Bloed Zweet & Tranen

� ‘Zeldzaam mooi zijn
de ranke boten op het
stille water van de
Amstel.’
strijden – een sport die zich doorgaans
afspeelt in de kille afzondering van
het grote open water, volkomen uit
het zicht van de buitenwereld. “Dit is
geweldig voor het zeilen, iedereen vindt
dit leuk: zeilers, sponsors en publiek,”
jubelde olympiër Carolijn Brouwer
de volgende dag in Nrc Handelsblad.
“Door in de stad te zeilen konden we
de sponsors en toeschouwers eindelijk
eens wat bieden,” vond organisator
Herbert Dercksen in hetzelfde artikel.
Sport is hier tot show geworden,
entertainment voor een groot publiek.
In de postindustriële stad komt deze
nieuwe plaats van sport misschien
wel het duidelijkst tot uitdrukking in
de stedelijke marathons: duizenden
mensen die rennend over asfalt door
tienduizenden andere mensen worden
toegejuicht. Hele stukken stad worden
daarvoor voor alle verkeer een dag lang
afgezet.
Fraaie voorbeelden
Sport, kortom, vraagt tegenwoordig om
een totaal andere plek in het stedelijke
weefsel dan pakweg dertig, veertig
jaar geleden. Sport wordt niet meer in
afzondering bedreven. Sport neemt
afscheid van het groen. Planologen
moeten veel meer aandacht besteden
aan de zichtbaarheid van de sporter in
de stad. Dat vraagt om andere accommodaties,
om een andere ligging, om
andere functiecombinaties. Daarvan
zijn al goede voorbeelden aan te wijzen.
Denk aan de tot sporthallen verbouwde
Apollohal in Zuid, waar ’s avonds vanaf
de Apollolaan de sporters goed te zien
zijn. Mooi is ook het zicht vanaf de
Nassaukade op de zwemmers in het
verbouwde Marnixbad. Of neem de
hoog liggende sporthal aan de Ruys de
Beerenbrouckstraat in Geuzenveld. En
wat te denken van de centrale ligging
van de sportvelden in de RI-Oostbuurt
op het Zeeburgereiland? Het zijn stuk
voor stuk fraaie voorbeelden van hoe
sport als een stedelijke activiteit kan
worden geënsceneerd, stevig gemengd
met andere stedelijke functies, intensief
gebruikt en bovenal: goed zichtbaar.
Dat betekent dat er op dit moment een
radicale omkering plaatsvindt in de
wijze waarop het sportieve bedrijf zich
tot de stad verhoudt. Sport wordt een
grootstedelijk fenomeen. Het wordt
tijd dat de Nederlandse sportbonden,
inclusief het noc * nsf dat zich nu nog
in de bossen bij Papendal verschuilt,
terugkeren naar de grote stad.
Echter, voor één sport geldt die
omkering veel minder. Die sport is
altijd al goed zichtbaar geweest. Dat
is het roeien. Zeldzaam mooi zijn de
ranke boten op het stille water van
de Amstel en het Amstelkanaal op de
vroege zondagochtend. Het nastaren
van de boten vanaf de brug, het spoor
van lijnen en kolken dat ze achter zich
aantrekken, de perfecte cadans waarin
ze bewegen, het snelle voorbijschieten
en het verglijden van de staarten
tussen de slapende huizenblokken van
Oud-Zuid; het maakt telkens weer een
overweldigende indruk. �
Zef Hemel is lid van de directie Dienst
Ruimtelijke Ordening. Ook is hij bestuurslid
van Stichting Forum voor Stedelijke
Vernieuwing.
Bloed, zweet & tranen | 21