MEVZUAT
Bilanco - Bursa Serbest Muhasebeci Mali MüÅavirler Odası
Bilanco - Bursa Serbest Muhasebeci Mali MüÅavirler Odası
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
B<br />
Bilanco .<br />
bursa<br />
Araştırma<br />
İstiklal Marşı’nın Şairi Bursalı bir avukat- siyasetçi olabilirdi...<br />
Muhittin Baha Pars’ın<br />
hayatı ve İstiklal Marşı<br />
Rıza ERTEKİN - Gazeteci<br />
MART / NİSAN 2013<br />
44<br />
Muhittin Baha Pars’ın şiiri, İstiklal Marşı’mız<br />
olabilir miydi? Tabii ki olabilirdi çünkü onun<br />
şiiri TBMM’de en beğenilen son 7 yapıt arasına<br />
girmişti. Mehmet Akif’in ‘yarışma dışı’ eseri, yani<br />
bugün söylediğimiz marşın dizeleri olmasaydı,<br />
belki de ‘İstiklal’ ateşini güçlendirmek için onun<br />
tarafından yazılmış sözler için saygı duruşunda<br />
bulunuyor olabilirdik…<br />
Mehmet Akif Ersoy’un 10 kıtalık şiiri, yarışma dışı<br />
gönderilmiştir Meclis’e… Okunduğunda neler hissedildiği<br />
malum… İstiklal Marşı, bir milletin uyanışını<br />
ve Kurtuluş Savaşı’nı o kadar güzel ifade eder ki;<br />
başka hiç kimse bu konuyla ilgili tek satır yazmamış<br />
sanabilirsiniz…<br />
Oysa öyle değildir. İstiklal Marşı’nın yazımı için<br />
TBMM bir yarışma açmıştır, O yarışmaya Bursalı bir<br />
parlamenter de bir şiir göndermiştir…<br />
…<br />
Ey büyük, ünlü milletim ileri!<br />
Hasma çiğnetme, koş bu şanlı yeri!<br />
Düşmanın bir cihansa, dostun Hak<br />
Hakkın elbette müstakil yaşamak…<br />
…<br />
Şimdilik bir kıtasını okuduğunuz şiir Muhittin Baha<br />
Pars’a aittir (1885-30 Ağustos 1954). Muhittin Baha<br />
Pars’ın kim olduğunu yakın Bursa tarihine meraklı<br />
herkes bilecektir tabii ki. Yazdıklarımız hem bilmeyenlere<br />
hem de bir kez daha okumak isteyenlere<br />
yarar umarız.<br />
Muhittin Baha, Bursa’nın sanat ve siyaset hayatına<br />
yön veren Pars Kardeşler’in en küçüğüydü. O,<br />
büyük ağabeyi Mehmet Baha ve ortanca kardeş<br />
Hakkı Baha, Bursa’da 19. yüzyılı, 20. yüzyıla taşıyan<br />
kişiler arasında yer aldılar. 3 kardeşin en tanınanı<br />
aslında Muhittin Baha oldu… Bursa onu İstiklal<br />
Mahkemeleri’nde görev alması ve 1937’de evinin<br />
(Çekirge Yolu’ndaki Pembe Köşk) bahçesindeki<br />
havuzu işletmeye açmasıyla tanıdı (Evet, Havuzlupark!).<br />
1950’de de Havuzlupark’ı Beden Terbiyesi İl<br />
Müdürlüğü’ne bağışladı.<br />
AĞABEYLERİ DE ÇOK ÜNLÜ…<br />
Biraz başa dönelim;<br />
Muhittin Bahar Pars’ın aile kökleri, Şehreküstü’nde<br />
türbesi bulunan Pars Bey’e uzanır. Orhan Gazi, Pars<br />
Bey’e Gemlik zeytin aşarı ile türbenin bulunduğu<br />
mahallenin tapu harçlarını vakfetmiştir. Bu Pars<br />
Bey’in Bursa’nın fethinde yararlılık gösterdiğine işaret<br />
eder. 1885’te Bursa’da doğan Muhittin Baha, Pars<br />
Bey’in torunlarından Baba Efendi Dergâhı Şeyhi<br />
Mehmet Bahaettin Efendi’nin en küçük oğludur. Baba<br />
Efendi Dergâhı, bugünkü Vakıf İşhanı’nın bulunduğu<br />
yerdedir. Muhittin bu evde, büyük ağabeyi Mehmet<br />
Baha (Kendisinin Reşat Nuri Güntekin’in Çalıkuşu<br />
romanındaki Kamuran’ın esin kaynağıdır ve ilk Türk<br />
Opera bestecisidir) ve ortanca ağabeyi Hakkı Baha<br />
(Atatürk’ün Harp Okulu’ndaki sıra arkadaşıdır. Aynı<br />
zamanda İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin 10 kurucusu<br />
arasındadır. Mustafa Kemal’i İttihat ve Terakki’ye üye<br />
yapan da Hakkı Baha’dır) ile birlikte büyür. (Pars Kardeşlerin<br />
bir bütün olarak hikâyesi bir başka sayıda<br />
ele alınacaktır).<br />
BAĞIMSIZLIK ÖRGÜTLERİNDE AKİF ROL ALDI…<br />
Hukuk öğrenimi görür, avukatlık ve öğretmenlik yapar.<br />
1. Dünya Savaşı’nın Osmanlı İmparatorluğu açısından<br />
yenilgi ile son bulmasının ardından imzalanan<br />
Mondros Mütarekesi sonrası, Bursa’da oluşturulan<br />
bağımsızlık yanlısı örgütlerin tümünde etkin rol alır.<br />
Bu amaçla kurulmuş Cemiyet-i Müderrisin’e (Öğretmenler<br />
Derneği) ilgi duydu, bu cemiyetin Teali-i İslam<br />
Cemiyeti’ne (İslamı Yüceltme Derneği’ne) dönüşmesinde<br />
etkin rol oynadı. Bu cemiyetin yayın organı<br />
niteliğindeki Bursa Mecmuası’nın yayın yönetmenliğini<br />
de üstlendi. Yazıları ve şiirleriyle kitlelerin, vatan<br />
toprağında İzmir’le başlayan düşman işgaline karşı<br />
bilinçlendirilmesine hizmet etti.<br />
Muhittin Baha’nın üyesi olduğu Cemiyet, 1919 başlarında<br />
Bolşevikliğe karşı (Aslında Kuvayı Milliye’ye<br />
karşı) bir bildiri yayımlanmasından sonra, ülke genelindeki<br />
şubelerin tüm üyeleriyle direniş kuvvetlerine<br />
katılma kararı almasında etkili rol oynadı.
Change language