8 literaturuli literaturuli gazeTi gazeTi <strong>proza</strong> 12-25 noemberi 2010 viTareba marTlac Zalian mZime iyo, magram ara katastrofuli. yvela am argumentis gaqarwyleba Tavisuflad SeiZleboda, Tanac naTeli iyo, rom qalaqis datoveba fsiqologiuri TvalsazrisiT gatexavda jarsac da mosaxleobasac, magram samxedroebs, rogorc ukve iTqva, aravin usmenda. qarTuli jari gascda rusTavelis gamzirs, bozarjiancis qarxanas, didubes da wamoewia mcxeTisken mimaval erTeulebs. jars ukan, dacvis mizniT mihyveboda qaquca ColoyaSvilis razmi, TeTr CoxebSi gamowyobili aseuli. ase iares baTumamde. baTumSi gaurkveveli mdgomareoba sufevda. sadguri, quCebi, moednebi savse iyo jariT. wesrigis aRsadgenad da moralis asamaRleblad generalma kvinitaZem aRlumis Catareba brZana. dafacurdnen ufrosebi da wesrigSi moiyvanes nawilebi, romlebic vaJkacurad gamoiyurebodnen. sazogadoeba aRfrTovanebiT da imedis TvaliT Sescqeroda mwyobrad mimaval nawilebs. aseTi jarebiT naxavT bedis Semobrunebas – ismoda aqeT – iqidan. saqarTvelos damfuZnebeli krebis bolo sxdomac baTumSi gaimarTa. swored aq gadawyda, rom mTavroba qveyanas datovebda, gaixizneboda dasavleT evropaSi da iqidan Seecdeboda saqarTvelos gaTavisuflebas, oRond axla ukve politikuri zomebiT, Tanac im evropelTa daxmarebiT, romelTa ganwyobac sadRac SeSfoTebasa da aRSfoTebas Sua gaibna Tu gauCinarda. mokled, sxva enaze rom iTqvas, mTavrobam Tavs uSvela. erTaderTi rac am Tavyrilobam SeZlo, im dadgenilebis miReba gaxldaT, romelic cota nagvianevi ki Canda, magram sul arafers mainc sjobda. mas Semdeg, rac TebervalSi Seqmnilma revoluciurma komitetma sakuTari saxelmwifos xelisuflebis dasamxobad sabWoTa ruseTis armia moiwvia sakuTar samSobloSi, qveynis parlamentma isini moRalateebad gamoacxada. kerZod, damoukidebeli saqarTvelos damfuZnebeli krebis dadgenilebiT revoluciuri komitetis sruli Semadgenloba uklebliv aRiarebul iqnas saqarTvelos xalxis moRalateebaT, CamoerTvaT maT mTeli qoneba da gamocxadnen saqarTvelos kanonTa mflobelobis gareSe. karis gajaxunebas gavda es yovelive. sxva araferi miuRiaT, gemze Tu eCqarebodaT. italiuri gemi idga TiTqmis Sua zRvaSi. uzarmazari gemi TiTqos meTvalyured hyavdaT daniSnuli sxva patara gemebs. isic idga da zemodan dascqeroda maT. am patarebSi eria qarTvelebisTvis gankuTvnili vesta da maria. napirze uamravi xalxi ireoda, yvelani gemze moxvedras lamobdnen. sakuTari bargi – barxanis datoveba ar surdaT, amitomac napirs momdgari navebi tvirTiT ivseboda da gemisken miemarTeboda. irgvliv ismoda vira da maina. saRamomde grZeldeboda gemis datvirTva. ukve bneloda, rodesac mezRvaurebma xrialiT auSves Ruzebi da manqanebi aamuSaves. Setokda gemi, nel – nela daiZra da aCqarebiT SeiWra Ramis wyvdiadSi. mTeli qveyana mxolod or gemSi daetia. omi dasrulda. saqarTveloSi ruseTi