Download - Cultuurnetwerk.nl

Maat houden
Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006
Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht 2007

Inhoudsopgave
Voorwoord 5
1 Inleiding 7
Verantwoording kwaliteitsrapport 7
Cultuurnetwerk Nederland als kennisnetwerk 8
Programmalijnen 2005-2008 9
Cultuurnetwerk Nederland als verbindende schakel 12
Kengetallen 13
2 Kwaliteitsrapport 15
Uitgangspunten 15
Invalshoeken voor beoordeling Cultuurnetwerk Nederland 16
3 Kwaliteit activiteiten, producten en diensten 17
Samenwerking met andere organisaties 17
Analyse kengetallen 2005-2006 19
Besteltaken 2005-2006 20
Bibliotheek en studiecentrum 21
Publicatiereeksen 21
Websites Cultuurnetwerk Nederland 23
Studies en onderzoek 24
Bijzonder hoogleraar cultuureducatie en -participatie 25
Advies en begeleiding 27
Besteltaken samen met derden 2005-2006 28
Website Cultuurplein 29
Studies en onderzoek 30
Advies en begeleiding 33
Opdrachttaken (projectsubsidies OCW) 2005-2006 35
4 Bedrijfsmatige kwaliteit 39
Cultuurnetwerk Informatie Systeem (CIS) 39
Financieel overzicht 2005 en 2006 40
Kosten en opbrengsten in beeld (2006) 41
5 Klantgerichte kwaliteit 45
Cultuurnetwerk Nederland en zijn imago (mei 2005) 45
Klantenonderzoek Cultuurnetwerk Nederland (eind 2006) 49
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
3

6 Kwaliteit van het werkklimaat 65
4
Organisatievorm 65
Werkwijze 66
Raad van Toezicht 66
Directie 66
Medewerkers 66
Evaluatie van 3Bureauoverleg, Lunchbijeenkomsten, Intrafas, MT en ST 68
Medewerkers Tevredenheids Onderzoek (MTO) 75
Scholingsbeleid 78
7 Innoverende kwaliteit 81
Programmalijnen 2007 en verder 82
Programmalijnen 2005-2008 86
Reguliere taken 89
Opdrachttaken (projectsubsidies OCW) 89
Cultuurnetwerk Nederland als verbindende schakel 90
Bijlage 1 91
Prestatieoverzicht 2005-2006 91
Bijlage 2 107
Wensen klantengroepen 107
Bijlage 3 111
TevredenheidsMonitor Cultuurnetwerk Nederland 2006 111
Bijlage 4 119
Medewerkers Cultuurnetwerk Nederland 2006 119
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Voorwoord
Onlangs kreeg ik van Steven de Groot, senior onderzoeker van IVA Beleidsonderzoek en Advies van
de Universiteit van Tilburg een boek cadeau met als titel Schoonheid in organisaties. Juist omdat ik al
enkele weken bezig was met dit kwaliteitsrapport intrigeerde de titel me zeer. De inhoudsopgave
doorkijkend leek me de vraag Wat maakt een organisatie tot een esthetische organisatie? in dit
verband de moeite waard.
Deze paragraaf lezend trof mij de overeenkomst met wat in dit kwaliteitsrapport is verwoord:
'Langzamerhand ervaart men dat het beter maken van organisaties ook betekent dat deze
mensgerichter worden. Men ziet in dat de arbeid die in organisaties verricht wordt in toenemende
mate enkel nog door kenniswerkers wordt uitgevoerd. Deze mensen, deze kenniswerkers, gaan niet
enkel 's morgens naar hun werk om bij te dragen aan omzet en winst van de organisatie, maar willen
met name prestaties leveren in termen van de eigen ontwikkeling, de bijdrage aan hun vakgebied,
aan het succes van collegae en aan klanttevredenheid.' 1
Een andere interessante paragraaf in dit kader, die ik wat verderop vond, is De draaideur tot
organisatieschoonheid. De Groot schrijft: 'Als we de beelden van wat schoonheid is in en buiten de
organisatie met elkaar vergelijken, valt op dat wanneer we spreken over schoonheid in organisaties
er een veel belangrijker rol is weggelegd voor de werkende mens dan buiten de organisatie waar
eerder projecten of processen de belangrijkste schoonheidsdragers zijn.' Andere belangrijke
schoonheidsdragers zijn volgens hem de samenwerking in organisaties en de persoonsontwikkeling;
producten en diensten; het imago en de maatschappelijke bijdrage. Of de inhoud van dit rapport
beantwoordt aan de schoonheidsvisie op organisaties van Steven de Groot weet ik echter niet.
In dit rapport wordt een terugblik gegeven op beleid en uitvoering in de vorm van basisactiviteiten en
programmalijnen, de daarmee samenhangende activiteiten, producten en diensten, de menselijke
factor die met dit alles gemoeid is en wat klanten van dit werk vinden. Bovendien wordt ingegaan op
innovaties en ondernemerschap, dat wat verschillende deskundigen volgens De Groot belangrijke
schoonheidsaspecten van organisaties achten.
Cultuurnetwerk Nederland heeft zich voorgenomen over drie jaar een volgend kwaliteitsrapport uit te
brengen; in het begin van 2008 immers wordt het beleidsplan 2009-2012 uitgebracht. Over 2007 en
2008 worden de aanpassingen beschreven, geënt op hetgeen hierover in dit kwaliteitsrapport is
opgenomen, alsmede een beschrijving van de activiteiten, producten en diensten van die jaren, een
sociaal en een financieel verslag, en een prestatieoverzicht.
Reacties op de opzet en uitwerking ervan zijn welkom omdat het de eerste keer is dat Cultuurnetwerk
Nederland zich aan een dergelijke kwaliteitsaanpak heeft gewaagd.
Piet Hagenaars
Directeur
1 Steven de Groot. (2007). Schoonheid in organisaties. Op weg naar Esthetisch Verantwoord Ondernemen. Eburon, Delft.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
5

6
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

1 Inleiding
Verantwoording kwaliteitsrapport
De Raad van Toezicht van Cultuurnetwerk Nederland, belast met het algemeen bestuur van deze
stichting, heeft als verantwoordelijkheid toe te zien op het strategisch beleid van de instelling, in het
bijzonder op de inhoud van het (meerjaren)programma, op een betrouwbare bedrijfsvoering, de
klanttevredenheid, het werkklimaat en het innoverend vermogen. Behoudens de Raad van Toezicht
heeft ook het ministerie van OCW – als subsidiegever – belang bij het goed functioneren van
Cultuurnetwerk Nederland als landelijk ondersteunende instelling. Voor het departement gelden, net
als voor Cultuurnetwerk Nederland, naast de beoordeling van een inhoudelijke invalshoek ook andere
maatstaven, zoals de kwaliteit van de bedrijfsvoering, de expertise die nodig is voor het uitvoeren
van de taken en het gezag en het draagvlak in de sector. 2
In verband hiermee is het ministerie van OCW in zijn beoordeling van de jaarverantwoording 2005
van Cultuurnetwerk Nederland dan ook ingegaan op deze aspecten van beleid en bedrijfsvoering.
Allereerst stelt het departement dat Cultuurnetwerk Nederland zijn centrale rol in het veld van
cultuureducatie goed heeft weten te bestendigen. Daarna zegt het zeer content te zijn met de
landelijke kennis- en beleidsbijeenkomsten die Cultuurnetwerk organiseert en waar het uitwisselen
van kennis en ervaring centraal staat. Dat geldt evenzeer – zo gaat de beoordeling verder – met de
door Cultuurnetwerk Nederland ontwikkelde digitale producten, zoals de diverse websites, die een
almaar groeiende bron van informatie blijken te zijn. Voorts wordt door het ministerie zeer gehecht
aan de adviserende en begeleidende activiteiten van Cultuurnetwerk Nederland, alsmede aan het
gegeven dat de instelling – onder meer met literatuuronderzoek en secundaire analyses – een
belangrijke kennisbron is voor de cultuureducatiesector.
Vervolgens stelt het ministerie in zijn beoordeling enkele vragen. Zo is het in het bijzonder
geïnteresseerd in de visie van Cultuurnetwerk Nederland op de relatie tussen de behoeften van het
veld en de koppeling met de beleidslijnen van de organisatie: studies & onderzoek, informatie &
documentatie en advies & begeleiding. Voorts vraagt het departement zich – met de Raad voor
Cultuur - af of de vragen die Cultuurnetwerk zich wat onderzoek betreft stelt worden bepaald door het
veld of rusten op interne beleidsprioriteiten van de organisatie. Het ministerie verzoekt
Cultuurnetwerk dan ook om nadere informatie over zijn onderzoeksbeleid, mede in relatie met het in
2006 ontwikkelde onderzoekskader cultuureducatie. 3 Het zijn concrete beleidsvragen; vragen die
Cultuurnetwerk Nederland zichzelf onder meer ook stelt.
Cultuurnetwerk Nederland heeft als visie dé verbindende schakel te willen zijn tussen de beleids-,
praktijk- en onderzoekskennis die nationaal en ook internationaal voor en over cultuureducatie
aanwezig is en of verwezenlijkt wordt én het geheel van belanghebbenden en belangstellenden die
functioneel of anderszins om deze informatie en kennis vraagt. Het realiseert die visie door het actief
verzamelen van informatie en documentatie, het verwezenlijken van studies en onderzoeken en door
2
Medy van der Laan. (2004). Uitgangspuntenbrief Ondersteuningsstructuur. Bijlage bij de brief DK/KE/2004/61990 van Mr. M.J. Berendse
namens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Den Haag, 23 december 2004.
3
Marie-Louise Damen, Folkert Haanstra en Marjo van Hoorn. (2006). Onderzoekskader cultuureducatie in Nederland. Zwaartepunten van
onderzoek naar cultuureducatie. Cultuurnetwerk Nederland. Utrecht, oktober 2006.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
7

het bouwen en onderhouden van kennis- en informatienetwerken waardoor zijn impliciete en
expliciete kennisverzameling wordt verrijkt. Deze wordt vervolgens verwerkt, geanalyseerd, bewerkt
en toegesneden op vragen, wensen en behoeften van het gehele veld waar cultuureducatie zich
voordoet of voor kan doen. De kennis over beleid, praktijk en onderzoek wordt actief verspreid door
het – desgewenst op maat - verzorgen van informatie, advies en begeleiding.
De vragen die Cultuurnetwerk zich wat onderzoek betreft stelt berusten enerzijds op de in het
beleidsplan 2005-2008 geformuleerde programmalijnen, die van daaruit dan ook worden beantwoord,
anderzijds zijn zij sterk bepaald door wensen en behoeften van het cultuureducatieve veld. Het gaat
dan om zowel beleids-, praktijk en fundamenteel onderzoek, of een combinatie daarvan. Te denken
valt dan aan literatuurstudies, secundaire analyses, verkenningen, interviews en inventarisaties; van
een eigen onderzoeksprogrammering is geen sprake. Door uitwisseling en samenwerking tussen
onderzoekers onderling te bevorderen wordt het broodnodige onderzoek gestimuleerd, onnodige
versnippering van onderzoek voorkomen en kennisopbouw bevorderd. Voorts wil Cultuurnetwerk
Nederland onderzoek aanmoedigen door hoogwaardige stages op onderzoeksgebied te begeleiden en
eventueel (mede) te publiceren.
In het hoofdstuk over de innoverende kwaliteit (hoofdstuk 7) wordt de veranderende positie van
studies en onderzoek toegelicht als informatie-, advies- en netwerkfunctie voor onderzoek,
onderzoekers en gebruikers van onderzoek.
Op grond van het voorgaande heeft de Raad van Toezicht in het jaar 2006, samen met de directeur
en zijn directe medewerkers, een procedure uitgewerkt die leidt tot een goede beoordeling van de
ambities en prestaties van het bedrijf. De Raad heeft daartoe een aantal invalshoeken vastgesteld om
het geheel van haar verantwoordelijkheden te kunnen overzien en daarover aan derden te kunnen
rapporteren (zie onder het hoofdstuk Kwaliteitsrapport).
Cultuurnetwerk Nederland als kennisnetwerk
Cultuurnetwerk Nederland ziet als zijn hoofdtaken het verzamelen van informatie en kennis over
cultuureducatie en de bewerking en verspreiding daarvan in uiteenlopende vormen. Onder het
verzamelbegrip cultuureducatie wordt in deze rapportage verstaan: kunst-, erfgoed-, literatuur- en
media-educatie.
De verzameling van informatie en kennis komt onder meer tot stand door het collectioneren voor
bibliotheek en studiecentrum, via inventarisatie, deskresearch en literatuuronderzoek, door deelname
aan adviescommissies, expertmeetings, bestuursdeelname, debat, studiedagen, congressen of
netwerken en via studies en onderzoek.
De verspreiding gebeurt door bibliotheek en studiecentrum, helpdesk, website, projectloket,
publicatie en periodiek, vraagbeantwoording, studiedag, gastdocentschap, expertmeeting, debat of
adviestraject en uiteraard ook via het uitgebreide fysieke en digitale kennis- en praktijknetwerk van
instellingen en personen. 4
Het gaat daarbij om kennis over theorie, beleid en praktijk in en buiten Nederland, die toegankelijk
wordt gemaakt voor allen die beroepsmatig, voor studie of op andere wijze geïnteresseerd zijn in, of
4
Een kennisnetwerk bestaat uit personen en organisaties die kennis produceren, verwerken en gebruiken en toepassen. Het gaat dan om
onderzoekers, beleidsmedewerkers en praktijkmensen aan instellingen voor onderwijs, vrije tijd, culturele instellingen en overheden, die
betrokken zijn bij de ontwikkeling, vormgeving, uitvoering en evaluatie van cultuureducatiebeleid. De kwaliteit van het kennisnetwerk is
onder meer van cruciaal belang voor de snelle verwerving, beoordeling en doorwerking van nieuwe informatie en inzichten.
8
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

etrokken zijn bij cultuureducatie. Dat maakt de kring van deskundigen, partners, leveranciers en
gebruikers breed; zij omvat alle lokaal en provinciaal werkende organisaties, branche- en koepelorganisaties
en intermediaire instellingen die functioneren in het veld van kunst- en erfgoededucatie.
Het betreft voorts landelijke, provinciale en gemeentelijke overheden en onderwijsinstellingen, van
primair tot en met universitair onderwijs, evenals instellingen die zich direct of indirect met
cultuureducatie bezighouden zoals centra voor de kunsten, theaters, bibliotheken, galeries, musea,
concertpodia en erfgoedhuizen.
Parallel aan de uitvoering van deze hoofdtaken verzamelt en verspreidt het instituut ook specifieke
kennis op grond van vraagstellingen, hypotheses of vooronderstellingen. De motivatie om dit te doen
hangt in de eerste plaats samen met de algemene interesse of het publieke belang van bepaalde
beleidsthema's, trends of ontwikkelingen bij overheden of in de cultuursector, maar hangt ook samen
met het eigen beleid inzake de verbreding of verdieping (reflectie) van kennisvragen.
Programmalijnen 2005-2008
Voor de periode 2005-2008 koos Cultuurnetwerk Nederland voor een beperkt aantal zwaartepunten
op het gebied van die specifieke kennis, verder programmalijnen genoemd. Het gaat om de vier
programmalijnen 'cultuur en cohesie', 'beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie', 'samenwerking
en samenhang' en tot slot 'een leven lang leren'. De programmalijnen voor 2005-2008 zijn
geformuleerd op grond van bevindingen uit eigen studies en die van derden. Het zijn in feite
inhoudelijke thema's met bijbehorende vraagstukken die voor meerdere jaren vastgelegd zijn en
jaarlijks geconcretiseerd worden in het werkprogramma in activiteiten, producten en diensten. In de
periode 2005-2008 gaat het om de hiervoor genoemde programmalijnen. Bij elke programmalijn zijn
in november 2003, bij de samenstelling van het beleidsplan 2005-2008, enkele kwesties genoemd.
Tijdens deze planperiode zullen de vier genoemde programmalijnen, door maatschappelijke
veranderingen of door nuanceringen in publieke interesses en belangen, worden aangepast of
uitgebreid.
Cultuur en cohesie
Door maatschappelijke ontwikkelingen als individualisering, globalisering en de veranderende rol van
de overheid, zijn er zorgen over gebrek aan samenhang in de samenleving. Gebrek aan cohesie kan
tot sociale uitsluiting leiden en cultuureducatie en -participatie kan in de ogen van de overheid een rol
spelen bij het voorkomen daarvan. Ook in het recente coalitieakkoord van CDA, PvdA en CU wordt
daarvan gewag gemaakt. Cultuurbeleid draagt, volgens dit akkoord, bij aan sociale samenhang en
voorts zijn kunst en cultuur essentieel bij het creëren van trots en gemeenschapsgevoel in onze
samenleving. 5 Ook in meer specifieke landelijke en lokale beleidsnota's over kunst en cultuur worden
cohesie en daarmee in verband gebrachte begrippen als cultuurparticipatie en burgerschap steeds
vaker genoemd. Daarmee wordt ook voor instellingen en aanbieders van cultuureducatie de vraag
van belang of en in hoeverre zij met hun educatieve activiteiten bewust aan cohesie willen of kunnen
bijdragen. In de programmalijn Cultuur en cohesie bouwt Cultuurnetwerk voort op de kennis die
5 CDA, PvdA en ChristenUnie. (2007). Coalitieakkoord tussen de Tweede Kamerfracties van CDA, PvdA en ChristenUnie. Den Haag, 07
februari 2007. P. 38.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
9

vergaard is door onderzoek en studies (vanaf maart 2002) 6 . Het baseert zijn activiteiten op de
volgende kwesties:
- Het is de vraag of instellingen en aanbieders van cultuureducatie moeten en kunnen bijdragen
aan cohesie. Is cohesie niet een te vaag, te breed en te ambitieus begrip als doel van
cultuureducatie?
- Wie nieuwe publieksgroepen zoekt, zal nieuwe wegen moeten bewandelen. Culturele instellingen
zullen meer en intensiever moeten gaan samenwerken met instellingen die een meer sociaal
maatschappelijk karakter hebben. Hoe ziet deze samenwerking er nu uit en hoe is deze
georganiseerd?
- Worden relevante gegevens over de resultaten van alle inspanningen systematisch verzameld en
geëvalueerd? Is (extern) empirisch verantwoord evaluatieonderzoek niet noodzakelijk om te laten
zien of en zo ja, in hoeverre cultuureducatie werkelijk invloed heeft op (aspecten van) cohesie?
Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Onder invloed van maatschappelijke en culturele veranderingen in Nederland, maar ook overal in
Europa, wordt nagedacht over de vraag welke plaats cultuureducatie - kunst- en erfgoededucatie - in
het onderwijs en de vrije tijd dient in te nemen. Ook is door demografische veranderingen in Europa
de vraag sterker gaan leven om wíens cultuur het eigenlijk gaat in de cultuureducatie. Dan is er nog
een derde trend waar te nemen die niet zonder betekenis is voor de cultuureducatie. De gevestigde
culturele instellingen hebben steeds meer moeite met het vast houden en uitbreiden van hun publiek.
Met de programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie houdt Cultuurnetwerk Nederland
zich bezig met informatie, documentatie en advies over en onderzoek naar de schakels van de
beleidscyclus.
- Hoe geschiedt de deskundigheids- en kwaliteitsvorming van docenten, kunstenaars,
erfgoeddeskundigen, medewerkers van culturele instellingen en van ondersteunende instanties?
Wat is het effect van de inbreng van deze deskundigen op de praktijk van de cultuureducatie? Tot
welk nieuw beleid leidt dit?
- Is er werkelijk sprake van een verschuiving van aanbod gestuurd naar vraag gericht en zijn er
daardoor veranderingen te zien in de cultuureducatiepraktijk?
- Wat wordt er aan 'cultuur' via educatie overgedragen en op welke manier gebeurt dit dan? Welk
beleid kiezen overheden, onderwijs, culturele instellingen en organisaties op het terrein van de
invulling van vrije tijd?
- De veranderende samenstelling van de bevolking raakt ook de cultuureducatie. Continueren
overheden, onderwijs-, vrijetijdsorganisaties en culturele instellingen de komende jaren de
inspanningen op het gebied van het Actieplanbeleid of culturele diversiteit? Zo ja, hoe en in welke
mate?
Een leven lang leren
Een leven lang leren betreft alle vaardigheden die gedurende het hele leven ontplooid worden om
kennis, vaardigheden en competenties vanuit een persoonlijk, burgerlijk, sociaal en of
werkgelegenheidsperspectief te verbeteren. Een leven lang leren zegt het al: leren houdt niet op bij
de schoolpoort. We leven immers in een tijdperk waarin kennis en producten steeds sneller
6
Max van der Kamp en Dorine Ottevanger. (2003). Cultuureducatie en sociale cohesie. Een verkennend onderzoek. In: Cultuur+Educatie
6. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
Sandra Trienekens, Marjo van Hoorn en Marie-Louise Damen. (2006). Kunst en sociaal engagement. Een analyse van de relatie tussen
kunst, de wijk en de gemeenschap. In: Cultuur+Educatie 17, Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
10
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

verouderen en waarin werkwijzen veranderen. Dit betekent dat iedereen in staat gesteld moet
worden om zich snel nieuwe kennis en vaardigheden eigen te maken. Leren wordt een onderdeel van
het leven, en niet in de minste plaats onderdeel van het werken. Scholing en een leven lang leren zijn
cruciaal om de (economische) bedrijvigheid in Nederland te versterken en te behouden.
De overheid streeft ernaar om alle mensen te laten delen in wat cultuur te bieden heeft. Dit brengt
met zich mee dat gedurende het hele leven cultuureducatie van betekenis kan zijn; dat iedereen een
leven lang leert met, van en over cultuur. In het beleid heeft dit vooralsnog voornamelijk geleid tot
een aanpak die de binnenschoolse cultuureducatie – en dus jeugd en jongeren – betreft. Maar ook
ouderen moeten kunnen investeren in hun culturele kennis en vaardigheden. Cultuurnetwerk houdt
zich met de programmalijn Een leven lang leren bezig met de volgende kwesties:
- Welke competenties zijn nodig om als burger 'een leven lang' te kunnen leren in cultuur? Hoe ziet
de levensloop van iemand die een leven lang over en van cultuur leert er uit? Hoe zou het aanbod
er uit moeten zien?
- Competentiegericht leren wordt veelal gedefinieerd als praktijkgericht, flexibel, actief,
deelnemersgericht, en zelfstandig. Het gaat hierbij zowel over de inhoud van de educatie als om
programmering, toetsing, didactiek en begeleiding. In hoeverre zijn, en achten onderwijs en
culturele instellingen zich in staat, om educatief beleid te articuleren en uit te voeren?
- Het is de vraag of cultuureducatie op school of in de vrije tijd voor continuïteit van
cultuurdeelname kan zorgen. Zullen jongeren door cultuureducatie op school of in hun vrije tijd
op latere leeftijd meer belangstelling tonen voor wat de culturele sector te bieden heeft? Hoe
worden jongeren door overheden, scholen en instellingen in beleid en praktijk gestimuleerd tot
deelname aan cultuur en cultuureducatie op latere leeftijd? Tot welke effecten leidt dit? Op welke
wijze hebben evaluatiegegevens invloed op nieuw beleid?
- De amateurkunst is een plek waar vele lijnen en ontwikkelingen samenkomen. Kan en moet de
amateurkunst worden ingezet bij een leven lang leren?
Samenwerking en samenhang
Samenwerking en samenhang krijgen in de wereld van de cultuureducatie op verschillende manieren
vorm. In deze programmalijn wordt vooral de nadruk gelegd op samenwerking tussen en samenhang
in het beleid van rijk, provincies en gemeenten; het macro niveau. Maar ook het meso niveau:
samenwerking tussen gemeenten en de samenhang in beleid, en het micro-niveau: samenwerking in
praktijk en uitvoering van organisaties binnen één gemeente krijgen aandacht. Uit onderzoek blijkt
dat rijk en provincies cultuureducatie stimuleren, motiveren en faciliteren (budget en infrastructuur).
Een belangrijk deel van de cultuureducatiepraktijk komt echter tot stand binnen gemeenten en tussen
gemeenten onderling. Vandaar dat zij voor de andere bestuurslagen de aangewezen partners zijn
voor de uitvoering van integraal cultuureducatiebeleid.
De programmalijn Samenwerking en samenhang raakt de volgende kwesties:
- Samenwerking tussen instellingen en sectoren vraagt om een (culturele) infrastructuur en
duidelijke uitspraken over doelen en verantwoordelijkheden. Welke varianten in samenwerking
tussen gemeenten, onderwijs en culturele instellingen worden gebruikt en onder welke condities
zijn de varianten effectief?
- Op welke manier krijgt cultuureducatiebeleid gericht op samenwerking en samenhang vorm? Is er
bijvoorbeeld sprake van een integrale aanpak waarbij rekening gehouden wordt met de
beleidsvelden welzijn, cultuur, onderwijs, vrije tijd, economische ontwikkeling, toerisme en
ruimtelijke ordening? Zijn beleidsuitgangspunten haalbaar en wat is het effect ervan? Zijn er
goede voorbeelden op dit terrein te vinden buiten onze landsgrenzen, bijvoorbeeld in andere EUlanden?
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
11

