proza Canawerebi Targmani
proza Canawerebi Targmani
proza Canawerebi Targmani
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
12-25 noemberi 2010<br />
gofredo parize<br />
anketa<br />
firma siamovnebiTac ki daTanxmda,<br />
rom mimiRebda samuSaod, oRond<br />
jer daxasiaTeba unda warmedgina da<br />
erTi grZeli anketa Semevso. es Cveulebrivi<br />
wesia, radgan damqiravebels<br />
urCevnia Tavi daizRvios<br />
raime moulodneli usiamovnebisgan,<br />
anda ubralod, unda gaigos vina xar,<br />
ra kaci xar da esec sruliad bunebrivia.<br />
rac Seexeba daxasiaTebas, es<br />
TiTqos advilad mogvarda, me Tvi-<br />
Ton, sakuTari xeliT mivutane da<br />
Cavabare kacs, romelmac _ ase momeCvena,<br />
_ gulisxmiereba gamoiCina<br />
Cems mimarT. erTi sityviT, am mxriv<br />
dabrkoleba ar Semxvedria. axla marto<br />
anketa mafiqrebda.<br />
Zvel samsaxurSi ramdenime samuSao<br />
dRe kidev mrCeboda, rom zogierTi<br />
ram momegvarebina, momaragebamowodebis<br />
pirobebi gamerkvia da mSvidad<br />
wavsuliyavi; magram malimal<br />
fiqrebi wamiRebda xolme, gansakuTrebiT<br />
anketaSi Camorigebuli<br />
kiTxvebi ar masvenebda, ra da<br />
rogori pasuxebi unda gameca, sul<br />
es mitrialebda TavSi.<br />
Cemi firmidan wasvla wminda materialuri<br />
mosazrebiT gadavwyvite,<br />
Tumca ki aTi weli erTgulad<br />
vemsaxure; xelmZRvanelobac TiTqos<br />
gagebiT moekida Cems aseT mowadinebas,<br />
magram mainc scada gadaeTqmevinebina<br />
da adrindelze ukeTesi<br />
pirobebic ki SemomTavaza, Tumca<br />
axali firmis pirobebs sul erTia,<br />
ver gautoldeboda, arada maTTvis<br />
aranairi moTxovnileba ar wamiyenebia.<br />
bolos da bolos Cemi firmis xelmZRvaneloba<br />
Seurigda Cem gadawyvetilebas<br />
da kidec momiloca; is<br />
ki arada, kadrebis ganyofilebam<br />
Cemi pativiscemis niSnad banketic ki<br />
gamarTa, (Tumca amaze arc ki mifiqria)<br />
da yvelam erTsulovnad miiRo<br />
monawileoba. roca uTvalavi<br />
sadRegrZelo Seisva da gzac<br />
damiloces, me ganze gavixme banketis<br />
moTave da vuTxari, mTel xarjebs me<br />
vikisreb-meTqi, xolo Tu Tqvensas<br />
daiCemebT yvelam Tavisi wvlili<br />
unda Seitanoso, maSin firmis monawileobis<br />
simboluri mniSvneloba<br />
mainc mieciT-meTqi.<br />
magram amis gagonebac ki aravis<br />
undoda; guliTadi molocvebi, xelis<br />
CamorTmeva xom ar makmares da<br />
Cemda gasaocrad oqros kalamic ki<br />
maCuqes, ramac cota ar iyos,<br />
Semacbuna da uxerxul mdgomareoba-<br />
Si Camagdo, miT umetes, rom kalamze<br />
amotvifruli iyo amerikuli "O.K."<br />
rogorc ukve vTqvi, anketaze<br />
fiqri mosvenebas ar maZlevda; ase<br />
iyo Tu ise, amas mainc ver avcdebodi,<br />
axal samuSaoze miRebisTvis es<br />