Semovida. gaixara petrakem. gailaRa sirabim. gaumardJos sakartvelos! wiTlebi bolSevikur reJims acxadeben. TbilisSi maTi arCeuli mTavroba jdeba. es mTavroba saswrafod br- Zanebs qarTuli jaris gauqmebas. komisarTa sabWo spobs arCeviT organoebs, damfuZnebelTa krebas, municipalur da adgilobriv sabWoebs, auqmebs muSaTa profkavSirebs. yovelive es icvleba komunistebiT. maT wiTlebi niSnaven, niSnaven sastik, daundobel, znedacemul adamianebs. arCil beriaSvili – cxenebis qurdi – Telavis raionuli miliciis ufrosi. arabuli – cnobili banditi – TianeTis raionuli miliciis ufrosi. levan qavTaraZe – banditi – duSe- Tis miliciis ufrosi. darCo WoRoSvili – recidivisti – ananuris revkomis Tavjdomare. quTaTelaZe – banditi – ozurgeTis Cekas ufrosi. kobiaSvili – mkvleli – Tbilisis cekas TanamSromeli. gunTaiSvili – banditi – ozurge- Tis Cekas ufrosis moadgile. paiWaZe – mkvleli, romelsac mokluli hyavda ingliseli eqimi – Coxatauris administraciis ufrosi. TaTaraSvili – banditi – rkinigzis miliciis TanamSromeli. gulariSvili da kosaSvili – mkvlelebi, mokluli hyavdaT studenti batiSaviZe – Tbilisis miliciis TanamSromlebi. gaumardJos sakartvelos! moispo yovelgvari Tavisufleba, mosaxleobas CamoarTves raimes Tqmis ufleba. yvelaferi rekvizirebulia, fabrikebi, qarxnebi, saxlebi, binebi, aveji. bolSevikebi nebas ar rTaven umuSevrebs datovon qalaqi da soflad wavidnen sanovagis saSovnelad, maT jgufebad aerTianeben da iZulebiT samuSaoze agzavnian. saqarTvelos yvela mowinave moqalaqe sapyrobileSia. xvreten sruliad udanaSaulo adamianebsac, imaTac, vinc arasodes gahkarebia politikas. qveynis simdidre ganadgurebulia, rac gadarCa ruseTSi gaizida. awiokebulia maRaziebi, duqnebi, kerZo saxlebi, xdeba yvelafris rekvizicia, nacionalizacia, yvelgan SemoRebulia samxedro disciplina. gaumardJos sakartvelos! inteleqtualuri cxovreba aRar arsebobs. literaturaSi, presaSi iZu- lebulni arian misdion bolSevikebis Wkuis swavlebas, Tu ramis gamoqveyneba ginda specialuri nebarTvaa saWiro, maT unda sTxovo qaRaldi da dasabeWdi teqstic unda warudgino. yvela saTeatro darbazi bolSevikebis sakuTrebad iqna gamocxadebuli. wiTeli xelisufleba Tavad irCevs saTamaSo piesas, adgens repertuars, rolebze niSnavs msaxiobebs. wiTlebisTvis xelovnebis mxolod erTi Janria misaRebi – qandakeba. moqandake, romelic beladis iersaxes gamoZerwavs, wamsve aRzevdeba, gvarian honorarsac gamohkravs xels da qeba – didebasac daimsaxurebs. aweseben Tavis dResaswaulebs. Soba dRe sakuTar dReobad monaTles da komunist gaioz devdarianis komkav- Siris xelmZRvanelad daniSvna izeimes. gamomZieblebi da mosamarTleebi gaZevebulni arian. muSaoben mxolod tribunalebi, Tanac mTeli datvir- TviT studentebis sulsa da gonebas me- Todurad swamlaven. saswavlo programaSi SeaqvT marqsizmi da sabWoTa samarTali, Tumca Tavisi ver