Poenae sunt servanda - DSpace at Open Universiteit

4 Hoofdstuk 4 Artikel 7:625 BW
4.1 Inleiding
In het voorgaande hoofdstuk is al opgemerkt dat niet-tijdige loonbetaling naar Nederlands recht op een andere wijze
wordt gesanctioneerd, dan in de daar genoemde landen. In Nederland ontstaat een aanspraak op verhoging wegens
vertraging, wanneer het loon meer dan drie dagen te laat wordt voldaan (art. 7:625 BW). De reden daarvoor moet
gezocht worden in een rechtsontwikkeling, die terugvoert tot de Gouden Eeuw.
In hoofdstuk 3 is – tegen de achtergrond van ILO-Verdrag 95 – gekeken naar de wijze waarop tijdige betaling van
loon in verschillende landen wordt gewaarborgd. In hoofdstuk 4 staat de Nederlandse equivalent daarvan centraal.
Eerst volgt een korte uiteenzetting van de wijze waarop tijdige loonbetaling wordt gewaarborgd (§ 4.2), waarna ik
de ontwikkeling daarvan in een historisch kader plaats. Aan de hand van de parlementaire geschiedenis probeer ik
vast te stellen wat de bedoeling is geweest van de wetgever bij het redigeren van artikel 1638q BW (oud) (§ 4.8).
Vanuit deze historische bedoeling tracht ik tevens te achterhalen op welke wijze de rechter toen een recht tot
matiging werd toegekend (§ 4.9). Daarbij dient te worden opgemerkt dat de uitkomsten van een wetshistorische
interpretatie uiteraard niet bepalend hoeven te zijn voor de huidige toepassing van artikel 7:625 BW. 261 Het
hoofdstuk wordt afgesloten met een conclusie.
4.2 Sancties en remedies bij niet-tijdige loonbetaling
Naar Nederlands recht ontstaat aanspraak op een wettelijke verhoging van het loon, op het moment dat de betaling
vier werkdagen te laat is. Deze verhoging is met name de eerste dagen aanzienlijk. Naast de verhoging kan
aanspraak worden gemaakt op wettelijke rente, waarmee de schade wordt gecompenseerd die het gevolg is van de
vertraging.
In de regel dient het loon telkens te worden voldaan na afloop van het tijdvak waarover het loon op grond van de
overeenkomst moet worden berekend (art. 7:623 lid 1en 7:624 lid 1 BW). Als dit tijdvak korter is dan een week of
langer dan een maand, dan moet het loon toch per week respectievelijk per maand worden betaald, hoewel
verlenging van deze betalingstermijn soms mogelijk is. 262 Wanneer het loon niet uiterlijk de derde dag die volgt uit
de artikelen 7:623 en 7:624 lid 1 BW wordt voldaan, dan ontstaat een aanspraak op een verhoging vanwege
vertraging. Deze verhoging bedraagt vanaf de vierde tot en met de achtste werkdag 5% per dag en voor elke
volgende werkdag 1%, met dien verstande dat de verhoging in geen geval de helft van het verschuldigde te boven
zal gaan. Deze verhoging van artikel 7:625 BW wordt doorgaans aangeduid als ‘wettelijke verhoging’. Naast de
261 Vgl. Asser/ Scholten 1974 (1-I), p. 77 e.v.
262 Wanneer het tijdvak korter dan- of gelijk is aan een week, dan kan de termijn waarbinnen betaling dient te geschieden verlengd worden tot
maximaal een maand nadat het tijdvak is verstreken. Evenzo kan de termijn van betaling worden verlengd tot maximaal een kwartaal na het
verstrijken van het tijdvak, wanneer het tijdvak een maand is of langer. Door een omissie van de wetgever is verlenging van de termijn niet
mogelijk, indien het tijdvak langer is dan een week, doch korter dan een maand (denk aan een tijdvak van vier-weken) - Zie: Van der Heijden,
Van Sloten & Verhulp 2008 (T&C Arbeidsrecht), art. 7:623 BW, aant. 3. In deze aantekening wordt tevens melding gemaakt van een omissie van
de wetgever, die er de oorzaak van is dat verlenging van de termijn tot een kwartaal nog mogelijk is, indien het tijdvak een maand of langer
bedraagt. Opmerking: artikel 7:623 lid 2 BW roept, vergeleken met art. 1638 l BW (oud), een nieuwe verlengingsmogelijkheid in het leven.
Verlenging van de betalingstermijn tot een kwartaal was onder het oude recht immers niet mogelijk, wanneer het loon bij de maand was
vastgesteld. Dit lijkt eveneens op een omissie te berusten, hoewel dit niet zondermeer volgt uit de memorie van toelichting (Kamerstukken II,
1993/94, 23 438, nr. 3, p. 21-22) en in de literatuur onbesproken is gebleven.
45