aucilebeli piroba iyo, magram is<br />
mainc vera da ver amexsna Cemi<br />
TavisTvis, ratom gavCumdi raRacraRacebze;<br />
etyoba, Cemdauneburad<br />
vcade saqmis namdvili viTareba<br />
mimeCqmala, Tumca amas raRa azri<br />
hqonda, merCivna yvelaferi pirdapir<br />
da gulaxdilad meRiarebina.<br />
upirveles yovlisa, Turme anketaSi<br />
aucileblad unda Camekra<br />
Cemi ojaxis wevrebis, e.i. Cemi, mama-<br />
Cemis, dedisa da colis oTxi fotosuraTi.<br />
amis Taobaze vkiTxe kidec<br />
firmis muSaks, _ romelic anketebis<br />
saqmeebs ganagebda, _ nuTu es<br />
savaldebuloa-meTqi. mas xmac ar<br />
amouRia, marto gaiRima da TiTi daado<br />
anketis pirveli furclis pirvel<br />
striqons, romlis qvemoT moxazul<br />
oTx kvadrats mohyveboda didi<br />
wiTeli asoebiT gamoyvanili warwera:<br />
`mniSvnelovania~, mere damrigeblis<br />
RimiliT Semomxeda.<br />
mis aseT Rimilsa Tu saqcielSi<br />
mtruli veraferi SevamCnie, piriqiT,<br />
vTqvi kidec, am inteligenturi ieris<br />
adamianis Cemdami damokidebulebaSi<br />
keTilganwyoba ufro vigrZeni. mogvianebiT<br />
gavige, rom Turme ganaTlebiT<br />
filologi iyo.<br />
mec meti ra gza mqonda, mivitane<br />
fotosuraTebi, Cavawebe aRniSnul<br />
kvadratebSi da sabeWd manqanas mivujeqi<br />
(Cemda samarcxvinod, marTla saSineli<br />
xelwera maqvs); drodadro davxedavdi<br />
xolme CemTvis esoden sayvarel<br />
saxeebs da rac unda iyos, mainc Cemi<br />
ojaxi es aris-meTqi, vfiqrobdi.<br />
da mec waTamamebuli Tu guldajerebuli<br />
imiT, rom sapasuxismgeblo<br />
posti unda damekavebina, Tanac erT yvelaze<br />
did da msoflioSi cnobil firmaSi,<br />
gulSi vimeorebdi: `Cemo Zvirfaso,<br />
Cemo sayvarelo adamianebo!...~<br />
sagangebod anketebis Sesavsebad<br />
gankuTvnil oTaxSi marto vijeqi da<br />
CemTvis vbutbutebdi: `Zvirfaso mama,<br />
Zvirfaso deda, sayvarelo maria!~ etyoba,<br />
mezobel oTaxSi TanamSromelma<br />
yuri mohkra Cem butbuts da movtrialdi<br />
Tu ara, isic davinaxe, Cems zurgs<br />
ukan idga da iRimeboda. man gamafrTxila,<br />
sabeWd manqanaze mxolod meoTxe<br />
gverdamde unda daibeWdos, danarCeni<br />
wesis Tanaxmad xeliTaa Sesavsebio. mec<br />
gavuRime, movubodiSe, Zalian cudi,<br />
TiTqmis gaurkveveli xelwera maqvsmeTqi.<br />
man Caicina da esRa Tqva:<br />
_ rogoric gaqvT, gaqvT, ra gaewyoba,<br />
axla raRa eSveleba! Tumca ki xelwera<br />
erTgvarad avlens adamianis<br />
bunebas. wakiTxviT mainc wavikiTxavT,<br />
amisTvis Tavs nu SeiwuxebT! esaa Cveni<br />
movaleoba...<br />
man sigaretic ki SemomTavaza da<br />
Tavis kabinetSi dabrunda. mec ise<br />
Sevavse anketa _ rogorc miTxres, Cavabare<br />
kadrebis muSaks da Sin wavedi. es<br />