- Het is gebleken dat gemeenten bij de uitvoering van beleid tegen dezelfde knelpunten aanlopen.
Zijn gemeenten niet gebaat bij (onderlinge) informatie uitwisseling? Bijvoorbeeld over
bestuurlijke en financiële keuzes; de voor- en nadelen van bepaalde samenwerkingsvormen en de
slaag- en faalfactoren voor samenhang en samenwerking op het terrein van cultuureducatie? Op
welke wijze kan deze informatie-uitwisseling het beste vorm gegeven worden?
Cultuurnetwerk Nederland als verbindende schakel
Cultuurnetwerk fungeert op het terrein van cultuureducatie als verbindende schakel temidden van het
geheel aan instanties en personen die in de door de Raad voor Cultuur 7 onderscheiden sectoren actief
zijn. De kracht van het expertisecentrum ligt niet alleen in de zorg voor het bijeen brengen van en
een goede 'doorstroom' van informatie en kennis. Cultuurnetwerk Nederland heeft ook oog voor de
wederzijdse inhoudelijke beïnvloeding en wisselwerking tussen (en in) de verschillende domeinen of
werkvelden, bijvoorbeeld die tussen amateurkunst en professionele kunst, tussen onderwijs en
culturele instellingen, tussen amateurkunst en onderwijs. 8
Ook de veranderende houding ten aanzien van studies en onderzoek duidt op die 'verbindende
schakel'. In een gesprek met vertegenwoordigers van het ministerie van OCW is de toekomstige
situatie van de productgroep studies & onderzoek aan de orde geweest. Het ministerie ziet - evenals
Cultuurnetwerk – voor Cultuurnetwerk Nederland een informatie-, advies- en netwerkfunctie voor
onderzoek, onderzoekers en gebruikers. 9 Dat kan op verschillende manieren worden uitgewerkt;
bijvoorbeeld door expertmeetings, een jaarlijks congres voor onderzoekers, Cultuur+Educatie en door
het zitting nemen in klankbordgroepen en of adviescommissies ten behoeve van onderzoek van
derden. Bepaalde soorten van onderzoek zijn overigens gestoeld op de basisactiviteiten of vormen
een logisch vervolg er op (literatuurstudies, secundaire analyses, verkenningen, interviews en
inventarisaties). Deze blijven gewenst, al dan niet in samenwerking met derden. Bovendien kan
Cultuurnetwerk Nederland onderzoek bevorderen door hoogwaardige stages op onderzoeksgebied te
begeleiden en eventueel (mede) te publiceren.
Daarnaast bestendigt en versterkt Cultuurnetwerk Nederland in de periode 2005-2008 vooral de
relatie met Erfgoed Actueel c.q. Stichting Erfgoed Nederland, Kunstconnectie, het Platform voor
Amateurkunst c.q. Kunstfactor, Stichting Lezen en de Boekmanstichting. Daarvoor heeft het met deze
organisaties duurzame afspraken gemaakt. Op initiatief van Kunstfactor (voorheen het Platform voor
Amateurkunst) wordt daarnaast met Kunstconnectie gewerkt aan een vorm van samenwerking die op
de middenlange termijn (2007-2008) kan leiden tot een Actieplan Amateurkunst en een virtueel Huis
voor Kunst en Cultuur.
Uit de beschrijving van de werkzaamheden van Cultuurnetwerk Nederland blijkt dat deze zijn
ingedeeld in vier programmalijnen en in de drie productgroepen informatie & documentatie, studies &
onderzoek en advies & begeleiding. Deze omvatten activiteiten, producten en diensten die hetzij als
7 Raad voor Cultuur. (2004). Schets ondersteuningsstructuur cultuursector. Deel I en II, Den Haag.
8
Het betreft instellingen zoals IPO, VNG, Museumvereniging, TIN, Mondriaan Stichting, Netwerk CS, Kunstconnectie, Kunstfactor, VOB,
Fondsen, instellingen uit de landelijke onderwijsverzorging en vakgroepen van universiteiten en hogescholen. Daarnaast gaat het om
internationale organisaties en netwerken van non gouvernementele organisaties (ngo's) die onderzoek en uitwisseling van informatie
tussen verschillende landen en organisaties tot doel hebben. Bovendien zijn het vertegenwoordigers van departementen van
verschillende EU-landen waarmee in het kader van de EU-portal wordt samengewerkt (Glossary en Compendium).
9
Verslag overleg 15 januari 2007 tussen Cultuur & School (Directie Kunsten, Ministerie van OCW) en Cultuurnetwerk Nederland .
12
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

esteltaak – al dan niet samen met andere partijen - hetzij met projectsubsidies van OCW
(opdrachttaak) worden uitgevoerd. Resultaten hiervan verspreidt Cultuurnetwerk Nederland door
gebruik te maken van de eerder genoemde mix van digitale, grafische en mondelinge middelen.
Cultuurnetwerk Nederland is zich bewust van zijn dienstverlenende functie en draagt deze functie ook
zoveel mogelijk uit. Bij de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten wordt dan ook altijd de
(potentiële) klant als uitgangspunt genomen. Cultuurnetwerk Nederland positioneert zich daarbij als
expert op het gebied van cultuureducatie, de betrouwbare en onmisbare kennisbron, als partner,
centraal aanspreekpunt én verbindende schakel.
Kengetallen
Aan zijn beleidsplannen 10 voor de Cultuurplanperiode 2005-2008 heeft Cultuurnetwerk Nederland een
prestatieoverzicht toegevoegd waarin voor die periode na te streven prestaties en kengetallen. In dit
kwaliteitsrapport wordt de stand van zaken voor de periode 2005-2006 weergegeven in gerealiseerde
ambities. Bovendien wordt aandacht besteed aan ambities die nog niet zijn gerealiseerd maar in de
periode 2005-2008 naar zekere verwachting gerealiseerd zullen worden. Daarnaast worden enkele
ambities genoemd waarvan het onzeker is of deze gerealiseerd kunnen worden en ook enkele waar
tot nu nog niet aan gewerkt is.
Naast deze kengetallen zijn voor de periode 2005-2006 conclusies opgenomen naar aanleiding van
eigen en door derden verrichte evaluaties ingaande op de inhoud van het (meerjaren)programma, de
bedrijfsvoering, de klanttevredenheid, het werkklimaat en het innoverend vermogen.
10 Cultuurnetwerk Nederland. (2003). Cultuureducatie–op–maat. Plan voor vier jaar 2005–2008. Utrecht, november 2003.
Cultuurnetwerk Nederland. (2005). Beleidsplan2 2005-2008. Utrecht, 12 april 2005.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
13

14
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

2 Kwaliteitsrapport
Uitgangspunten
Om zijn visie 11 te toetsen en prestaties te meten evalueert Cultuurnetwerk Nederland tussentijds de
werkzaamheden zoals die geformuleerd zijn in het kader van de Cultuurnota 2005-2008. Deze
evaluatie bestaat uit een zogenoemde 360 o feedback waarbij diverse onderdelen van de organisatie
tegen het licht gehouden worden. De 360 o feedback is weliswaar een instrument dat gebruikt wordt
voor de beoordeling en ontwikkeling van medewerkers, maar kan ook op een organisatie worden
toegepast.
In het geval van dit kwaliteitsrapport 12 wordt dit instrument gebruikt om een oordeel te vormen over
het functioneren van Cultuurnetwerk Nederland, uitgaande van de mening van alle betrokkenen bij
deze organisatie, zoals management, medewerkers, opdrachtgevers en klantengroepen.
De onderstaande tekening is toegevoegd om een voorbeeld te geven van de criteria waarop die
mening kan worden gevormd. Voor een beoordeling van Cultuurnetwerk Nederland is uitgegaan van
vijf invalshoeken, die hierna worden verwoord.
Voorbeeld van 360 o feedback voor beoordeling en ontwikkeling van medewerkers (www.360-feedback.nl)
11
De visie van Cultuurnetwerk Nederland is: 'Cultuurnetwerk Nederland wil hét kennisinstituut voor cultuureducatie worden in en buiten
Nederland'. Zie: Cultuurnetwerk Nederland. (2001). Kennis maken, kennis delen. Businessplan 2001–2004. Utrecht, 22-02-2001. p. 7.
12 Kwaliteit geeft aan in hoeverre iets of iemand zijn/haar doelstelling bereikt, doorgaans zonder daarbij een waardeoordeel over het doel
te vellen. En: Kwaliteit geeft aan of het product of de dienst overeenkomt met hetgeen de klant ervan verwacht.
(http://nl.wikipedia.org/wiki/Kwaliteit_(eigenschap))
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
15

Invalshoeken voor beoordeling Cultuurnetwerk Nederland
Uitgaande van een aantal kwaliteiten – gerelateerd aan de 360 o feedback – zijn door de Raad van
Toezicht en de directeur vijf invalshoeken bepaald om te beoordelen of en hoe de ambities van de
organisatie gerealiseerd worden.
1) Kwaliteit activiteiten, producten en diensten
Hoe wordt het in 2005 vastgesteld beleidsplan uitgevoerd? Welke activiteiten, producten en
diensten heeft de organisatie zich in deze beleidsperiode voorgenomen en welke ambities en
prestaties zijn inmiddels gerealiseerd? Met wie wordt samengewerkt (overheden, culturele
organisaties en onderwijs) en wat houdt die samenwerking in?
2) Bedrijfsmatige kwaliteit
Geldt Cultuurnetwerk Nederland voor subsidiënten en voor samenwerkende partijen als een
betrouwbare partner die goed begroot en projecten binnen vooraf afgesproken termijnen
realiseert? Beheerst Cultuurnetwerk zijn planning goed? Gaat het goed met Cultuurnetwerk
Nederland in inhoudelijke en financiële zin?
3) Klantgerichte kwaliteit
Wat vinden de klanten van Cultuurnetwerk Nederland. Welk imago heeft Cultuurnetwerk in de
ogen van zijn klanten? Hoe klantgericht en klantvriendelijk is het expertisecentrum in de ogen
van subsidiënten, partners en afnemers? Wat vinden zij van de activiteiten, producten en
diensten. Komen deze activiteiten, producten en diensten overeen met wat opdrachtgevers en
gebruikers ervan verwachten?
4) Kwaliteit van het werkklimaat
Hoe werkt het binnen het bedrijf? Hoe verloopt de interne communicatie? Is er voldoende
functioneel overleg? Is het werk goed georganiseerd? Worden de verschillende activiteiten en
processen goed op elkaar afgestemd? Zijn de medewerkers tevreden met hun werk? Hoe worden
de arbeidsomstandigheden door de medewerkers ervaren? Opereert het bedrijf ook in sociaal
opzicht naar behoren? Zijn er voldoende mogelijkheden voor ontwikkeling, training, scholing en
loopbaanplanning? Zijn de arbeidsvoorwaarden – beloning, secundaire voorwaarden en
waardering – naar behoren?
5) Innoverende kwaliteit
Is er voldoende oog voor nieuwe ontwikkelingen en voor mogelijkheden om te verbeteren? Welke
innovaties neemt Cultuurnetwerk Nederland zich voor?
16
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

3 Kwaliteit activiteiten, producten en diensten
In dit hoofdstuk wordt een aantal activiteiten, producten en diensten beschreven van de periode
2005-2006 met de daarbij behorende ambities, de gerealiseerde prestaties en de stand van zaken
ervan, gerelateerd aan de inhoud van de beleidsplannen 2005-2008. 13 Uit de beschrijving van de
projecten wordt tevens duidelijk met welke overheden, culturele organisaties en instellingen voor
onderwijs wordt samengewerkt en wat die samenwerking inhoudt. In bijlage 1 staat informatie over
de stand van zaken van alle projecten.
Samenwerking met andere organisaties
Uit de grafiek blijkt dat Cultuurnetwerk met veel andere organisaties, en vooral met het ministerie
van OCW, projectmatig samenwerkt om zijn taak – het verzamelen van informatie en kennis over
cultuureducatie en de bewerking en verspreiding daarvan in uiteenlopende vormen – te kunnen
realiseren. In de grafiek zijn alleen de initiërende samenwerkende partijen opgenomen. Deze grafiek,
noch de volgende zijn bedoeld om te laten zien met welke partijen uit bijvoorbeeld het onderwijs, de
vrije tijd, culturele instellingen en gemeentelijke overheden wordt samengewerkt om de projecten te
realiseren.
Cultuurnetwerk
Nederland
45%
Samenwerkende partijen en aantal projecten (2006)
onderwijs
2%
lokale
instellingen
2%
gemeenten
1%
provinciale
instellingen
1%
OCWprojectsubsidies
(opdrachttaken)
14%
landelijke
instellingen
OCW-overig
22%
Grafiek 1: Overzicht van aantal projecten per categorie van samenwerkende partijen
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
13%
13
In verband met de heroverweging van de positie door het ministerie van OCW van de landelijke ondersteunende instellingen heeft
Cultuurnetwerk Nederland twee beleidsplannen voor de periode 2005-2008 samengesteld en ingediend.
Cultuurnetwerk Nederland. (2003). Cultuureducatie–op–maat. Plan voor vier jaar 2005–2008. Utrecht, november 2003.
Cultuurnetwerk Nederland. (2004). Beleidsplan2 2005-2008. Cultuurnetwerk Nederland. Utrecht, 12 april 2004.
17

De samenwerking betreft directies en projectbureaus van het ministerie van OCW zoals de directie
Kunsten en het project Cultuur en School, waaronder het projectbureau Versterking Cultuureducatie
primair onderwijs, de directie Cultureel Erfgoed en de directie BVE. Het gaat om landelijke instellingen
zoals De Kunstconnectie, Unisono, Sociaal Fonds Kunstzinnige Vorming, Platform Amateurkunst,
Stichting Lezen, Nederlandse Programma Stichting (NPS), SLO, KPC Groep, Nederlands Instituut voor
Zorg en Welzijn (NIZW), Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB), Erfgoed Actueel, Binocle en
Atana. Provinciale instellingen waarmee samengewerkt wordt zijn het IPO en voornamelijk het
Brabants Instituut voor School en Kunst (Bisk), Kunstgebouw Zuid-Holland, Kunststation C Groningen
en Edu-Art Gelderland. Met gemeenten wordt samengewerkt voor de CultuureducatieBELEIDdag en
daarnaast ook met de VNG en de gemeenten Ede, Amsterdam (Mocca), Rotterdam (SKVR), Weert
(Academie voor Muziek en Dans), Smallingerland, Menaldumadeel, Tiel, Blaricum, Laren en Huizen.
De samenwerking met lokale instellingen betreft een groot aantal centra voor de kunsten in het kader
van de inventarisatie naar samenwerking tussen centra en andere culturele instellingen 14 , en ook voor
wat betreft de Dag van de Cultuureducatie.
18
Cultuurnetwerk
Nederland
50%
Samenwerkende partijen en projecten in uren (2006)
onderwijs
1%
lokale
instellingen
3%
OCW
opdrachttaken
30%
OCW-overig
9%
landelijke
instellingen
5%
provinciale
instellingen
1%
gemeenten
1%
Grafiek 2: Overzicht van aantal uren per categorie van samenwerkende partijen
Voorts wordt samengewerkt met musea zoals met de Nederlandse Museumvereniging, Museum De
Fundatie in Zwolle en het Amsterdams Historisch Museum. Voor het onderwijs wordt samengewerkt
met de programmagroep Innovatie en Kwaliteit van het Landelijk Platform Innovatie en Kwaliteit PO,
als ook met Uitgeverij ThiemeMeulenhoff, Kennisnet en de lerarenopleidingen voor het basisonderwijs
(pabo's) en voorts met de lerarenopleidingen voor het voortgezet onderwijs, de lectoraten en
docentenopleidingen in het KUO, zoals de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Codarts, Fontys
14
Zie onder andere: Piet Hagenaars, Judith Lieftink en Camiel Vingerhoets. (2006). Samenwerken is een kunst. Een inventarisatie van en
een handreiking voor samenwerking en netwerkvorming tussen centra voor de kunsten en het primair onderwijs. Cultuurnetwerk
Nederland, Utrecht, april 2006.
Piet Hagenaars, Judith Lieftink, Josefiene Poll en Marlies Tal. (2006). Cultuureducatie, samenwerken in de praktijk. Een studie naar
samenwerkingsvormen van culturele instellingen in gemeenten. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, november 2006.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Hogeschool voor de Kunsten en ArtEZ, het Landelijk Samenwerkingsberaad Kunstvakken (SBKV) en
het tijdschrift Kunstzone.
Daarnaast betreft het de Capaciteitsgroep Sociologie en de Faculteit Geesteswetenschappen en
Letteren van de Universiteit Utrecht, de Erasmus Universiteit Rotterdam, IVA, Beleidsonderzoek en
Advies van de Universiteit van Tilburg, de Rijksuniversiteit Groningen en een aantal BVE-instellingen
in het kader van de Regeling Cultuureducatie en de BVE.
Dat Cultuurnetwerk Nederland ook met buitenlandse instellingen en organisaties samenwerkt, ligt
gezien zijn doelstelling voor de hand. Voor de internationale coördinatie, op verzoek van het
ministerie van OCW, van de European Glossary on Arts and Cultural Education en het Compendium
wordt samengewerkt met een aantal onderwijs- en of cultuurministeries, zoals die van Frankrijk, het
Verenigd Koninkrijk, Vlaanderen, Duitsland en Oostenrijk. Daarvoor wordt tevens samengewerkt met
een vertegenwoordiging van de Europese Commissie en met die van Europese kenniscentra zoals
Eurydice en ERICarts Compendium en enkele nationale organisaties zoals Kulturkontakt en Educult,
beide gevestigd in Oostenrijk en is er een prille samenwerking met Creative Partnership in Engeland.
CANON Cultuurcel Vlaanderen wordt hier uitdrukkelijk genoemd vanwege de verschillende manieren
waarop met dit bureau van het Vlaamse ministerie van Onderwijs samengewerkt wordt zoals voor de
Dag van de Cultuureducatie, voor Vlaams-Nederlandse expertmeetings, de uitwisseling van Vlaamse
en Nederlandse pabo's en andere bilaterale activiteiten.
Als laatste is de directeur van Cultuurnetwerk Nederland treasurer van The European Forum for the
Arts and Heritage (EFAH), waardoor ook bestuurlijk op Europees niveau aandacht aan cultuureducatie
besteed wordt.
Analyse kengetallen 2005-2006
In de zomer van 2006 is een eerste analyse gemaakt van in de periode 2005-2006 gerealiseerde
prestaties geënt op de in het beleidsplan 2005-2008 opgenomen kengetallen van te leveren
producten en diensten. Deze analyse is begin 2007 bewerkt en aangevuld en als bijlage bij dit rapport
opgenomen (bijlage 1).
Voorbeeld van overzichtsblad analyse kengetallen 2005-2006 (bijlage 1)
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
19

Per overzichtsblad van bijlage 1 staat in de eerste kolom het projectnummer waaronder de activiteit,
het product of de dienst bij Cultuurnetwerk Nederland in het Cultuurnetwerk Informatie Systeem
(CIS) is geregistreerd. In de tweede kolom staan alle activiteiten, producten en diensten zoals deze in
het beleidsplan 2005-2008 zijn beschreven. Daarbij wordt opgemerkt dat de projecten die niet in het
beleidsplan werden voorzien en die gedurende de eerste twee jaar werden ondernomen (bijvoorbeeld
op vraag of als gesubsidieerde opdracht van derden) ook in het overzicht zijn opgenomen. In de
navolgende kolommen is opgenomen welk soort product de activiteit betreft (studies & onderzoek,
advies & begeleiding of informatie & documentatie) en op welke manier die is verspreid (grafisch,
digitaal en of mondeling). Daarna volgt de looptijd van het project, waarna in de volgende kolom de
ambities zijn verwoord uit het beleidsplan 2005-2008. Bij elk nieuw project dat in het beleidsplan niet
is voorzien zijn de ambities alsnog beschreven.
Dan volgt de kolom met de resultaten van de tussentijdse projectevaluatie, die loopt van de periode
01 januari 2005 tot en met 31 december 2006. Voor het verkrijgen van de gegevens hiervoor zijn
verschillende bronnen in het instituut geraadpleegd.
In de laatste kolom ten slotte staat de feitelijke stand van zaken afgezet tegen de vermelde ambities.
Het prestatieoverzicht dat als bijlage 1 is toegevoegd bestaat uit drie onderdelen. Het betreft een
overzicht van activiteiten, producten en diensten die als besteltaak aangemerkt zijn; een overzicht
van projectactiviteiten en –producten die samen met derden uitgevoerd zijn of worden en een van de
opdrachttaken (projectsubsidies OCW). 15 Achtereenvolgens wordt hierna kort op enkele van deze
werkzaamheden ingegaan.
Besteltaken 2005-2006
Als besteltaken zijn voor de periode 2005-2006 35 projecten gepland naast alle werkzaamheden van
bibliotheek en studiecentrum. Van 15 projecten (43%) zijn eind 2006 de voor 2008 geformuleerde
ambities gerealiseerd. Van 11 projecten (31%) kan nu al gezegd worden dat ook die ambities in de
planperiode gehaald zullen worden. De ambities van zes projecten (17%) worden waarschijnlijk niet
helemaal verwezenlijkt en aan drie projecten (9%) is tot nu toe niet gewerkt.
De producten en diensten van bibliotheek en studiecentrum zijn in achttien onderscheiden ambities
onderverdeeld. Van deze achttien zijn er elf (61%) in 2006 gerealiseerd en vijf (28%) worden naar
verwachting in de planperiode gehaald. Eén ambitie (6%) wordt waarschijnlijk niet helemaal gehaald
en aan een ambitie is nog niet gewerkt (6%).
Activiteiten, producten en diensten die als besteltaak zijn uitgevoerd behoren tot de reguliere taken
van Cultuurnetwerk of zijn in te delen in een van de vier eerder beschreven programmalijnen.
Sommige ervan voerde Cultuurnetwerk samen met andere instellingen uit, zoals met De
Kunstconnectie, Stichting Lezen, Erfgoed Actueel, TIN, Kunstgebouw en het Amsterdams Historisch
Museum, andere zijn door het expertisecentrum alleen gedaan. Hierna worden enkele voorbeelden
gegeven.
15
Het subsidiebeleid van het rijk kende in 2004 twee categorieën ondersteunende taken: bestel- en opdrachttaken. Het verschil tussen
beide is, dat besteltaken per definitie duurzaam en structureel worden uitgevoerd, terwijl opdrachttaken een meer tijdelijk karakter
hebben. Ministerie van OCW. (2004). Uitgangspuntenbrief Ondersteuningsstructuur. Brief van de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Den Haag, 28 december 2004.
20
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Bibliotheek en studiecentrum
Voor het studiecentrum valt op dat het streefcijfer van het aantal bezoekers (1.500) wat aan de hoge
kant geraamd is. In 2005 en ook in 2006 waren er ca. 1.100 bezoekers. Wat niet als ambitie is
opgenomen is de duur van elk bezoek. Het blijkt dat bezoekers – en dat betreft dan vooral studenten
van HBO en WO – meerdere uren tot een gehele dag van de faciliteiten van het studiecentrum
gebruik maken. De introductie op het bibliotheek- en studiecentrumgebruik, die samen met opleiders
van instellingen voor HBO en WO wordt verzorgd, draagt zeker aan het intensieve gebruik ervan bij.
Wat daarnaast opvalt, is het aantal studiecentrumleden (325) dat als streefcijfer voor eind 2008 in
het prestatieoverzicht is opgenomen. Het ziet er niet naar uit dat deze ambitie gehaald wordt. Naast
het gegeven dat mensen het niet meer zo nodig vinden zich aan instituties via lidmaatschappen te
verbinden, speelt zeker mee dat tot nu toe sprake is van een gecombineerd lidmaatschap. Dit bestaat
uit een lidmaatschap van de bibliotheek en dat van Zicht op … voor de prijs van € 34,50. Omgekeerd
geldt ook voor Zicht op … dat de ambitie, betreffende het aantal abonnees, waarschijnlijk niet wordt
gehaald. Het abonnement op dit blad is vanuit zijn ontstaansgeschiedenis direct gekoppeld aan het
lidmaatschap van het studiecentrum en er kan geen los abonnement genomen worden. Om het blad
een bredere fysieke verspreiding te geven wordt vanaf 2007 de koppeling met het lidmaatschap van
het studiecentrum losgelaten. Overigens valt op dat van alle publicaties van Cultuurnetwerk
Nederland Zicht op … digitaal het meest via de websites wordt geraadpleegd en gedownload.
Voorts kent de collectie- en documentatievorming, die in afstemming met Kunstconnectie, Stichting
Erfgoed Actueel en Stichting Lezen wordt uitgevoerd, een stevige stap voorwaarts. De ambities voor
2008 lijken op dit gebied bijna alle gehaald te worden. Dit brengt met zich mee dat er langzamerhand
een ruimteprobleem ontstaat voor de fysieke plaatsing van het dynamisch en semi-statische collectieen
documentatiebestand.
Rest nog een opmerking over informatieverzoeken van en vraagbeantwoording aan klanten. Ondanks
het feit dat er zoveel mogelijk informatie op de sites wordt geplaatst, inclusief antwoorden op vaak
gestelde vragen, blijft het aantal informatieverzoeken beduidend hoger dan verondersteld. Rekening
houdend immers met een sterk toenemend bezoek aan de sites was het streefcijfer voor 2008 gesteld
op 1.500 antwoorden op externe vragen per jaar. In 2005 blijken er 600 meer informatieverzoeken
gedaan en 540 in 2006. De informatieverzoeken – en ook de antwoorden erop - worden door het
studiecentrum bijgehouden om daaruit eventuele trends of ontwikkelingen op het terrein van beleid
en praktijk af te kunnen leiden.
Publicatiereeksen
In het najaar 2006 is een intern gemaakte analyse van de door Cultuurnetwerk Nederland uitgegeven
periodieken gereed gekomen. 16 Deze had als doel veranderingen en verbeteringen voor te stellen
voor zaken als de bekendheid en het bereik van de publicaties, de uitbreiding van het aantal
abonnees en voor meer onderlinge samenhang en afstemming van de periodieken.
In de analyse is uitgegaan van de vijf periodieken die als besteltaak door Cultuurnetwerk worden
uitgegeven: de Nieuwsbrief, de Aanwinstenlijst, Cultuureducatie Actua, Zicht op … en Cultuur +
Educatie. De onderwerpen waarop de periodieken zijn geanalyseerd zijn de doelgroepen, het niveau,
de toon, de inhoud, de relatie met andere producten, het aantal abonnees, de losse verkoop, het
bereik, de kosten en de marketing.
16 Jan Ensink, Marjo van Hoorn en Max Lebouille. (2006). Analyse periodieken en websites Cultuurnetwerk Nederland. Werkdocument,
Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht. Werkdocument.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
21

