и я я я я т т а я я

байланысты таралган елен-жырларды алгашкыда 6ip акын жинап,басын курауы, сейтш тунгыш эпостык дастаннын тууына непзкалануы ыктимал» — деп, эпостык дастандардын турмыс-салтжырларынын непз1нде пайда болуы мумкш екендш туралы болжамайтады. Улы эдебиеташ езшщ бул ойынын непзсю емес екендштуралы «Батыр жорыкка аттанарда айтылатын коштасу жыры, олкалындык экелгенде айтылатын уйлену салт жыры, ол олгендежанкуйерлер1 жылап-сыктап айтатын жоктау жыры сол батыржайындагы эпостык жырдын непзш курамауы мумкш емес» - деп,оган «Ер сайын» жырынан накты дэлелдер келпрген.Белгшi эдебиет танушы галым, К- Жумалиев: «Тарихи окиганыцi3i, cэyлeci болып эдеби муралар туып отырады. ОлардынKeft6ipeyriepi окиганын жалпы, улы сорабын сактаса... Kefi6ipeynepiкуш кеше гана болып еткен, i3i суымаган тарихи окиганын непзщцетуды. Бупардын ишнде айтылатын окига да, катысушы адамдардынic-apeKerrepi де тарихи шындыкка жакын, киял-гажайып окигалармейлшше аз. Осы жагынан карап, апдынгы эдеби нускалардыэпостык жырлар деп атасак, соцгысын тарихи жырлар деп атаймыз.Бул eKeyiHiH Heri3i 6ip, eKeyiHiH де тубшде тарихи окига жатады»- деп, эдеби муралардын ерекшелшн, эпос пен тарихи жырлардынортак белгшер1 мен айырмашылыгын керсеткен.Батырлар жыры мен тарихи жырларды зерттеу iciMeH узакжылдар бойы Е. Ысмайылов айналысты. Ол батырлар жырын:«XIY гасырга дейш п болган Канлы-Кыпшак заманынын батырларжыры ... XIY-XYI гасырлардагы ногайлы заманынын батырларжыры... XYII-XYIII гасырдагы казак-калмак арасынын карымкатынасынабайланысты батырлар жыры... XIX гасырдагы казакхалкынын улт-азаттык козгалысына байланысты батырлар жыры...»—деп, казактын жалпы батырлар жырларын шыккан уакыты мензаманынын ерекщелшне карай б1рнеже топка белген.Осындай, т.б. тарих гылымынын непздершщ 6ipi болып табылатындеректанудын зерттеу o6beKriciHe жататын, эр турл1 дэрежедеппроблемалар туралы кунды пшрлер баска да аталган авторлардынецбектергцде кептеп кездеседа. Дегенмен, ел1м!з тэуейС1здак алгангадейш «ханды дэрштедЬ> деген желеумен кептеген дастандар калынкецшш1ктщ назарынан тыс калып келдь Мысалы, тарихи тулгага143