Eucaristia in san Tommaso Dottore Eucaristico. Teologia, mistica e ...
Eucaristia in san Tommaso Dottore Eucaristico. Teologia, mistica e ...
Eucaristia in san Tommaso Dottore Eucaristico. Teologia, mistica e ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
San <strong>Tommaso</strong> anche scrive: «Cristo, durante il tempo<br />
di questo nostro pellegr<strong>in</strong>aggio, non ci ha privati della<br />
sua presenza corporale, ma <strong>in</strong> questo sacramento ci unisce<br />
a sé attraverso la verità del suo corpo e del suo <strong>san</strong>gue»,<br />
considerati sempre nella loro condizione sacrificale;<br />
ora, «una così familiare unione di Cristo con noi rende<br />
questo sacramento il segno del massimo amore e il sostegno<br />
della nostra speranza» {STh, III, 75, 1, e.) 20 .<br />
7. <strong>Tommaso</strong> usa spesso i term<strong>in</strong>i «sacramento», «rappresentazione»<br />
{repraesentatió) e «rappresentativo» (repraesentativus),<br />
«memoria», «memoriale»: non per <strong>in</strong>dicare un<br />
semplice e labile richiamo di una realtà <strong>in</strong> ogni caso passata,<br />
ma la verità di una presenza reale — sostanziale —<br />
dell'avvenimento della passione nella persona del Cristo<br />
che ha patito.<br />
La teologia — a partire specialmente da Casel — amerà<br />
affermare che l'<strong>Eucaristia</strong> è il sacramento dell'«evento»<br />
della passione.<br />
Ritengo che, <strong>in</strong> l<strong>in</strong>guaggio diverso e senza l'esplicita<br />
successiva tematizzazione, la teologia di <strong>Tommaso</strong> dica la<br />
stessa cosa, ossia <strong>in</strong>segni che, nella modalità dei segni,<br />
raggiungendo e ricevendo il «Cristo che ha patito», si<br />
entri <strong>in</strong> reale comunione con quell'evento. «I sacrifici dell'antica<br />
legge contenevano il vero sacrificio della passione<br />
Quia maxime proprium amicitiae est convivere amìcis, ut Philosophus dicit IX Ethic.,<br />
suampraesentiam corporalem nobìs repromittit <strong>in</strong>praemium {...}. Nec tamensuapraesentia<br />
corporali <strong>in</strong> bac peregr<strong>in</strong>atone destituita sed per veritatem corporis et <strong>san</strong>gu<strong>in</strong>is sui nos sibi<br />
coniungìt <strong>in</strong> hoc sacramento. Unde dicit, loan. 6 {5 7}: Qui manducai meam carnem et bibit<br />
meum <strong>san</strong>gu<strong>in</strong>em, <strong>in</strong> me manet et ego <strong>in</strong> eo. Unde hoc sacramentum est maximae caritatis<br />
signum, et nostrae spei sublevamentum, ex tam familiari coniunctione Chrìsti ad nos (STh, III,<br />
75, l,c).<br />
15