De vijf periodieken richten zich alle op de sectoren cultuur, vrije tijd, overheden en het onderwijs.
Cultuurnetwerk Nederland geeft dus geen enkele periodiek uit die specifiek bedoeld is voor een
bepaalde sector. De Nieuwsbrief, de Aanwinstenlijst en Cultuureducatie Actua blijken in de praktijk
het beste in staat alle sectoren te bedienen. Bij de samenstelling van Zicht op … en
Cultuur + Educatie vergt het soms hoofdbrekens de verschillende sectoren min of meer gelijk te
bedienen. Het aantal afleveringen per jaar is immers beperkt en het vinden van geschikte
onderwerpen of kopij waardoor alle sectoren evenwichtig bediend worden blijkt in de praktijk niet
mogelijk.
De toon die gebruikt wordt in de verschillende periodieken loopt van wetenschappelijk journalistiek
via feitelijk en informatief naar enthousiasmerend en promotioneel. Zowel de toon als het type
informatie en de hoofddoelgroep zijn, niet verwonderlijk, direct gekoppeld aan de doelstelling van de
individuele periodieken.
Bij de analyse is voorts gevraagd of en hoe sterk de relatie van de periodiek is met andere producten
van Cultuurnetwerk. De Nieuwsbrief en Cultuureducatie Actua hebben een sterke relatie met andere
producten van het kenniscentrum. Deze publicaties verspreiden informatie over onderzoeken die zijn
uitgevoerd en bijeenkomsten die worden georganiseerd. Tevens maken ze de lezer attent op voor de
doelgroep ter zake zijnde artikelen in Zicht op … en Cultuur + Educatie.
De Aanwinstenlijst heeft alleen een (directe) relatie met de bibliotheekcollectie en de catalogus. Bij
Cultuur + Educatie is een relatie met andere producten afhankelijk van het onderwerp. Bij publicatie
van eigen onderzoek is deze relatie maximaal, terwijl bij publicatie van extern verricht onderzoek
deze relatie volledig afwezig kan zijn. De relatie tussen Zicht op … en Cultuur + Educatie wordt steeds
sterker aangezien Zicht op … in toenemende mate gebruik maakt van de inhoud van Cultuur +
Educatie.
Het aantal abonnees van de verschillende periodieken verschilt sterk en loopt uiteen van 220 tot bijna
2.500. De gratis Nieuwsbrief is het enige periodiek met een substantiële verspreiding. Cultuureducatie
Actua heeft 367 abonnees, terwijl de Aanwinstenlijst, Zicht op… en Cultuur + Educatie elk afzonderlijk
een abonneebestand hebben dat onder de 250 ligt. Er is in de analyse ook aandacht besteed aan de
losse verkoop. Dit is alleen van toepassing op Zicht op … en Cultuur + Educatie. Deze bedroeg voor
Zicht op … in 2006 17 exemplaren. Dit lage aantal is niet verwonderlijk aangezien elk nummer een
maand na verschijning als pdf bestand gratis gedownload kan worden. En dat wordt gretig gedaan;
het betreft in 2006 bijna 40.000 download hits.
Cultuur + Educatie laat een ander beeld zien. In 2005 zijn 464 exemplaren in de losse verkoop
verkocht en in 2006 betreft dat 423 exemplaren. Het streefcijfer van gemiddeld 320 exemplaren per
nummer (abonnementen plus losse verkoop) voor deze periodiek blijkt in beide jaren gehaald. Dat
enkele uitgaven op de lijst van verplichte literatuur van (master)opleidingen staan en dat ten minste
twee van deze uitgaven zijn aangeboden tijdens colleges draagt hier zeker toe bij.
De indruk bestaat – en van een aantal afnemers is dit ook bekend - dat de digitale afleveringen van
Cultuureducatie Actua regelmatig doorgemaild worden naar collega's maar concrete gegevens zijn
hier niet over bekend. Het bereik van Cultuur + Educatie is ook moeilijk in te schatten. Aangenomen
wordt dat het bereik via uitleningen door bibliotheken substantieel is. In scripties en andere
publicaties opgenomen citaten en literatuuroverzichten wijzen daarop. Harde gegevens zijn hierover
echter niet voorhanden. De losse verkoop van Cultuur + Educatie maakt wel duidelijk dat het blad, in
ieder geval bij studenten die zich bezig houden met cultuureducatie, dankzij de publiciteit hierover
per nummer, redelijk bekend moet zijn.
22
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Actiepunten periodieken
Er zijn gerichte marketing acties nodig om de abonneebestanden te vergroten. Per periodiek moet in
overleg met de hoofdredacteur vastgesteld worden welke groepen personen of instellingen potentiële
abonnees bevatten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van alle abonnee- en adressenbestanden zoals
die van de Dag van de Cultuureducatie, de CultuureducatieBELEIDdag en andere door Cultuurnetwerk
georganiseerde bijeenkomsten. Daarnaast moet meer promotie verricht worden om de losse verkoop
van afzonderlijke nummers van Cultuur + Educatie en Zicht op … te stimuleren. Directe acties worden
in 2007 ontwikkeld voor hogescholen en universiteiten. Daarnaast worden, om Cultuur + Educatie
meer bekendheid te geven, delen of hoofdstukken van het blad full-text online toegankelijk gemaakt.
Voorts is het wenselijk bij bijeenkomsten die Cultuurnetwerk organiseert standaard een uitstalruimte
op te stellen waar alle producten ingezien kunnen worden. Bovendien is het internationaal gezien van
belang dat geïnteresseerden in het buitenland een beter beeld krijgen van de producten, onderzoeken
en publicaties van Cultuurnetwerk. Om dit te bewerkstelligen moeten (delen van) onderzoeken en
publicaties vertaald worden en op de sites geplaatst.
Websites Cultuurnetwerk Nederland
Opvallend is dat de streefcijfers voor de sites – ondanks de zorgvuldige wijze van vaststelling - begin
2004 te laag lijken geschat. Zo is, gezien de ontwikkelingen, het aantal bezoekers per dag van de
eigen sites cultuurnetwerk.nl en -.org relatief laag begroot. Eind 2005 bleek het genoemde streefcijfer
voor 2008, van respectievelijk 900 en 1.200 bezoekers per dag voor de Cultuurnetwerk.nl- en -.orgsite,
al gerealiseerd. In 2006 trok Cultuurnetwerk.nl 1.102 bezoekers per dag met een gemiddeld
aantal pageviews per bezoeker van 3,0 pagina's (in 2005 gemiddeld 1,5 pagina per bezoeker) en
Cultuurnetwerk.org 1.339 bezoekers per dag met een gemiddeld aantal pageviews per bezoeker van
2,5 pagina's (in 2005 gemiddeld 1,4 pagina per bezoeker). 17
De meeste pageviews worden gegenereerd door:
A. Bronnenbundels.cultuurnetwerk.org krijgt in totaal 484.074 pageviews in 2006.
B. De publicaties van Cultuurnetwerk blijven populair met in totaal bijna 114.437 downloads in
2006. De top 10 lijst:
1. Werkmap Centra voor de kunsten
2. Zicht op Cultuureducatie en basisonderwijs
3. Zicht op Cultuureducatie in de nieuwe onderbouw
4. Zicht op het nieuwe leren en cultuureducatie
5. Kunst onder de 18 Rapclass
6. Zicht op Kunst en Cultuureducatie in het basisonderwijs
7. Zicht op literatuureducatie
8. Zicht op Cultuureducatie en basisonderwijs, beleid en praktijk
9. Zicht op CKV vmbo
10. Lessen kunst van 4-12 18
Het lijkt beter streefcijfers te bepalen voor het aantal bezoekers per dag, de duur van het bezoek én
voor het aantal pageviews per bezoek. 19
17
De provider van Cultuurnetwerk Nederland heeft in 2006 een nieuw statistisch programma in gebruik genomen. Dit programma filtert de
zoekrobots beter uit. Daardoor zijn de cijfers van 2006 niet spectaculair gestegen maar zijn ze wel veel realistischer.
18 e
Joanet van Hulzen. (2007). Statistieken websites 2 half jaar 2006. Memo. Cultuurnetwerk Nederland. Utrecht, 01 februari 2007.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
23

In 2007 worden beide sites tot één vernieuwde site omgezet. Zowel de vormgeving als de navigatie
van de sites zullen daarbij worden aangepast met als doel de gebruiker makkelijker zijn weg te laten
vinden en meer op maat gesneden informatie te bieden. Er wordt vanuit gegaan dat het aantal
bezoekers van de nieuwe site minder zal zijn dan de som van het huidige aantal bezoekers van beide
sites. Als streefcijfer wordt voor 2007 het aantal van 1.350 per dag genomen (nu samen 2.441) met
een gemiddeld aantal page views van zeven (nu samen 5,5).
Daarnaast worden de projectloketten onderwijs en community arts – aangevuld met andere
databases zoals het projectloket plus, de onderzoeksdatabank en een databank voor
amateurkunstprojecten – omgezet naar een aparte site: www.projectloketcultuur.nl.
Studies en onderzoek
Op dit moment worden meer sociaal geëngageerde kunstprojecten en producties ontwikkeld dan ooit
tevoren. Bestuurders zijn bezorgd over de cohesie en samenhang in de samenleving en over het
afkalvende verenigingsleven en pleiten voor kunst- of cultuurprojecten die daar een stimulerende rol
in kunnen vervullen. Kunstinstellingen zoals centra voor beeldende kunst en lokale centra voor de
kunsten bereiken door sociaal geëngageerde kunstprojecten steeds meer nieuwe deelnemers in wijk
en stad. Kunstvakopleidingen en sociaal-culturele opleidingen aan de Nederlandse Hogescholen zijn
bezig met het opzetten van curricula en lectoraten op het vlak van geëngageerde kunst. 20
Voor de werkzaamheden van Cultuurnetwerk leidde dit vooralsnog tot een uitvoerige inventarisatie
van deze kunstprojecten. Ze zijn in 2006 in de daarvoor speciaal opgezette databank Community Arts
ondergebracht die door belangstellenden digitaal kan worden geraadpleegd. De inventarisatie en de
analyse ervan zijn, aangevuld met een theoretische studie en met interviews met kunstenaars uit de
praktijk van de gemeenschapskunst, als uitgangspunten gebruikt voor een onderzoekspublicatie over
theorie, praktijk en effecten van sociaal geëngageerde kunstprojecten (Cultuur + Educatie 17, 2006).
Programmalijn Cultuur en cohesie
Voorts is voor Zicht op … een uitvoerige inleiding over dit onderwerp geschreven die samen met een
geannoteerde bibliografie in december 2006 is gepubliceerd. De databank Community Arts van
Cultuurnetwerk Nederland bevat een overzicht van meer dan 150 verschillende kunstprojecten die
vanaf 2004 in Nederland hebben plaatsgevonden. In 2007 en verder worden zoveel mogelijk nieuwe
projecten op dit terrein geïnventariseerd en aan de databank community arts toegevoegd. 21
Programmalijn Cultuur en cohesie
Aan de programmalijn samenwerking en samenhang is aandacht besteed door de studie over
samenwerking van culturele instellingen in gemeenten. Het doel was te achterhalen wat de motieven
en doelen van culturele instellingen zijn om met andere partijen voor een bepaalde vorm van
19
De verhouding van het aantal bezoekers en page views van deze sites met andere, vergelijkbare sites over dit onderwerp is niet bekend.
De ranking van de Cultuurnetwerk-sites op Google en Ilse voor het woord 'cultuureducatie' is respectievelijk de 1 e , 2 e , 3 e en 4 e plaats
(Google) en de 1 e en 2 e plaats (Ilse); voor 'kunsteducatie' is dit de 1 e en 2 e plaats (Google) en de 1 e plaats (Ilse); voor 'erfgoededucatie'
is dit de 1 e en 2 e plaats (Google) en de 1 e plaats (Ilse) (bekeken op 25 januari 2007).
20
Voorbeelden zijn het keuzevak 'Broeinesten in kunst en cultuur' van de Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam (HKA), de voortgezette
HBO-plus leergang 'Kunstenaars in Samenleving' van de HKA in samenwerking met Kunstenaars & Co., het lectoraat 'Community arts'
van Codarts Rotterdam, het lectoraal 'Popkunst' van ArtEZ, het lectoraat 'Creatief ondernemen' van de Hogeschool Amsterdam en het
lectoraat 'Kunst en Economie' van de HKU.
21
Zie voorts www.cultuurenschool.net/projectloket/projectloket_cultuurcoh.asp.
24
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

samenwerking te kiezen. Een bijkomende vraag was welke factoren van invloed zijn op het
samenwerkingsproces?
Als eerste is nagegaan wat er in de literatuur al geschreven is over vormen van samenwerken op het
terrein van cultuureducatie. Daarnaast is gezocht naar theorieën over samenwerking met als doel een
beeld te krijgen van mogelijke samenwerkingsvormen, hun voor- en nadelen en factoren die van
invloed zijn op samenwerking. Hierna is getracht praktijkvoorbeelden te vinden van de acht in de
theorie voorkomende samenwerkingsrelaties. Hoewel in eerste instantie breed is gezocht, is de keuze
uiteindelijk beperkt tot samenwerkingsrelaties van centra voor de kunsten met andere partijen. Uit
vele aanbieders werden uiteindelijk 26 bruikbare praktijkvoorbeelden gekozen in twintig gemeenten:
drie in kleine, negen in middelgrote en veertien in grote gemeenten. 22
In 2006 is de publicatie Cultuureducatie, samenwerken in de praktijk uitgebracht. De publicatie is
bedoeld voor instellingen die samenwerking zoeken met andere partijen om voorafgaand daaraan de
vormen van de samenwerking te overwegen. In 2007 wordt in enkele casestudies nader ingezoomd
op lokaal samenwerkende culturele instellingen en de vijf stappen die bij actoren in het
samenwerkingsproces aan de orde zijn.
Programmalijn Samenwerking en samenhang
In de periodiek Zicht op … is deze programmalijn ook aan de orde geweest. Aan het inleidend artikel
In de luwte van beleid en praktijk: het lokaal bestel voor cultuureducatie is een geannoteerde
bibliografie over dit onderwerp toegevoegd. 23
Programmalijn Samenwerking en samenhang
Bijzonder hoogleraar cultuureducatie en -participatie
De bijzondere leerstoel heeft betrekking op een maatschappelijke sector die veelvuldig en intensief in
de publieke belangstelling staat. De aandacht voor cultuureducatie in het onderwijs is geïntensiveerd
door het streven van de overheid cultuureducatie in het beleid van basisscholen te verankeren, de
tendens tot integratie van kunstvakken in een leergebied Kunst en cultuur in de onderbouw van het
voortgezet onderwijs en de wijzigingen in de positie en inhoud van de kunstvakken – en de examens
in die vakken – in de herziene Tweede Fase vanaf 2007. Daarnaast kent de cultuureducatie een
verbreding tot nieuwe onderwijsterreinen, zoals cultureel erfgoed en nieuwe media, en is er op dit
terrein sprake van veranderingen vanwege substantiële wijzigingen in de bevolkingssamenstelling.
Het behoort tot de doelen van de leerstoel om in onderwijs en onderzoek deze ontwikkelingen in de
relatie tussen cultuureducatie en cultuurparticipatie te belichten.
Het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht heeft Cultuurnetwerk Nederland met ingang van
1 januari 2006 opnieuw bevoegd verklaard tot vestiging van de bijzondere leerstoel
Cultuurparticipatie en Cultuureducatie bij deze Faculteit. De leerstoelhouder is opnieuw Folkert
Haanstra. Zijn taken zijn het verzorgen van onderwijs en het verrichten van onderzoek op het door de
leerstoel gedekte vakgebied. Cultuurnetwerk vestigt de leerstoel voor vijf jaar (2006-2010), met als
voorbehoud dat het instituut daartoe in de nieuwe Cultuurplanperiode (vanaf 2009) over voldoende
middelen beschikt.
22 Piet Hagenaars, Judith Lieftink, Josefiene Poll en Marlies Tal. (2006), Cultuureducatie, samenwerken in de praktijk. Een studie naar
samenwerkingsvormen van culturele instellingen in gemeenten, Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
23
Piet Hagenaars. (2005). In de luwte van beleid en praktijk: het lokaal bestel cultuureducatie. In: Marie-José Kommers (hoofdredacteur).
(2005). Gemeentelijk en provinciaal cultuureducatiebeleid. Achtergronden, literatuur en websites. Zicht op … nummer 4. Cultuurnetwerk
Nederland, Utrecht.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
25

Het vakgebied
De bijzondere leerstoel is gericht op het geven van onderwijs in cultuureducatie en cultuurparticipatie
en de bevordering van de wetenschappelijke belangstelling daarvoor door het doen van onderzoek en
het verzorgen van publicaties op dat terrein. In het bijzonder onderzoek naar de relaties tussen
cultuureducatie 24 , onderwijs, vrije tijd, amateurkunst, professionele kunst en beleid.
Het onderwijs heeft betrekking op cultuureducatie en cultuurparticipatie en is toegankelijk voor
studenten van de faculteit der Letteren, alsmede voldoende voorbereide aanschuifstudenten van
elders. Beoogd worden in ieder geval enkele colleges in de cursus Overheid en Beleid voor
bachelorstudenten, en een cursus Cultuurparticipatie en Cultuureducatie voor masterstudenten
Kunstbeleid en –management en andere masterstudenten van de Faculteit der Letteren en de FSW te
geven. Daarnaast zal de bijzonder hoogleraar tot taak hebben het begeleiden van leeronderzoek,
begeleiding van stages, afstudeeronderzoek en van promotieonderzoek.
Tot de onderzoekstaken behoren het verrichten en doen verrichten van wetenschappelijk onderzoek
op het terrein van cultuureducatie en cultuurparticipatie, in het bijzonder over de relaties tussen
cultuureducatie en onderwijs, amateurkunst en professionele kunstbeoefening. Daarnaast gaat het
om het bevorderen van een infrastructuur voor onderzoek door de vorming van een
onderzoekprogramma en het opzetten van en meewerken aan Utrechtse en landelijke netwerken van
kunst- en cultuuronderzoekers, het verwerven van fondsen voor onderzoek en het openbaar maken
van de resultaten voor nationale en internationale wetenschappelijke fora.
Een voorbeeld van onderzoek dat door de leerstoelhouder samen met Cultuurnetwerk Nederland
wordt verricht is Culturele invloeden op de beoordeling van beeldende producten van leerlingen
(2003-2007).
Onderzoeken door het Cito in het primair onderwijs en evaluaties van de basisvorming door de
Onderwijsinspectie laten zien dat het onderwijs in de kunstzinnige oriëntatie en de kunstvakken niet
altijd even succesvol is. Vaak blijven de opbrengsten achter bij de gestelde (kern)doelen. Meer
onderwijskundig onderzoek naar (kunstvak)docenten en hun lesstijlen en naar de leerprocessen en de
kunstzinnige producten van leerlingen zou wenselijk zijn. Het onderzoek naar de beoordeling van
tekeningen is een replicatie van verschillende Amerikaanse onderzoeken. Heel algemeen gaat het om
de vraag of er zoiets is als een gemeenschappelijk beoordelingskader van professionals in de
beeldende kunst (kunstenaars en docenten beeldende vorming) of dat er tussen beoordelaars zulke
grote verschillen zijn (door verschillen in culturele en etnische achtergrond, sekse, leeftijd etc.) dat
niet van zo’n kader gesproken kan worden. Sommige onderzoekers beweren het eerste en de
meerderheid het laatste. Het onderzoek hoopt een bijdrage te leveren aan de discussie op
(bijvoorbeeld) de docentenopleidingen over beoordelingscriteria die docenten gebruiken voor het
beeldend werk van hun leerlingen. Het onderzoek wordt in 2007 afgerond.
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
24
Onder cultuureducatie wordt in brede zin verstaan elke vorm van educatie waarbij kunst en cultuur als doel of als middel worden
ingezet. Daartoe behoort ook de bevordering van cultuurparticipatie door middel van voorlichting, instructie, oefening of anderszins.
Cultuureducatie kan zowel binnen het reguliere onderwijs als buitenschools plaatsvinden en overlapt met culturele socialisatie en
vorming die in familiekring wordt ondergaan.
26
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Curatorium
De leerstoelhouder wordt in zijn functioneren begeleid door een curatorium, bestaande uit Prof. Ton
Bevers (Faculteit Historische en Kunstwetenschappen EUR), Vladimir Bina (Ministerie van OCW),
Rients Slippens (Voorzitter Raad van Toezicht Cultuurnetwerk Nederland), Hendrik Henrichs (Faculteit
Letteren UU), Prof. Harry Ganzeboom (Faculteit der Sociale Wetenschappen VU Amsterdam), Piet
Hagenaars (Directeur Cultuurnetwerk Nederland) en Marjo van Hoorn (Senior Onderzoek en Beleid
Cultuurnetwerk Nederland).
Advies en begeleiding
In 2006 is gestart met een theorie- en praktijkstudie om scholen die zich (willen) ontwikkelen tot
brede school te helpen om het onderdeel cultuur breder en kwalitatief beter in te kunnen vullen.
Daartoe wordt een handreiking met ontwikkelscenario's uitgewerkt en getoetst door combinaties van
scholen en culturele partner(s). De verzamelde informatie en ontwikkelde instrumenten worden met
name via Cultuurplein.nl verspreid, volgens planning in maart 2007. Op basis van uitkomsten van een
expertmeeting wordt besloten over de meest optimale vervolgstap, waarna een praktijkstimulerende
vervolgfase wordt ingegaan.
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Een volgend voorbeeld in deze programmalijn is de Dag van de Cultuureducatie. In januari 2006 vond
de tweede Dag plaats in Antwerpen in samenwerking met CANON Cultuurcel van het Departement
Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Beider intentie is het om deze samenwerking de komende
jaren voort te zetten. In 2006 ging de aandacht uit naar cultuureducatie in onderwijs én in vrije tijd
voor jongeren van 12 tot 16 jaar. Hoewel de Nederlandse Dag (de derde dag) in het Museon meer
ruimte voor deelname bood dan de eerste in 2005 in het Utrechtse Spoorwegmuseum bleken ook hier
de driehonderd zitplaatsen bij lange na niet voldoende om alle belangstellenden een plek te geven.
Uit de evaluatie – met een dikke 7 als waardering - blijkt dat de deelnemers de inhoud van de dag en
het netwerken, de mogelijkheid met elkaar kennis te maken, bijzonder op prijs stellen. Opvallend is
overigens dat in Nederland vooral medewerkers van culturele instellingen op de Dag aanwezig zijn en
slechts een handjevol vertegenwoordigers uit het onderwijs, in Vlaanderen is dat precies andersom. 25
De vierde Dag in januari 2007 in Brussel werd door CANON Cultuurcel georganiseerd, samen met
Cultuurnetwerk Nederland. De vijfde vindt plaats in Nederland, vermoedelijk in Musis Sacrum te
Arnhem. Ook in 2007 zijn de schijnwerpers op jongeren gericht en ook op jongeren van wat oudere
leeftijd. Het dagonderwerp is cultuureducatie voor vmbo-leerlingen met praktijkgericht onderwijs
alsmede voor mbo-cursisten en die van de afdelingen educatie van ROC's (inburgering, NT-2 en
dergelijke). Gezien de populatie van de doelgroep worden ook sessies gewijd aan cultuureducatieve
initiatieven die nadrukkelijk rekening houden met de culturele diversiteit van de deelnemers.
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Een voorbeeld voor activiteiten van de programmalijn Een leven lang leren is de expertmeeting die
eind 2006 werd gehouden onder de titel Verschuivende paradigma's en authentieke kunsteducatie.
De stellingen die tijdens de bijeenkomst aan bod kwamen waren gebaseerd op een meer filosofisch
uitgangspunt: 'De maatschappij verandert in snel tempo, onze perceptie en beleving van de wereld
en van onszelf evenzo. Nieuwe opvattingen doen hun invloed gelden op de wereld van de kunst en de
25 Een digitaal verslag van de Dag van de Cultuureducatie 2006 in het Museon te Den Haag is te vinden op de site van Cultuurnetwerk
Nederland: www.cultuurnetwerk.org/dagvandece.asp.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
27

