Toelichting op archeologische waarden- en ... - Belvedere

RAAP-RAPPORT 1688
de komgebieden is het holocene pakket rivierafzettingen
langzaam dikker geworden. Ter
hoogte van de gemeente Lingewaal is dit pakket
circa 7 tot 9 m dik. De relatieve diepte waarop
oeverafzettingen en beddingzand in de ondergrond
voorkomen, is indicatief voor de periode
in het verleden waarin deze systemen actief
waren (ter illustratie: in figuur 3 is de afgedekte
stroomgordel ouder dan de ‘dagzomende’
stroomgordel).
Over het algemeen is er geen informatie voorhanden
over de omvang van de aangrenzende
oeverzones. Aan de hand van de onderzoeksresultaten
van de universiteit van Utrecht kan
echter gesteld worden dat de diepgelegen
stroomgordels gemiddeld circa 200 m in doorsnee
zijn. De hooggelegen stroomgordels zijn
over het algemeen circa 300 m in doorsnee.
Deze aanname is in de kaart verwerkt. Waar
echter aan de hand van het AHN wel duidelijke
oeverzones te herkennen waren zijn deze
aangepast.
De periode waarin de stroomgordelafzettingen
ontstonden, wordt aangegeven met een beginfase-
en eindfasedatering (Berendsen & Stouthamer,
2001). Voor het gebied van de gemeente
Lingewaal geldt dat zowel in de beginfasedateringen
(aanvang van rivieractiviteit) als de eindfase
een grote spreiding is te onderscheiden
(de dateringen zijn in de meeste gevallen
gebaseerd op 14C-dateringen van monsters uit
restgeulen of de basis van oeverpakketten,
evenals op archeologische waarnemingen en
zanddiepten).
In volgorde van eindfasedatering worden binnen
het gemeentegebied van Lingewaal dertien
meandergordels onderscheiden (naamtoekenning
gebaseerd op Berendsen & Stouthamer,
2001; zie ook kaartbijlage 1). De meander-
94
gordels worden in § 3.3 nader besproken.
Omdat verschillende meandergordels feitelijk
gedurende een bepaalde periode één geheel
vormen, zijn deze in voorkomende gevallen als
één systeem opgevat. De volgende meandergordels
worden onderscheiden:
Vroeg Neolithiucm
- meandergordel van Gorkum-Arkel (5437-
4409 voor Chr.)
- meandergordel van Kedichem (5437-4409
voor Chr.)
- meandergordel van Deil (4649-4176 voor
Chr.)
- meandergordel van Vuren (4649-4176 voor
Chr.)
Midden Neolithicum
- meandergordel van Herwijnen (4292-3636
voor Chr.)
Laat Neolithicum
- meandergordel van Zeek (3636-2801 voor
Chr.)
- meandergordel van Eigenblok (3636-2487
voor Chr.)
Late IJzertijd
- meandergordel van Enspijk (662-272 voor
Chr.)
- meandergordel van Mert (652-272 voor Chr.)
- meandergordel van Spijk (613-272 voor
Chr.)
- meandergordel van Gellicum (612-272 voor
Chr.)
Late Middeleeuwen
- meandergordel van de Linge (190 voor Chr.-
1307 na Chr.)
- meandergordel van de Waal (425 voor Chr.heden)
Door de vele stroomgordelverleggingen zijn
delen van oude fossiele stroomgordels geërodeerd
door jongere fasen. Met name de jonge
stroomgordels van de Linge en de Waal hebben