2081–4852

Standardy ochrony praw człowieka
NARUSZENIA art. 6 ust. 3 lit. c) EKPCz
Obrona przez obrońcę (ang. defence through legal assistance / fr. se défendre avec l’assistance d’un defenseur)
Naruszenie łącznie z art. 6 ust. 1 EKPCz, tj. sprawiedliwa rozprawa (ang. fair hearing / fr. procès équitable)
• Brak obrońcy podczas początkowych przesłuchań nieletniego przez policję i przez sąd
– Wyrok etPcz w sprawie Adamkiewicz przeciwko Polsce z dnia 02.03.2010 r., skarga nr 54729/00
• Brak dostępu do obrońcy podczas przesłuchania przez policję
– Wyrok etPcz w sprawie Płonka przeciwko Polsce z dnia 31.03.2009 r., skarga nr 20310/02
• ograniczenia kontaktu z obrońcą
– Wyrok etPcz w sprawie Rybacki przeciwko Polsce z dnia 13.01.2009 r., skarga nr 52479/99
• Niewyznaczenie obrońcy z urzędu
– Wyrok etPcz w sprawie Berliński przeciwko Polsce z dnia 20.06.2002 r., skargi nr 27715/95 i 30209/96
Obrona osobiście (ang. defence in person / fr. se défendre soi-même)
Naruszenie łącznie z art. 6 ust. 1 EKPCz, tj. sprawiedliwa rozprawa (ang. fair hearing / fr. procès équitable)
• Nieudzielenie zezwolenia na doprowadzenie skazanego na rozprawę
– Wyrok etPcz w sprawie Sobolewski przeciwko Polsce z dnia 09.06.2009 r., skarga nr 19847/07
– Wyrok etPcz w sprawie Strzałkowski przeciwko Polsce z dnia 09.06.2009 r., skarga nr 31509/02
NARUSZENIA art. 6 ust. 3 lit. d) EKPCz
Przesłuchanie świadków (ang. examination of witnesses / fr. interrogation des témoins)
Naruszenie łącznie z art. 6 ust. 1 EKPCz, tj. sprawiedliwa rozprawa (ang. fair hearing / fr. procès équitable)
• Brak możliwości podważenia zeznań pokrzywdzonego i świadka oskarżenia
– Wyrok etPcz w sprawie Kachan przeciwko Polsce z dnia 03.11.2009 r., skarga nr 11300/03
• Brak możliwości zadawania pytań świadkowi
– Wyrok etPcz w sprawie Demski przeciwko Polsce z dnia 04.11.2008 r., skarga nr 22695/03
• Brak przesłuchania na jakimkolwiek etapie postępowania głównego świadka oskarżenia w sprawie o wykorzystanie seksualne
– Wyrok etPcz w sprawie W.S. przeciwko Polsce z dnia 19.06.2007 r., skarga nr 21508/02.
PRAWO DO POSZANOWANIA ŻYCIA PRYWATNEGO
I RODZINNEGO (artykuł 8 EKPCz)
1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.
2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez
ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub
dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw
i wolności osób.
STANDARD OCHRONY PRAWA DO ŻYCIA PRYWATNEGO I RODZINNEGO
Sfery prywatności
Zagwarantowane w art. 8 ekPcz prawo obejmuje cztery sfery życia człowieka. Są nimi: życie prywatne, życie rodzinne, dom i korespondencja.
Wobec braku legalnej definicji tych pojęć, etPcz nadał im autonomiczne znaczenie, stosując szeroką ich wykładnię.
Podmioty uprawnione do korzystania z prawa
Podmiotami uprawnionymi do korzystania z praw zagwarantowanych w art. 8 ekPcz są osoby fizyczne oraz, choć tylko w ograniczonym
zakresie, osoby prawne. Mianowicie, osoby prawne mogą domagać się poszanowania i ochrony ze strony państwa dobrego
imienia, siedziby, przedstawicielstwa lub pomieszczeń, w których prowadzą działalność.
Względny charakter praw
korzystanie z omawianych praw może podlegać ograniczeniom. Są one dopuszczalne, o ile spełniają trzy kryteria. Po pierwsze,
muszą być one legalne, a więc muszą mieć podstawę prawną w prawie krajowym, która urzeczywistnia określone wymogi jakościowe,
mianowicie wymóg dostępności oraz przewidywalności. Nadto w prawie krajowym musi istnieć środek prawny, pozwalający na ochronę
przed arbitralnością państwa.
Po drugie, ograniczenie może być dokonane ze względu na ochronę celu, uznanego w ust. 2 art. 8 za tzw. cel prawowity. Za takie cele
uznana została ochrona bezpieczeństwa państwowego, bezpieczeństwa publicznego lub dobrobytu gospodarczego kraju, ochrona
porządku i zapobieganie przestępstwom, ochrona zdrowia i moralności lub ochrona praw i wolności osób.
XVII
Na wokandzie
7(10)/ 2011