Koloniaal Verslag van 1916 - Koninklijke Bibliotheek
Koloniaal Verslag van 1916 - Koninklijke Bibliotheek
Koloniaal Verslag van 1916 - Koninklijke Bibliotheek
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KOLONIAAL VERSLAG 1016.<br />
'<br />
47 Hoofdstuk D, .§ 1. 48<br />
De sterkte nam toe <strong>van</strong> 29 685 tot 30 364, dus met 679 man<br />
en het aantal deinenen, die onmiddellijk beschikbaar waren<br />
<strong>van</strong> 21771 tot 24 710 d. i. met 2989 man.<br />
Alle veldbataljons zijn thans gereorganiseerd, met dien<br />
verstande dat bi.j het 1ste, 2de, 8de, 7de, 16de, 11. H. en<br />
L. H. 17de, 18de en 21ste bataljon het incompleet aan<br />
Etiiopeesche fuseliers door Amboineezen is aangevuld, hetgeen<br />
eveneens is geschied hij één der te Ngawi gelegerde<br />
compagnieën <strong>van</strong> het 19de bataljon infanterie, terwijl de<br />
tweede aldaar gelegerde compagnie <strong>van</strong> dat bataljon is<br />
samengesteld uit Europeanen en inlanders.<br />
Hij K. B. (i .Maart 1915 n°. 54 (Ind. St. n°. 403) is dat<br />
<strong>van</strong> 20 Jan. 1904 n*. 8 (Ind. St.n*. 126), houdende maehtiging<br />
om, bij wijze <strong>van</strong> tijdelijken maatregel, binnen de<br />
grenzen der begrooting, af te wijken <strong>van</strong> de voor het wapen<br />
der artillerie geldende formatie, ingetrokken.<br />
De sterkte <strong>van</strong> het vrijwillig automobielkorps op Java en<br />
Madoera telt thans 50 leden, terwijl nog 4 personen zich voor<br />
het lidmaatschap hebben aangemeld (op uït. 1914 bedroegen<br />
deze cijfers onderscheidenlijk 37 en 1; zie K. V. 1915, kol 51).<br />
Bij Órd. <strong>van</strong> 11 April <strong>1916</strong> (Ind. St. n°. 322) is eene regeling<br />
voor het vrijwillig motor berichtrijderskorps op Java en<br />
Madoera vastgesteld.<br />
Plaatselijke indeeling. De militaire bezetting in de Pakpaklanden<br />
(Tapanoeli) bleef gehandhaafd en wordt — voorloopig<br />
tot uit. <strong>1916</strong> — boven de formatie <strong>van</strong> net leger gevoerd,<br />
zoodat de „tegenwoordige" formatie daarmede bljjft<br />
uitgebreid.<br />
De te Poerworedjo gelegerde compagnie <strong>van</strong> het 14de<br />
bataljon infanterie is ver<strong>van</strong>gen door een uit de Westerafdeeling<br />
<strong>van</strong> Borneo <strong>van</strong> excursie teruggekeerde compagnie<br />
<strong>van</strong> het 18de bataljon infanterie; eerstgenoemd korps is<br />
thans in zijn geheel te Buitenzorg gelegerd ter ver<strong>van</strong>ging<br />
<strong>van</strong> het 1ste depot-bataljon, dat naar Bandoeng overging.<br />
De staf en 2 compagnieën <strong>van</strong> het 3de bataljon infanterie<br />
werden <strong>van</strong> Atjeh naar Java verplaatst en kwamen in garnizoen<br />
te Banjoebiroe. Opgericht werd het garnizoensbataljon<br />
<strong>van</strong> Sumatra's Westkust, bestaande uit den staf en 2 compagnieën,<br />
met standplaats Padang. De,garnizoenscompagnie<br />
<strong>van</strong> Sumatra's Oostkust werd in verband met de gewijzigde<br />
territoriale indeeling (Gouv. Bt. 9 Juni 1915 n°. 29). opïrehevën<br />
en de militaire bezetting Van Medan gebracht onder<br />
liet militair commandement <strong>van</strong> Atjeh en onderhoorigheden.<br />
De tijdelijk te AVillem I (Ambarawa) gelegerde 1ste bergbatterij<br />
en de 2de bergbatterij te Salatiga werden tot één<br />
afdeeling bergartillerie vereenigd met standplaats Banjoebiroe.<br />
Aan de tijdelijk te Tjimahi gelegerde 4de bergbatterij<br />
werd Salatiga als garnizoen aangewezen, terwijl het depot<br />