gaaqvT, leqciebi ar tardeba, qarTveli profesorebi uars acxadeben kursis wayvanaze, rusebs ki sakuTari aravin hyavT. es sijiute patriotebis cixe – simagres ar apaties. Tavadi javaxiSvili saswavleblidan gaagdes, Semcvlelad gamonaxes bolSevikebis samsaxurSi Camdgari vinme Rlonti, ucodinari da paTologiuri midrekilebis adamiani. amas ar dasjerdnen da universitetSi qarTuli ena akrZales, leqciebi mxolod rusul enaze unda wakiTxuliyo. sabWo Cekistebs Caugdes xelSi, saswavleblis marTvaSic isini iReben monawileobas. amgvarma Tavxedurma qcevam studentebSi aRSfoTeba gamoiwvia. saswavlebelSi wiTeli razmebi Sevidnen. am ambavs Seewira cameti kaci, samocze meti daiWra, sxvebi cixe – banakebSi gafantes. mrewveloba gaqra, TiTqos arc arasdros yofila. yvelaferi rac dasavleTidan Semodioda, aRar Semodis. Tu ram iSoveba, mxolod maRali rangis komunistebs ekuTvniT. es rangireba ki saaTiviT hqondaT awyobili. jer modioda yvelaze damsaxurebulTa, komunistur TavadTa jgufi, saxeliT uZvelesi gvardia. Semdeg taxtis aznaurni, Zveli modgmisa da wminda sisxlis komunistebi. amas mohyveboda SedarebiT dabal safexurze mdgari keTilSo- bilni, romlebic partiaSi revoluciamde gawevriandnen. Semdeg sabatono aznaurni, bolos ki maZiebelni. Tu Tavis gadarCena ginda, maTi megobari unda gaxde. Tu SimSiliT sikvdili ar gsurs, komunisturi saxelmwifos funqcioneri unda Seiqne. marTalia, es groSebi normaluri cxovrebisTvis sruliad arasakmarisia, magram SimSilisgan suli ar gagZvreba. axali komunisturi sazogadoebis Sesaqmnelad bolSevikebi gaxrwnil axalgazdebs eyrdnobian. komkavSiri Sedgeba umuSevari gogo – biWebisgan. adre maT policia eZebda qurdobis, loTobis da uzneobisTvis. bevrs sasjelic aqvs moxdili, bevri am sasjels wiTelma armiam gadaarCina. komkavSiri msaxuria bolSevikebis yvelgan da yvelaferSi, igi mteria yovelgvari tradiciis, moralis, ar scnobs sxva gzas garda dasja – represiisa, am yvelaferSi ki gvarian gasamrjelos iRebs, romliTac, isev da isev misi ufrosi megobrebi asaCuqreben. mokled, tanjva – wamebas bolo ar uCanda, ufro swored exla iwyeboda. maS, kidev erTxel gaumardJos sakartvelos. am yvelaferSi, rogorc mosalodnelia, gareulebi iyvnen petrake mer- aZe da sirabi oRadeli. marTalia, dapirebuli Tanxis darigebas piri ar uCanda da saqme fici – mtkicis iqiT ar midioda, magram oriveni beds mainc ar uCiodnen. Tanamdeboba erTsac ergo da meoresac, zogjer Wkuasac ekiTxebodnen, saWiro xalxTanac hqondaT urTier- Toba da garkveul gadawyvetilebebsac iRebdnen, ase rom, Tavs kargad grZnobdnen. amis dasturad isic gamodgeba, rom petrakem ocneba Sewyvita da imdroindel Tbiliss sabolood auRo alRo, romelic cotaTi Tu Camogavda ocdameerTe saukunis dedaqalaqs. Tumca garkveuli uxerxuloba mainc iqmneboda. petrakes ar hqonda televizori, mobiluri, interneti, ar akmayofilebda