2081–4852

More documents

Recommendations

Info

Numer specjalny Radosław Sienkiewicz, Aneta Dróbecka Ośrodki Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem – dlaczego warto kierować do nich ofiary? Nowoczesny system wsparcia dla pokrzywdzonych oparty o sieć 16 specjalistycznych ośrodków pomocy już działa. Nadszedł czas, by przekonać urzędników sądowych, sędziów i prokuratorów o celowości kierowania do tych ośrodków ofiar przestępstw. Fot. Krzysztof Wojciewski (x2) Od kilku lat Ministerstwo Sprawiedliwości propaguje najlepsze praktyki w dziedzinie ochrony osób pokrzywdzonych przestępstwem. W 2008 r., w ramach implementacji decyzji ramowej Rady Unii Europejskiej z dnia 15 marca 2001 r. w sprawie pozycji ofiar w postępowaniu karnym (2001/220/WSiSW), Ministerstwo zrealizowało projekt „Sieć Pomocy Ofiarom Przestępstw”. Jego podstawą było utworzenie sieci 16 Ośrodków Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem, po jednym w każdym województwie. Każdy z takich ośrodków prowadzony jest przez organizację pozarządową wyłonioną w publicznym przetargu, zaś jego działalność autoryzowana jest przez Ministerstwo Sprawiedliwości oraz dofinansowana została ze środków europejskich. Profesjonalne zaplecze, jakim dysponują organizacje pozarządowe prowadzące placówki, w połączeniu ze wsparciem resortu sprawiedliwości, skutkuje realną pomocą, którą otrzymują pokrzywdzeni przestępstwem zgłaszający się do ośrodków. Pomoc, która procentuje O tym, że rola państwa w procesie wsparcia osoby pokrzywdzonej przestępstwem nie ogranicza się tylko do zapewnienia sprawiedliwego procesu i szybkiego osądzenia sprawcy, nie trzeba nikogo przekonywać. Często taka osoba zgłasza się bezpośrednio do sądu lub prokuratury z prośbą o pomoc prawnopsychologiczną bądź informację, gdzie takiej pomocy szukać. Okazuje się, że pracownicy tych instytucji nie zawsze chcą lub wiedzą, co odpowiadać. Warto, by w takich sytuacjach pamiętali o Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw. Czasem bywa i tak, że sędzia czy prokurator – w obawie przed posądzeniem o brak bezstronności lub udzielanie po- rad prawnych – woli zbyć pokrzywdzonego ogólnym odesłaniem do najbliższego komisariatu policji (ew. ośrodka pomocy społecznej), niż szczegółowo wyjaśnić takiej osobie jej prawa i wskazać dalsze możliwości działania. Odesłanie pokrzywdzonego do najbliższego ośrodka pomocy rozwiewa dylemat braku bezstronności. Warunkiem koniecznym jest jednak poinformowanie pokrzywdzonego o funkcjonowaniu Sieci i np. wskazanie adresu najbliższego ośrodka. Informowanie o dostępnej pomocy, w przeciwieństwie do samego jej udzielania, to jeden z podstawowych obowiązków osób zatrudnionych w instytucjach wymiaru sprawiedliwości. Wielu pokrzywdzonych nie wie, gdzie szukać pomocy prawnej i psychologicznej, zaś urzędników sądów i prokuratury, w tym samych sędziów i prokuratorów, uważa za jedyne źródło rzetelnej informacji w tym przedmiocie. W sieci wsparcia Wyłączną troską organizacji prowadzących Ośrodki Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem jest bezpłatne wspieranie ofiar, a także wyrobienie w lokalnej społeczności przekonania, że proszenie o pomoc nie przynosi ujmy. Osoby zgłaszające się do tych ośrodków potrzebują zazwyczaj fachowej pomocy ze strony ekspertów (psychologów, prawników etc.), dlatego też pracownicy ośrodków nawiązują współpracę z innymi podmiotami, organizacjami i instytucjami, w tym samorządowymi. W celu zachęcenia pokrzywdzonych do korzystania z oferowanej pomocy, a jednocześnie przybliżenia jej wszystkim potrzebującym, wiele ośrodków tworzy swoje filie i oddziały na terenie województw, w których działają. Szczególnie aktywne są tu ośrodki w Szczecinie, Gdańsku, Toruniu i Łodzi. Takie dzia- 12 Na wokandzie 7(10)/ 2011