wereld van het onderwijs.' Met als kernvraag: 'Wat zien we daarvan terug in opvattingen, motivaties
en didactische consequenties in de kunsteducatie?'. Na krachtige inleidingen van Vera Bergman,
Willem Elias, Pieter Mols en Kees Vreugdenhil discussieerden een kleine tachtig genodigden over dit
uitgangspunt.
Programmalijn Een leven lang leren
Als reguliere activiteit werd het debat over de (nationale) culturele canon en het voortgezet onderwijs
georganiseerd op 1 december 2005 in Felix Meritis, Amsterdam door Erfgoed Actueel, Stichting Lezen
en Cultuurnetwerk Nederland. Een kleine honderd aanwezigen, onder wie veel docenten uit het
voortgezet en het hoger onderwijs (lerarenopleidingen), namen deel aan het debat. De dag stond
onder leiding van Kees Vuyk en werd ingeleid door Jan Blokker jr, Ton Bevers en Dick Schram. Zij
lieten hun licht schijnen op het hoe en waarom van de canondiscussie. Daarna volgden drie
themarondes, elk ingeleid door twee deskundigen, waarna er ruimte was voor het publiek debat. In
de eerste themaronde stond de vraag centraal of een verplichte (nationale) canon en het
leerlinggericht onderwijs wel samen kunnen gaan. Martin Sommer en Hendrik Henrichs verzorgden
een inleiding. De tweede ronde was gewijd aan discussies over de praktijk van het onderwijs. Het
betrof de canon en doorgaande leerlijnen, onderwijsniveaus, de kwaliteit van oude en jonge docenten
en de kracht van samenwerking in vaksecties. Dit thema werd ingeleid door Ton van Haperen en
Peter Wester. In de laatste themaronde gaven Edwin Jacobs en Zeki Arslan hun visie op de betekenis
van de (nationale) canon voor burgerschap: het besef van de culturele omgeving, de rol van de
ouders en een nieuwe kijk op de werkelijkheid. Elk thema werd afgerond met een discussie tussen
inleiders en deelnemers.
Besteltaken samen met derden 2005-2006
Naast de subsidie voor besteltaken (basissubsidie) en opdrachttaken (projectsubsidies OCW) verplicht
Cultuurnetwerk zich tot het zelfstandig verwerven van inkomsten voor ca. 5% van zijn omzet, waarin
Cultuurnetwerk ook geslaagd is. 26
Projecten worden dan naar wens of op initiatief van andere partijen, deels met het basissubsidie en
met geld van andere partijen, samen met deze partners uitgevoerd.
Een dergelijk project wordt alleen uitgevoerd wanneer dit past binnen de programmalijnen, zoals die
in het beleidsplan 2005-2008 zijn vastgelegd of als Cultuurnetwerk voorziet dat het project een
bijdrage levert aan, of een vermeerdering betekent van zijn kennisverzameling.
Voor de periode 2005-2006 zijn 48 projecten als besteltaken samen met derden gepland. Van 34
projecten (71%) zijn eind 2006 de in 2005 geformuleerde ambities gerealiseerd. Van 12 projecten
(25%) kan nu al gezegd worden dat ook die ambities in de planperiode gehaald zullen worden. De
ambities van twee projecten (4%) worden waarschijnlijk niet helemaal verwezenlijkt.
Ook samen met derden zijn activiteiten, producten en diensten uitgevoerd die behoren tot de
reguliere taken van Cultuurnetwerk of die in te delen zijn in een van de vier eerder beschreven
programmalijnen. In het projectoverzicht in bijlage 1 zijn alle in 2005-2006 uitgevoerde projecten
opgenomen. Cultuurnetwerk Nederland werkte hiertoe in 2006 samen met het ministerie van OCW en
instellingen zoals de Universiteit Utrecht, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, ArtEZ, Erasmus
26 Cultuurnetwerk Nederland verplichtte zich, conform het door de staatssecretaris in de beschikking 2006-2008 gestelde, dat de opbrengst
28
uit deze samenwerkingsprojecten hoger zal zijn dan die van de samenwerkingsprojecten met het ministerie van OCW.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Universiteit Rotterdam, Rijksuniversiteit Groningen, Nederlandse Museumvereniging, NIZW,
Kunstconnectie, Sociaal Fonds Kunstzinnige Vorming (SFKV), Bisk, Kunststation C Groningen, SKVR
Rotterdam, Mocca Amsterdam, VNG, IPO, Kennisnet, Museum De Fundatie Zwolle, PAK, Unisono,
CANON Cultuurcel Vlaanderen, KulturKontakt Oostenrijk, European Forum for the Arts and Heritage
(EFAH), ICC-projectleiding, SLO, Landelijk Platform Innovatie en Kwaliteit PO, Stichting Lezen en
Stichting Erfgoed Nederland i.o.. Hierna worden enkele voorbeelden uit het overzicht gegeven.
Website Cultuurplein
De website Cultuurplein.nl wordt deels bekostigd uit het basissubsidie van Cultuurnetwerk Nederland,
aangevuld met een projectsubsidie van het project Cultuur en School van het ministerie van OCW. De
site wordt gehost door Kennisnet, die tevens zorg draagt voor een goede toegankelijkheid vanuit de
Kennisnetportal.
Op Cultuurplein.nl wordt uitgebreide informatie over kunst-, erfgoed-, literatuur- en media-educatie
voor het onderwijs en culturele instellingen bij elkaar gebracht. Een specifiek onderdeel daarvan
vormen de databases Projectloket cultuureducatie, Projectloket Plus en Podium op School. Naast de
website worden specifiek voor de onderwijsdoelgroepen primair onderwijs, voortgezet onderwijs en
de BVE periodiek e-zines op abonnement uitgebracht. Projectleiding en dagelijkse redactie worden
verzorgd door Cultuurnetwerk die daarbij samenwerkt in een kernredactie met Kennisnet, SLO, KPC
groep, Erfgoed Actueel, VOB en CJP. De redactie wordt geadviseerd en ondersteund door een
redactieraad, waarin naast deze partners ook Kunstconnectie,, de Nederlandse Museumvereniging,
Stichting Lezen, en tot voor kort Digitaal Erfgoed Nederland, zitting hebben.
Het gebruik van het Cultuurplein groeit gestaag: in 2005 zijn er 420 bezoekers per dag, die elk
gemiddeld 15,8 pagina's bezochten. In 2006 groeide dit tot 465 bezoekers per dag met elk een
gemiddeld aantal van 8,2 pagina's, een beduidend lager aantal dan in 2005. Een verklaring is dat
bezoekers beter hun weg kunnen vinden op de site en daardoor minder zoekpagina's nodig hebben.
Het Projectloket cultuureducatie bevat 274 projectbeschrijvingen voor het basisonderwijs en 531 voor
het voortgezet onderwijs. In het Projectloket Plus wordt elk jaar op ca. tien projecten nader ingegaan
door uitvoeriger beschrijvingen, interviews en projectillustraties. In het digitale Podium op School
kunnen culturele instellingen en kunstenaarsinitiatieven hun aanbod voor het onderwijs inbrengen. In
2006 konden scholen uit 416 aanbiedingen hun keuze maken.
Het totaal aantal abonnees in 2005 voor de e-zines po, vo en bve zijn respectievelijk 884, 361 en
170. Eind 2006 waren de aantallen respectievelijk: 1.169, 462 en 235, hetgeen een groei betekent
van achtereenvolgens 32%, 28% en 38%.
Wat betreft de inhoudelijke richting van Cultuurplein.nl staan projectleiding en redactieraad aan het
begin van een nieuwe fase. In de afgelopen jaren is er een portal opgebouwd met ontzaglijk veel
informatie, heel specifiek op de doelgroepen toegesneden. Voor de meerderheid van de docenten en
culturele instellingen vormt de site een optimale ondersteuning van hun werk. Wij denken dan vooral
aan de huidige grote groep gebruikers die niet is opgegroeid met internet en die internet gebruikt als
rijke informatiebron. Cultuurplein.nl biedt niet alleen een bundeling en selectie van informatie; de
inhoud bestaat uit grotendeels speciaal voor hen geschreven gegevens die elders niet of nauwelijks te
vinden zijn. Verdere optimalisatie vindt op dit moment plaats door een extern bureau dat gebruikers
vraagt de navigatiestructuur te beoordelen waardoor deze aangepast en verbeterd kan worden. Ook
de zoekfunctie wordt verbeterd. Daarnaast is in toenemende mate aandacht nodig voor het actueel
houden van de informatie. Het werk voor cultuurplein.nl blijft dan ook arbeidsintensief en essentieel.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
29

Cultuurplein wil aansluiting houden met jongere generaties docenten en educatief medewerkers.
Daarvoor is het niet alleen nodig goede actuele informatie te geven, maar ook meer accent te leggen
op interactiviteit en communicatie. De helpdeskfunctie zal sterker aangezet worden. Ook zal gekeken
worden naar recente digitale technieken die kennis- en ervaringsuitwisseling ondersteunen. In 2007
wordt onderzocht of het haalbaar is met profielsites en wiki-technieken of anderszins gedeelde kennis
en informatie op te bouwen via Cultuurplein.nl. Bij de start van Cultuurplein.nl bestond nog niets van
dit alles, en het is nauwelijks in te schatten wat er over twee jaar (laat staan vijf jaar) mogelijk en
populair is. Onze visie is dat ook in de toekomst goede bundeling, selectie, productie en ordening van
informatie een essentiële basisfunctie blijft, maar dat er een groeiende nadruk zal komen te liggen op
onderlinge interactie van de doelgroepen via digitale technieken. Dit heeft overigens ingrijpende
consequenties. Het gaat niet simpelweg om het toevoegen van een forumpagina, maar om een
grondige herziening van de interface, techniek en organisatie van de site. Dit brengt aanzienlijke
kosten met zich mee.
Studies en onderzoek
Samenwerken is een kunst is de titel van de studie die voor De Kunstconnectie/VKV werd verricht
naar samenwerkingspraktijken van centra voor de kunsten en het basisonderwijs. 27 Centra voor de
kunsten en het primair onderwijs werken veel samen. In eerder onderzoek bleek echter niets terug te
vinden over inhoud en vorm van die samenwerking. Vandaar dat Kunstconnectie aan Cultuurnetwerk
vroeg een studie uit te voeren naar samenwerking en netwerkvorming van centra voor de kunsten
met het primair onderwijs. De studie mondt uit in een praktische handreiking met aanbevelingen. De
handreiking wordt benut om de samenwerking en netwerkvorming van centra voor de kunsten met
het primair onderwijs te stimuleren en professionaliseren.
Programmalijn Samenwerking en samenhang
Naar aanleiding van de studie Samenwerken is een kunst is op 30 maart 2006 in het Utrechtse Louis
Hartloopercomplex door De Kunstconnectie/VKV een studiedag gehouden waar Cultuurnetwerk zijn
bevindingen presenteerde en Kunststation C, Bureau cultuureducatie provincie Groningen,
praktijkvoorbeelden van samenwerking gaf. Er waren zo'n 150 belangstellenden van centra voor de
kunsten en provinciale intermediaire instellingen aanwezig. Tijdens deze studiedag vonden
Kunststation C en Cultuurnetwerk Nederland elkaar en hebben aan de door beide als succesvol
beschouwde samenwerking een vervolg gegeven in Groningen.
Op 2 november 2006 werd samen met Kunststation C in Hoogezand-Sappemeer de studiedag
Samenwerking en Cultuureducatieve Innovaties gerealiseerd. De doelgroep ervan was allereerst de
groep culturele instellingen in de provincie Groningen zelf, maar ook culturele instellingen uit
Friesland en Drenthe werden uitgenodigd. Kleinere culturele instellingen bezoeken immers meestal
geen landelijke studiedagen en het is van belang ook deze instellingen te informeren over
onderwijsinnovatie en de mogelijkheden van samenwerking.
Gezien de positieve ervaringen in Groningen vatte Cultuurnetwerk Nederland het plan op deze
studiedag de eerste te maken van een reeks studiedagen voor kleinere culturele instellingen, centra
voor de kunsten en het basisonderwijs in de verschillende provincies. De opzet van de dag blijft
dezelfde maar er wordt in iedere provincie samenwerking gezocht met een andere provinciale partij.
Provincies waar zulke contacten met culturele instellingen al bestaan blijven voor deze tournee buiten
27
Piet Hagenaars, Judith Lieftink en Camiel Vingerhoets. (2006). Samenwerken is een kunst. Een inventarisatie van en een handreiking
voor samenwerking en netwerkvorming tussen Centra voor de Kunsten en het primair onderwijs. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht,
april 2006.
30
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

eschouwing. Aldus worden in 2007 soortgelijke studiedagen georganiseerd in het oosten (met Edu-
Art Gelderland), het westen (Delft) en het zuiden van Nederland. Steeds staat innovatie en
samenwerking van centra voor de kunsten en basisonderwijs alsmede praktijkvoorbeelden van die
samenwerking centraal.
Programmalijn Samenwerking en samenhang
Een ander voorbeeld van de programmalijn Samenwerking en samenhang is de studie die in 2006-
2007 met De Kunstconnectie/VKV, PAK (Kunstfactor) en SFKV wordt uitgevoerd naar samenwerking
van centra voor de kunsten met amateurkunstverenigingen. 28 Op uitnodiging van de Academie voor
Muziek en Dans in Weert voerde Cultuurnetwerk Nederland een gesprek over de veranderende rol die
zij voor zichzelf wenst voor amateur-muziekverenigingen (hafabra) in haar werkgebied.
Op dit moment hebben traditionele amateur-kunstverenigingen het moeilijk. Maatschappelijke
veranderingen zoals die in het vrije tijdsgedrag, interesses van jongeren en een grotere
maatschappelijke diversiteit leiden voor amateur-kunstverenigingen tot uitstroom van leden, een
tekort aan aanwas van leerlingen en een andere positionering in buurt, wijk en stad. Ook de middelen
zijn vaak te beperkt om op termijn oefenruimte, optredens, materiaal en professionele begeleiding te
kunnen bekostigen.
Gezien de grote relevantie van de vraag van de Weertse Academie voor Muziek en Dans verbreedde
Cultuurnetwerk Nederland de adviesvraag. Naast de inventarisatie van de amateur-muziekpraktijk in
het werkgebied van de Academie worden nog drie andere praktijksituaties in kaart gebracht. Het
betreft de gemeenten Smallingerland en Menaldumadeel, Tiel en zes omliggende gemeenten en
Blaricum, Laren en Huizen in het Gooi. Uit de verzamelde data blijkt dat amateur-kunstverenigingen
worstelen met hun positionering. Door de ontwikkeling van scenario's krijgen amateurkunstverenigingen
en belanghebbende actoren in het amateurkunstenveld, zoals gemeenten, centra
voor de kunsten en landelijk ondersteunende koepels zicht op hoe het beleid zich in de toekomst kan
ontwikkelen. Tijdens enkele expertmeetings en bij de CultuureducatieBELEIDdag zijn
conceptscenario's met geïnteresseerden besproken. Deze studie wordt in juni 2007 met publicatie en
studiedag afgerond.
Programmalijn Samenwerking en samenhang
Een laatste voorbeeld van deze programmalijn is de expertmeeting naar aanleiding van de in 2005
gemaakte quickscan over samenwerkingspraktijken tussen primair onderwijs en amateur-muziek. 29
De landelijke instelling voor amateur-muziek Unisono was ervan overtuigd dat de kansen voor het
onderwijs om met verenigingen voor amateur-muziek samen te werken voor het oprapen liggen.
Tegelijkertijd constateerde het dat er veel onduidelijkheden over de mogelijkheden daarvan zijn, dat
er weinig kennis en visie is op dat terrein en dat er bepaalde obstakels zijn die de samenwerking
tussen onderwijs en amateur-muziek in de weg staan. Unisono en Cultuurnetwerk organiseerden
gezamenlijk een expertmeeting, die door ca. zestig belanghebbenden van amateurmuziekverenigingen,
centra voor de kunsten en overheden werd bijgewoond. Vanwege het belang
van het onderwerp droeg Cultuurnetwerk financieel bij uit zijn basissubsidie.
Programmalijn Samenwerking en samenhang
28
Paul Vogelezang, Judith Lieftink, Josefiene Poll, Marlies Tal en Piet Hagenaars. (2006). Projectplan Amateurkunstbeoefening in
middelgrote gemeenten. Samenwerking gemeenten, centra voor de kunsten en amateurkunstverenigingen. Utrecht, maart 2006.
29
Marjo van Hoorn, Jan Ensink, Max Lebouille, Marie-José Kommers, Marlies Tal en Camiel Vingerhoets. (2005). Amateurmuziek en primair
onderwijs. Quick scan naar samenwerkingspraktijken tussen primair onderwijs en amateurmuziek. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht,
juli 2005.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
31

Een voorbeeld van de programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie is de studie van
Cultuurnetwerk Nederland samen met OCW, naar de financiering van cultuureducatie in de BVE.
Het viel Cultuurnetwerk op dat bij de aanvragers van de Regeling Cultuur en School voor de BVE in
2004-2005 enkele voorlopers, die vóór 2004 regelmatig gebruik hadden gemaakt van de regeling,
ontbraken. Toch bestond het vermoeden dat deze instellingen nog steeds cultuureducatie hoog in het
vaandel zouden hebben. Daarnaast bleek uit een inventarisatie van CINOP (2004) 30 dat ook
instellingen die nog nooit een aanvraag hadden gedaan culturele activiteiten ondernamen.
Cultuurnetwerk Nederland stelde OCW dan ook voor een beperkte inventarisatie te doen naar de
wijze waarop BVE-instellingen hun culturele activiteiten financieren. De beschrijving hiervan zou tot
voorbeeld en inspiratie kunnen dienen van andere BVE-instellingen.
De studie werd in maart 2006 afgerond 31 met een beschrijving van vijf ROC's en hun activiteiten op
het terrein van cultuureducatie. De enorme omvang van een gemiddelde BVE-instelling blijkt een
grote handicap om cultuureducatie werkelijk instellingsbreed een plek te geven. Opvallend is voorts
dat vrij veel culturele activiteiten worden georganiseerd op initiatief van individuele docenten. Op de
omvang, de frequentie en de inhoud van deze activiteiten heeft niemand echt zicht. Bij geen van de
vijf instellingen die werden geïnterviewd is werkelijk sprake van verankering van cultuureducatie.
Evenmin is er door de geïnterviewde instellingen een apart budget voor cultuureducatie gereserveerd.
De meeste activiteiten worden op ad hoc basis uitgevoerd. Enkele evenementen lijken een jaarlijks
terugkerend karakter te krijgen en zich geleidelijk aan een vaste plek te verwerven in de opleiding.
Verreweg de meeste gelden lijken afkomstig te zijn uit het algemene opleidingsbudget, per project
doorgaans goedgekeurd door het College van Bestuur. Een aantal uren voor de contactpersoon voor
cultuureducatie wordt gewoonlijk wel gefaciliteerd. Cultuureducatie staat weliswaar op de agenda van
iedere instelling, maar kan daarvan ook zo weer verdwijnen. Bestuurlijk vindt men cultuureducatie
belangrijk, maar van vastgesteld beleid is zelden sprake.
Bestaat er al weinig zicht op de culturele activiteiten binnen het geheel van een ROC, er is al helemaal
geen contact tussen ROC's onderling. Als voornaamste bron om op de hoogte te komen en te blijven
van projecten van BVE-instellingen wordt de site Cultuurplein.nl genoemd. Cultuurnetwerk Nederland
heeft in 2006 dan ook extra energie gestoken in het toegankelijk maken van informatie die voor de
BVE-sector interessant kan zijn. Cultuurnetwerk wil in de toekomst meer gegevens boven water halen
en op toegankelijke wijze beschikbaar te stellen.
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Een samenwerkingsactiviteit vormde het behoefteonderzoek naar scholing cultuureducatie
basisonderwijs. 32 Sinds januari 2005 subsidieert de provincie Noord-Brabant scholing op het gebied
van cultuureducatie. Docenten uit het basis- en voortgezet onderwijs kunnen subsidie aanvragen om
via scholing meer te weten te komen over producten en werkwijzen van aanbieders. Ook
medewerkers van culturele instellingen kunnen een subsidie voor scholing aanvragen om inzicht te
krijgen in de praktijk van cultuureducatie in het basis- en voortgezet onderwijs. Er leek op deze
gebieden vooralsnog weinig scholingsaanbod te zijn en daarom wilden het Brabants Instituut voor
School en Kunst (Bisk) en de provincie Noord-Brabant de ontwikkeling ervan stimuleren. Om daar
daadwerkelijk toe over te gaan, achtten Bisk en provincie het noodzakelijk gegevens te hebben over
30
R. Groenenberg, W. van Esch en A. Geertsema. (2004). Cultuur in de BVE-sector; Op de golven van enthousiasme. CINOP, Den Bosch.
31
Jan Ensink, Marie-José Kommers, Judith Lieftink en Melissa de Vreede. (2006). Inventarisatie financiering cultuureducatie in de BVE.
Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, maart 2006.
32
Marie-Louise Damen en Marjo van Hoorn. (2006). Behoefteonderzoek scholing cultuureducatie. Basisonderwijs, centra voor de kunsten
32
en culturele instellingen in Noord-Brabant. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

de scholingsbehoefte van potentiële deelnemers aan de regeling. Op welk gebied zou men geschoold
willen worden en in welke vorm zou dat moeten gebeuren? Cultuurnetwerk Nederland voerde in
opdracht van het Bisk en de provincie in maart en april 2006 een behoefteonderzoek uit onder
belangrijke doelgroepen van de regeling. Het betrof leerkrachten in het basisonderwijs, docenten van
centra voor de kunsten en (educatief) medewerkers van kunstproducenten, erfgoedinstellingen en
musea. Cultuurnetwerk Nederland onderzocht ondermeer in hoeverre kenmerken van het
scholingsaanbod en kenmerken van respondenten (en hun organisaties) de keuze voor een specifiek
scholingsaanbod bepalen.
Advies en begeleiding
Een voorbeeld van advies en begeleiding is de op 30 mei 2006 gehouden expertmeeting die samen
met Cultuur en School Nederland en CANON Cultuurcel Vlaanderen in Brussel werd georganiseerd. De
expertmeeting was een vervolg op een eerdere bijeenkomst in december 2005. De twee
bijeenkomsten hadden als onderwerp 'culturele diversiteit', een thema dat vele dilemma's kent zoals
culturele verrijking of verarming en sociale samenhang of segregatie. In deze vervolgbijeenkomst
verzorgde dr. Durre Ahmad een inleiding over Cultuur, Religie & Symbolisch bewustzijn, waarna
ingegaan werd op interculturele veranderingen in de samenleving en competenties van docenten in
een veranderende onderwijssituatie. Een verslag van de expertmeeting is in gezamenlijkheid
gepubliceerd.
Programmalijn Cultuur en cohesie
Samen met OCW, VNG en Kunstconnectie is een brochure over kunsteducatiebeleid samengesteld
voor bestuur en ambtenaren van gemeenten. Uit een analyse van 180 verkiezingsprogramma's uit de
dertig grootste gemeenten blijkt dat politieke partijen sport en cultuur het meest noemen als actieve
mogelijkheden om bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden om zo sociale cohesie te versterken. In
de brochure wordt aandacht besteed aan de verschillende doelen van kunsteducatiebeleid, daarnaast
worden vijf veel gestelde beleidsvragen beantwoord en voorbeelden gegeven van gemeenten die in
de praktijk op een interessante wijze vorm aan hun kunsteducatiebeleid geven.
In 2006 heeft Cultuurnetwerk Nederland werkzaamheden verricht voor het Platform Innovatie en
Kwaliteit PO. Het betrof een aanvullende inventarisatie voor een studie van het SCO-Kohnstamm
Instituut over kernactiviteiten voor het basisonderwijs op het terrein van cultuureducatie. 33 Daarnaast
werd via Cultuurplein.nl ook meegewerkt aan informatiespreiding van werkzaamheden van dit
Platform. In het najaar van 2006 is vervolgens door het Platform, samen met Cultuurnetwerk, een
plan van aanpak ontworpen voor 2007-2008 waarin, op basis van concreet geformuleerde doelen en
ambities, activiteiten voor cultuureducatie worden beschreven en opbrengsten benoemd. Voor de
uitwerking ervan werkt het Platform zeer nauw samen met Cultuurnetwerk Nederland en andere
betrokken landelijke instellingen, zoals de VOB, Stichting Erfgoed Nederland en Kunstconnectie. In
het plan van aanpak staan de projecten Interne Cultuur Coördinator en Brede school en
cultuureducatie centraal. In overleg met het ministerie van OCW moet nader bepaald worden hoe
deze werkzaamheden van Cultuurnetwerk Nederland voor het Platform worden gefinancierd. Dit
betreft ook de zogenoemde Pabotour, waarin vertegenwoordigers van landelijke projecten – zoals
cultuureducatie, techniek, zorg, ict op school, kwaliteitszorg en teamonderwijs op maat –
praktijkgerichte presentaties verzorgen voor studenten en alumni van vier pabo's per studiejaar.
33 Linda Sontag [et al.]. (2006). Inventarisatie PO Platform Kwaliteit en Innovatie. IVA, Beleidsonderzoek en Advies, ITS, Instituut voor
Toegepaste Sociale Wetenschappen en SCO-Kohnstamm Instituut. Nijmegen, juni 2006.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
33