telefonis muSaoba da uCioda moskovis mimarTulebiT regularuli reisebis ararsebobas. drodadro gulSi ojaxis monatrebac gahkravda xolme da partiuli amxanagebic axsendeboda, magram Tavs imiT imSvidebda, rom ojaxidan mowyvetac mis wisqvilze daasxamda wyals, radgan maTi gauCinareba aucileblad xelisuflebas dabraldeboda, rac axali saprotesto talRis dasawyisis mizezad namdvilad gamodgeboda, oRond amjerad momavlis TbilisSi. mokled, imedebi iyo da cxovrebac sainteresod Tu saxalisod gamoiyureboda. hoda, sadac xalisia iq sufrac gaiSleba da sadRegrZeloc iTqmeba. im dRes, rogorc amboben, bolSevikTa viwro wre sirabis dabadebis dRes aRniSnavda. manqanaSi xuTiode kaci ijda da veris daRmarTiT mtkvris sanapirosken miemarTeboda, sadac mdinaris piras gaSlili iyo mokrZalebuli purmarili. megobrebi imedianad iyvnen ganwyobilni, radgan piroba hqondaT miRebuli da mogvianebiT bolSevikebis sxva xelmZRvanel pirebs elodnen aRniSnuli dRis aRsaniSnavad. exla vin ijda am manqanaSi. bolSevikebTan daaxlovebuli mRvdeli diomide SilakaZe, romelic dRisiT wiravda, RamiT ki wiTel terorSi iyo CarTuli. Tbilisuri sameulis wevri, bolSeviki levan RoRoberiZe, romelic Tavis mTavar damsaxurebad TavadaznaurTa ganadgurebas Tvlida, amiT amayobda da xSirad imeorebda : TavadaznaurTa procenti saqarTveloSi nulamde daviyvaneo. saSa obolaZe, romelic guriaSi specialuri daniSnulebis miliciel- Ta razms xelmZRvanelobda da saxeli hqonda gavardnili, rogorc daundobel da usamarTlo adamians. es obolaZe mogvianebiT mokles, rodesac faetoniT ozurgeTis bazrobaze miemarTeboda Tavis xelqveiTebTan sanikiZesTan da CubiniSvilTan erTad. obolaZes xelSi eWira gitara, fexeb- Si ki CxaveriT savse WurWeli edga, iyo gvarianad nasvami da sruliad hqonda dakarguli realobis SegrZneba. swored am dros autexa srola gogia Rlontma, yofilma gvardielma, valodia goguaZis javSan – matareblis mebrZolma, ra Tqma unda, ramdenime Tavisnain gadareulTan erTad. swored amis Semdeg Seiqmna guriaSi xalxuri leqsi: atyda srola kvaWalaTze, CaaZaRles obolaZe. guriaSi ra gindoda, Tu sikvdili ar gindoda. am sadResaswaulo manqanas marTavda senakis mazris sadamsjelo razmis ufrosi polikarpe daviTaia, romelic yovel xelsayrel Tu araxelsayrel dros rixiT acxadebda, yovel komunists gvwyuroda RvinosaviT gvesva qarTvelTa sisxlio. aseT did xalxSi iyvnen gareulebi TiTqmis davaJkacebuli petrake meraZe da mudam suleliviT momRimari sirabi oRadeli. Cacda Tu ara manqana veris aRmarTs, afeTqebis xmac gaisma. xma modioda astemirovis farTleulis maRaziis mxridan, romelic im xanad ukve gaveranebul – gapartaxebuli gaxldaT da misi Zveli didebis dasturad maRaziis Tavze SemorCenili mxolod ramdenime laTinuri aso metyvelebda. rogorc aseT dros xdeba xolme, moqeifeebma iqiTken gaixedes, saidanac afeTqebis xma gaiges. swored am dros meored ifeTqa. haerSi