Fah Thai Magazine Nov-Dec 2018
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MAKUT ONRUDEE<br />
เมื่อคนหันมาอ่านหนังสือผ่านหน้าจอมาก<br />
ขึ้น สำนักพิมพ์ผีเสื้อจึงผุดไอเดีย ตีพิมพ์<br />
ครูไหวใจร้าย ฉลองวาระครบรอบ 50 ปี<br />
ของวรรณกรรมเรื่องนี้ด้วยหน้าปกผ้าปัก<br />
สุดประณีต<br />
มกุฏ อรฤดี ผู้ร่วมก่อตั้งสำนักพิมพ์<br />
ผีเสื้อกล่าวว่า ชุดหนังสือผ้าปักของผีเสื้อ<br />
ผสานศิลปะสองแขนงเข้าไว้ด้วยกัน ได้แก่<br />
งานเขียนและงานปัก ปักลายหน้าปกด้วยมือ<br />
ติดลงบนหน้าปกแข็งที่จะเย็บเข้ากับตัว<br />
หนังสือด้วยเทคนิคดั้งเดิม ภาพสแกนงาน<br />
ปักด้ายที่ใช้เป็นภาพประกอบจะดึงดูด<br />
ทั้งคนที่รักหนังสือและงานฝีมือให้เก็บสะสม<br />
หนังสือชุดนี้ไว้ในคอลเลกชันส่วนตัว<br />
มกุฏ อรฤดี นักเขียนและบรรณาธิการ<br />
วัย 68 เป็นที่ยอมรับในแวดวงวรรณกรรม<br />
อย่างกว้างขวาง เขากับเพื่อนอีกสองคน<br />
ร่วมกันก่อตั้งสำนักพิมพ์ผีเสื้อ เพื่อตี<br />
พิมพ์วรรณกรรมแปลและวรรณกรรม<br />
คลาสสิกให้แก่ผู้อ่านไทยทุกเพศทุกวัย<br />
หนังสือแต่ละเล่มล้วนผ่านกระบวนการ<br />
การปรับแก้ต้นฉบับที่ละเอียดและใช้เวลา<br />
ออกแบบหน้าปกและคัดสรรภาพประกอบ<br />
อย่างละเมียดละไม ยังไม่รวมกระดาษ<br />
คุณภาพดี และระบบเย็บกี่ที่ทำให้หนังสือ<br />
แต่ละเล่มมีอายุยาวนานหลายสิบปี<br />
นักเขียนวัย 68 ปีเล่าให้ฟังว่า หนังสือ<br />
โต๊ะโตะจังเด็กหญิงข้างหน้าต่าง มีหน้าปก<br />
ที่สวยงามมากอยู่แล้ว ทว่าหากเป็น<br />
หน้าปกผ้าปักคงจะดีกว่านี้ไม่น้อย<br />
เขาคิด แต่ก็หาช่างปักทำให้ไม่ได้สักที<br />
จนเขาได้มาพบกับ นพเก้า เนตรบุตร<br />
ศิลปินผ้าปักที่เดินทางไปทั่วแดนใต้เพื่อ<br />
สอนศาสตร์การปักผ้าแก่คนท้องถิ่น<br />
แม้จะตอบตกลง แต่นพเก้าต้องใช้เวลา<br />
หลายอาทิตย์เพื่อปักผ้าหนึ่งชิ้น และคง<br />
ใช้เวลาเกือบ 2 ปีกว่าจะปักได้ร้อยปก<br />
บน<br />
มกุฏ อรฤดี บรรณาธิการ<br />
และผู้ร่วมก่อตั้งส ำนักพิมพ์<br />
ผีเสื้อ ท่ามกลางผลงาน<br />
ที่เขารัก<br />
ล่าง<br />
“ครูไหวใจร้าย” ในหน้า<br />
ปกผ้าปัก แม้จะมีลวดลาย<br />
ต้นแบบเดียวกัน แต่สีสัน<br />
และรายละเอียดฝีเข็มจะ<br />
แตกต่างกันไปตามใจผู้ปัก<br />
เมื่อมกุฏตั้งเป้าไว้ที่ 500 เล่ม เขาจึง<br />
ประกาศรับสมัครนักปักผ้าทั่วประเทศ<br />
จนได้ช่างฝีมือปักผ้ากว่า 200 ชีวิตใน<br />