Andere voorbeelden van reguliere samenwerkingsactiviteiten betroffen de inhoudelijke en
organisatorische uitvoering van de werkbijeenkomst Koers cultuureducatie PO op 29 juni in het
Utrechtse Vredenburg en de CultuureducatieBELEIDdag op 27 november in De Vereeniging te
Nijmegen. Beide dagen werden samen met het ministerie van OCW uitgevoerd. Bij de voorbereiding
van de CultuureducatieBELEIDdag waren ook de VNG en het IPO betrokken.
Aanleiding voor de werkbijeenkomst in juni was het verschijnen van verschillende rapportages over
cultuureducatie in het primair onderwijs, waarover het ministerie van OCW de meningen van het
werkveld wilde horen. Het betrof het gezamenlijke advies Onderwijs in Cultuur (2006) van de
Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur, de monitor over cultuureducatie in het basisonderwijs
Cultuur in beweging (2006) van Sardes en Schoolportretten (2006) van Koningskunst. Ongeveer 200
geïnteresseerden volgden de keynotes van Janna Voogt (Edu Design) en Ton Bevers (Erasmus
Universiteit), de paneldiscussie met Anne Luc van der Vegt (Sardes) en Arie van der Rest
(Onderwijsraad) en de zaaldiscussie over de verschillende adviezen en onderzoeken.
De CultuureducatieBELEIDdag behelsde twee onderwerpen, waarvan overheidsbeleid en cultureel
ondernemerschap in de ochtend aan bod kwam en buitenschoolse kunsteducatie en amateurkunst het
middagprogramma bepaalde. De keynotes werden gehouden door Rob Boonzajer Flaes (Binocle) en
Wim Knulst (emeritus hoogleraar UvT). Er waren bijna 130 geïnteresseerden aanwezig, voornamelijk
van provinciale en gemeentelijke overheden, die deze dag met een gemiddeld cijfer van 7,15
waardeerden. De verslagen van beide dagen zijn in te zien op www.cultuurnetwerk.org. 34
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Een ander voorbeeld voor deze programmalijn is de Cultuur Primair Prijs, die in opdracht van en in
samenwerking met het projectbureau Versterking cultuureducatie primair onderwijs (OCW) in 2006 is
voorbereid en uitgevoerd. De prijsvraag werd eenmalig ingesteld om goede voorbeelden te genereren
als instrument bij de ontwikkeling van een cultuureducatief beleid van een school. Scholen kunnen zo
effectief gebruik maken van elkaars ervaringen en expertise.
De prijsvraag bleek zeer populair en er volgden 326 inzendingen. Een deskundige jury, bestaande uit
Luc Stevens (emeritus hoogleraar), Henk van der Linden (secretaris GEU) en Peter Domen (directeur
basisschool Toermalijn, Castricum), bekeek alle inzendingen en selecteerde er 44, waaruit de
zeventien prijswinnaars werden gekozen. Op 13 december 2006 werden de prijzen door Hans
Muiderman als vertegenwoordiger van de afwezige minister in een zeer sfeervolle ambiance in het
Utrechtse Rasa uitgereikt.
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Een voorbeeld van een omvangrijk en meerjarig regulier samenwerkingsproject is het project
Verdieping cultuureducatie in Pabo's 2006-2008. De kern voor dit project is gebaseerd op de
resultaten uit een expertmeeting van 23 maart 2006 over ontwikkelingen in de projecten Verbreding
Cultuur en School–Pabo's (2004-2006) en de Stimuleringsregeling Cultuureducatie Pabo's (2005-
2006). Op grond hiervan zijn door Cultuurnetwerk Nederland verschillende activiteiten geformuleerd.
De activiteiten die in dit project door ontwikkelgroepen van pabo's worden voorbereid en uitgevoerd
zijn de jaarlijkse landelijk bijeenkomst voor het management van de opleidingen en een
tweejaarlijkse bijeenkomst voor opleiders. De onderwerpen ervan zijn direct aan cultuureducatie
34 Een journalistiek verslag alsmede een uitvoerig verslag van de CultuureducatieBELEIDdag zijn te vinden op de site van Cultuurnetwerk
34
Nederland: /www.cultuurnetwerk.org/cultuureducatiebeleiddag2006.asp.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

gelieerd. Daarnaast betreft het de organisatie van zes Vlaams-Nederlandse bijeenkomsten voor
pabodocenten en -studenten uit Nederland en Vlaanderen. Inmiddels is hierover ook
overeenstemming bereikt met de Vlaamse CANON Cultuurcel. De uitwisseling van praktijkkennis staat
hierbij centraal. Twee opleidingen werken aan de omzetting van de buiten-curriculaire cursus interne
cultuurcoördinator naar het reguliere curriculum van de opleiding. Daarnaast werken vier opleidingen
aan een meetinstrument voor cultuureducatie dat in eerste instantie door de opleidingen zelf en in
tweede instantie door basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs te gebruiken is.
Voorts stellen drie opleidingen een basisprogramma cultuureducatie voor alle studenten samen en
drie werken aan een minor met een verdiepingsprogramma cultuureducatie, dat door een beperkt
aantal studenten gevolgd kan worden.
De opleidingen zijn zelf verantwoordelijk voor wat in de ontwikkelgroepen wordt ontwikkeld, uiteraard
binnen de richtlijnen van het project, en stellen daartoe ontwikkelingsplannen op. Cultuurnetwerk
Nederland begeleidt – samen met een stuurgroep van deskundigen – inhoudelijk en organisatorisch
alle werkzaamheden.
Opdrachttaken (projectsubsidies OCW) 2005-2006
Op 11 oktober 2005 zijn door het ministerie van OCW en Cultuurnetwerk een aantal projectsubsidies
besproken, die in het Beleidsplan 2006-2008 door Cultuurnetwerk Nederland werden voorgesteld. Het
ministerie zegde in dat gesprek toe de hierna genoemde projecten te willen financieren door aparte
subsidiebeschikkingen. 35
Het betreft het Bulletin Cultuur & School, het project Verbreding Cultuur en School–Pabo's 36 , de beide
projecten Versterking cultuureducatie lerarenopleiding VO en Verbreding cultuureducatie
lerarenopleiding VO 37 , het Trendonderzoek Museumeducatie, het Onderzoekskader cultuureducatie
(Onderzoeksprogrammering), de EU-Portal, inclusief Glossary en Compendium en de Bundeling
Onderzoek Cultuureducatie.
Over de voorgestelde opdrachttaken Monitorstudie naar toekomstige leraren als cultuurdrager en
Onderzoek Doorlopende Leerlijnen en cultuureducatie is afgesproken dat uitvoering ervan afhankelijk
is van de uitkomsten van de onderzoeksprogrammering.
Over een mogelijke nieuwe Internationale conferentie cultuureducatie EU kon tijdens het overleg in
oktober 2005 nog geen uitspraak worden gedaan. Inmiddels wil het ministerie van OCW samen met
Cultuurnetwerk en andere participanten de mogelijkheden verkennen in 2009 een internationale
conferentie cultuureducatie te organiseren en het vraagt Cultuurnetwerk Nederland daarbij te
overwegen welke samenwerking inhoudelijk effectief en efficiënt kan zijn. 38
Na dit overleg met OCW in oktober 2005 is in het voorjaar van 2006 nog een project toegevoegd. Het
betreft werkzaamheden voor het Platform Innovatie en Kwaliteit primair onderwijs. Hoewel dit werk
feitelijk door Cultuurnetwerk Nederland uit zijn basissubsidie is bekostigd is nader overleg over
projectsubsidiëring nodig.
35
Zie: Verslag overleg ministerie van OCW en Cultuurnetwerk Nederland, Den Haag, 11 oktober 2005.
36
Paul Vogelezang [et al]. (2004). Verbreding Cultuur en School – Lerarenopleiding basisonderwijs. Investeren in toekomstige
cultuuroverdragers. Projectplan Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, 23 maart 2004.
Paul Vogelezang [et al]. (2006). Verdieping cultuureducatie in Pabo's 2006-2008. Projectplan Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, 12
september 2006.
37
Paul Vogelezang en Eeke Wervers [et al]. (2005, 2006). Versterking en verbreding cultuureducatie in lerarenopleidingen voortgezet
onderwijs. Projectplannen Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
38 Zie: Verslag gesprek ministerie van OCW en Cultuurnetwerk Nederland, Den Haag, 20 oktober 2006.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
35

In totaal heeft Cultuurnetwerk Nederland in zijn beleidsplan 2006-2008 in deze categorie dertien
projecten opgenomen. Van 9 projecten (69%) neemt Cultuurnetwerk aan dat de beschreven ambities
in de planperiode gehaald zullen worden. Aan vier projecten (31%) is tot nu toe niet gewerkt. Voor
twee hiervan wordt in 2007 een projectplan voorbereid. Deze betreffen de Bundeling onderzoek
cultuureducatie en de Internationale conferentie cultuureducatie EU. Ook nu zijn projecten, als dit aan
de orde is, ondergebracht in de vier eerder beschreven programmalijnen.
Het jaar 2006 stond voor het Bulletin Cultuur & School in het teken van gerichte marketingacties. Die
acties hebben duidelijk hun vruchten afgeworpen, want het totale aantal abonnees is met ruim 15%
gegroeid ten opzichte van 2005. Eind 2005 waren er 9.652 abonnees die van het Bulletin gebruik
maakten, nu zijn dat er 11.140, wat een groei betekent van 1.488 abonnees (15,4%). In een aantal
lezerscategorieën is een regulier verloop van abonnees te zien. De grote stijging is toe te schrijven
aan het primair onderwijs met 834 nieuwe abonnees (58,5%), het voortgezet onderwijs met 496
nieuwe abonnees (19%) en de culturele instellingen met 98 nieuwe abonnees (4,5%). Als gevolg van
de sterke groei in het primair onderwijs is de oplage van het Katern Primair Onderwijs in 2006 ook
flink gestegen (25,9%). Door verschillende gerichte marketingacties is deze fikse groei tot stand
gekomen. Het bij het Bulletin uitgegeven Katern Primair Onderwijs, dat drie keer per jaar wordt
verzorgd en inmiddels 6.595 abonnees kent, heeft zeker aan deze groei bijgedragen.
De relatie van het Bulletin Cultuur & School met de website www.cultuurplein.nl is in 2006 verder
versterkt. Blad en site vullen elkaar aan. Er is een nieuwe rubriek ingevoerd, Opinie, die lezers
aanspoort hun mening op de site te geven over artikelen en stellingen in het bulletin en het katern.
Ook wordt er regelmatig verwezen naar de site voor meer informatie, het bestellen van publicaties en
het digitaal abonneren op het bulletin. Op de site zijn alle uitgaven van het bulletin en katern als pdf
beschikbaar. Het downloaden van pdf's was in 2005 voor het eerst mogelijk. Het aantal downloads
per bulletin is in 2006 gemiddeld bijna 200, ten opzichte van een gemiddelde download van bijna 60
in 2005. Verder is er afgelopen jaar ruim 10.000 keer een artikel uit het bulletin geraadpleegd via de
site, tegenover ruim 5.000 keer in 2005. 39
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
In december 2007 verschijnt het vijftigste Bulletin, een jubileumnummer waarin bijzondere aandacht
is voor de lezers van het eerste uur en hun opvattingen over cultuureducatie in het onderwijs. Voor
2008 wordt overwogen om aan elk Bulletin een los katern toe te voegen, met schoolportretten van
basisscholen, scholen voor voortgezet onderwijs, pabo's, lerarenopleidingen en BVE-opleidingen. Het
katern wordt op deze manier nog duidelijker verbonden aan het Bulletin Cultuur & School omdat het,
in tegenstelling tot het huidige Katern Primair Onderwijs, naar alle doelgroepen van het blad wordt
gezonden. Het is voor alle doelgroepen van het blad immers van belang te weten hoe diverse
onderwijsinstellingen met cultuureducatie omgaan.
Programmalijn Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
In het najaar van 2006 is het Trendonderzoek museumeducatie voorbereid, dat in de periode 2007-
2008 door Cultuurnetwerk Nederland wordt uitgevoerd. Het betreft een onderzoek naar de stand van
zaken van en visies op de museumeducatie van de Nederlandse musea zoals die in eerdere jaren ook
al werden gedaan. 40 Het laatste, van 1996, beschreef de bij museumeducatie gehanteerde middelen,
39 Marthe Bauwens, Marjo Vaessen en Miriam Schout. (2007). Jaaroverzicht Bulletin Cultuur & School 2006. Utrecht, februari 2007.
40 Bert Holman. (1980). Opvattingen over het educatieve werk van musea: analyse van een twintigtal interviews. Kohnstamm Instituut
36
Amsterdam.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

het bereik van verschillende publieksgroepen, de relaties met andere publieksgerichte activiteiten en
de evaluatie door musea naar de effecten ervan. Dit alles werd vergeleken met de situatie in de jaren
zeventig en tachtig. Dat onderzoek gaf tevens inzicht in de verschillende opvattingen in de
museumwereld over de educatieve taak zoals deze zich sinds de jaren zeventig heeft ontwikkeld. 41
Met de uitkomsten van het huidige onderzoek wordt getracht een beeld te schetsen van de
tegenwoordige aanpak van museumeducatie en de mogelijkheden die de musea voor de toekomst
voorzien. Leerkrachten krijgen door dit onderzoek inzicht in de verschillende mogelijkheden en
benaderingen van de samenwerking tussen musea en onderwijs.
Programmalijn Een leven lang leren
Op verzoek van OCW werkte Cultuurnetwerk Nederland in de maanden maart tot en met september
2006 aan een perspectief op onderzoek naar cultuureducatie, resulterend in een onderzoekskader. 42
Het onderzoekskader dient voor de onderbouwing van een politiek maatschappelijke motivatie van
toekomstig beleid en een legitimering van het bestaande beleid. Een belangrijk nevendoel is een
verbeterde kennisuitwisseling tussen onderzoek en praktijk tot stand te brengen. Het is daarbij van
belang dat een dergelijk onderzoekskader breed gedragen wordt door de betrokkenen in het veld van
de cultuureducatie. Het betreft dan de sectoren vrije tijd, inclusief de amateursector, de professionele
kunst en cultuur, het onderwijs, intermediaire en ondersteunende instellingen, overheden en
wetenschappers. Omdat het de cultuureducatie tot nu toe ontbreekt aan een gestructureerd
onderzoekskader, met dito onderzoeksvragen en -infrastructuur verzocht het ministerie van OCW om
een (veld-)inventarisatie van onderzoekswensen en –behoeften te doen. Dit leidde tot een voorstel
voor een kader waarin zwaartepunten van onderzoek voor de komende jaren gebundeld en
vastgelegd zijn.
In 2007 wordt een van de drie in het onderzoekskader genoemde domeinen inhoudelijk en
procedureel verder uitgewerkt. Om de gewenste samenhang in en cumulatie van kennis van dit
onderzoeksdomein tot stand te brengen wordt gebruik gemaakt van een werkgroep waarin onder
andere vertegenwoordigers van universiteiten, lectoraten en onderzoeksbureaus zitting hebben.
Cultuurnetwerk Nederland neemt het inhoudelijk secretariaat van de werkgroep op zich.
De eerste fase van het project European Glossary is op basis van het in april 2006 goedgekeurde
projectplan in juni afgerond met de presentatie ervan in Graz voor het EU-ambtenarennetwerk. 43
Om tot een werkzame, effectieve en tevens duurzame aanpak te komen worden nu twee activiteiten
tegelijkertijd en in samenhang ondernomen: de (verdere) uitwerking en uitbreiding van de Glossary
en de start van een Compendium. Het is daarbij van belang dat het hiervoor gevestigde internationale
netwerk van departementale ambtenaren van een aantal EU-landen wordt gemotiveerd om het werk
efficiënt en effectief uit te voeren. Daarnaast blijkt de representatie in een dergelijk netwerk van een
Harry Ganzeboom en Folkert Haanstra. (1989). Museum en publiek. Een onderzoek naar ontwikkelingen in publiek en
publieksbenadering in de Nederlandse musea door middel van een heranalyse van bestaande publieksgegevens en herondervraging van
educatieve medewerkers. Ministerie van WVC, Rijswijk.
Folkert Haanstra en Jacob Oostwoud Wijdenes. (1996). Trendrapport museumeducatie. SCO-Kohnstamm Instituut, Faculteit der
Pedagogische en Onderwijskundige wetenschappen. Amsterdam.
41
De huidige bekleder, Folkert Haanstra, van de Bijzondere Leerstoel Cultuureducatie en Cultuurparticipatie van de Universiteit Utrecht,
gevestigd door Cultuurnetwerk Nederland, was bij al deze trendonderzoeken als onderzoeker betrokken.
42
Marie-Louise Damen, Folkert Haanstra en Marjo van Hoorn. (2006). Onderzoekskader cultuureducatie in Nederland. Zwaartepunten van
onderzoek naar cultuureducatie. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, oktober 2006.
43 Voor informatie over de Glossary on Arts and Cultural Education zie: www.cultuurnetwerk.nl/glossary/
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
37

ambtelijke vertegenwoordiging van de EU-Commissie en van Europese kenniscentra zoals Eurydice
buitengewoon waardevol. Inmiddels hebben Nederland, Vlaanderen, Frankrijk, Oostenrijk, het
Verenigd Koninkrijk en Duitsland te kennen gegeven met de Glossary verder te willen gaan. Tijdens
het overleg van het ambtenarennetwerk in januari 2007 hebben ook Portugal en Griekenland
toegezegd na te gaan of zij aan dit project deel kunnen gaan nemen.
In 2007 wordt verder gegaan met de inventarisatiewerkzaamheden voor de Glossary en wordt een
start gemaakt met het Compendium. Dit laatste in samenwerking en afstemming met het initiatief
van het Oostenrijkse Educult voor het zogenaamde Research Project Cultural Education in Europe.
Het is de bedoeling de ontwikkelde databases van Glossary en Compendium onder te brengen in een
European Portal on Arts and Cultural Education, waarin naast deze databases ook algemene
informatie en kennis opgenomen wordt over cultuureducatie in Europa.
Dit alles is echter mede afhankelijk van de afspraken die middels OCW met het ambtenarennetwerk
en de EU-Commissie worden gemaakt. Met het ministerie van OCW is voorts afgesproken dat
Cultuurnetwerk Nederland voor deze werkzaamheden ook budget inzet vanuit zijn basissubsidie.
Programmalijn Samenwerking en samenhang
38
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

4 Bedrijfsmatige kwaliteit
In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de bedrijfsmatige kwaliteit van Cultuurnetwerk.
Allereerst wordt een antwoord gegeven op de vraag hoe Cultuurnetwerk Nederland zijn projecten
plant en hoe medewerkers hun uren daarvoor verantwoorden. Vervolgens wordt in dit hoofdstuk
ingegaan op de begroting, het financiële resultaat van het boekjaar 2006 en de verhouding tussen
kosten en opbrengsten per taakonderdeel.
Cultuurnetwerk Informatie Systeem (CIS)
Het CIS is het informatiesysteem van Cultuurnetwerk Nederland. Het is een digitale database waarin
elk project direct bij aanvang wordt geregistreerd met projectnaam, projectnummer, opdrachtgever,
interne account, soort project, verantwoordelijke projectleider, projectteam, begrote uren en globale
planning. Daarnaast functioneert het CIS ook als personeelsysteem waarin de formatieomvang,
verlofuren en feitelijke werkurenomvang per medewerker per boekjaar is opgenomen.
Bovendien wordt door de koppeling van beschikbare werkuren per medewerker, gerelateerd aan
formatie, functie en competenties, en de begrote uren, gerelateerd aan reguliere taken en projecten,
op jaarbasis de inzet en werkbelasting van elke medewerker in beeld gebracht en getoetst.
Voorbeeld van een deel van het periodiek overzicht begrote uren versus werkelijk gemaakte uren per activiteit en project
(Stand van zaken 22 december 2006; Bron CIS © Cultuurnetwerk Nederland 2001)
Voorafgaand aan het boekjaar en per elk nieuw project worden de uren van medewerkers begroot en
wordt een globale jaarplanning bepaald. Hieraan kan elke medewerker afleiden voor welk project hij
wordt ingezet en voor hoeveel uur hij daarvoor is belast. Uiteraard is elk project voorafgaand aan de
planning in het Senior Team (ST) besproken en is met elke medewerker vooraf – zo mogelijk –
overlegd aan welke projecten hij meewerkt.
Het CIS is voor iedereen toegankelijk en in het CIS schrijft elke medewerker dagelijks de door haar of
hem per projectnummer gemaakte uren, waarmee het CIS ook als tijdregistratiesysteem gebruikt
wordt. Bovendien vult elke medewerker in wat voor taken in deze geschreven uren uitgevoerd zijn,
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
39

zoals voorbereiding, financiën, advies, overleg, planning, rapportage en evaluatie. Zo is voor het
management en ook voor opdrachtgevers inzichtelijk wanneer, in welke omvang, waarvoor en door
wie de per project begrote uren worden besteed.
Periodiek wordt de informatie uit het CIS bilateraal en in het ST-overleg met de senior-medewerkers
besproken. Hierbij wordt bekeken hoe de planning en uurbesteding ervoor staan en wordt ingegaan
op over- en onderschrijdingen, de redenen daarvan en oplossingen om mogelijke overschrijdingen
tegen te gaan.
Het CIS, daterend van januari 2002, maakt ook deel uit van het historisch projectarchief.
Financieel overzicht 2005 en 2006
Per kwartaal wordt de Raad van Toezicht een financieel overzicht gegeven van de resultaten van
Cultuurnetwerk Nederland met daarbij de prognose voor het gehele jaar. De periodieke bespreking
hiervan in de Raad leidt tot bespiegelingen over groei of stabilisatie van personeelsomvang en
projecten in relatie met de keuze voor autonomie of voor een meer afhankelijke positie ten opzichte
van OCW. Naast het basissubsidie verstrekt het ministerie immers een zodanig aantal
projectsubsidies dat de omzet voor een groot deel gevormd wordt door gelden van dit ministerie.
De Raad constateert echter dat met de jaren een gezonde verhouding is ontstaan tussen OCW en het
kenniscentrum waarin beide partijen inhoudelijk en uitvoerend afhankelijk van elkaar geworden zijn
en toch autonoom ten opzichte van elkaar kunnen functioneren op grond van wederzijds gegroeid
respect. Een zinsnede uit het overlegverslag van 15 januari 2007 ondersteunt deze opvatting: 'Het is
duidelijk dat Cultuurnetwerk door het ministerie gezien wordt als een goed functionerend
bovensectoraal instituut dat in goede samenwerking en afstemming met OCW zijn taken uitvoert.' 44
2005
De jaaromzet kwam in 2005 uit op ca. 2,65 miljoen euro, een verschil met 2004 van ongeveer 0,15
miljoen euro. Ongeveer 60 procent van de omzet is gefinancierd met de subsidie voor besteltaken
van het ministerie van OCW (circa 1,65 miljoen euro) en ruwweg 40 procent door projectsubsidies
van het ministerie van OCW en bijdragen van derden voor samenwerking met derden (circa 1.0
miljoen euro). In deze cijfers is geen rekening gehouden met incidentele baten als frictiegelden voor
de in 2005 gerealiseerde reorganisatie.
2006
De jaaromzet komt in 2006 uit op ca. 3,55 miljoen euro, waarvan ca. 0,55 miljoen euro aan
projectsubsidies voor werkzaamheden in boekjaar 2007. Het verschil met 2005 is, uitgaande van een
netto jaaromzet van 3.0 miljoen euro in 2006 ongeveer 0,5 miljoen. Rekening houdend met het
budget voor onderhanden zijnd werk van 0,2 miljoen euro, dat van 2005 naar 2006 werd
meegenomen, is ca. 58 procent van de netto omzet gefinancierd met de subsidie voor besteltaken
van het ministerie van OCW en ca. 42 procent door subsidies en donaties van derden en door
projectsubsidies van het ministerie van OCW.
44 Zie: Verslag overleg Cultuur & School (Directie Kunsten, ministerie van OCW) en Cultuurnetwerk Nederland, 15 januari 2007, Den Haag.
40
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Kosten en opbrengsten in beeld (2006)
De kosten en opbrengsten zijn gerubriceerd op basis van de huidige indeling van de projecten:
besteltaken, opdrachttaken (projectsubsidies), besteltaken in samenwerking met derden en projecten
die (in principe) 100% bekostigd worden door derden. Voorts zijn er overheadkosten,
beleggingsresultaten en extra tariefopbrengsten.
De extra tariefopbrengsten ontstaan doordat er middels de werkelijk bestede uren meer kosten (en
opbrengsten) aan genoemde projecten kunnen worden toegerekend dan het totale bedrag aan
salariskosten. Dit komt voort uit het feit dat er meer productieve uren beschikbaar zijn of gemaakt
worden dan waarmee bij de tariefsbepaling rekening is gehouden (1.300 productieve uren per jaar) of
dat er voor een medewerker – overeenkomstig de goedgekeurde en vastgestelde tarifering - een
hoger tarief moet worden doorberekend dan het tarief volgens zijn salariskosten plus overhead
werkelijk zou zijn. 45
projectsubsidies OCW
(opdrachttaken)
30%
100% kosten
opdrachtgever
7%
extra tariefopbrengst
3%
beleggingsresultaat
2%
2006 opbrengsten
besteltaken
28%
overhead
16%
besteltaken met
derden
14%
besteltaken overhead
besteltaken met derden projectsubsidies OC W (opdrachttaken)
100% kosten opdrachtgever extra tariefopbrengst
beleggingsresultaat
Grafiek 3: Herkomst opbrengsten Cultuurnetwerk Nederland 2006
Grafiek 3 geeft de herkomst van de opbrengsten in het boekjaar 2006 weer. Besteltaken en overhead
worden betaald door het Ministerie van OCW uit de reguliere subsidie.
Besteltaken met derden, projectsubsidies OCW (opdrachttaken) en projecten bekostigd door derden
worden deels betaald uit de reguliere basissubsidie en door de met Cultuurnetwerk samenwerkende
partners en partijen. Het beleggingsresultaat bestaat uit rente, dividenden en gerealiseerde
koerswinsten.
45 Het uurtarief is vastgesteld conform het Model handleiding overheidstarieven 2000, Ministerie van Financiën.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
41

42
projectsubsidies OCW
(opdrachttaken)
30%
kosten opdrachtgever
8%
extra tariefopbrengst
0%
besteltaken met
derden
28%
beleggingsresultaat
0%
2006 kosten
besteltaken
17%
overhead
17%
besteltaken overhead
besteltaken met derden projectsubsidies OCW (opdrachttaken)
kosten opdrachtgever extra tariefopbrengst
beleggingsresultaat
Grafiek 4: Kostenoverzicht Cultuurnetwerk Nederland 2006
Grafiek 4 geeft de kosten weer zoals die in het boekjaar 2006 gemaakt zijn, gerubriceerd conform de
opbrengsten in grafiek 3.
De kosten van besteltaken, besteltaken met derden, projectsubsidies OCW (opdrachttaken) en van de
projecten bekostigd door derden zijn bepaald middels bestede uren maal tarief. De kosten zijn naast
tariefkosten ook bepaald door de out of pocket kosten (directe projectkosten).
De overhead betreft de overheadkosten na aftrek van de dekking uit de tarieven van de productieve
uren. Het item beleggingsresultaat betreft de kosten die samenhangen met de beleggingen zoals
provisies en dividendbelasting.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

1.200.000
1.000.000
800.000
600.000
400.000
200.000
0
besteltaken
2006 opbrengsten versus kosten
overhead
besteltaken met
derden
projectsubsidies
OCW
(opdrachttaken)
Grafiek 5: Opbrengsten (blauw) versus kosten (paars) in euro's
Grafiek 5 toont de opbrengsten (links) naast de kosten (rechts) per genoemde categorie. Uit de
grafiek valt af te lezen dat met het overschot aan opbrengsten van besteltaken de kosten van
besteltaken met derden, projectsubsidies OCW (opdrachttaken) en kosten opdrachtgever (projecten
betaald door derden) helemaal of (groten)deels worden gedekt, conform de bedoeling van het
basissubsidie. Het resultaat van Cultuurnetwerk over het boekjaar 2006 wordt voor het grootste deel
gehaald uit extra tariefopbrengsten en het beleggingsresultaat. 46
46 De gegevens voor deze paragraaf Kosten en opbrengsten in beeld zijn geleverd door de controller van Cultuurnetwerk Nederland Peter
van den Esschert.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
kosten
opdrachtgever
extra
tariefopbrengst
beleggingsresultaat
43