Pomoc pokrzywdzonym przestępstwem Pokrzywdzeni a wymiar sprawiedliwości łania przyczyniają się do budowy lokalnej sieci pomocy, a tym samym do rozwoju krajowego systemu wsparcia. Aby dodatkowo ułatwić niesienie pomocy ofiarom przestępstw, Ministerstwo Sprawiedliwości podpisało porozumienie z Naczelną Radą Adwokacką oraz Krajową Radą Radców Prawnych, którego stroną byli również koordynatorzy ośrodków pomocy. Na mocy porozumienia izby adwokackie i okręgowe izby radców prawnych oddelegowały do współpracy z ośrodkami swoich członków, w tym aplikantów adwokackich i radcowskich, którzy świadczą w nich bezpłatne porady prawne. Pierwsze rezultaty współpracy ze środowiskiem prawniczym były widoczne już w trakcie organizowanych corocznie obchodów Tygodnia Pomocy Ofiarom Przestępstw, podczas których specjaliści udzielili fachową pomoc znacznej liczbie pokrzywdzonych. Warto wspomnieć, że niektóre ośrodki zawiązały stowarzyszenie pod nazwą Ogólnopolski Związek Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem „Subvenia Victima”, które od czerwca 2011 r. jest członkiem międzynarodowej organizacji Victim Support Europe zrzeszającej 28 organizacji pozarządowych z 22 państw, w znakomitej większości należących do Unii Europejskiej. Działalność VSE ma na celu promowanie praw ofiar przestępstw oraz efektywnych metod pomocy pokrzywdzonym. Zawiązanie stowarzyszenia umożliwia wymianę – tak między ośrodkami, jak i z organizacjami międzynarodowymi – dobrych praktyk w zakresie pomocy pokrzywdzonym, jak również usprawnienie krajowego systemu pomocy ofiarom przestępstw. Plany na przyszłość Pracownicy Ministerstwa Sprawiedliwości zaangażowani w ideę pomocy pokrzywdzonym mają pełną świadomość, że dotychczasowe działania w ramach Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw nie wyczerpują wszystkich potrzeb w tym zakresie. Dlatego też w planach jest m.in. dalsze wzmocnienie procesowej pozycji pokrzywdzonych, w tym opracowanie standardów postępowania z poszczególnymi kategoriami ofiar przestępstw. Bardzo ważnym elementem mającym na celu wzmocnienie funkcjonowania m.in. Ośrodków Pomocy jest wejście w życie 1 stycznia 2012 r. rozporządzenia dotyczącego utworzenia Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Środki tego funduszu, pochodzące z zasądzonych na rzecz Skarbu Państwa nawiązek, będą mogły wesprzeć działalność organizacji pozarządowych świadczących pomoc ofiarom przestępstw. Ministerstwo Sprawiedliwości planuje również zawrzeć z Komisją Europejską umowę na lata 2012–2013, której przed- Karta dla ofiar przemocy w rodzinie W celu wzmocnienia i skoordynowania działań w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Ministerstwo Sprawiedliwości nawiązało ścisłą współpracę z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej. Efekt? „Porozumienie o współpracy na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie” zawarte pomiędzy resortami 15 września 2011 r. W ostatnim czasie ministerstwa przygotowały broszurę pt. „Karta Praw Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie” zawierającą m.in. wyszczególnienie podstawowych uprawnień ofiar przemocy w rodzinie oraz listę placówek świadczących pomoc w tego rodzaju sprawach. Karta jest dystrybuowana do sądów powszechnych i urzędów marszałkowskich, skąd ma zostać rozesłana do Specjalistycznych Ośrodków Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie i innych placówek pomocowych nadzorowanych przez Ministerstwo Pracy i Pomocy Społecznej. 