Vox Hieronymi

vox hieronymi
www.usgvox.nl
redactie@usgvox.nl
Advies
en begeleiding| 11
een andere school uit te kijken. Bij dit voorbeeld werd door
een aantal ouders heftig, door andere lijdzaam, geknikt.
Zaak is natuurlijk een dergelijke achteruitgang op tijd te herkennen
en in te grijpen. Is er sprake van demotivatie (leerling
voelt zich te weinig uitgedaagd), is het een onvermogen echt
te leren, of zijn er ook andere omstandigheden (bijvoorbeeld
huiselijk) die dit cijferpatroon verklaren?
Het echte onderpresteren wordt als volgt gedefinieerd: het
langdurig minder presteren dan wat op grond van de aanwezige
mogelijkheden van iemand verwacht mag worden
(Kaufman). Dan is het handig dat er ruim gegevens van de
basisschool aanwezig zijn, en niet in het minst, dat alle leerlingen
in klas 1 uitgebreid worden getest. Op een relatief kleine
school als het USG kan dit soort problemen snel herkend
worden.
TOP en POP
Mevrouw De Maaré kan de mentor van de betreffende leerling
adviseren en begeleiden, opdat de mentor met de leerling
een studieplan opstelt. Of de leerling komt (onder een
aantal voorwaarden) met een aantal andere in een TOP- of
POP-groep onder haar begeleiding. TOP is voor vierdeklassers
en sinds kort ook voor een enkele leerling uit de derde.
POP is voor klas 1 en 2. De namen van deze groepen zijn
geëvolueerd. Het begon met ‘Potentiële OnderPresteerders’,
maar ‘Persoonlijk OntwikkelingsPlan’ klinkt een stuk positiever
en dekt ook de lading, en ‘positieve aandacht voor onder
presteerders’ is ook in orde. Top staat op die manier voor
‘Toekomstgericht OntwikkelingsPlan’.
Moeras van Verveling
Materiaal dat wordt gebruikt in de groepen is o.a. ‘de emotionele
landkaart’, waarop de hoofdstad ‘Verandering’ heet en
een Moeras van Verveling te vinden is, maar ook een rivier
‘Bloei’. Verder heeft mevrouw De Maaré een kaartspel met
eigenschappen (discipline, hulp vragen, toewijding) dat veel
handvatten voor (zelf)analyse geeft en natuurlijk veel lees- en
leertips. Een aanrader is bijvoorbeeld het boek Leer als een
speer (ISBN 90-808519-1-4) van Jan-Willem van den Brandhof.
Verder werd ingegaan op geslachtsverschillen. Jongens zijn
vaker onderpresteerder dan meisjes. Door de ‘gogen’ wordt
dit onder andere toegeschreven aan de feminisering van het
onderwijs (zie ook uitspraken en boek van Prof. Dr. Louis Tavecchio
van de UvA en de site van Lauk Woltring van het Algemeen
Pedagogisch Studiecentrum of www.laukwoltring.nl).
Door de neurowetenschappers (Prof. Jelle Jolles, voorheen
onderzoeker aan o.a. het puberbrein in Maastricht, nu hoogleraar
Hersenen, Gedrag & Educatie aan de VU) wordt het verklaard
uit het verschil in hersenontwikkeling en -rijping.
Voldoende uitdaging
Als afsluiting van de avond werd een film vertoond, die was
gemaakt door een aantal deelnemers aan de TOP-groep van
vorig jaar. Hierin kwamen (gewezen) onderpresteerders aan
het woord en werd nog eens duidelijk dat het zelfs op een
gymnasium moeilijk is om alle leerlingen voldoende uitdagende
stof te bieden. De manier waarop de leerlingen zich
bloot durfden te geven voor dit doel, is bewonderenswaardig
te noemen.
Al met al was het een geslaagde avond, waarop een flink aantal
onderwerpen omtrent onderpresteren aan de orde kwam.
Verder kregen de aanwezigen ook een lijst met ‘tips voor ouders
van onderpresteerders’. Met een fraaie bos bloemen werd
Joost de Maaré bedankt voor haar interessante lezing.
[MH]
Meer informatie?
Margriet Sitskoorn, Het maakbare brein (bij voorkeur een versie van na 2007)
Frans J. Mönks, Hoogbegaafde kinderen thuis en op school
www.stichtinglerenmotiven.nl
www.novilo.nl (organiseren erg goede cursussen, voor docenten of ouders)
www.roeper.org (via admissions/identify gifted children)