เวลาไม่กี่วัน สำนักพิมพ์ผีเสื้อจึงตัดสินใจ<br />
รังสรรค์หนังสือหน้าปกผ้าปัก ครูไหว<br />
ใจร้าย ซึ่งเล่าเรื่องราวของคุณครูวัย<br />
กลางคนที่สอนนักเรียนด้วยความเข้มงวด<br />
ด้วยหน้าตาท่าทางเคร่งขรึมของเธอ<br />
จนเป็นที่โจษจันไปทั้งหมู่บ้าน<br />
แน่นอนว่าหน้าปกผ้าปักไม่ใช่ความ<br />
คิดใหม่ ชาวยุโรปในศตวรรษที่ 17 และ 18<br />
ปักผ้าเพื่อเป็นปกของพระคัมภีร์ไบเบิล<br />
ปักบนผ้าฝ้าย ผ้าไหม หรือแม้แต่บน<br />
แผ่นทอง อีกทั้งยังต้องเย็บเข้าเล่มอย่าง<br />
ประณีต ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายเลย<br />
ในปี พ.ศ. 2554 สำนักพิมพ์เพนกวิน<br />
ได้ตีพิมพ์นวนิยายคลาสสิกอย่าง Black<br />
Beauty ของ Anna Sewell The Secret<br />
Garden ของ Frances Hodson Burnett<br />
และ Emma ของ Jane Austen ปักหน้า<br />
ปกหนังสืออย่างประณีต ถ่ายภาพและ<br />
สแกน จากนั้นตีพิมพ์หน้าปกด้วยเทคนิก<br />
พิเศษ ถึงกระนั้น หนังสือแต่ละเล่มก็ไม่ได้มี<br />
เอกลักษณ์แต่อย่างใด<br />
แต่ชุดหนังสือผ้าปักของสำนักพิมพ์<br />
ผีเสื้อใช้ปกผ้าปักจริงบนหน้าปกของ<br />
หนังสือทั้ง 500 เล่ม แถมไม่มีเล่มไหนที่<br />
ซ้ำกันเลยเพราะปักด้วยฝีเข็มและฝีด้ายที่<br />
แตกต่างกัน ทั้งหมดเป็นรูปหญิงวัยกลาง<br />
คนใส่แว่นตา สวมเสื้อคอปกลายดอกไม้<br />
รายละเอียดของสีและลายปักก็จะแตกต่าง<br />
กันไปจากการตีความของช่างปักแต่ละคน<br />
ครูไหวใจร้าย ปกแข็งลายผ้าปักจะเปิด<br />
ให้จองล่วงหน้าและจะจัดแสดงหน้าปกทั้ง<br />
500 เล่ม ณ หอสมุดแห่งชาติ มกุฏกล่าว<br />
ว่า กำไรจากหนังสือชุดผ้าปักนี้คงไม่ได้<br />
มากมายอะไร แต่กำไรที่สำนักพิมพ์ได้รับ<br />
ที่แท้จริงคือแรงบันดาลใจต่างหาก<br />
อย่างไรก็ตาม สำนักพิมพ์ผีเสื้อคงไม่<br />
ปรับเปลี่ยนเป็นธุรกิจอีบุ๊ก แต่จะยังคง<br />
สร้างหนังสือเพื่อวางไว้บนชั้นหนังสือต่อไป<br />
งานฝีมือและการเย็บหนังสือด้วยมือแบบ<br />
ดั้งเดิมนี่แหละจะเป็นแรงขับเคลื่อนเศรษฐกิจ<br />
ความคิดสร้างสรรค์ของไทย<br />
เมื่อสำนักพิมพ์เปลี่ยนจากหนังสือ<br />
กระดาษเป็นหนังสือรูปแบบดิจิทัล หนังสือ<br />
เล่มงามก็จะกลายเป็นของล้ำค่า แต่สิ่งที่<br />
แน่นอนกว่านั้นคือ โต๊ะโตะจังเด็กหญิงข้าง<br />
หน้าต่าง และ ผีเสื้อและดอกไม้ จะมีหน้า<br />
ปกผ้าปักลายประณีตให้ทุกคนเก็บสะสม<br />
ได้ตราบนานเท่านาน<br />
64