Poenae sunt servanda - DSpace at Open Universiteit

3.7.1 Tsjechië
De huidige arbeidswetgeving in Tsjechië is relatief kort geleden tot stand gekomen en verving daarmee in 2001 en
2006 de wetgeving van 1965. 214 Opvallend is dat het arbeidsrecht bij wet wordt ingedeeld in twee categorieën, ten
aanzien waarvan de gezagsverhouding het onderscheidende criterium is. 215 Het Arbeidswetboek (Zákona č.
262/2006 Sb Zákoníku Práce, hierna: Aw) beperkt zich in haar werking tot afhankelijke arbeidsovereenkomsten,
voor welk begrip § 2 lid 4 Aw een tamelijk complexe definitie geeft. 216 De onafhankelijke arbeidsovereenkomst naar
Burgerlijk- of Handelsrecht, welke vergelijkbaar is met de overeenkomsten van opdracht of aanneming van werk in
Nederland (denk aan ZZP’ers), blijft in dit overzicht buiten beschouwing. 217
Het loon dient in Tsjechië op grond van § 141 lid 1 Aw in beginsel na afloop van de werkzaamheden te worden
voldaan, en niet later dan de kalendermaand volgend op de maand waarin het recht op loon is ontstaan. Afwijking
hiervan is slechts mogelijk bij collectieve arbeidsovereenkomst (§ 141 lid 3 Aw). 218 Op grond van § 56 onder b
Zákona č. 262/2006 Sb. kan de werknemer met onmiddellijke ingang de arbeidsovereenkomst beëindigen, indien de
werkgever het verschuldigde loon niet binnen 15 dagen na de vervaldag van § 141 lid 1 Aw heeft voldaan. De
werkgever is tevens vertragingsrente verschuldigd op grond van § 517 lid 2 Burgerlijk Wetboek, 219 welke wordt
begroot aan de hand van Overheidsbesluit (Nařízení vlády) č. 142/1994 Sb. en č. 33/2010 Sb. De rente per jaar is
gelijk aan de Basis-herfinancieringstransactierente 220 ten aanzien van de Tsjechische Nationale Bank, vermeerderd
met zeven procentpunten (§ 1 č. 33/2010 Sb.), en per dag 2,5 promille van het verschuldigde bedrag, met een
minimum van 25 CZK voor elke aangevangen maand vertraging (§ 2 č. 142/1994 Sb). 221
In Tsjechië is de Arbeidsinspectie (Inspektorát Práce) op grond van § 13 lid 1 sub c Zákona o Inspekci Práce
opgedragen met het toezicht ten aanzien van de naleving van ondermeer § 141 lid 1 Aw. Deze kan bij overtreding
een boete opleggen van maximaal CZK 2.000.000.- (ca. € 80.000,-), 222 welke echter pas inbaar is wanneer deze
onherroepelijk in rechte is komen vast te staan. 223 Bij overtredingen wordt vaak handhavend opgetreden. 224 Zo werd
onlangs bijvoorbeeld 58% van de geconstateerde 1.130 overtredingen in de horeca beboet. 225 Jaarlijks is een gestage
groei van het aantal inspectieonderzoeken waar te nemen, waarvan de tijdige betaling van loon een belangrijk
onderdeel vormt. 226
Naar Tsjechisch recht wordt niet-tijdige betaling van loon dus gesanctioneerd met het recht van de werknemer, om
als gevolg daarvan met onmiddellijke ingang de overeenkomst te beëindigen. Daarnaast wordt een werkgever
214
Zákona č. 217/2000 Sb. en Zákona č. 262/2006 Sb Zákoníku Práce.
215
Pichrt & Štefko 2010, p. 91.
216
Hierin kunnen de volgende criteria worden onderscheiden: de verplichting om de arbeid persoonlijk te verrichten, naar instructie van de
werkgever, tegen betaling van loon, namens de werkgever, gedurende de overeengekomen uren, voor rekening van de werkgever, zie: Pichrt &
Štefko 2010, p. 45.
217
Pichrt & Štefko 2010, p. 106.
218
Vgl. § 54 lid 1 onder b zákona č. 65/1965 Sb. en § 10 lid 1 zákona č. 1/1992 Sb.
219
Zákona č. 40/1964 Sb Občanský Zákoník.
220
Basis-herfinancieringstransactierente (ook genoemd refi-rente of repo-rente) is een korte (1-weeks) door de Europese Centrale Bank (ECB)
verstrekte lening aan de banken; Vgl. Richtlijn nr. 2000/35/EG van het Europese Parlement den de Raad van 29 juni 2000, betreffende bestrijding
van betalingsachterstand bij handelstransacties (PbEG 2000, L 200/35).
221
Zie voor een rekenhulp: .
222
§ 13 lid 2 sub c Zákona o Inspekci Práce.
223
Jouza 2005
224
MPSV 2009, P. 35.
225
.
226
MPSV 2009, P. 34 e.v.
38