Toelichting op archeologische waarden- en ... - Belvedere

RAAP-RAPPORT 1688
verwachtingsgebieden juist gebruiken om
heel gericht ingrepen te plannen. Indien een
gemeente op zoek is naar een gebied voor de
ontwikkeling van een nieuwbouwwijk, de aanleg
van een weg of waterberging kan men op basis
van de verwachtingszones gebieden uitzoeken
waar de kans op het aantreffen van archeologische
resten het kleinst is. Hoewel bij deze
procedures archeologie maar een onderdeel
uitmaakt van het hele planproces biedt het al
wel in een vroeg stadium inzicht in waar vanuit
archeologisch oogpunt geen of weinig complicaties
zijn te verwachten.
Afwegingskader archeologische onderzoeksverplichting
In de legenda van de archeologische beleidskaart
staat omschreven welke voorschriften in
het bestemmingsplan van toepassing zijn. In
figuur 21 is deze legenda in de vorm van een
beslisboom weergegeven. Met behulp van deze
beslisboom kan worden bepaald of archeologisch
onderzoek noodzakelijk is. De onderzoeksverplichting
per categorie (AWG en AWV)
wordt besproken in § 7.3.
7.2 Vrijstellingen
Een veel gehoorde vraag is: Moet nu altijd en
overal archeologisch onderzoek worden uitgevoerd?
Het antwoord is simpel: Nee, niet altijd
en overal is archeologisch onderzoek noodzakelijk.
Het doel van de beleidsnota (deel 1
van dit rapport) en een goed onderbouwde en
gedetailleerde waarden- en verwachtingskaart
(vertaald naar een beleidskaart) is juist om het
nut en de noodzaak van archeologisch onderzoek
te kunnen bepalen. Het vaststellen van het
nut en de noodzaak van archeologisch onderzoek
is gebaseerd op een aantal factoren:
- de diepte van de ingreep;
- de aard en omvang van de ingreep;
144
- de status van bekende vindplaats;
- de archeologische verwachting;
- de archeologische kenmerken van een
gebied.
Diepte van de ingreep
Alle bodemingrepen die niet dieper gaan dan
30 cm -Mv zijn vrijgesteld van archeologisch
onderzoek. De diepte van deze vrijstelling is
gebaseerd op de gemiddelde diepte van een
bouwvoor. Hoewel in de bouwvoor archeologische
resten kunnen voorkomen bevinden deze
zich niet meer in hun oorspronkelijk context.
De waarde van deze resten is hiermee relatief
gering.
Ingrepen dieper dan 30 cm -Mv hoeven niet in
alle gevallen tot verstoring van archeologische
waarden te leiden, bijvoorbeeld omdat deze
archeologische waarden veel dieper liggen dan
de geplande ingrepen, zoals bij diepgelegen
meandergordels. Met uitzondering van deze
diepgelegen meandergordels dient dit echter
wel door middel van een archeologisch (bureau)
onderzoek zorgvuldig te worden onderzocht en
onderbouwd.
Men moet zich er overigens van bewust zijn
dat een voor de archeologie verstorende
bodemingreep niet altijd grondverzet met zich
meebrengt. Het verlagen van het grondwaterpeil
of het storten van grond zijn voorbeelden
van ingrepen waarbij niet direct wordt gegraven
maar die indirect zeer schadelijk kunnen zijn
voor archeologische waarden namelijk respectievelijk
verdroging en verdrukking van archeologische
lagen. In § 6.1 wordt hier dieper op in
gegaan.
Aard en omvang van de ingreep
Bepalen welke ingrepen wel en welke ingrepen
niet onderzoeksplichtig zijn, is een belangrijk