44
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

5 Klantgerichte kwaliteit
Onder de klantgerichte kwaliteit verstaat Cultuurnetwerk Nederland het beeld dat klanten van het
kenniscentrum hebben en wat zij vinden van de activiteiten, diensten en producten van het
expertisecentrum. Welk imago heeft Cultuurnetwerk Nederland en is dat ook het imago dat door de
instelling wordt nagestreefd? Hoe klantgericht en hoe klantvriendelijk is het expertisecentrum in de
ogen van subsidiënten, partners en afnemers? Hoe effectief en efficiënt handelt Cultuurnetwerk
Nederland en wordt voldaan aan de verwachtingen die klanten hebben?
Om op deze vragen een beargumenteerd antwoord te geven wordt in dit hoofdstuk aandacht besteed
aan de uitkomsten en aanbevelingen van het imago-onderzoek van begin 2005 47 en het
klantenonderzoek van eind 2006. 48
Cultuurnetwerk Nederland en zijn imago (mei 2005)
In 2005 is door Cultuurnetwerk Nederland een imago-onderzoek gehouden in samenwerking met de
Erasmus Universiteit Rotterdam, faculteit Bedrijfskunde. Het imago-onderzoek is uitgevoerd onder
een geselecteerde groep culturele instellingen. Het onderzoek bestond uit een vragenlijst en negen
gesprekken met vertegenwoordigers van culturele instellingen.
Het gewenste imago
Twee van de doelstellingen die Cultuurnetwerk Nederland voor wat zijn gewenste imago betreft wil
bereiken, is het vergroten van de naamsbekendheid en het versterken van het imago bij de vier
doelgroepen, te weten onderwijs, cultuur, vrije tijd en overheden. Het imago dat Cultuurnetwerk wil
overbrengen is uitgedrukt in vijf karaktereigenschappen: klantvriendelijk, efficiënt, betrouwbaar,
actueel en professioneel.
Naar aanleiding van de onderzoeksvraag 'Op welke manier kan Cultuurnetwerk zijn huidige imago
versterken, waarmee het zowel zijn gewenste imago kan versterken, als dit imago kan laten voldoen
aan de verwachtingen van culturele instellingen?' geeft het imago-onderzoek een beschrijving van het
beeld dat culturele instellingen op dat moment van Cultuurnetwerk Nederland hadden. Voorts wordt
duidelijk of de vijf gewenste eigenschappen daadwerkelijk in het huidige imago terugkomen.
Uitvoering van het onderzoek
Het onderzoek is in twee delen uitgevoerd. Allereerst werden aan de hand van diepte-interviews de
karaktereigenschappen van Cultuurnetwerk en de factoren waaruit deze eigenschappen zijn afgeleid
onderzocht. Deze interviews zijn gehouden met negen culturele instellingen die regelmatig contacten
met Cultuurnetwerk Nederland onderhouden. Op basis van de gegevens uit de diepte-interviews is
een vragenlijst opgesteld. Deze is samen met een begeleidende brief naar 1.011 culturele instellingen
verzonden. 49 Omdat niet alle instellingen bekend zijn met Cultuurnetwerk konden respondenten ook
volstaan met het insturen van een antwoordstrook, zonder de vragenlijst verder in te vullen.
47
Su Yin Man. (2005). Imago-onderzoek Cultuurnetwerk Nederland. Erasmus Universiteit Rotterdam, Faculteit Bedrijfskunde.
Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, mei 2005.
48
Bert de Groot. (2007). Klantenonderzoek Cultuurnetwerk Nederland. Bureau Bert de Groot BV, Rotterdam, januari 2007.
49
Deze adreslijst is samengesteld uit de ledenlijsten van theater- en dansgezelschappen (VNT), de Museumvereniging, de Vereniging van
Schouwburg- en concertzaaldirecteuren (VSCD), erfgoedinstellingen (via Erfgoed Actueel), grotere bibliotheken in Nederland en de VIPlijst
van Cultuurnetwerk Nederland.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
45

Uiteindelijk hebben 156 organisaties gereageerd (respons: 15,4%). Van deze respondenten geven 43
(27,6%) aan niet bekend te zijn met Cultuurnetwerk. 113 van de 156 (72,4%) respondenten zijn wel
bekend met Cultuurnetwerk.
Resultaten onderzoek
Uit de antwoorden (begin 2005) wordt duidelijk dat culturele instellingen voornamelijk via publicaties
en websites op de hoogte blijven van de activiteiten van Cultuurnetwerk Nederland en de
ontwikkelingen in cultuureducatie. Het medium dat het meest gelezen wordt – en waarvan bekend is
dat Cultuurnetwerk Nederland dit uitgeeft - is het Bulletin Cultuur & School. Daarmee is dit het
belangrijkste communicatiemiddel voor de culturele instellingen. De culturele instellingen zijn over het
algemeen redelijk tevreden over de kwaliteit van de verschillende informatiebronnen van
Cultuurnetwerk. Ze merken overigens op dat de organisatie meer informatie zou moeten geven over
de eigen activiteiten. Daarnaast vindt een deel van de respondenten de informatie die Cultuurnetwerk
biedt niet voldoende vernieuwend en diepgaand. Dit geldt zowel voor de publicaties, als voor de
websites, de bijeenkomsten als de andere activiteiten van Cultuurnetwerk.
Als deze antwoorden gerelateerd worden aan de inhoud van het Bulletin, de belangrijkste bron van
informatie immers voor deze instellingen, is deze constatering goed te verklaren. Al lezend vindt men
in het Bulletin weinig terug over Cultuurnetwerk. Het Bulletin Cultuur & School is immers een breed,
veelzijdig blad dat door Cultuurnetwerk Nederland voor de projectgroep Cultuur en School wordt
samengesteld en uitgegeven.
Opvallend is dat begin 2005 slechts een gering aantal respondenten zegt ooit een activiteit van
Cultuurnetwerk bezocht te hebben of in een project te hebben samengewerkt. Omdat maar zo weinig
culturele instellingen veelvuldig direct contact met Cultuurnetwerk hebben gehad, hebben zij over het
algemeen slechts een oppervlakkig beeld van Cultuurnetwerk. Wel blijkt dat wanneer een respondent
direct contact heeft gehad met medewerkers van Cultuurnetwerk, hij dit contact positief beoordeelt.
Dit geldt ook voor de samenwerking tijdens projecten.
Begin 2005 was slechts de helft van de respondenten op de hoogte van het feit dat Cultuurnetwerk
ook bijeenkomsten en studiedagen organiseert en projecten uitvoert. Volgens de culturele instellingen
heeft Cultuurnetwerk tot nu toe te weinig initiatief genomen om contacten met hen te zoeken. Naar
eigen zeggen zijn zij vaak degene die toenadering zoeken.
Cultuurnetwerk Nederland als organisatie
Naast de beoordeling van activiteiten, producten en diensten is de culturele instellingen ook gevraagd
Cultuurnetwerk als organisatie te beoordelen. De respondenten zijn van mening dat Cultuurnetwerk
over voldoende expertise op het gebied van cultuureducatie beschikt, maar dat het deze kennis niet
op de juiste manier verspreidt. Veel respondenten vinden dat het producten- en dienstenaanbod van
Cultuurnetwerk niet aan hun behoeften voldoet. Culturele instellingen zeggen een sterke behoefte te
hebben aan contact met andere instellingen in de sector. Zij vinden dat Cultuurnetwerk de geschikte
partij is om hierop in te spelen. De organisatie zou meer als intermediair moeten fungeren.
Cultuurnetwerk heeft hierop ingespeeld met de organisatie van de Dag van de Cultuureducatie die
specifiek voor medewerkers van culturele instellingen is bedoeld. De eerste vond plaats in juni 2005,
met als onderwerp cultuureducatie en primair onderwijs, met ruim 200 deelnemers.
46
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Cultuurnetwerk is professioneel, betrouwbaar, actueel en klantvriendelijk
De respondenten beoordelen Cultuurnetwerk positief op de eigenschappen die de organisatie in zijn
marketingcommunicatiedoelstelling opgenomen heeft, te weten: klantvriendelijk, efficiënt, actueel
betrouwbaar en professioneel. De respondenten zijn het meest positief over de eigenschappen
professioneel, betrouwbaar, actueel en klantvriendelijk. Verschillende culturele instellingen zeggen
niet voldoende bekend te zijn met Cultuurnetwerk om een oordeel te kunnen geven. De gewenste
karaktereigenschap efficiëntie heeft in vergelijking met de andere vier gewenste eigenschappen een
minder hoge beoordeling gekregen. De respondenten zeggen op dit gebied weinig ervaring met
Cultuurnetwerk Nederland te hebben.
Naast de vraag of Cultuurnetwerk aan bovenstaande eigenschappen voldoet, werd de culturele
instellingen ook gevraagd om de eigenschappen te rangschikken naar mate van belangrijkheid.
Hieruit kwam naar voren dat de respondenten het meest waarde hechten aan de eigenschappen
betrouwbaar, actueel, professioneel en toegankelijk. Dit komt redelijk goed overeen met het imago
dat zij hebben van Cultuurnetwerk. Hoewel uit het onderzoek blijkt dat de respondenten een positief
beeld van Cultuurnetwerk hebben, kwam ook naar voren dat velen weinig van Cultuurnetwerk
afweten. Dit blijkt onder andere uit het grote aantal respondenten dat bepaalde vragen onbeantwoord
liet en uit de lage respons.
Conclusies en aanbevelingen
De resultaten van dit onderzoek van begin 2005 laten zien dat de respondenten over het algemeen
een redelijk positief beeld hebben van Cultuurnetwerk Nederland. Alle karaktereigenschappen kregen
gemiddeld een positieve score. Ook werd duidelijk dat het kennisinstituut het hoogst beoordeeld
wordt op de eigenschappen professioneel, betrouwbaar, actueel en klantvriendelijk. Dit is ook wat
Cultuurnetwerk de afgelopen jaren aan het publiek heeft willen overbrengen.
Culturele instellingen zijn vooral bekend met de publicaties en sites van Cultuurnetwerk en zijn verder
niet op de hoogte van andere diensten. Wanneer Cultuurnetwerk Nederland bekender wil worden in
de culturele sector moeten het meer én beter vertellen welke activiteiten, producten en diensten het
– samen met anderen - kan leveren. Bovendien moet Cultuurnetwerk open staan voor de wensen en
behoeften van culturele instellingen; het moet gericht vragen, goed luisteren en mogelijkheden tot
ontmoetingen verzorgen.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
47

Concrete acties
De aanbevelingen van het imago-onderzoek hebben geleid tot concrete acties. Zo is de nieuwsbrief
aangepast om ook culturele organisaties van informatie te voorzien en is het adresbestand ervan
verrijkt met de deelnemers van de Dag van de cultuureducatie. Deze Dag, zoals gezegd voor het
eerst georganiseerd in 2005, heeft in 2006 een vervolg gekregen met een nog grotere opkomst dan
al in 2005 het geval was en wordt in ook in de volgende jaren voortgezet. Daarnaast zijn sinds 2005
speciale expertmeetings en conferenties georganiseerd voor culturele instellingen, zoals musea en
centra voor de kunsten.
Er is bovendien veel aandacht besteed aan de mogelijkheden en vormen van samenwerking tussen
culturele instellingen en het onderwijs en tussen deze instellingen en die voor amateurkunst.
Op Cultuurplein.nl is een speciaal domein ingericht voor culturele instellingen met daarop informatie
over het cultuurbeleid van de overheid en de samenwerking tussen culturele instellingen en het
onderwijs. Daarnaast kan men informatie vinden over de cursus interne cultuurcoördinator (zowel
voor docenten van het basisonderwijs als voor medewerkers van culturele instellingen), de praktijk
van cultuureducatie en interessante adressen en links.
De startpagina van Cultuurplein.nl met informatie voor onderwijs en culturele instellingen
48
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Klantenonderzoek Cultuurnetwerk Nederland (eind 2006)
Eind 2006 heeft Cultuurnetwerk Nederland aan Bureau Bert de Groot (Rotterdam) gevraagd een
evaluatief onderzoek te doen onder zijn klanten. 50 Het onderzoek diende antwoord te geven op drie
vragen:
- Wat vinden de (potentiële) klanten van de geboden producten en diensten?
- Welke producten en diensten missen de (potentiële) klanten?
- Waaraan hebben de klanten in de nabije toekomst mogelijk behoefte?
Het onderzoek bestond uit telefonische interviews met de gebruikers van producten en diensten van
Cultuurnetwerk Nederland. De respondenten zijn daartoe geselecteerd uit diverse bestanden van
personen of instellingen die de afgelopen twee jaar met Cultuurnetwerk Nederland contact hebben
gehad of hun belangstelling voor producten of diensten hebben getoond. Zij zijn immers bekend met
het aanbod en in staat om inhoudelijk te reageren op de kwaliteit van de geleverde producten en
diensten.
Werkwijze
Voor dit onderzoek zijn veertien klantengroepen onderscheiden. Per klantengroep is gestreefd naar
vijf geslaagde interviews. Vanwege de omvang van de klantengroep centra voor de kunsten zijn er
tien interviews geweest met medewerkers van deze centra. Dit geldt ook voor de klantengroep
provinciale instellingen voor cultuureducatie en amateurkunst.
De geïnterviewde klantengroepen betreffen vertegenwoordigers van overheden zoals die van
gemeenten tussen de 30.000 een 90.000 inwoners, gemeenten> 90.000 inwoners en provincies.
Voorts gaat het om de klantengroep onderwijs met vertegenwoordigers van lerarenopleidingen
voortgezet onderwijs, lerarenopleidingen kunstvakken hbo en wo, pabo's, ROC's en
docentenvakverenigingen. Daarnaast is gesproken met vertegenwoordigers van instellingen zoals die
voor beeldende kunst, met podia en gezelschappen en erfgoedinstellingen. Als laatste betreft het de
klantengroep vrije tijd en intermediaire instellingen zoals provinciale instellingen voor cultuureducatie
en/of amateurkunst, provinciale erfgoedhuizen en centra voor de kunsten.
De beoogde respondenten zijn eerst telefonisch of per email benaderd om een afspraak te maken
voor een interview op een later tijdstip. Aangezien voor het afnemen van de interviews slechts drie
weken beschikbaar waren en het niet mogelijk was met iedere respondent op korte termijn een
afspraak te maken, zijn meerdere klanten benaderd totdat het beoogde aantal interviews per
klantengroep was bereikt. Bij de klantengroep lerarenopleiding kunstvakken hbo en wo is gesproken
met zeven respondenten aangezien meer interviews konden worden gerealiseerd dan verwacht.
Aangezien het onderzoek een kwalitatief en geen kwantitatief karakter heeft, zijn de resultaten van
deze extra interviews in deze rapportage opgenomen. De interviews zijn afgenomen met behulp van
een standaardvragenlijst met gesloten en open vragen. In totaal zijn 82 respondenten geïnterviewd.
Bij de klantengroepen centra voor de kunsten en provinciale instellingen voor cultuureducatie en
amateurkunst zijn veel directeuren geïnterviewd. Hierdoor kan mogelijk een beeld ontstaan dat deze
klantengroepen minder gebruik maken van diensten en producten van Cultuurnetwerk Nederland dan
in werkelijkheid het geval is. Directeuren staan soms verder af van de dagelijkse praktijk. Een aantal
heeft dan ook te kennen gegeven dat hun medewerkers meer gebruik maken van de diensten en
producten van Cultuurnetwerk Nederland dan zij zelf.
50 Bert de Groot. (2007). Klantenonderzoek Cultuurnetwerk Nederland. Bureau Bert de Groot BV, Rotterdam, januari 2007.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
49

Websites Cultuurnetwerk Nederland
Van de 82 respondenten raadplegen 77 de websites van Cultuurnetwerk Nederland. Het betreft
cultuurnetwerk.nl, cultuurplein.nl, cultuurbereik.nl en cultuurnetwerk.org. Daarnaast zijn vragen
gesteld over drie subsites van cultuurnetwerk.nl te weten: Projectloket Cultuur, Podium op school en
Databank Community Arts.
Cultuurnetwerk.nl
Bijna alle 77 bezoekers van de sites (95%) bezoeken wel eens www.cultuurnetwerk.nl. Meer dan de
helft van de respondenten (51%) bezoekt deze site één keer of vaker per maand waarvan een kwart
dit één keer of vaker per week doen. Vierendertig respondenten (44%) uit dit onderzoek bezoeken
deze site slechts zelden.
De startpagina van Cultuurnetwerk.nl met uitleg over de site, nieuws en agenda
Het oordeel over deze site van alle klantengroepen is positief tot zeer positief. Men raadpleegt de site
voor een breed scala van onderwerpen, zoals nieuws, agenda, een verwijzing in de digitale
nieuwsbrief Actua en informatie voor het eigen werkveld. Maar ook voor beleidszaken, vacatures,
publicaties, activiteiten, bronnenbundels, begrippen en definities. Men is tevreden over de helderheid
en toegankelijkheid, de volledigheid van informatie, de actualiteit en de vormgeving. Slechts een
enkele respondent maakt een kanttekening. De site trekt dagelijks gemiddeld 1.102 bezoekers
(2006).
Projectloket Cultuur
Onderdeel van cultuurnetwerk.nl is het projectloket Cultuur. Dit projectloket bevat honderden
beschrijvingen met het aanbod van erfgoed- en kunstprojecten vooral voor het onderwijs. Het bevat
zowel het actuele projectenaanbod om bijvoorbeeld een culturele activiteit uit te zoeken, als
afgeronde projecten om inspiratie op te doen. Op de site staat niet voor wie de informatie bedoeld is.
Dertien van de 77 respondenten (17%) raadplegen het loket een keer of vaker per maand en een
respondent doet dit zelfs één keer of vaker per week. De dertien gebruikers van de site zijn (zeer)
tevreden. Een respondent vraagt zich af welke kwaliteitsmaatstaven bij plaatsing worden gehanteerd.
50
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Dertig procent van de respondenten (39%) bezoekt het loket zelden. Ook zij zijn over het algemeen
tevreden over de site. Gebruikers zijn in alle klantengroepen te vinden; het gaat echter vooral om
cultuurcoördinatoren en onderwijsgevenden.
Het commentaar van de gebruikers op het loket is overigens niet eenduidig. Sommigen noemen de
site overzichtelijk en goed toegankelijk, anderen vinden dit juist weer niet. Hetzelfde geldt voor de
actualiteit. Sommige respondenten zijn tevreden over de actualiteit, terwijl anderen dit weer juist niet
vinden. Enkele bezoekers zijn ontevreden over de zoekmachine o.a. omdat je niet op twee
trefwoorden kan zoeken.
Podium op school
De subsite Podium op School bevat gegevens over professionele voorstellingen voor kinderen en
jongeren. Aanbieders voeren hier hun informatie in over concerten, theater-, mime- en
dansvoorstellingen. Naast inhoudsbeschrijvingen en leeftijdsindicaties bevat Podium op School
technische en organisatorische gegevens zoals adressen, speelperioden, prijzen et cetera. Podium op
School is zowel een hulpmiddel voor leerkrachten en docenten of coördinatoren in het primair en
voortgezet onderwijs, als voor bemiddelaars van kunstaanbod voor scholen.
Tien van de 77 respondenten die de sites van Cultuurnetwerk bezoeken (13%), hebben de site
Podium op school geraadpleegd. Eén respondent doet dit een keer of vaker per maand. Geen enkele
respondent heeft wel eens informatie ingevoerd via het format van Podium op school. De gebruikers
zijn tevreden over de site (het brede aanbod, de actualiteit, en toegankelijkheid). De meest frequente
gebruiker van Podium op school (een medewerker van een centrum voor de kunsten) vraagt zich
overigens af of de site voldoende bekend is bij de doelgroep. Verder zou een van de respondenten
graag de omschrijving van de voorstellingen meer gekoppeld willen zien aan onderwijsdoelen.
Het lijkt zinvol om de site meer te promoten bij zowel de culturele instellingen als de afnemers van
het aanbod: onderwijsgevenden.
Databank Community Arts
In de Databank Community Arts zijn ruim honderd beschrijvingen van erfgoed- en kunstprojecten
opgenomen. Het idee achter de databank is betrokkenen met elkaar in contact te brengen en
geïnteresseerden van concrete informatie te voorzien. Bij deze projecten is sprake van een
samenwerking tussen meerdere partners uit het onderwijs, het sociaal- en buurtwerk, het culturele
veld, gemeente en/of de amateurkunst. De projecten variëren van kunst- tot cultuurprojecten, met
vaak combinaties van meer dan een kunstdiscipline in een project. Kenmerkend is voorts dat deze
projecten sociaal-maatschappelijke doelstellingen hebben of streven naar sociaal-maatschappelijke
effecten.
De Databank Community Arts is sinds augustus 2006 beschikbaar. Tweeëntwintig van de 77
respondenten hebben de site bezocht (29%). Vier respondenten (5%) doen dit één keer of vaker per
maand. Gebruikers zijn te vinden onder alle klantengroepen met uitzondering van de podia en
erfgoedinstellingen. Alle 22 gebruikers laten zich positief uit over de site.
Cultuurplein.nl
Cultuurplein.nl is de centrale plaats voor docenten, managers en culturele instellingen die actief bezig
zijn met cultuur op school. Op de site staan lesmateriaal, praktijkbeschrijvingen en handreikingen
voor diverse disciplines. Men vindt er verder inspirerende projecten, voorstellingen, concerten, en
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
51

dergelijke. Een deel van de site betreft het beleid en de beschikbare subsidies om met cultuur aan de
slag te gaan op school. De site trekt dagelijks gemiddeld 452 bezoekers (2006).
De website cultuurplein.nl wordt bezocht door 64 van de 77 respondenten (83%) die sites van
Cultuurnetwerk Nederland raadplegen. Hiervan bezoekt precies de helft (32 personen) de site één
keer of vaker per maand. Acht respondenten bezoeken de site minimaal een keer per week. De
andere helft bezoekt de site zelden. Vergeleken met de andere klantengroepen wordt de site weinig
bezocht door de medewerkers van de lerarenopleidingen voortgezet onderwijs en de
lerarenopleidingen kunstvakken.
Over de kwaliteit van de site www.cultuurplein.nl zijn de gebruikers tevreden. De site wordt
overzichtelijk, goed toegankelijk, actueel, en informatief genoemd. Een klein aantal respondenten (5)
heeft daarentegen wel moeite met het navigeren op de site en het zoeken naar de juiste informatie.
Ook twijfelen vier respondenten aan de actualiteit van de gepresenteerde informatie. Een enkele
respondent zou graag een rustiger, respectievelijk kunstzinniger vormgeving wensen.
Cultuurbereik.nl
De site is gericht op contactpersonen bij gemeenten en provincies van het Actieplan Cultuurbereik. De
inzet van het Actieplan Cultuurbereik 2005-2008 is cultuur bij een breder publiek op de agenda te
krijgen. Ook biedt de site informatie over de geldstroom BKV die beschikbaar is ter versterking van de
sector beeldende kunst en vormgeving. Hiernaast informeert deze site de doelgroep over het project
Cultuur en School waarmee het ministerie van OCW beoogt meer onderwijs mét en over cultuur te
realiseren.
Vijf van de 77 respondenten (6%) raadplegen www.cultuurbereik.nl een keer of vaker per maand
waarvan er één de site minstens een keer per week bezoekt. Dertig doen dat zelden (39%) en 42
doen dat nooit (55%). Gezien de doelgroep is het niet verwonderlijk dat de meeste bezoekers van de
site te vinden zijn bij de medewerkers van gemeenten en provincies, en de provinciale instellingen
cultuureducatie. Toch bezoekt de helft van de respondenten uit deze groepen de site nooit.
De gebruikers zijn over het algemeen tevreden over de site, zij het dat er iets minder enthousiaste
geluiden te horen zijn dan over www.cultuurnetwerk.nl en www.cultuurplein.nl. Mogelijk komt dit
omdat de site door sommigen saai wordt gevonden, hoewel dat door hen meestal niet als een
probleem wordt ervaren. Wel hebben zes van de 35 gebruikers moeite met het vinden van de
gewenste informatie.
52
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Cultuurnetwerk.org
De taak van Cultuurnetwerk Nederland is kennis en informatie over theorie, beleid en praktijk van
cultuureducatie te verzamelen en door onderzoek uit te breiden. Deze kennis wordt toegankelijk en
toepasbaar gemaakt voor belanghebbenden en belangstellenden. De website cultuurnetwerk.org
beoogt daar een centrale rol in te spelen. De site is in 2006 dagelijks 1.339 keer bezocht en is
daarmee de populairste van de onderzochte sites.
De startpagina van Cultuurnetwerk.org met informatie over Cultuurnetwerk Nederland.
Deze site wordt soms verward met cultuurnetwerk.nl. Mogelijk verklaart dat het geringe aantal
respondenten (12%) die zeggen deze populaire site een keer of vaker per maand te bekijken.
Tweeëntwintig procent raadpleegt de site zelden, tweederde van de respondenten doet dit nooit. De
meest frequente gebruikers zijn medewerkers van de grote gemeenten en centra voor de kunsten.
De gebruikers zoeken zoals te verwachten vooral informatie over diensten, producten en publicaties
van Cultuurnetwerk, evenementen, cursussen, verslagen van bijeenkomsten, de catalogus van de
bibliotheek, definities, adresgegevens en dergelijke. Zij zijn tevreden over de kwaliteit van de site.
Samenvattend over de sites
Het oordeel over de kwaliteit van alle onderzochte sites van Cultuurnetwerk Nederland is overwegend
positief. Slechts enkele respondenten maken kanttekeningen, maar geen enkele respondent spreekt
op grond daarvan een negatief oordeel uit. De resultaten van het onderzoek geven geen aanleiding
tot rigoureuze aanpassingen. Wel is het zinvol na te gaan in hoeverre de genoemde suggesties ter
verbeteringen overgenomen kunnen worden. De bezoekersaantallen en het gebruikersgedrag op de
diverse sites zou nog gedetailleerder in beeld gebracht moeten worden. Mogelijk kan een permanente
internetenquête onder de gebruikers bijdragen aan de kwaliteitsverbetering en meer inzicht geven in
de achtergrond van de mensen die de sites bezoeken. De sites zouden dan meer gepromoot kunnen
worden bij de beoogde doelgroepen. De site Cultuurnetwerk.org lijkt verward te worden met de
Cultuurnetwerk.nl. Daarom lijkt het een juist voornemen van Cultuurnetwerk Nederland om beide
sites in de eerste helft van 2007 te integreren.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
53

