Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2010eko irailaren 4a, larunbata <strong>berria</strong> 15<br />
Mundua ‹ Harian<br />
Pia Etxeko haurrez abusatzeagatik<br />
sei lagun zigortu dituzte Portugalen<br />
Lisboako Auzitegi Kriminalak bost<br />
eta hemezortzi urte arteko kartzela zigorra<br />
ezarri die zazpi akusatuetatik seiri<br />
Kondenatuen artean enbaxadore ohi bat<br />
eta Portugalgo telebista aurkezle bat daude<br />
Ixiar Zubiaurre<br />
Portugalgo epaiketa luzeenean<br />
ebatzi dute Pia Etxeko auzia. Estatuaren<br />
umezurztegi horretan<br />
ehundik gora haurrez abusatu<br />
zuten, eta amaitu berri den epaiketan,<br />
32 haurri egindakoak argitu<br />
dituzte. Zazpi akusatuetatik<br />
sei jo ditu erruduntzat Lisboako<br />
Auzitegi Kriminalak, haiei leporatzen<br />
dizkieten delituak aski frogatutzat<br />
jo ondoren. Zortzi urte<br />
iraun du Pia Etxeko sexu abusuen<br />
auziak, eta komunikabideetan<br />
izan duen oihartzunagatik,<br />
kasu historikoa bihurtu da. Lisboako<br />
auzitegiak errudun jo dituenen<br />
artean, Portugalgo enbaxadore<br />
ohi bat eta telebistako aurkezle<br />
ezagun bat daude.<br />
Carlos Silviori ezarri diote kondena<br />
handiena; hemezortzi urte<br />
egin beharko ditu espetxean, Pia<br />
Etxeko haurrak ehunka aldiz bortxatu<br />
zituelako. Lisboako umezurztegiko<br />
gidari eta lorezaina zen<br />
Silvio, eta epaiketak iraun duen bitartean<br />
egindakoak aitortu dituen<br />
bakarra izan da. 639 kargu zituen<br />
bere aurka: pederastiagatik ez<br />
ezik, haurrak sexurako erabil zitzaten<br />
hainbat pertsonaren esku<br />
uzteagatik ere kondenatu dute.<br />
Carlos Cruz telebistako aurkezleari<br />
eta Joao Ferreira Diniz medikuari,<br />
berriz, zazpi urteko kartzela<br />
zigorra ezarri diete. Jorge Ritto<br />
Unescon enbaxadore izandakoak,<br />
berriz, sei urte eta zortzi hilabete<br />
egin beharko ditu espetxean.<br />
Hugo Marcal abokatuak, sei urte<br />
eta bi hilabete, eta Manuel Abrantesek,<br />
bost urte eta bederatzi hilabete.<br />
Haiek bortxatu zituzten<br />
haurrak 16 eta 22 urte artean dituzte<br />
gaur egun.<br />
Akusatuetatik bakarra zigorgabetu<br />
du Lisboako Auzitegi Kriminalak:<br />
Gertrudes Nunes; Pia<br />
Etxeko haurrekin oheratu zitezen<br />
bere etxea uzteaz zegoen akusatuta.<br />
Epaimahaiak, baina, ez<br />
du hura kondenatzeko aski frogarik<br />
aurkitu.<br />
Bi mila orriko sententzia<br />
Epaiaren ondorioak irakurtzen ia<br />
egun bete eman zuen epaimahaiak<br />
atzo. Pia Etxeko auziaz Lisboako<br />
auzitegiak eman duen sententziak<br />
bi mila orri inguru ditu,<br />
izan ere. 800dik gora lekukotasun<br />
jasotzen ditu; haien artean, sexu<br />
erasoak sufritu zituztenenak. Lekukotasun<br />
lazgarriak izan ziren<br />
horiek; Ana Peres epaimahaiko<br />
presidentearen hitzetan, «zenbaitenak<br />
pornografikotzat jotzea legoke».<br />
Haatik, Silvinok izan ezik, gainontzeko<br />
akusatu guztiek ukatu<br />
egin dituzte egozten dizkieten<br />
karguak. Cruzentzat, eurak kondenatzea<br />
Portugalgo historian<br />
egin den akatsik larriena izan da.<br />
Pia Etxean ehundik gora haurrez abusatu zuten. BERRIA<br />
G Kronologia<br />
p2002ko iraila. Pia Etxeko<br />
eskandalua lehertu zen. Umezurztegian<br />
egondako haur<br />
baten amak salatu zuen Carlos<br />
Silvinok bere semeaz abusatu<br />
zuela. Silvino Pia Etxeko gidari<br />
eta lorezaina zen. Bera izan da<br />
epaiketak iraun duen bitartean<br />
egindakoak aitortu dituen<br />
bakarra.<br />
p2003ko otsaila. Pia Etxean<br />
130 kasuren berri izan zutela aitortu<br />
zuten hainbat gizarte langilek.<br />
Haurren aurkako sexu erasoak<br />