dei' bereden artillerie, tijdelijk te Banjoebiroe, werd over-<br />
:gebracht naar Tjimahi. ... _,<br />
Een detachement <strong>van</strong> de ordonnans-wielrijders te Batavia<br />
gino- naar Salatiga over.<br />
Ook in 1915 werd bij den dienst der pestbestri.idinjr een<br />
detachement <strong>van</strong> het korps genietroepen tewerkgesteld, om<br />
toezicht te houden bij de woningverbetering. Eveneens waren<br />
dergelijke afdeelingen genietroepen werkzaam ten behoeve<br />
<strong>van</strong>" den aanleg <strong>van</strong> bestunrstelefoonlijnen op het eiland<br />
Ceram en in de Westerafdeeling <strong>van</strong> Borneo. •<br />
De ÏVde afdeelins en de Vilde afdeeling B <strong>van</strong> het de:<br />
partement <strong>van</strong> Oorlog volgden onderscheidenlijk op 1 Juni<br />
eii 1 October hare nieuwe bestemming (zie K. V. 1915,<br />
De indeelings- en emplacementstaten <strong>van</strong> de veldbataljons,<br />
het korps marechaussee, de mitrailleurcompagnieën, de depot-bataljons.<br />
de kaderscholen, de af deeling 'ordonnans-wielrijders<br />
de cavalerie, de intendance, den topographischen<br />
dienst'en het korps stafmuzikanten ondergingen wijziging<br />
(Gouv Btn. 17 Febr., 29 Maart, 17 Juni, lö.Juli en 9 Sept.<br />
1915 lios. 34, 33. 8, 16 en 13). Voorts werden nieuwe mdeelin"-s-<br />
en emplacementstaten vastgesteld <strong>van</strong> de genie en<br />
de artillerie (Gouv. Btn. 9 Sept. 1915 nos. 13 en 14) en werd<br />
de indeelingsstaat <strong>van</strong> het tot het leger behoorend inlandsen<br />
burgerpersoneel srewijzigd.<br />
Ook in 1915 werden, in het belang <strong>van</strong> orde en rust, uit<br />
verschillende garnizoenen gedurende korter of langer tijd<br />
troepen nair elders gezonden. Zoo werd gepatrouilleerd m<br />
het Songkong-gebied, in Boven-Sanggau in Mampawa m<br />
het Mandor-gebied en in het landschap Simpang (\N ester-<br />
af deel ing <strong>van</strong> Borneo). In de Zuider- en Oosteraf deeling<br />
<strong>van</strong> Borneo werd de troepenmacht met 1 compagnie <strong>van</strong> het<br />
6de bataljou infanterie <strong>van</strong> Java versterkt, tot het bedwingen<br />
<strong>van</strong> de in de onderafdeeling Pasir uitgebroken onlusten. Met<br />
het patrouilleeren in Binoeang (Celebes) werd voortgegaan;<br />
ook werd nu en dan eene patrouille naar de afdeeling Loewoe<br />
gezonden. Voorts werd de aanwezigheid <strong>van</strong> dergelijke<br />
troepenafdeelingen vereischt in de afdeelingen Makasser en,<br />
Bonthain tot het tegengaan <strong>van</strong> talrijke roofpartijen, zoomede<br />
in de onderafdeeling Kandari (afd. Oostkust <strong>van</strong><br />
Celebes) tot het opvatten <strong>van</strong> eenige geestdrijvers. Het<br />
garnizoensbataljon <strong>van</strong> Amboina en Ternate werd versterkt<br />
met eenige brigades infanterie <strong>van</strong> Java, met het oog op de<br />
onlusten in West-Cerain. In de residentie Timor en onderhoorigheden<br />
gingen wederom patrouilles uit naar Midden-<br />
Timor, Oost-Flores, Adoenara, Lomblem, Sawoe en Alor.<br />
Aanvulling <strong>van</strong> het korps officieren. In 1915 overtroffen<br />
de verliezen in het officierskorps 1 (92) de winsten .<br />
(86) met 6 officieren. Gespecificeerde gegevens daaromtrent<br />
bevat het vijfjarig overzicht in tabel 8 <strong>van</strong> bijlage B. Het<br />
aantal in de sterkte tellende officieren .nam af <strong>van</strong> 1145 tot<br />
1139. ') Aangezien tegelijkertijd het aantal voor 2de luitenants<br />