30 tys. egzemplarzy Karty zostało już przekazanych do Komendy Głównej Policji celem rozpowszechnienia w podległych jej jednostkach. Karta jest również dostępna w wersji elektronicznej na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl, zakładka „Działalność – Przeciwdziałanie Przemocy w Rodzinie”). Oba ministerstwa pracują aktualnie nad przygotowaniem poradnika dla pokrzywdzonych przemocą w rodzinie zawierającego opis praw takich osób na wszystkich etapach postępowania karnego, a także opis ich praw socjalnych. miotem będzie dofinansowanie projektu pt. „Wzmacnianie i rozbudowa Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw w Polsce”. Cel projektu to m.in. rozbudowa sieci poprzez tworzenie na szczeblu powiatowym nowych filii ośrodków. Projekt przewiduje także przeprowadzenie 11. trzydniowych cykli szkoleniowych, których grupą docelową będą sędziowie, prokuratorzy, kuratorzy sądowi, funkcjonariusze policji, pracownicy socjalni, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz wolontariusze z Ośrodków Pomocy. Tematyka szkoleń obejmie m.in. omówienie problematyki ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw. Co innowacyjne, szkolenia prowadzone będą w mieszanych grupach zawodowych, a więc przyczynią się do integracji osób i instytucji działających na rzecz pokrzywdzonych. Opisane powyżej działania – te podjęte i te planowane – uprawniają do twierdzenia, że funkcjonujący w Polsce system pomocy prawno-psychologicznej ofiarom przestępstw jest nowoczesny i perspektywiczny. By był coraz bardziej skuteczny, potrzeba zaangażowania lokalnych środowisk, w tym również środowiska sędziowskiego i prokuratorskiego. Radosław Sienkiewicz, Aneta Dróbecka Autorka jest pracownikiem Wydziału Informacji w Ministerstwie Sprawiedliwości, autor – Wydziału ds. Pokrzywdzonych Przestępstwem w Departamencie Praw Człowieka MS Fot. Krzysztof Wojciewski (x2) Na wokandzie 7(10)/ 2011 13
Page 1 and 2: I Autorka jest pracownikiem Wydzia
Page 3 and 4: Od redakcji Spis treści nr 7/2011
Page 5 and 6: Renata Durda Pomoc pokrzywdzonym pr
Page 7 and 8: Teresa Jaśkiewicz-Obydzińska, Ewa
Page 10 and 11: KARTA PRAW DZIECKA-OFIARY/ÂWIADKA
Page 12 and 13: Numer specjalny Fot. Wiesław Madej
Page 16 and 17: Zapraszamy na zmodernizowaną stron
Page 18 and 19: Numer specjalny Internet z pomocą
Page 20 and 21: Numer specjalny przez zamieszczenie
Page 22 and 23: Poradnik Wprowadzenie Konwencja o O
Page 24 and 25: Poradnik Standardy ochrony praw cz
Page 26 and 27: Poradnik Dowody i domniemania Każd
Page 28 and 29: Poradnik c) zgodnego z prawem zatrz
Page 30 and 31: Poradnik - Wyrok ETPCz w sprawie G.
Page 32 and 33: Poradnik Zob. także inne wyroki w
Page 34 and 35: Poradnik Art. 6 ust. 1 EKPCz nie na
Page 36 and 37: Poradnik • Brak niezawisłości i
Page 38 and 39: Poradnik Po trzecie, ograniczenie m
Page 40 and 41: Poradnik Życie rodzinne więźnió
Page 42 and 43: Poradnik NARUSZENIA PRAWA DO POSZAN
Page 44 and 45: Poradnik Wąski margines swobody w
Page 46 and 47: Poradnik Prawo do wolności pokojow
Page 48 and 49: Poradnik Prawo do zawarcia małże
Page 50 and 51: Poradnik Nie musi być to zatem śr
Page 52 and 53: Poradnik Dyskryminacja bezpośredni
Page 54 and 55: Poradnik państwa, które musi uwzg
Page 56 and 57: Poradnik Wewnętrzna spójność i
Page 58 and 59: Numer specjalny Konwencji byłoby w
Page 60 and 61: Numer specjalny zawiadomienia o prz
Page 62 and 63: Numer specjalny Michał Lewoc Przem
Page 64 and 65:
Numer specjalny Statystyka: nowe ś
Page 66 and 67:
Numer specjalny Michał Lewoc Progr
Page 68 and 69:
Numer specjalny Mariusz Jałoszewsk
Page 71 and 72:
Marta Rychert Pomoc pokrzywdzonym p
Page 73 and 74:
Jacek Toporowski Pomoc pokrzywdzony
Page 75 and 76:
Przeciwdziałanie przemocy w rodzin
show all

2081–4852

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?