czytelnikom „Pamiętnika <strong>Kudowski</strong>ego” życzy Jakub Szulc, Poseł na Sejm RP Od Redakcji: W czasie Dnia Wielkopolski obchodzonego w czerwcu br. w kudowskim muzeum wspominaliśmy dwie postacie symboliczne dla tutejszego pogranicza: Stanisława Korońskiego i Czecha Nowackiego. Obaj z Wielkopolski. W literaturze czeskiej u Jiráska, Koroński jest wzorem polskiego patrioty. Zginął pod Nachodem w 1866 r. i kudowianie odwiedzają jego grób. Wzorem współczesnego polskiego żołnierza i patrioty był mjr pilot Czech Nowacki, który zamieszkał w pobliskich Dusznikach. Dzielnemu staremu żołnierzowi przychodzili z pomocą państwo Bogumiła i Leszek Skrzypczakowie. Na uroczystym spotkaniu w muzeum kudowskim pan Leszek Skrzypczak zapoznał nas z życiem i działalnością dzielnego pilota. Z przyjemnością zamieszczamy artykuł pana Leszka Skrzypczaka o tym wspaniałym człowieku i żołnierzu, który wybrał do życia tutejsze pogranicze i tu pozostał. „Stary żołnierz nie umiera” …przypomina o Ojczyźnie. A czego Ojczyzna teraz od nas wymaga ? W Dusznikach-Zdroju jest takie urokliwe miejsce, które w świadomości mieszkańców i licznych gości funkcjonuje jako „Czarny Staw”. Dochodzimy do niego alejką u wylotu której trafiamy na głaz przypominający strzaskane skrzydło samolotu. Na nim znajduje się tablica z inskrypcją: „Park imienia majora pilota Czecha Nowackiego. Czech Nowacki pilot 301 Dywizjonu Bombowego i 138 Eskadry do Zadań Specjalnych Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Bohater II wojny światowej odznaczony: Leszek Skrzypczak STARY ŻOŁNIERZ… a NASZ CZAS − Orderem Virtuti Militari, − Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, − Krzyżem Walecznych – trzykrotnie, − Krzyżem Armii Krajowej, − francuskim Krzyżem Ruchu Oporu. Mieszkaniec naszego miasta od 1989 roku, aż do śmierci 23 kwietnia 2003 roku”. Staraniem członków dusznickiego Lions Clubu i władz miasta ufundowano ten głaz i w taki sposób oddano hołd człowiekowi, który czternaście ostatnich lat swego życia spędził w Dusznikach- Zdroju. Ciąg dalszy na stronie 22 19
Page 1 and 2: Pamiętnik Kudowski kwartalnik spo
Page 3 and 4: WSPOMNIENIA ▶ prof. zw. dr hab. J
Page 5 and 6: WSPOMNIENIA ▶ prof. zw. dr hab. J
Page 7 and 8: HISTORIA ▶ Zbigniew Kopeć Zbigni
Page 9 and 10: HISTORIA ▶ Zbigniew Kopeć W dniu
Page 11 and 12: WSPOMNIENIA a także pełnomocnikie
Page 13 and 14: WSPOMNIENIA ducha. Ojciec dzieci, z
Page 15 and 16: WSPOMNIENIA ra, uczestniczyła też
Page 17 and 18: WSPOMNIENIA cezji tarnowskiej miał
Page 19: SZAFRAŃSCY kudowscy ▶ Bronisław
Page 23 and 24: MALARSTWO ANTONIEGO SZAFRAŃSKIEGO
Page 25 and 26: HISTORIA ▶ Leszek Skrzypczak zem
Page 27 and 28: świrzańskie noce i dnie ▶ Józe
Page 29 and 30: ZWYCZAJE i OBRZĘDY LUDOWE ▶ Krzy
Page 31 and 32: UNIA EUROPEJSKA ▶ Bronisław MJ K
Page 33 and 34: Wydarzenia kulturalne ▶ Wojciech
Page 35 and 36: Wydarzenia kulturalne ▶ Wojciech
Page 37 and 38: ROZMOWY Z UCZNIAMI MAJĄCYMI PASJE
Page 39 and 40: Życie Kudowy na starych fotografia
Page 41 and 42: Życie Kudowy na starych fotografia
Page 43 and 44: sjonalnie, bowiem teatr amatorski p

Kudowski

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?