1970eko hamarkadatik<br />
aurrera gertatutakoak ziren.<br />
p2003ko abendua. Portugalgo<br />
Fiskaltzak hamar lagun auzipetu<br />
zituen pederastiagatik;<br />
akusatuen artean jende ezaguna<br />
zegoen, baita hainbat goi<br />
agintari ere.<br />
p2004ko ekaina. Hiru susmagarriren<br />
aurkako akusazioak<br />
atzera bota zituen Justiziak;<br />
Paulo Pedroso ministro sozialista<br />
izandakoa libre utzi zuten.<br />
Lau hilabetez eduki zuten Pedroso<br />
badaezpada atxilotuta.<br />
p2004ko azaroa. 32 haurren<br />
aurkako sexu erasoengatik zazpi<br />
lagunen aurkako epaiketa<br />
hasi zuten Portugalen.<br />
p2005eko maiatza.32 haurrak<br />
Pia Etxean bizitakoen gaineko lekukotasunak<br />
ematen hasi ziren.<br />
p2006ko martxoa. Auzitegien<br />
aginduz, estatuak bi milioi euroren<br />
kalte-ordainak eman zizkien<br />
Pia Etxeko haurrei. Umezurtzak<br />
babesten gobernuak huts egin<br />
zuela ebatzi zuen Justiziak.<br />
p2010eko iraila. Sexu abusuez<br />
akusatutako zazpi lagunetatik<br />
sei erruduntzat jo zituzten.<br />
Pia Etxeko auziak luze jo duelako, eta Portugalgo epai sistema oso formalista delako, biktimen artean ezkortasuna zen nagusi epaia<br />
jakin arte; zazpi akusatuetatik sei erruduntzat jotzen dituen sententziari esker, baina, asko bizitzen hasi ahal izango dira.<br />
«Egia nioen, ez nintzen gezurretan ari»<br />
I.Z.<br />
P<br />
ia Etxean gertatutakoak askoren<br />
barrua astindu zuen.<br />
2002an eman zuten argitara<br />
kasua, eta handik bi urtera hasi<br />
zuten epaiketa. Zortzi urteren ondoren,<br />
zazpi akusatuetatik sei<br />
errudun direla ebatzi du Justiziak.<br />
Motel egin du bere lana; eta<br />
ezkor ziren, horregatik, biktimetako<br />
asko. «Portugalgo epai sistema<br />
oso formala da. Lekukotasun<br />
mordo bat biltzea baimentzen du,<br />
eta prozesua atzeratzeko aitzakia<br />
oro aintzat hartzen du, defentsaren<br />
alde», adierazi du Miguel Matasek,<br />
Pia Etxetik igarotako 31<br />
haurren abokatuak. «Jendeak ez<br />
du sinesten Justizian, eta denek<br />
uste zuten hutsean geldituko zela<br />
kasua».<br />
Umezurztegian sexu erasoak<br />
sufritu zituztenen zauriak itxi<br />
ditu sententziak; errudunak kondenatuz,<br />
biktimek aurrera egiteko<br />
aukera izango dute. «Oso egun<br />
garrantzitsua da umezurztegitik<br />
pasatutakoentzat, bizitzen hasteko<br />
amaiera bat behar baitute».<br />
Biktimetako asko Lisboako Auzitegi<br />
Kriminalera joan ziren atzo.<br />
Haien artean zen Bernardo Teixeira:<br />
«Ezingo nintzateke beste<br />
edonon egon. Burua tente dudala<br />
agertu naiz, eta jendeari honakoa<br />
esan diot: ‘Egia nioen, ez nintzen<br />
gezurretan ari’». Teixeirarentzat<br />
oso gogorra izan da denboran<br />
atzera egitea. Hala ere, sententzia<br />
ezagutzeak lagundu egin dio.<br />
Biktimak galdekatzeaz arduratu<br />
zen psikologo batek uste du<br />
ehundik gora haurrez abusatu<br />
zutela Pia Etxean. Pederastia kasuak<br />
zailak izaten direlako, baina,<br />
Poliziak ezin izan du biktima<br />
bakoitzeko kasu bat zabaldu. Hedabideek<br />
egindako lana, berriz,<br />
garrantzitsua izan da: gertatutakoa<br />
lau haizeetara zabaldu zutenetik<br />
jendeak pederastiaz kontzientzia<br />
hartu baitu. Umezurztegia<br />
estatuarena izateak, gainera,<br />
agintarien gaineko presioa areagotu<br />
du.<br />
Gobernuak ez duela askorik<br />
egin uste du Pedro Namorak, haur<br />
zela umezurztegian izandakoak:<br />
«Zaborraren pare ginen. Gertakariak<br />
agerian gelditu dira, baina<br />
agintariek eskuak garbitu dituzte».<br />
Pia Etxean «gizateriaren aurkako<br />
krimen larriak» egin zituztelakoan<br />
dago Namora.