avardnilma manqanam mgzavrebi mihyar – mohyara, mere Suaze gadaskda da ase nawil – nawil daenarcxa miwas. adgilze gaTavdnen sirabi, petrake da polikarpe daviTaia, mZimed daiWra RoRoberiZe, SedarebiT msubuqad obolaZe. swored misgan miiRo pirveli Cveneba adgilze dagvianebiT misulma miliciam. obolaZis gancxadebiT afeTqebis adgilas koWlobiT daiareboda saxenaiarevi kaci, daWrilebs yuradRebiT akvirdeboda, mere TiTo tyvia mauzeridan sirabisa da petrakes daaxala, mxolod amis Semdeg gaecala iqaurobas. obolaZes TavzexelaRebuli SurismaZiebeli ar ecno da verc verafriT gaixsena, Tumca gumaniT ki xvdeboda, rom pirad angariSsworebasTan unda gvqonoda saqme. Zveli maZebrebi, romlebic jer kidev kanti – kuntad iyvnen SemorCenilebi samarTaldamcav organoebSi, amtkicebdnen, rom ganxorcielebuli aqti Zveli teroristebis Cafiqrebuls hgavda, ufro ki griSa urotaZis jgufis namoqmedars. Tavad satana ramdenime wlis gardacvlili gaxldaT, jgufis sxva wevrebi daxvretil gadasaxlebulebi, tixona mebufete parizSi binadrobda, rCeboda mxolod alfez gogelia, romlis bed – iRbali saidumloebiT iyo moculi. saavadmyofoSi mis gardacvalebas ver adasturebdnen, Tumca verc gamojanmrTelebaze debdnen Tavs. sabuTebi areulobis dros dakarguliyo, xolo mkurnali eqimi sakuTari xeliT daexvrita saavadmyofos Cekist xelmZRvanel ulrixs, rodesac samedicino spirtis gacemaze sastiki uari miuRia. asea Tu ise, bolSevikebs am saqmis gamoZiebiT Tavi aRar SeuwuxebiaT da Cveul xerxs mimarTes. sapyrobilidan samocdaaTi patimari, romlebic am ambamde didi xniT adre isxdnen cixeSi da warmodgenac ki ar hqondaT Tu ra moxda im avbediT dRes, Caiyvanes veris daRmarTze, miiyvanes afeTqebis adgilas da saxalxod daxvrites. ise, kaci rom dafiqrdes, alfezis gamtyunebac gaWirdeba, ra Tqma unda, cocxali Tu gadarCa, bolo – bolo sakuTar fuls iTxovda adamiani. ocnebas kaci ar mouklavso, xSirad gaigonebs smenagafacicebuli adamiani. Cveni qveynis istoriisa Tu gamocdilebis gadamkide sul mTlad marTali ar unda iyos eg ambavi. gaaCnia raze ocnebob.
12-25 noemberi 2010 gaga naxucriSvili Zvelmoduri verlibri 1 ra iqneboda vdardob im wlebze, ver vibruneb, mxolod yrud mtkiva, ra iqneboda, dameWira yoveli wami, yofnis, sicocxlis, mevlo sxvagvarad, ra iqneboda, rom ecocxlaT megobrebs... biWebs, ar waeyvana dros, sisastikes, utvinobas, gautanlobas, ra iqneboda, ar CaecvaT gogoebs Savi, ar Camqraliyo maTi Tvalebi naRveliTa da momavlis SiSiT, ra iqneboda, yofiliyo ufro xangrZlivi udardeli dRe, ar daeCrdila naadrev binds, ar daeRara suli naoWebs ase udrood... ase udrood, ar mefiqra martoobaze, miusafrobis, aryofnis SiSze, da minda mxolod, rom SemeZlos ukan davbrunde, vcado mainc ramis Secvla, sxva gzis migneba, rom Tundac erTxel vinme mainc gadavarCino, mxolod yrud mtkiva da dabruneba aris ukve SeuZlebeli. 