Poenae sunt servanda - DSpace at Open Universiteit

Aanbevelingen (Recommendations) van de ILO roepen geen juridische verplichtingen voor de lidstaten in het
leven. Indien een bepaald onderwerp onvoldoende steun krijgt om te worden geregeld in een verdrag, dan kan
daarover een aanbeveling worden gedaan. 129 Veel aanbevelingen betreffen onderwerpen die zich in juridische zin
bezwaarlijk als verdrag laten regelen. Daarnaast bestaan er vele aanbevelingen waarin een bepaalde aangelegenheid
complementair aan de verdragen wordt vormgegeven. 130 Ratificatie van aanbevelingen is niet mogelijk, nu zij het
karakter hebben om als leidraad te dienen voor de lidstaten ten aanzien van het betreffende domein. De lidstaten zijn
wel verplicht de aanbevelingen voor te leggen aan de nationale wetgevende organen. 131 Tevens dienen zij frequent te
rapporteren over de stand van zaken op het gebied van de aanbeveling. 132
2.5.2 De toezichthoudende functie van de ILO
Het Statuut van de ILO kent met artikel 19 en 22 twee belangrijke rapportageverplichtingen toe aan de lidstaten. 133
De ILO heeft echter geen rechtsprekende of oordelende bevoegdheden, 134 en kan geen harde juridische sancties
opleggen. 135 Het effect van toezicht wordt dan ook grotendeels bereikt door het psychologische effect, dat gepaard
gaat met ‘het in de openbaarheid brengen’ van eventuele verdragsschendingen. 136
Artikel 19 bepaalt dat de lidstaten jaarlijks de directeur-generaal dienen te informeren over de maatregelen die zijn
genomen ten aanzien van de verplichting om verdragen en aanbevelingen voor te leggen aan de nationale
wetgevende instanties. Ook wanneer een verdrag dus niet wordt geratificeerd door een lidstaat, dient deze te
rapporteren over de stand van wetgeving en heersende gebruiken op dit gebied. 137 Het belang van deze
rapportageverplichting is in 1998 vergroot met art. 2 Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work.
De verplichting van art. 22 is gelijksoortig. Krachtens deze bepaling dient elke lidstaat jaarlijks te rapporteren
welke maatregelen zijn genomen om de bepalingen van geratificeerde verdragen te realiseren. 138 Ten aanzien van de
fundamentele- en prioriteitsverdragen wordt doorgaans om de twee jaar gerapporteerd en over de andere verdragen
eens in de vijf jaar. 139 De directeur-generaal legt hiervan een samenvatting voor aan de eerstvolgende Conferentie
(art. 23), waarbij het Comité van Experts (Committe of Experts) een essentiële rol vervult. Dit comité bestaat sinds
1927 uit een twintigtal vooraanstaande en volledig onafhankelijke juristen, 140 die de gerapporteerde informatie van
de lidstaten jaarlijks in een omvangrijk rapport bijeenbrengen. 141 Sinds 1964 registreren zij tevens tot welke
vooruitgang deze bevindingen leiden. 142 Het rapport van het Comité bevat naast een algemene analyse (General
129
Klosse & Noordam 2010, p. 590.
130
Boonstra 2008, p. 27.
131
Art. 19 lid 6 Statuut van de ILO .
132
Boonstra 2008, p. 27.
133
Verdere rapportageverplichtingen volgen uit art. 35 Statuut en de Declaration on fundamental principles and rights at work.
134
Boonstra merkt op dat de uitspraken van het Committee on Freedom of Association t.a.v. de vrijheid van vakvereniging - waarvoor een
speciaal toezichtsmechanisme bestaat - in de praktijk verder uitwerken dan enkel de Raad van Beheer te informeren, namelijk vanwege de
mobilization of shame ; Boonstra 2008, p. 31.
135
Boonstra 2008, p. 31-32.
136 Van der Heijden 1999, p. 27.
137 Van der Heijden 1999, p. 26.
138 Boonstra 2010, p. 5.
139 Boonstra 2008, p. 34.
140 Van der Heijden 1999, p. 27.
141 Boonstra 2010, p. 5.
142 Van der Heijden 1999, p. 28.
25