ambavi axlaRa gamaxsenda, ramdenime<br />
dRis mere da unda vaRiaro, gvarianad<br />
amaforiaqa; maSinve fotosuraTebi damidga<br />
Tvalwin, Tanac mamaCemisa da Cemi<br />
colisa. pirvelad moxda Cem cxovrebaSi,<br />
rom maT sxvisi TvaliT, Soridan<br />
Sevxede, ufro sworad, kadrebis ganyofilebis<br />
muSakis TvaliT.<br />
mamaCems, erTi SexedviT samoc wels<br />
Tu miscemdiT, magram imisTana gamometyveleba<br />
Tu ieri hqonda, kaci ifiqrebda<br />
jujaao, kiseri sul ar uCanda,<br />
gegonebodaT Tavi pirdapir mxreb-<br />
Si aqvs Camjdario, vinc am fotosuraTs<br />
daxedavda, uTuod ifiqrebda, an xerxemali<br />
aqvs gamrudebuli, anda erTi<br />
uJmuri kuziani vinmea. am STabeWdilebas<br />
kidev ufro amZimebda misi mokau-<br />
Webuli, balniani cxviri, win wamoweuli,<br />
wvetiani nikapi, xolo piri gaxeuli<br />
da gaxvretili geCvenebodaT;<br />
wyliani, ufro sworad, gawyalebuli<br />
literaturuli literaturuli gazeTi gazeTi<br />
<strong>Targmani</strong><br />
13<br />
gofredo parize (1929 – 1986) italieli mweralia _ eseisti, Jurnalisti,<br />
avtori sakmaod gaxmaurebuli romanebisa `lamazi mRvdeli~, `mkvdari biWi<br />
da kometa~, `patroni~, moTxrobebis krebulisa `adamiani-nivTi~ da sxvebisa.<br />
`anketa" erT-erTi moTxrobaa krebulidan `adamiani-nivTi~, romlis<br />
winasityvaobaSi avtori wers: `moTxrobebis krebuli `adamiani-nivTi~<br />
warmoadgens fsiqologiuri Canaxatebis serias, romelTa saSualebiT<br />
mindoda SeZlebisdagvarad amesaxa italiaSi gamefebuli ideuri, sulieri<br />
da politikuri vakuumi... bevri miiCnevs, rom me var pesimisti, rom vamuqeb<br />
ferebs, magram vin aris es "bevri?” burJuaziaa, vinc TviTonvea damnaSave<br />
Seqmnil viTarebaSi, isev is magnatebi, romelTa wyalobiTac moxmarebis<br />
sagnebma lamis walekos dasavleTis samyaro, bolo wlebSi adamiani lamis<br />
daixrCos saganTa morevSi. adamianuri cxovrebis ritmi dairRva, gaxda<br />
xelovnuri, meqanikuri. Tavad adamiani davida `nivTis~ donemde da gaxda<br />
nivTi nivTTa Soris~.<br />
mis romanebsa da moTxrobebSi mTeli simZafriTaa warmoCenili adamianis<br />
gaucxoebis, SiSis, sisastikis, uimedobis gancda. Tavis personaJebs mwerali<br />
xSirad saxelsac ar arqmevs da warmogvidgens inicialebiT M.K. `me TviTon<br />
vxedav da darwmunebulic var, rom cxovrebaSi meti Crdilia, vidre _<br />
sinaTle~, – wers igi da swored am CrdilSi arian moqceulni misi personaJebi<br />
– usaxoni, usaxeloni, uZlurni. SeiZleba Zneli wasakiTxia moTxrobebic da<br />
gansakuTrebiT romani "patroni" (qarTulad Targmnilia), magram maTSi<br />
mwerali aRwevs did emociur Zalas da cxadad gvaCvenebs adamianis<br />
gaucxoebis, SiSis, uimedobis mwvave gancdas, rac groteskad aRiqmeba.<br />
mTargmnelisgan<br />