Publicaties
De meeste respondenten zeggen geabonneerd te zijn op tenminste één van de zes periodieken die
Cultuurnetwerk uitgeeft. Slechts vier respondenten zijn op geen enkele periodiek geabonneerd. Eén
van hen koopt wel eens een losse publicatie van het Cultuurnetwerk. Het blijkt dat de respondenten
gemiddeld 2,9 abonnementen hebben op periodieken van Cultuurnetwerk. De provinciale instellingen
voor cultuureducatie & amateurkunst scoren het hoogst; het laagst de docentenvakverenigingen. Het
meest populair bij de respondenten is het abonnement op het Bulletin Cultuur & School, het minst
populair is de Aanwinstenlijst van de bibliotheek.
Klantengroep N= Actua Nws-brief C&S C+Ed Zicht op Aanwinst Gem.*
Gemeenten < 90.000 inwoners 5 2 3 4 1 2 0 2,4
Gemeenten > 90.000 inwoners 5 3 1 5 3 1 1 2,8
Afdelingen CE provincies 5 4 2 5 4 1 1 3,4
Prov. instellingen voor CE/AK 10 9 8 10 7 5 4 4,3
Prov. erfgoedhuizen 5 2 3 5 1 0 0 2,2
Erfgoedinstellingen 5 4 3 4 0 0 1 2,4
Instellingen beeldende kunst 5 4 1 5 2 4 2 3,6
Podia en gezelschappen 5 3 0 5 1 1 1 2,2
Centra voor de kunsten 10 6 2 7 6 6 3 3,0
Docentenvakverenigingen 5 0 1 4 2 2 1 1,0
Lerarenopleidingen v.o. 5 2 2 3 3 2 2 2,8
Lerarenopleiding. kunstvakken 7 1 3 6 4 1 2 2,4
Pabo's 5 3 1 5 5 2 1 3,4
ROC 5 2 2 5 2 0 0 2,2
Totaal 82 45 32 73 41 27 19 2,9
Tabel: Abonnementen op periodieken van Cultuurnetwerk Nederland naar klantengroep (* Gemiddeld aantal abonnementen
per klantengroep)
Actua
De digitale nieuwsbrief Actua telt 367 abonnees (2006). De verschijningsfrequentie is 23 uitgaven per
jaar. Ruim de helft van de respondenten (55%) ontvangt de nieuwsbrief. De waardering voor deze
periodiek is bij de meeste abonnees hoog tot zeer hoog. De verwijzingen in Actua leiden regelmatig
tot bezoek aan sites en tot bestellingen van publicaties. Respondenten hebben nauwelijks suggesties
ter verbetering.
Nieuwsbrief
Bijna veertig procent van de respondenten ontvangt de gratis nieuwsbrief van Cultuurnetwerk die
viermaal per jaar verschijnt. Er zijn 3.298 abonnees (2006). De meningen over de kwaliteit van de
nieuwsbrief lopen uiteen. Er zijn lezers die tevreden zijn met de geboden informatie, maar er zijn ook
respondenten die de informatie als weinig actueel ervaren. Zij zien overlappingen met de andere
periodieken en met name met Actua waardoor de nieuwsbrief weinig meer toevoegt. De meeste
respondenten waarderen de nieuwsbrief overigens positief.
54
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

De startpagina van het digitale Cultuureducatie Actua Nieuwsbrief Cultuurnetwerk Nederland
Bulletin Cultuur & School
Het Bulletin Cultuur & School telt 11.140 abonnees (2006). Het bulletin valt iedere twee maanden bij
bijna negentig procent van de respondenten in de bus. Het gratis bulletin wordt alom gewaardeerd.
Met name de leesbaarheid wordt door een aantal respondenten geroemd. Voor zover er kritiek is,
betreft dit het wat brave karakter van het bulletin.
De medewerkers van gemeenten en provincies zijn zelfs unaniem positief. Enkele respondenten
zouden graag een kritischer houding zien. Ook de medewerkers van erfgoedhuizen en -instellingen
waarderen het bulletin over het algemeen positief, zij constateren dat de laatste tijd meer aandacht
voor erfgoedprojecten is, maar zouden hierover graag nog meer zien. De medewerkers van de
instellingen beeldende kunst, podia en gezelschappen vinden het bulletin over het algemeen een
prettig blad. Zij suggereren om meer leerlingen en docenten aan het woord te laten, en ook goede
voorbeelden van culturele instellingen te belichten. De respondenten uit de klantengroep centra voor
de kunsten lezen het bulletin weinig. Dit komt omdat in het kader van dit onderzoek vooral gesproken
is met de directeuren en afdelingshoofden. Zij spelen het bulletin door naar hun medewerkers en
kunnen zelf weinig over de kwaliteit ervan zeggen. De indruk bestaat wel dat het bulletin in het team
veel gelezen wordt. De respondenten die de klantengroep docentenvakverenigingen in dit onderzoek
vertegenwoordigen, zijn positief over het bulletin. Zij lezen het met plezier. Een respondent vindt het
bulletin geschikt voor zijn/haar studenten. De respondenten uit de beide klantengroepen van
lerarenopleidingen vinden het bulletin over het algemeen goed en informatief. De respondenten uit de
klantengroep pabo's vinden het bulletin interessant. De portretbeschrijvingen van scholen zijn
inspirerend. De respondenten uit de klantengroep ROC's vinden het bulletin een interessant blad en
leuk om te lezen. Zij zouden echter graag meer aandacht zien voor het mbo.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
55

De voorkant van het Bulletin Cultuur & School Themareeks Cultuur+Educatie
Themareeks Cultuur+Educatie
De themareeks Cultuur+Educatie telt 224 abonnees. Daarnaast zijn er in 2006 in de losse verkoop
423 exemplaren verkocht. De helft van de respondenten is geabonneerd op Cultuur+ Educatie. De
waardering voor deze wetenschappelijke reeks is groot. De interesse van de lezers hangt nauw
samen met de mate waarin het thema een raakvalk heeft met hun werk. Sommige uitgaven worden
dan ook alleen doorgebladerd of blijven ongelezen op de plank liggen. Inhoudelijk omschrijven de
respondenten de uitgaven over het algemeen als volledig en diepgravend vanwege de benadering van
het thema vanuit verschillende invalshoeken. Deze inhoudelijke verdieping en de gevarieerdheid aan
onderwerpen wordt op prijs gesteld.
Gevraagd is om een betere koppeling tussen wetenschap en praktijk en om meer conclusies. Ook
zouden sommigen een meer toegankelijke, kortere tekst onder ogen willen krijgen. Een andere layout
van de grote hoeveelheid tekst en meer plaatjes zou hieraan kunnen bijdragen.
Zicht op …
De serie Zicht op … behandelt uiteenlopende actuele onderwerpen op het terrein van cultuureducatie.
De uitgaven verschijnen onregelmatig en zijn gratis voor leden van het studiecentrum van
Cultuurnetwerk Nederland. De periodiek telt 220 abonnees. Gemiddeld wordt een nummer ongeveer
6.000 keer gedownload. Zevenentwintig van de 82 respondenten (33%) heeft een abonnement op
Zicht op ….
De belangstelling voor de uitgaven hangt af van de behandelde onderwerpen. Sommige abonnees
hebben daarom moeite een mening te geven over de uitgaven omdat zij onvoldoende kennisnemen
van de inhoud, maar de respondenten die de uitgaven wel lezen zijn tevreden over de inhoud. Minder
56
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

tevreden is men over de vormgeving die weinig uitnodigt tot lezen. Sommigen suggereren de tekst te
digitaliseren en op de site te plaatsen. Daaruit is af te leiden dat niet iedereen op de hoogte is van de
mogelijkheid de uitgaven te downloaden. De inhoud van de uitgaven is beknopter dan die van de
themareeks Cultuur+Educatie. Zicht op … zou daarom mogelijk een goede introductie kunnen zijn
voor (pabo)studenten.
De voorkant van Zicht op … Aanwinstenlijst Bibliotheek Cultuurnetwerk Nederland
Aanwinstenlijst bibliotheek
De Aanwinstenlijst van de bibliotheek verschijnt 11 keer per jaar en telt 220 abonnees. Negentien van
de 82 respondenten (23%) zijn geabonneerd op deze lijst die zij maandelijks gratis per email
ontvangen. De abonnees waarderen deze service. De informatie wordt echter vaak ter kennisname
aangenomen. De ontvangst van de lijst leidt soms tot de bestelling van een publicatie. Maar er zijn
ook respondenten die niets doen met de informatie en de lijst te onoverzichtelijk vinden.
Gesuggereerd is om de lijst in te delen per discipline of werkveld. Opvallend is dat respondenten die
geen abonnee zijn, vertelden niet van het bestaan van de lijst op de hoogte te zijn.
Losse publicaties
De uitgaven in de reeks Cultuur+Educatie en Zicht op … kunnen ook los worden aangeschaft. Tevens
geeft Cultuurnetwerk onderzoeksrapportages, verslagen van conferenties, analyses en handreikingen
uit. Nagegaan is wat de respondenten van deze losse publicaties vinden. Van de 82 respondenten
kopen 37 (45%) één of meer losse uitgaven per jaar. Acht respondenten doen dit zelfs regelmatig.
De kopers zijn (zeer) tevreden over de kwaliteit van hun aankopen die doorgaans bruikbaar zijn voor
het doel waar zij die voor kochten.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
57

Samenvattend over de publicaties
De waardering voor Cultuureducatie Actua is hoog tot zeer hoog. Het aantal abonnees is relatief
gering in vergelijking met de gratis periodieken, maar de indruk bestaat dat de digitale nieuwsbrief
intern in de instellingen wijdverspreid wordt en dat het bereik veel groter is dan het aantal betalende
abonnees. Deze e-mail nieuwsbrief is een belangrijk medium in het werkveld en voor Cultuurnetwerk
Nederland een goed medium om aandacht te vragen voor nieuwe producten en uitgaven.
De meningen over de Nieuwsbrief van Cultuurnetwerk lopen uiteen. Men vindt de nieuwsbrief soms
weinig actueel en een overlap vormend met andere publicaties.
Het bereik van het Bulletin Cultuur & School is goed. Het blad wordt veel gelezen en alom
gewaardeerd. Respondenten uit de erfgoedsector en het mbo zeggen graag meer over onderwerpen
uit de eigen sector te willen lezen.
De themareeks Cultuur+Educatie krijgt veel waardering. De belangstelling voor een bepaalde uitgave
is afhankelijk van de mate waarin het behandelde onderwerp aansluit bij het werkterrein van de
abonnee. De mogelijkheid om een uitgave los aan te schaffen is derhalve belangrijk. Gesuggereerd is
om de tekst toegankelijker te maken door samenvattingen en meer beeldmateriaal op te nemen.
Hiermee kan mogelijk een groter bereik gerealiseerd worden.
Zicht op … lijkt minder goed gelezen te worden dan de themareeks, maar zij die dat wel doen zijn
tevreden over de inhoud. Evenals bij de themareeks hangt de belangstelling af van het behandelde
onderwerp. Losse verkoop en de mogelijkheid om de uitgaven te downloaden blijven derhalve
aantrekkelijk voor geïnteresseerden. De vormgeving zou aantrekkelijker gemaakt kunnen worden om
de leesbaarheid te vergroten.
Het lijkt erop dat er meer belangstellenden zijn voor de aanwinstenlijst van de bibliotheek dan het
huidig aantal geabonneerden. Deze lijst is een eenvoudige manier om Cultuurnetwerk Nederland bij
de klantengroepen op regelmatige basis onder de aandacht te brengen.
De uitgaven van Cultuurnetwerk Nederland die als losse publicaties worden verkocht, krijgen een
goede waardering.
De waardering voor de publicaties van Cultuurnetwerk Nederland is net als voor de websites positief
en soms zelfs zeer positief. Dit geldt met name voor Cultuureducatie Actua, Bulletin Cultuur & School
en de wetenschappelijke themareeks. De waardering voor de inhoud van de publicaties is goed en
geeft geen aanleiding wijzigingen aan te brengen. De enkele kanttekening die is gemaakt, zou op zijn
merites beoordeeld moeten worden. De uitgaven van de themareeks Cultuur+Educatie en Zicht op …
zouden qua vormgeving meer tot lezen moeten uitnodigen. Aangezien niet alle uitgaven bekend zijn
bij de respondenten, lijkt het zinvol deze meer te promoten. Dit geldt met name voor de digitale
Aanwinstenlijst van de bibliotheek en het eveneens digitale Cultuureducatie Actua.
58
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Bibliotheek en Studiecentrum
De bibliotheek van Cultuurnetwerk Nederland in Utrecht trekt 1.100 fysieke bezoekers, die vaak lang
(gemiddeld ca. 4 uur) van bibliotheek en studiecentrum gebruik maken. De online catalogus is in
2006 door 3.123 unieke bezoekers geraadpleegd (59.632 page views). Er zijn 220 mensen lid van de
bibliotheek. In 2006 zijn 1.820 publicaties uitgeleend. Via de bibliotheek worden per jaar ca. 2.040
verzoeken om informatie afgehandeld. Cultuurnetwerk Nederland meent dat de aanwezige informatie
voor aanzienlijk meer mensen interessant is dan die er op dit moment gebruik van maken. Daarom is
in dit klantenonderzoek nagegaan in hoeverre de respondenten de bibliotheek van Cultuurnetwerk
Nederland in Utrecht benutten.
Van de respondenten uit dit klantenonderzoek maken 21 gebruik van de diensten van bibliotheek of
studiecentrum (26%). De gebruikers zijn voor een belangrijk deel werkzaam bij de
lerarenopleidingen. Zestien respondenten bezoeken persoonlijk de bibliotheek in Utrecht (20%). Een
klein aantal gebruikt alleen de online catalogus en vraagt boeken per post te leen aan. De overige 61
respondenten maken in het geheel geen gebruik van de bibliotheek (74%). Een klein deel van de
respondenten (13 van de 82 respondenten) weet niet van het bestaan van de bibliotheek. Aan de
bibliotheekgebruikers is dan ook gevraagd hoe zij het bestaan van de bibliotheek kennen. Verreweg
de meeste respondenten weten van het bestaan ervan uit de tijd van het LOKV, de rechtsvoorloper
van Cultuurnetwerk Nederland. Een aantal mensen komt regelmatig in het gebouw aan de
Ganzenmarkt in Utrecht en heeft zo de bibliotheek leren kennen. De respondenten zijn voorts ervan
op de hoogte gekomen door werkcontacten met Cultuurnetwerk, door Google, via de websites van
Cultuurnetwerk Nederland, via de aanwinstenlijst van de bibliotheek en/of via een collega.
De gebruikers van de bibliotheek omschrijven de collectie als breed en uitgebreid. De aanwezigheid
van scripties en historische publicaties worden gewaardeerd. Men vindt doorgaans wat men zoekt.
Alle gebruikers van de bibliotheek zeggen volmondig tevreden te zijn over de manier waarop zij door
de medewerkers van de bibliotheek en het studiecentrum geholpen zijn.
Samenvattend over bibliotheek en studiecentrum
De collectie van de bibliotheek wordt over het algemeen als uitgebreid en volledig beschouwd. De
klantvriendelijkheid van de medewerkers is goed. Het (blijven) promoten van deze kwalitatief goede
dienst onder potentiële gebruikers, met name bij docenten en studenten van lerarenopleidingen, is
dus alleszins gerechtvaardigd.
Het persoonlijk bezoek aan de bibliotheek zal echter beperkt blijven aangezien velen de afstand tot
Utrecht te groot vinden. Het beschikbaar stellen van een gebruiksvriendelijke digitale catalogus en
het aanbieden van on-line-informatie is daarom een goed alternatief. Met het nog steeds toenemend
gebruik van het internet is het van belang dat de bibliotheek een hoge plaats scoort in zoekmachines
als Google. 51
51 Het zoeken op Google met als zoekterm 'cultuureducatie bibliotheek' levert als eerste hit de bibliotheek van Cultuurnetwerk Nederland
op. De zoekterm 'kunsteducatie bibliotheek' leverde geen hit bij de eerste tien (27 januari 2007).
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
59

Evenementen
Cultuurnetwerk Nederland organiseert diverse evenementen zoals congressen, expertmeetings en
studiedagen. Uit de tabel blijkt in hoeverre de respondenten daaraan deelgenomen hebben.
Klantengroep N= Geen Dag CE Beleiddag Studiedag Expertmeeting Training
Gemeenten < 90.000 inwoners 5 0 2 5 1 3 0
Gemeenten > 90.000 inwoners 5 0 4 4 2 2 0
Afdelingen CE provincies 5 0 2 5 2 1 1
Prov. instellingen voor CE/AK 10 2 5 4 5 4 1
Provinciale erfgoedhuizen 5 1 2 1 1 0 0
Erfgoedinstellingen 5 0 5 1 1 2 0
Instellingen beeldende kunst 5 0 5 0 2 2 1
Podia en gezelschappen 5 1 4 0 2 2 0
Centra voor de kunsten 10 2 2 3 5 5 0
Docentenvakverenigingen 5 3 1 0 1 1 0
Lerarenopleidingen v.o. 5 2 1 0 2 1 0
Lerarenopleiding. kunstvakken 7 0 2 1 0 5 0
Pabo's 5 0 3 0 3 4 2
ROC 5 3 0 0 2 0 0
Totaal 82 14 38 24 29 32 5
Tabel: Deelname aan evenementen van Cultuurnetwerk Nederland naar klantengroep
Dag van de cultuureducatie
Het meest bezocht is de Dag van de Cultuureducatie. In 2005 trok dit evenement 217 bezoekers. In
2006 waren dit er 275. Bijna de helft van de respondenten was hier een of meer keer aanwezig.
Opvallend is de relatief hoge deelname van de culturele instellingen (erfgoed, beeldende kunst, podia
en gezelschappen). Geen enkele respondent uit de klantengroep ROC was op de Dag van de
Cultuureducatie aanwezig.
Alle klantengroepen zijn overwegend positief over de Dag van de Cultuureducatie. Het evenement is
zeer geschikt om te netwerken. De formule van de dag is goed, het programma wordt door sommigen
als te algemeen ervaren. Enkele respondenten zouden graag zien dat er iets diepgravender op
onderwerpen ingegaan zou worden. De klantengroepen in het onderwijs zijn relatief weinig aanwezig
op deze jaarlijkse dag.
CultuureducatieBELEIDdag
De CultuureducatieBELEIDdag telde 130 deelnemers in 2006. In 2005 waren dit er 105. De dag is
bestemd voor beleidsmedewerkers van gemeenten en provincies. Respondenten die de dag bezochten
behoren dan ook vooral tot deze groep. Respondenten werkzaam bij onderwijsinstellingen en
culturele instellingen waren hier dan ook nauwelijks aanwezig. De CultuureducatieBELEIDdag trekt
vooral veel mensen die bij overheden werken. De reacties van de deelnemers aan dit evenement zijn
overwegend positief en komen overeen met die over de Dag van de Cultuureducatie: er is behoefte
aan meer gerichte thema's.
Studiedagen en expertmeetings
Studiedagen en expertmeetings mogen zich op de belangstelling van alle klantengroepen verheugen.
Aangezien beide soorten bijeenkomsten veel op elkaar lijken, zijn diverse respondenten er helaas niet
geheel zeker van aan welke soort bijeenkomst zij hebben deelgenomen. Slechts vier respondenten
volgden een training Cultuureducatie.
60
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

De studiedagen en expertmeetings worden door velen zeer positief beoordeeld. Waarschijnlijk komt
dit mede doordat deze evenementen doorgaans een duidelijk omschreven thema en een gerichte
doelgroep hebben. De organisatie van de studiedagen en expertmeetings wordt over het algemeen
goed gevonden.
De enkele respondent die een training van Cultuurnetwerk Nederland heeft gevolgd, is tevreden over
de kwaliteit hiervan, hoewel sommigen meer diepgang wensen.
Uit de tabel blijkt dat veertien respondenten (17%) nooit deelgenomen hebben aan enig evenement
dat georganiseerd is door Cultuurnetwerk Nederland. De in dit onderzoek betrokken medewerkers
van ROC's en van de docentenvakverenigingen hebben het minst evenementen bijgewoond.
Samenvattend over de evenementen
Alle evenementen van Cultuurnetwerk Nederland worden door de respondenten goed georganiseerd
genoemd. Ook inhoudelijk is men tevreden. Zij het dat de grote bijeenkomsten, te weten de Dag van
de Cultuureducatie en de CultuureducatieBELEIDdag, door sommigen als te oppervlakkig worden
aangeduid. Voor zover dit mogelijk is bij een evenement dat veel verschillende klantengroepen wil
bereiken en de mogelijkheid tot netwerken wil bieden, zouden deze evenementen inhoudelijk een
specifieker thema moeten krijgen. De keuze van een dergelijk thema zal overigens niet eenvoudig
zijn. De respondenten hebben namelijk vele uiteenlopende thema's gesuggereerd waarin het moeilijk
is een gemeenschappelijk onderwerp te ontdekken. Zo stelt men onder andere voor eerder aan de
orde gestelde onderwerpen van de Dag van de Cultuureducatie en de CultuureducatieBELEIDdag uit
te diepen. Of aandacht te besteden aan de relatie tussen amateurkunst en onderwijs of aan de relatie
culturele instellingen en brede scholen of cultuurprofielscholen. Daarnaast noemt men als thema's:
talentontwikkeling van jongeren in de creatieve industrie, de positie van muziekscholen en centra
voor de kunsten in de culturele infrastructuur, cultuureducatie in het onderwijs na 2008 en de rol van
centra voor de kunsten bij maatschappelijke cohesie. Vooral, zo wordt opgemerkt, zouden de
workshops zeer geschikt zijn dieper op een onderwerp in te gaan.
Dienstverlening
Om een indruk te krijgen hoe de communicatie in het algemeen verloopt tussen de klanten en
medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland is gevraagd of de respondent wel eens per email of
telefonisch een vraag heeft gesteld aan Cultuurnetwerk en of deze naar tevredenheid beantwoord is.
Ook is gevraagd of men tevreden was over de persoonlijke contacten met medewerkers van
Cultuurnetwerk voor zover deze hadden plaatsgevonden. Bijna alle respondenten zijn tevreden over
de wijze waarop zij beantwoord of te woord gestaan zijn. Bij de persoonlijke contacten is diverse
malen door de respondenten geantwoord dat ze 'zeer' tevreden zijn.
Wijze van vraagstelling N.v.t. Wel contact, tevreden Wel contact, ontevreden
Vraag gesteld per email 62 35 2
Vraag gesteld per telefoon 51 49 0
Persoonlijk contact 18 80 1
Tabel: Contacten met klanten per email, telefoon of persoonlijk, in procenten
De respondent die niet tevreden is over het persoonlijke contact, is dit omdat hij zo nu en dan
mensen tegenkomt waarvan hij vermoedt dat zij bij Cultuurnetwerk Nederland werken, maar dat zij
zich niet duidelijk als zodanig presenteren.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
61

Activiteiten, producten en diensten samen met derden
Cultuurnetwerk verricht op vraag van of samen met overheden, instellingen en organisaties studies
en onderzoek, adviseert en begeleidt of organiseert expertmeetings, conferenties en dergelijke. De
vragende partij investeert in tijd en of geld in de samenwerking evenals Cultuurnetwerk Nederland.
Negen van de 82 respondenten hebben van deze vorm van dienstverlening gebruik gemaakt. De
samenwerkende partijen die hierover spreken, behoren tot de klantengroepen provinciale instellingen
voor cultuureducatie en amateurkunst, provincies en gemeenten. Een partner werkt bij een centrum
voor de kunsten. De ervaringen zijn over het algemeen positief.
De meeste respondenten hebben echter op deze manier niet met Cultuurnetwerk samengewerkt. In
onderstaande tabel worden de redenen hiervan gegeven. De meest genoemde reden is dat men niet
wist dat zo met Cultuurnetwerk Nederland kon worden samengewerkt. Een tweede vaak genoemde
reden is dat men geen vraag heeft waar door beide partijen aan kan worden gewerkt.
Reden Aantal
Wist niet dat opdracht gegeven kan worden 19
Heeft geen behoefte aan dergelijke dienstverlening 18
Maakt gebruik van andere bureaus 9
Tijdgebrek en/of geen financiën 8
Is niet in de positie om externe opdrachten te geven 4
Diverse redenen 9
Totaal 67
Tabel: Redenen waarom niet is samengewerkt met Cultuurnetwerk Nederland
Presentaties
De meeste respondenten hebben geen medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland ingeschakeld
voor het verzorgen van presentaties zoals een lezing, gastdocentschap, workshop of een bijdrage aan
een expertmeeting. Net als bij de opdrachten tot onderzoek en advisering noemden de respondenten
regelmatig dat zij niet wisten dat dit mogelijk is. Zeventien van de 82 hebben Cultuurnetwerk wel
ingeschakeld voor in totaal 19 presentaties. In onderstaande tabel staat voor welke soort activiteit.
Presentatie aantal
Gastdocentschap 5
Lezing 7
Workshop 4
Bijdrage expertmeeting 3
Tabel: Aantal opdrachten voor een presentatie naar soort
De ervaringen van de respondenten met deze dienst zijn unaniem positief.
Samenvattend over de dienstverlening
De contacten met klanten verlopen over het algemeen naar wens. Vooral de persoonlijke contacten
worden zeer goed gewaardeerd. Kritiek betreft het niet veranderen op de sites van gemelde fouten
(een respondent) en problemen met het vinden van de juiste persoon bij telefonisch contact (een
respondent). Het overnemen van de suggestie om een zogenoemd smoelenboek met foto en korte
taakomschrijving van alle medewerkers op de sites te plaatsen, is het overwegen waard.
Onbekend blijkt bij velen dat Cultuurnetwerk Nederland samen met derden en met investering van
beide partijen advies- en onderzoekswerkzaamheden verricht. De respondenten die samengewerkt
hebben zijn over de geleverde diensten tevreden. Dit geldt ook voor de door medewerkers van
62
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Cultuurnetwerk Nederland verzorgde gastlessen, lezingen, workshops en dergelijke. Het lijkt daarom
gerechtvaardigd deze vorm van dienstverlening meer bekend te maken. Naast een duidelijke
vermelding op de sites van Cultuurnetwerk Nederland zou hierover een folder verspreid kunnen
worden onder de klantengroepen.
Toekomst
Tot slot is aan de respondenten de vraag gesteld wat Cultuurnetwerk Nederland voor hen in de
toekomst zou kunnen betekenen. Het meest genoemde antwoord hierop was: 'Doorgaan waar
Cultuurnetwerk Nederland mee bezig is'.
Verder is veel genoemd dat medewerkers van Cultuurnetwerk vaker het land in moet trekken en het
werkveld zelf moet opzoeken. Verschillende malen is ook gesteld dat Cultuurnetwerk Nederland meer
dan nu de toekomstige ontwikkelingen onder de aandacht zou moeten brengen van het werkveld en
deze ook kritischer zou moeten beoordelen.
Daarnaast hebben veel respondenten opgemerkt dat zij door dit interview gewezen zijn op producten
en diensten die voor hen nog onbekend waren. Dit betreft niet alleen uitgaven en websites, maar ook
de bibliotheek, onderzoeks- en adviesdiensten en het geven van gastlessen en dergelijke. Het lijkt
dus zinvol om niet alleen afzonderlijke producten en diensten te promoten, maar voor de gehele
organisatie een communicatiestrategie te ontwikkelen die de activiteiten, producten en diensten van
Cultuurnetwerk Nederland bij alle relevante klantengroepen onder de aandacht brengt.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
63