in de plaats tredende onderluitenants met 14 vermeerderde<br />
(<strong>van</strong> 139 tot 153), wees de sterkte aan officieren en<br />
als zoodanig dienstdoenden op uit. 1015 8 meer aan dan op<br />
uit. 1914. Het op laatstgenoemden datum, in vergelijking<br />
met de destijds geldende ,,tegenwoordige" formatie, bestaand<br />
incompleet <strong>van</strong> 50 zou derhalve teruggeloopen zijn<br />
tot 46, doordat de tegenwoordige formatie met 4 is toegenomen.<br />
In aanmerking genomen dat <strong>van</strong> de 3 officieren<br />
in de formatie uitgetrokken als adjudanten <strong>van</strong> den Gouverneur-Generaal,<br />
er 1 tot de landmacht behoort, moet het<br />
incompleet op 44 worden gesteld. Onbezet bleven bij de 1ste<br />
afdeeling <strong>van</strong> het departement <strong>van</strong> Oorlog 1 plaats, bij de<br />
proefvliegafdeeling, zoomede bij den gewestelijken staf eveneens<br />
1 plaats, bij de infanterie 20 plaatsen, bij de artillerie<br />
13 plaatsen, bij den geneeskundigen dienst 19 plaatsen (17<br />
officieren <strong>van</strong> gezondheid, 1 apotheker en 1 paardenarts),<br />
bij den topographischen dienst 4 plaatsen, bij den trein 1<br />
plaats en bij de militaire school,i tevens leergang tot opleiding<br />
voor inlandsche officieren', eveneens 1 plaats.<br />
De voor de Europeesche officieren <strong>van</strong> de landmacht in<br />
Nederlandsch-Indië geldende bepalingen omtrent bevordering,<br />
ontslag, op nonactiviteitstelling en toekenning <strong>van</strong><br />
pensioen zijn bij K. B. 16 Aug. 1915 n°. 20 (Ind. St. n°. 600)<br />
toepasselijk verklaard op Nederlandsche onderdanen, behoorende<br />
tot de inlandsche of daarmede gelijkgestelde bevolking,<br />
die tot tweede-luitenant bij een der wapens <strong>van</strong> genoemde<br />
landmacht worden benoemd, nadat zij in Nederland<br />
de opleiding hebben genoten, die vereischt wordt'voor de<br />
benoeming tot officier <strong>van</strong> die landmacht, terwijl bij K. B.<br />
1 Dec. 1915 n°. 12 (Ind. St, <strong>1916</strong> n bij Gouv. Bt. 10 Mei<br />
1907 n°. 36 vastgestelde ,,Voorloopige regelingen l>etreffende<br />
den cursus tot opleiding <strong>van</strong> inlandsche officieren bij de<br />
landmacht in Nederlandsch-Indië".<br />
De algemeene voorschriften voor de leergangen in de<br />
Javaansche en Soendaneesche taal voor officieren zijn gewijzigd<br />
en aangevuld hij Gouv. Bt. 2 Oct. 1915 n°. 33 (Bijhl.<br />
Ind. St. n°. 8358).<br />
Voorziening in de behoefte aan militairen heneden den<br />
rang <strong>van</strong> officier. Tabel 8 <strong>van</strong> bijlage B bevat een uitgewerkt<br />
numeriek overzicht <strong>van</strong> de gedurende de laatst yerloopen<br />
5 jaren bij het leger in de sterkte gebrachte militairen<br />
beneden den rang <strong>van</strong> officier en <strong>van</strong> de daartegenover<br />
staande verliezen, tabel 10 een vijfjarige statistiek betreffende<br />
de reëngagementen en tabel il een overzicht, alle over<br />
1915, nopens de winsten en verliezen aan kader.<br />
Met betrekking tot net niet-Europeesch element valt op<br />
te merken, dat de werving onbeperkt was opengesteld voor<br />
i) Onder deze cijfers waren 24 officieren, die. <strong>van</strong> het Nederlandsche leger<br />
bij het Indische waren gedetacheerd, waar<strong>van</strong> er 20 (18 kapiteins en 2 lsteluitenants*<br />
als tweede-luitenant in de sterkte telden, als zijnde niet »edetacheerd<br />
op den voet <strong>van</strong> K. B. 18 Aug. 1871 n°. 10 flnd. St. n°. 176).