Tvalebi daxatuliviT warbebs qvemodan<br />
ibRvirebodnen; da bolos, patara,<br />
mrgvali, moWmuWnuli yurebi, erTs<br />
niJaris nawili aklda, meores _ bibilo.<br />
yvelaferi es erTad mamaCems imisTana<br />
iers aZlevda, mis Semxedvares an<br />
loTi egoneboda, an romeliRac ucxo<br />
jiSis gareuli frinveli, SoSia Tu<br />
Ramura, gzis piras rom Camosxdebian<br />
xolme xandaxan da cnobismoyvareobiT<br />
iyurebian aqeT-iqiT, mere ki frTebis<br />
tylaSuniT afrindebian. am yvelafris<br />
mere mamaCemis grafaSi kidev erT aseT<br />
kiTxvaze unda gameca pasuxi _ `uCivis<br />
Tu ara janmrTelobas, an ra daavadeba<br />
awuxebs~. ra gaewyoboda, mec avdeqi da<br />
ase Cavwere _ RviZli awuxebs-meTqi,<br />
xolo kiTxvaze `ra droidan?~ vupasuxe<br />
_ amis dadgenis saSualeba ara gvqonia-meTqi.<br />
aba, erTi warmoidgineT, ra STabe-<br />
Wdilebas moaxdenda aseTi portreti<br />
ara marto Tanamdebobis pirebze, xelmZRvanelobaze<br />
(ukve isic maeWvebda,<br />
rom es anketa manamde miaRwevda),<br />
aramed Tundac kadrebis ganyofilebis<br />
muSakze.<br />
Cemi axalgazrda, 22 wlis coli<br />
yovelTvis sandomiani, anda Tu<br />
gnebavT, sakmaod lamazic ki meCveneboda,<br />
arc meti, arc naklebi, magram Tu<br />
fotosuraTs kargad daakvirdebodiT,<br />
ara Tu ubralod lamazi, mSvenierze<br />
mSvenieric ki gegonebodaT! magram<br />
RmerTo, Sen miSvele! amasac Tu silamaze<br />
SeiZleba uwodo! vinme momRerali,<br />
Tu sareklamo suraTze gamosaxuli,<br />
an miuzikholis "gire" dagidgebodaT<br />
Tvalwin _ gamometyveleba, tuCpiris<br />
moxazuloba romeliRac mtacebels<br />
miugavda, msuqani, mrgvali,<br />
gluvi da gaberili yel-kiseri erT<br />
vinme avxorc qals ufro gagaxsenebdaT,<br />
anda sulac patagonur yiyina<br />
bayays. kiTxvaze _ `colis saqmianoba?~<br />
_ vupasuxe _ `diasaxlisi!~<br />
sxva ra gza mqonda!<br />
isev Camesmis yurSi kadrebis ganyofilebis<br />
muSakis sityvebi: `yoveli adamiani<br />
imas warmoadgens, rac aris: Tavisi<br />
mamis Svils, Tavisi colis qmars! Tu<br />
mama sasmelis moyvarulia, xolo<br />
coli... rogorc ityvian... primitiuli,<br />
imis meti raRa rCebaT, rom sakuTar<br />
TavSic erioT erTica da meorec, mTeli<br />
maTi Rirsebebic da naklic~.<br />
eeh, mainc ra TavqarianiviT moviqeci!<br />
rogor ar avwon-davwone yvelaferi,<br />
sanam am nabijs gadavdgamdi,<br />
Tuki amaze iyo damokidebuli Cemi momavali?!<br />
Zvel firmaSi rva samuSao dRe kidev<br />
mrCeboda. guSin sammarTvelos samdivnoSi<br />
rom Sevyovndi, gavige, Turme xelmZRvanelobas<br />
kidev erTi daxasiaTeba<br />
Seedgina Cemi axali patronebisTvis.<br />
mdivanma iseTi sikeTe gamoiCina, rom<br />
aslic ki wamakiTxa.<br />
daxasiaTeba marTlac didebuli<br />