2 zRva da xurda zRvas vCuqni xurdas, minda davbrunde bavSvobaSi, roca yovel dRes hqonda Tavis surneli, gemo, roca ocneba mohqondaT gemebs Sors da Tan axlo, iq, horizontTan, iq, sadRac, sadac, nela, zantad, Tan msubuqad Cadioda mzis bolo sxivi... napirze vdgavar, modis talRa, mibrunebs xurdas. sandro anTaZis naxati literaturuli literaturuli gazeTi gazeTi poezia 3 gaqceva me gaveqeci sakuTar Tavs, saxls, da samSoblos, me gaveqeci sayvarel qals, megobars da yvela nacnobs, yvela axlobels, gaveqeci, rom momenatros, autanlad momenatros, isev davbrunde. 4 sinanuli warsuls ar vnanob, magram mainc vnanob warsulze. da fiqriT mainc Zvel Secdomebs, TiTqos vasworeb, ho, SemeSala, radgan megona – ar SemSlia me araferi; araferi sxva ar SemSlia. 5 cvlileba meubnebi, rom Sevicvale, albaT asea, me usasrulo Rameebma welSi gamtexa, mzis mcxunvarebam gamomfita da gamomaSro, wvimam damazro, damaWaoba, Tovlma da qarma amomivso suli siciviT da Sevicvale, rom mecxovra ufro sxvagvarad, rom yvelaferi Tavidan da axlad damewyo, am qveyanaze cvlilebaa mxolod ucvleli. 6 SemTxveviToba SemTxveviTia, roca qali uecrad gtovebs, Tqveni Sexvedrac iyo albaT SemTxveviToba, zamTris Rame naTeli, bardnis, fanjaras aReb da isunTqav civ simartoves, is midis, Tovlze mxolod Tavis nakvalevs tovebs, romelsac adnobs susti mzis sxivi, adrian diliT, Tqveni Sexvedra iyo mcire SemTxveviToba. roca iwvimebs, fanjaraSi Suqi Caqreba, Sen daiZineb, ar iRelvo, aRar miyvarxar, miyvars mxolod Seni sizmrebi. 7 Seni sizmrebi 8 megobrebTan damSvidobeba zamTris Rame, ca gamWvirvale, Secivda varskvlavs da acaxcaxda, damSvidobebac ver SevZeli ise waxvediT, damSvidobeba arasodes myvarebia, axla ki vnanob, gaval gareT, davlev rames, mxolod erT Wiqas, Seciebul varskvlavTan erTad, iqneb mesizmroT, am bolo dros sizmrad ver gxedavT, moiwyineT albaT uCemod. 9 dro nela gadis me momenatra dro, rodesac dro nela gadis, roca cxovroben, rom icxovron, aravin Cqarobs, me momenatra dro, rodesac dros ar iTvlian, dReebs dReebi ebmebian ase msubuqad, me momenatra dro, rodesac dros ar kargaven, radgan ician dasakargi ukve dakarges, me momenatra is dro, rodesac dros ar misdeven, sisulelea wamebs sdio, gsurdes daweva, roca mainc daagvianeb. male ormocis Sevsruldebi... ukacravad Tu daudevrad gavflange wlebi, SemeZlo meti, ukacravad Tu daviCivle, rom daviRale, ukacravad Tu aRsareba verafriT ver vTqvi, me siamayiT, ukacravad Tu siyvaruli SeumCnevlad, iolad davTme, radgan miyvarda, male ormocis Sevsruldebi. mas ecva kaba, albaT wlebis, samocianis, droiT nakawri firfita brunavs. da sul imaves imeorebs, hgonia mReris, da mesizmreba sizmarSi cxadi, cxadSi sizmari, ra iqneba, cotaxniT mainc davubrundeT erTmaneTs, warsuls, ra iqneba, axla mainc dromac gvadrovos. 10 ukacravad 11 Zvelmoduri verlibri 9