Drie-Minuten-Toets (DMT) en AVI - Toetswijzer - Kennisnet

4.2 Representativiteit 8
De leerlingen die in 2008 aan ons normeringsonderzoek hebben deelgenomen zijn afkomstig van scholen uit
een aselecte steekproef van scholen, getrokken met behulp van een (gestratificeerd) steekproefkader dat in
het onderstaande beschreven wordt. De scholen in deze steekproef (n = 180) zijn uitgenodigd om op twee
momenten (halverwege en einde leerjaar) met de leerlingen van de groepen 3 tot en met 8 te participeren in
onderzoek met als doel hernormering van de DMT en normering van de AVI-toets. 48 scholen gaven aan
deze uitnodiging gehoor; uiteindelijk hebben de leerlingen van 44 van deze scholen op beide
afnamemomenten aan het onderzoek deelgenomen.
In tabel 4.5 hierboven staat het aantal deelnemende leerlingen per normeringsmoment vermeld.
De leerlingen die halverwege het leerjaar aan ons onderzoek deelnamen deden dat in principe – maar zie
dus hierboven – aan het eind van het leerjaar weer. Met andere woorden: de 942 leerlingen in de kolom
Aantal leerlingen op de rij Eind groep 3 bijvoorbeeld maken deel uit van de verzameling van 1025 leerlingen
in dezelfde kolom op de rij Medio groep 3.
De representativiteit van de normeringssteekproef is geëvalueerd met betrekking tot de aantallen (potentiële)
achterstandsleerlingen, de regionale spreiding en de mate van verstedelijking. Ook is de representativiteit
van de steekproef nagegaan voor de leerlingvariabelen geslacht, leeftijd en thuistaal, maar omdat niet alle
deelnemende scholen ons informatie over deze variabelen hebben verstrekt, kunnen de resultaten met
betrekking tot geslacht, leeftijd en thuistaal niet voor alle 44 scholen gerapporteerd worden.
Representativiteit naar het aantal potentiële achterstandsleerlingen
De steekproef ten behoeve van ons normeringsonderzoek is getrokken met behulp van een steekproefkader
dat speciaal voor dit doel is gemaakt. We namen de CFI-gegevens van 2007 als basis voor dit
steekproefkader. Deze gegevens betreffen 7084 basisscholen waarvan we onder andere over de volgende
gegevens beschikken:
Het BRIN-nummer 9
Het totaal aantal leerlingen overeenkomend met het BRIN-nummer, opgesplitst naar leeftijdsgroepen en
binnen leeftijd naar formatiegewicht als beschreven in tabel 4.6.
Het formatiegewicht van een leerling wordt bepaald door een combinatie van het opleidingsniveau, de
sociaal-economische status en de etnische herkomst van de ouders van de leerling. De variabele
formatiegewicht kan vijf waarden aannemen.
Tabel 4.6 Formatiegewichten
Gewicht Omschrijving
1.25 De leerling is een arbeiderskind in termen van opleidings- en/of beroepsniveau van de ouders
1.40 De leerling is een schipperskind in internaat of pleeggezin
1.70 De leerling is een kind van ouders die behoren tot de reizende of rondtrekkende bevolking
1.90 De leerling heeft tenminste één ouder van niet-Nederlandse herkomst 10
1.00 Aan de leerling kan geen van bovenstaande gewichten worden toegekend
In het hierboven genoemde bestand van ruim zevenduizend scholen dat als basis voor ons steekproefkader
is gekozen, zijn vier strata gedefinieerd: voor elke school is bepaald welk percentage leerlingen een
formatiegewicht had van 1.25 of 1.90. We duiden deze leerlingen hier aan als potentiële
achterstandsleerlingen, waarbij leerlingen met een gewicht anders dan 1.00, 1.25 of 1.90 buiten
beschouwing zijn gelaten. (De percenteerbasis werd gevormd door alle leerlingen van de school.)
Dit percentage wordt in het onderstaande symbolisch voorgesteld met de letter P. Gebaseerd op P, zijn vier
subgroepen gevormd: P > 50%, 25% < P ≤ 50%, 10% < P ≤ 25% en P ≤ 10%. De verdeling van de scholen
in de populatie over de aldus gevormde vier strata is weergegeven in tabel 4.7.
8
Paragraaf 4.2 maakt zowel onderdeel uit van de Wetenschappelijke verantwoording van de DMT (deel 1) als van de
Wetenschappelijke verantwoording van de AVI-toets (deel 2). In paragraaf 10.2 in deel 2 zal dan ook terugverwezen worden naar
paragraaf 4.2.
9
BRIN staat voor Basisregistratie Instellingen. Daarin geeft de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) – voorheen CFI – van het
Ministerie van OCW een overzicht van alle scholen en de hiermee samenhangende instellingen. De scholen en instellingen in dit
bestand zijn voorzien van een uniek BRIN-nummer.
10 De toekenning wordt beperkt door het opleidings- en/of beroepsniveau; hier niet nader gespecificeerd.
31