Taalmodellen Fries - Informatie- en Kennispunt Fryslân

Omdat de ervaring leert dat dit model de meeste vragen oproept, zullen hieronder
twee voorbeelden worden gegeven.
Voorbeeld 1: Tweetalige peuterspeelzaal
Peuterspeelzaal ‘De Wetterwille’komt in een nieuwbouwwijk, waar veel mensen van
buiten Fryslân komen wonen. Verondersteld wordt dat de jonge kinderen daarom
weinig in aanraking zullen komen met het Fries. De Stichting Welzijn kiest voor een
Friestalig model, zodat de kinderen in de voorschoolse fase al vertrouwd raken en
kunnen oefenen met het Fries. Zij zijn echter bang dat de ouders hier bezwaar tegen
zullen hebben. Zij stellen daarom een tweetalig model voor. Zij kunnen maar 1 leidster
aanstellen. Daarnaast kunnen ze gebruik maken van vrijwilligers en stagiaires.
Uitwerking
De Stichting kan bij de start kiezen voor een tweetalig model. In het programma is de
vaste leid(st)er verantwoordelijk voor de groepsgerichte activiteiten. De vaste leid(st)er
gebruikt het Fries voor de groepsinstructie en de individuele contacten. De tweede
volwassene gebruikt in de individuele contacten met de kinderen het Nederlands.
Voorbeeld 2: Een kinderdagverblijf
Kinderdagverblijf ‘De Blokkentoren’.
Er zijn twee groepen. In Groep 1 (GR1) is 50% van de kinderen Friestalig en 50%
Nederlandstalig. In groep 2 (GR2) is 70% van de kinderen Friestalig. GR1 heeft twee
leidsters, waarvan 1 leidster Nederlandstalig is. Groep 2 heeft 2 tweetalige leidsters
(Fries/Nederlands). In verband met capaciteitstekort worden GR1 en GR2 op
woensdag- en vrijdagmiddag samengevoegd.
Vraag: Welk didactisch model past bij ons?
Gezien de situatie zou hier gekozen kunnen worden voor een tweetalige strategie, met een
sterk accent op het Fries in groep 2. De kinderen worden niet geplaatst op basis van hun
thuistaal, maar (waar mogelijk) op basis van de voorkeur van de ouders.
Groep1 wordt dan tweetalig op basis van de ‘taal volgt persoon’ strategie. De leidsters van
groep 1 gebruiken zoveel mogelijk het Fries als omgangs- en instructietaal. De kinderen
van deze groep komen in aanraking met het Nederlands door hun Nederlandstalige
groepsgenootjes en ondernemen Nederlandstalige activiteiten op de momenten dat de
groepen worden samengevoegd. In de individuele contacten kunnen de leidsters op grond
van taalafspraken met de ouders nog aanvullende taalaccenten leggen.
28