iyo, TerTmet furcelze zedmiwevniT,<br />
zustad iyo yvelaferi CamoTvlili,<br />
rac mec ki ar maxsovda da verc gavixsenebdi.<br />
roca vkiTxulobdi, guli amiCuyda<br />
da Tvalze cremlic momadga,<br />
magram bolo striqonebamde rom mivedi,<br />
sul erTianad gavqvavdi da gavcivdi.<br />
daxasiaTeba mTavrdeboda am sityvebiT:<br />
`Cveni firmis datoveba mxolod<br />
materialuri mosazrebiT gadawyvita!~<br />
sruli WeSmariteba ki iyo, magram<br />
es bolo striqoni sul erTianad auqmebda<br />
zemoT naTqvams. mdivans madloba<br />
gadavuxade da mainc vkiTxe, xom ar<br />
SeiZleba bolo striqoni wavSaloTmeTqi,<br />
radgan vfiqrob, Cemi axali patronebi<br />
amas did yuradRebas mainc ar<br />
miaqceven-meTqi. mdivanma Tavi gaaqnia,<br />
daJinebiT Semomxeda da marto amoioxra;<br />
me es sayvedurad ki momeCvena,<br />
magram mere ukve ramdenjerme dabejiTebiT<br />
gaimeora:<br />
_ eeh, es ara, ara da ara...<br />
me isev Cemsas gaviZaxodi. maSin uxalisod,<br />
magram saidumlod gamando,<br />
rom Turme xelmZRvaneloba Zalian,<br />
Zalian gaanawyena Cemma gadawyvetilebam,<br />
ufro sworad iman, rom me wminda<br />
angarebiani mosazrebiT movindome<br />
sxva firmaSi gadasvla. imis miuxedavad,<br />
rom yvelaferi cxadze cxadi iyo,<br />
isic kargad icodnen, rom firmas erTgulad<br />
da patiosnad vemsaxure am xnis<br />
manZilze, arc Cemi wvlili daviwyebiaT,<br />
mainc ver gaCumdebodnen Cemi wasvlis<br />
mizezze. mdivanma isic gamimxila,<br />
rom Tavisi yuriT moismina, rogor<br />
oxravdnen sxdomis dros da isic, batonma<br />
prezidentma rom ganacxada:<br />
`raki mainc gadawyvetili hqonda wasvla,<br />
Cemi azriT, jobda raime zneobrivi<br />
sababi moefiqrebina, anda<br />
ubralod sxva firmaSi gadasvla im<br />
mosazrebiT gaemarTlebina, rom axla<br />
es firma ufro meti popularobiT<br />
sargeblobso. magram angarebis<br />
gamo?!... ho, kargi da keTili, amas<br />
rogorme SeveguebiT! samagierod is<br />
xom mainc gavigeT, visTan gvqonia<br />
saqme!~<br />
samdivnodan mTlad daTrgunvili<br />
wamovedi. Turme daxasiaTebis saqmec<br />
ver yofila kargad, rogorc megona.<br />
wasvliT ki wavidodi, magram ukan dasabrunebeli<br />
gzac rom sul moviWeri!<br />
dRes dilas mainc wavedi axali<br />
firmis kadrebis ganyofilebaSi. SiSisagan<br />
suli meleoda, magram kbili<br />
kbils davaWire, gavqvavdi da Tavi<br />
gavimagre, mSvidi, Tavdajerebuli kacis<br />
saxe ki miviRe, rac arc arasdros<br />
mqonia, magram roca kadrebis ganyofilebis<br />
muSaki kabinetidan gamovida,<br />
Cemsken gamoemarTa da davinaxe, rom<br />
arc mas edo feri, ukve guli gadamiqanda,<br />
raRac Camwyda SigniT, raki<br />
mivxvdi, rom...<br />
Targmna meri titviniZem