64
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

6 Kwaliteit van het werkklimaat
Cultuurnetwerk Nederland verstaat onder de kwaliteit van het werkklimaat de wijze waarop het werk
wordt georganiseerd en beleefd. Bovendien gaat het om de manier waarop de interne communicatie
is geregeld en hoe de verschillende werkzaamheden en -processen op elkaar zijn afgestemd. Voorts
betreft het de arbeidsomstandigheden en de mogelijkheden voor ontwikkeling, training, scholing en
loopbaanplanning en hoe die worden ervaren.
Achtereenvolgens wordt aandacht besteed aan de organisatievorm en werkwijze van Cultuurnetwerk
Nederland, de samenstelling van Raad van Toezicht, directie en medewerkers, de evaluatie van de
interne communicatie, die in juni 2006 samen met de medewerkers is uitgevoerd. 52 Voorts wordt
ingegaan op het Medewerker Tevredenheids Onderzoek (MTO) dat in het najaar van 2006 is
gehouden in het kader van de Risico Inventarisatie en –Evaluatie (RIE). De Monitorgroep voerde deze
TevredenheidsMonitor uit. 53 Het laatste onderdeel van dit hoofdstuk ten slotte is het scholingsbeleid,
dat – geadviseerd door de OR – in gezamenlijk overleg van MT en ST in de zomer van 2006 tot stand
gekomen is. 54
Organisatievorm
Cultuurnetwerk Nederland kent sinds mei 2005 drie bureaus – besteltaken, opdrachttaken en
facilitaire taken – die efficiënt en hecht samenwerkend producten en diensten op het gebied van
cultuureducatie realiseren. De organisatie is ingericht conform het vastgestelde organisatieschema
van het Organisatie- en reorganisatieplan 2004-2005.
Manager bureau besteltaken
Seniors en medewerkers
besteltaken
Directeur
Directieassistent
Medewerkers staftaken
Manager bureau opdrachttaken
Seniors en medewerkers
opdrachttaken
Figuur: Organisatiestructuur Cultuurnetwerk Nederland 2005 en verder
52 Piet Hagenaars, Marjo van Hoorn en Marlies Tal. (2006). Evaluatie van 3Bureauoverleg, Lunchbijeenkomsten en Intrafas. Cultuurnetwerk
Nederland, Utrecht, 31 augustus 2006.
53
MonitorGroep. (2006). TevredenheidsMonitor Cultuurnetwerk Nederland. Onderzoeksrapport december 2006. Utrecht.
54 Athy de With. (2006). Scholingsbeleid Cultuurnetwerk Nederland. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht, december 2006.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
Manager bureau facilitaire taken
Senior en medewerkers facilitaire
taken
65

Werkwijze
De ontwikkeling van producten en diensten vraagt om een intensieve samenwerking tussen de drie
bureaus; vandaar dat de projectteams vaak wisselend zijn samengesteld, waarbij uiteraard rekening
wordt gehouden met de beschikbare tijd en de inhoudelijke competenties van medewerkers. De een
is daarbij bijvoorbeeld verantwoordelijk voor deskresearch en selectie van gegevens, de ander
bewerkt deze gegevens en biedt deze in een bepaalde productvorm – grafisch, mondeling of digitaal –
als kennis aan. Bij voorkeur wordt geselecteerde informatie of kennis, gebundeld op programmalijn,
thema of rubriek aangeboden. Dat is noodzakelijk omdat er de afgelopen jaren een steeds complexer
en omvangrijker vraag naar en aanbod van informatie en kennis over cultuureducatie is ontstaan. De
kennisontwikkeling wordt nog eens verrijkt door samen met andere instellingen gericht informatie te
zoeken, kennis te genereren en deze in toegankelijke vorm breed te verspreiden.
Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht stelt de kaders van de programmering van de werkzaamheden vast. De Raad
gebruikt daarbij als richtsnoer het vastgestelde beleidsplan 2005-2008. De Raad van Toezicht stelt
bovendien – voorafgaand aan elk kalenderjaar – een begroting vast en na afloop van het boekjaar
een inhoudelijk en financieel jaarverslag van activiteiten, producten en diensten die dat jaar geleverd
zijn. Dit wordt ter beoordeling aan het ministerie van OCW gestuurd en in afschrift aan de Raad voor
Cultuur.
Samenstelling Raad van Toezicht 2006
De Raad van Toezicht kende in 2006 op grond van het vigerend rooster van aftreden een wisseling
van personen en functies.
Rients Slippens voorzitter
Cor Wijn vice-voorzitter (tot augustus 2006)
Jos Darmanata penningmeester (vanaf april 2006)
Ans Buys algemeen lid
Wilbert van Herwijnen algemeen lid (vanaf september 2006)
Henk Kraima algemeen lid (tot mei 2006)
Gitta Luiten algemeen lid (tot mei 2006)
Marion Schiffers algemeen lid
Diederik Schönau algemeen lid (vanaf december 2006)
Directie
Na vaststelling van de hoofdlijnen van beleid door de Raad van Toezicht is de statutair directeur
eindverantwoordelijk voor de uitvoering van beleid en programmering. Ook in 2006 was Piet
Hagenaars statutair directeur van Cultuurnetwerk Nederland.
Medewerkers
Opbouw medewerkersbestand
Eind 2005 telde Cultuurnetwerk Nederland 33 medewerkers waarvan 28 in vaste dienst, drie op
tijdelijke basis en twee op basis van deeltijddetachering vanuit Stichting Ganzenmarkt 6.
Ten opzichte van 2005 groeide de formatie en eind 2006 waren er 37 medewerkers in dienst waarvan
26 in vaste dienst, acht op tijdelijke basis en drie op basis van deeltijddetachering vanuit Stichting
Ganzenmarkt 6.
66
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Het totale medewerkersbestand op 31 december 2006 bestond uit 27 vrouwen en 10 mannen.
Leeftijd Man Vrouw Totaal
tot 25 jaar 0 0 0
25 – 35 1 9 10
35 – 45 1 5 6
45 – 55 2 11 13
vanaf 55 jaar 6 2 8
Tabel: Leeftijdsopbouw per 31 december 2006
De gemiddelde leeftijd per 31 december 2006 was 44,1 jaar. Ruim 65% van de medewerkers is 45
jaar of ouder. Ter vergelijking: in het verslagjaar 2005 was de gemiddelde leeftijd ca. 46 jaar en was
ook ruim 65% van de medewerkers 45 jaar of ouder.
De aandacht voor verjonging bij werving van nieuwe medewerkers heeft weliswaar enig effect gehad
maar blijft vooralsnog een aandachtspunt.
Deeltijdfactor Man Vrouw Totaal
tot 0,5 1 1 2
0,5 – 0,6 1 4 5
0,6 – 0,7 0 3 3
0,7 – 0,8 0 2 2
0,8 – 0,9 6 10 16
Tabel: Aantal parttimers per 31 december 2006
Van de 37 medewerkers hadden er op 31 december 2006 negen een fulltime aanstelling. Circa 76%
van de medewerkers heeft een parttime-aanstelling, waarbij het aantal vrouwen de overhand heeft.
Om werk en zorgtaken goed te kunnen combineren, biedt Cultuurnetwerk zijn medewerkers de
mogelijkheid om daar waar mogelijk parttime te werken.
In– en uitstroom
In 2006 vond een groot aantal personeelsmutaties plaats. Vier medewerkers verlieten Cultuurnetwerk
Nederland. Eén als gevolg van de reorganisatie in 2005, van een medewerker werd het tijdelijke
dienstverband – op eigen verzoek – beëindigd. Een medewerker zette een nieuwe stap in zijn
loopbaan en aanvaardde een functie buiten Cultuurnetwerk Nederland en van een medewerker tot
slot eindigde het dienstverband wegens het bereiken van de OBU-gerechtigde leeftijd.
In het verslagjaar werden negen nieuwe collega's verwelkomd. Twee van hen vervullen de functie van
vertrokken collega's, voor de overige zeven geldt dat het gaat om vacatures die zijn ontstaan door
herschikking van taken (al dan niet door vertrek van medewerkers) respectievelijk uitbreiding van
werkzaamheden.
Deskundigheidsbevordering
In het jaar 2006 zijn vooral op individueel niveau scholingen en trainingen gevolgd. Naast de
specifieke bijscholingscursussen, betrof het de training adviesvaardigheden voor junior adviseurs en
de training goed waarnemen, juist interpreteren en effectief communiceren. Twee medewerkers
volgden de training Word Expert (formulieren en sjablonen). Naast deze individuele scholingen vond
in het najaar van 2006 een tweedaagse in company training projectmanagement plaats waar alle
senior medewerkers aan deelnamen. Deze training was, naast de eerste aanzet voor scholingsbeleid,
het eerste resultaat van twee beleidsmiddagen over dit onderwerp door MT en ST.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
67

Ziekteverzuim en Arbo
Omdat alle medewerkers veelvuldig (en langdurig) beeldschermwerk verrichten – wat een arbo risico
betekent - is in het voorjaar van 2006 een workshop beeldschermwerk georganiseerd. De workshop
werd verzorgd door een arbo adviseur van Keur Company en behelsde tevens een ronde langs de
individuele werkplekken. Een en ander resulteerde niet in alleen in diverse aanpassingen aan de
werkplekken maar ook in de aanschaf van een groot aantal nieuwe bureaustoelen, in hoogte
instelbare documenthouders en voetensteunen.
Voor de verzuimbegeleiding heeft Cultuurnetwerk Nederland een contract met ArboNed. In 2006 was
er voor zover nodig telefonisch overleg met de casemanager van ArboNed over individuele
medewerkers. De lijnen met ArboNed zijn kort en de goede bereikbaarheid van de casemanager komt
de verzuimbegeleiding zeker ten goede. Het verzuimbeleid kenmerkt zich door een pro-actieve
houding van het management en van personeelszaken.
In 2006 bedroeg het ziekteverzuim 3 procent. Het bleef daarmee gelijk aan het verzuimpercentage in
2005. Het aantal ziekmeldingen nam ten opzichte van 2005 iets af.
Evaluatie van MT- en ST-overleg, 3Bureauoverleg, Lunchbijeenkomsten en
Intrafas
Het MT overleg
Het MT bestaat uit de directeur, de managers van de drie bureaus en de ambtelijk secretaris. Het MT
handelt conform hetgeen in het huishoudelijk reglement daarover is opgenomen. 55 Het MT vergadert
een maal in de drie weken gedurende één uur. De directeur is voorzitter van de vergadering en hij
stelt in overleg met de MT-leden de agenda vast. Het MT adviseert de directeur over beheerszaken
(tijd, budget, personeel en gebouw) en stafzaken (waaronder personeel, beleid, marketing en in- en
externe communicatie en internationaal beleid). In gezamenlijkheid wordt gestreefd naar consensus,
de directeur neemt de beslissingen. Het MT kan medewerkers (met staftaken) uitnodigen de
vergadering bij te wonen teneinde een toelichting te geven op een op de agenda staand onderwerp
en daarmee een bijdrage te leveren aan de discussie. De verslaglegging wordt verzorgd door de
ambtelijk secretaris, die vervolgens de vastgestelde verslagen met daarin een besluitenlijst van het
overleg uiterlijk drie weken na de gehouden vergadering via Intrafas (intranet) verspreidt.
Evaluatie
Doordat de directeur de vergadering zeer doelgericht leidt creëert hij soms onvoldoende ruimte voor
een goede discussie. Daarnaast schept de samenstelling van het MT-overleg enige onduidelijkheid.
Zowel de senior-medewerker beleid als de consulent P&O zijn de gehele vergadering aanwezig, terwijl
niet alle agendapunten hun aandacht behoeven. Vandaar dat afgesproken wordt dat het overleg,
conform het huishoudelijk reglement, in principe gevoerd wordt door de managers van de drie
bureaus en de directeur. Medewerkers met staftaken worden in het vervolg uitgenodigd bij díe
agendapunten die met hun staftaak of staftaken te maken hebben.
55 Cultuurnetwerk Nederland. (2006). Huishoudelijk reglement. Stichting Cultuurnetwerk Nederland. Utrecht, 07 april 2006.
68
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Het ST overleg
Het seniorteam bestaat uit de directeur, de bureaumanagers - in hun rol van senior -, de senior
medewerkers alsmede de ambtelijk secretaris. Het ST vergadert een maal in de drie weken
gedurende maximaal twee uur. De directeur is voorzitter van de vergadering. De directeur stelt in
overleg met de ST-leden de agendapunten vast en ST-leden voorzien de door hen ingebrachte
agendapunten en of agendapunten binnen hun aandachtsgebied van korte, zakelijke notities. Het ST
adviseert de directeur over de ontwikkeling van het strategisch en tactisch beleid. In gezamenlijkheid
wordt gestreefd naar consensus, de directeur neemt de beslissingen. Het ST houdt zich bezig met
inhoudelijke zaken van Cultuurnetwerk Nederland. Onderwerpen van het ST-overleg zijn projecten op
grond van besteltaken, projecten samen met derden, opdrachttaken, zijnde projectsubsidies van OCW
(prioriteit, inhoud, acquisitie, offertes, personele inzet, voortgang en evaluatie) en secundaire
analyses op verrichte projecten. Het ST kan medewerkers uitnodigen de vergadering bij te wonen
teneinde een toelichting te geven op een op de agenda staand onderwerp en daarmee een bijdrage te
leveren aan de discussie. De verslaglegging wordt verzorgd door de ambtelijk secretaris, die
vervolgens de vastgestelde verslagen met daarin een besluitenlijst van het overleg uiterlijk drie
weken na de gehouden vergadering via Intrafas (intranet) verspreidt. 56
Evaluatie
De ST leden ervaren verschillen tussen de ST-overleggen: de ene keer is het overleg heel open en
kan elke discussie gevoerd worden en een andere keer is dat helemaal niet zo. De communicatie
verdient aandacht van voorzitter én deelnemers aan dit overleg zodat iedereen zijn bijdrage aan het
overleg kan leveren. Om elkaar daarbij te helpen en hierop aan te kunnen spreken is in december
2006 een projectmanagementcursus gehouden waarin alle betrokkenen hun kennis over het geven en
ontvangen van feedback hebben opgefrist en waar afgesproken is dat zij dit waar nodig toe zullen
passen.
De onduidelijkheid over de status van agendapunten ervaren ST-leden soms als belemmerend. Over
het algemeen worden onderwerpen zeer gedetailleerd besproken terwijl het ST toch bedoeld is voor
advisering op hoofdlijnen. Zo zouden projecten in de ontwikkelfase in het ST-overleg besproken en
getoetst moeten worden op relevantie voor het instituut. Definitieve projectplannen kunnen ter
kennisname geagendeerd worden. Na de evaluatie is aan deze kanttekening gehoor gegeven.
Voorts willen de ST-leden meer aandacht op de agenda voor beleidskwesties. Beleidsonderwerpen
zouden een belangrijker onderdeel uit moeten maken van de agenda. Om tot meer inhoudelijke
discussies over instituutsbeleid, aandachtsgebieden van seniors en programmalijnen te komen is
voorgesteld praktische onderwerpen zoveel mogelijk te beperken. Een opbrengst van deze evaluatie
is dat de agenda op een andere wijze is ingericht en dat de voorzitter de discussie, zoveel als in zijn
vermogen ligt, op hoofdlijnen houdt.
3Bureauoverleg, Lunchbijeenkomsten en Intrafas
In het voorjaar van 2006 is aan alle medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland een vragenlijst
voorgelegd over de interne communicatie in het instituut toegespitst op het 3Bureauoverleg, de
lunchpresentaties en het digitale intranet. De antwoorden zijn geanalyseerd en in een rapportage
vastgelegd. Deze is met de medewerkers besproken en aan de enkele genoemde verbeterpunten is
gehoor gegeven. Daarnaast zijn in de zomer evaluaties gehouden met het management en de senior
56 Cultuurnetwerk Nederland. (2006). Huishoudelijk reglement. Stichting Cultuurnetwerk Nederland. Utrecht, 07 april 2006.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
69

medewerkers over het functioneren van het MT en het ST; ook hier is aan de voorgestelde
verbeterpunten gewerkt.
Aanleiding en opzet evaluatie
Bij de reorganisatie in 2005 zijn als nieuwe fenomenen het 3Bureauoverleg, de Lunchbijeenkomst en
het specifieke gebruik van Intrafas ingevoerd. Zoals bij de invoering destijds was afgesproken, zijn
deze communicatievormen na driekwart jaar geëvalueerd (juni 2006). Daartoe werd een vragenlijst
aan alle medewerkers verstrekt. Bij een aantal vragen kon één antwoordoptie worden gekozen.
Voorts waren er vragen waar om een rapportcijfer werd gevraagd (1 tot en met 10). Bij de meeste
vragen kon men een toelichting op het antwoord geven of een suggestie opperen. De antwoorden zijn
anoniem verwerkt. Van de 31 medewerkers stuurden 23 de vragenlijst ingevuld terug (74%).
Resultaten 3Bureauoverleg
In de oude organisatie (2001-2005) vonden overleggen per bureau plaats. Vorm, inhoud en
frequentie kregen in ieder bureau een eigen invulling. In de nieuwe organisatie is het 3Bureauoverleg
geïntroduceerd en wordt wat dat betreft meer eenvormigheid nagestreefd. Het 3Bureauoverleg dient
ter verspreiding en uitwisseling van informatie over de organisatie en projecten. Projecten en
activiteiten worden in dit 3Bureauoverleg overigens niet inhoudelijk besproken, dat gebeurt in de
projectteams.
Frequentie, dag, duur en tijdstip
Het 3Bureauoverleg wordt eens in de zes weken op maandag gehouden van 10.00 tot 11.30 uur en
duurt ongeveer 1,5 uur.
De meeste responderende medewerkers (78%) zijn tevreden over de frequentie van het overleg. Nog
eens drie medewerkers (13%) is hier zeer tevreden over. Twee medewerkers antwoorden neutraal.
Dat het 3Bureauoverleg op maandag wordt gehouden stemt zestien medewerkers tevreden en nog
eens drie zeer tevreden (samen 83%). Twee medewerkers zijn ontevreden over de maandag als
vergaderdag omdat deze dag normaal gesproken hun vrije dag is. Zij stellen voor het 3Bureauoverleg
op dinsdag te houden. Twee medewerkers beantwoorden deze vraag neutraal.
Achttien medewerkers (78%) zijn tevreden of zeer tevreden over het tijdstip waarop het overleg
wordt gehouden. Twee medewerkers zijn minder tevreden met die tijd, zij vinden dat er dan weinig
werktijd over blijft op maandag. Een van hen suggereert het 3Bureauoverleg van 12.00 tot 13.30 uur
te houden. Drie medewerkers beantwoorden deze vraag neutraal.
De meeste responderende medewerkers (74%) zijn tevreden over de duur van het 3Bureauoverleg
(1,5 uur). Twee medewerkers zijn daar ontevreden over en vinden dat het overleg wel ingekort mag
worden tot 1 uur. Vier medewerkers beantwoorden deze vraag neutraal.
Samenstelling (schaal/omvang en deelnemers) van het 3Bureauoverleg
De samenstelling van het 3Bureauoverleg ervaren twintig respondenten als goed. Bij de argumenten
daarvoor zeggen meerdere medewerkers dat zij het goed vinden omdat alle medewerkers zo bij
elkaar komen. Een andere medewerker merkt op dat je zo ook collega's hoort en ziet waar je via het
werk geen contact mee hebt. Ook merken enkele medewerkers op dat iedereen zo dezelfde
informatie krijgt. Twee respondenten vinden de samenstelling goed omdat zo alle medewerkers de
gelegenheid krijgen om vragen te stellen en nog eens twee medewerkers vinden de samenstelling
goed omdat het de betrokkenheid en de samenhang in de organisatie vergroot. Twee medewerkers
vinden de samenstelling slecht en hebben als kanttekening bij de groepsgrootte dat die belemmerend
werkt bij het stellen van vragen.
70
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Kenmerken 3Bureauoverleg
Een reden om een 3Bureauoverleg in te stellen was efficiëntie (meer mensen tegelijk dezelfde
informatie verstrekken) en om meer eenvormigheid te creëren (minder verschillende boodschappers
met hetzelfde bericht). Tijdens het 3Bureauoverleg wordt informatie uitgewisseld en worden
medewerkers in de gelegenheid gesteld om vragen te stellen. De medewerkers is gevraagd een
rapportcijfer te geven voor de efficiëntie, eenvormigheid, informatie uitwisseling, mogelijkheid om
vragen te stellen en de waarde van het 3Bureauoverleg en dit cijfer toe te lichten.
De efficiëntie waarderen de responderende medewerkers met gemiddeld een 7,4 (variërend van een
6,5 tot een 9) en eenvormigheid met gemiddeld een 7,5 (variërend van een 7 tot een 9). Dat zijn dus
twee ruime voldoendes.
De uitwisseling van informatie waarderen de medewerkers met een 6,8 gemiddeld (variërend van een
4 tot een 8). Twee medewerkers geven een onvoldoende. In de toelichting daarop wordt gezegd dat
er wel informatie vanuit het MT en ST komt, maar weinig vanuit het personeel zelf. De verklaring
daarbij is dat (onder andere) niet alle medewerkers even makkelijk spreken in een grote groep.
De gelegenheid die het 3Bureauoverleg biedt om vragen te stellen wordt met een 6,8 gemiddeld
gewaardeerd (variërend van een 4 tot een 8). Twee medewerkers geven een onvoldoende. Vier
medewerkers merken op dat de groepsgrootte belemmerend is om inhoudelijke vragen te stellen.
De waarde van het 3Bureauoverleg taxeren medewerkers gemiddeld met een 7,3 (variërend van een
5 tot een 9). Een medewerker vindt het waardevol om zo bij elkaar te zitten. Twee medewerkers
vinden het waardevol, maar missen naast het 3Bureauoverleg een kleinschalig overleg. Het cijfer vijf
is gegeven door een medewerker die de feitelijke informatie waardeert, maar de informatieuitwisseling
mist.
De inhoud van het 3Bureauoverleg
De vraag was hier wat de medewerkers inhoudelijk van het 3Bureauoverleg vinden (antwoordopties
respectievelijk interessant, noodzakelijk of anders) en of ze dat wilden toelichten.
Tien medewerkers vinden het 3Bureauoverleg inhoudelijk interessant, zeventien medewerkers vinden
het inhoudelijk noodzakelijk en vier medewerkers missen inhoudelijke diepgang. Verschillende
respondenten hebben hier meerdere antwoorden gegeven.
De vaste onderwerpen van het 3Bureauoverleg
Hoe de responderende medewerkers de onderwerpen waarderen van het 3Bureauoverleg maakten zij
kenbaar door rapportcijfers te geven.
De besluitenlijst van het MT en ST waarderen zij met een 6,8 (variërend van een 5 tot een 9). Drie
medewerkers vinden het goed dat zij de gelegenheid krijgen om daar vragen over te stellen; twee
medewerkers vinden het lezen van de besluitenlijsten informatief en drie medewerkers vinden de
besluitenlijsten te summier.
Het onderwerp mededelingen wordt met een 7,5 gewaardeerd (variërend van een 6 tot een 9). Wel
zou er nog iets meer uit bureaus en medewerkers zelf mogen worden ingebracht.
Het overzicht werkzaamheden wordt gemiddeld met een 7 gewaardeerd (variërend van een 6 tot een
9). Vier medewerkers ervaren het overzicht als informatief; twee vinden het onoverzichtelijk en een
vindt dat het weinig toevoegt. Een medewerker vindt dat het niet inhoudelijk besproken hoeft te
worden terwijl een andere medewerker graag van ieder project wat meer informatie zou krijgen.
Het onderwerp toelichting nieuwe projecten wordt gewaardeerd met een 7,4 gemiddeld (variërend
van een 6,5 tot een 9). De meeste medewerkers ervaren dit als een heel informatief onderwerp (6
medewerkers). Wel zouden zij willen dat de informatie soms wat beknopter of duidelijker wordt
gepresenteerd (4 medewerkers).
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
71

Verslag van het 3Bureauoverleg
In het schema overlegstructuur staat dat het 3Bureauoverleg in een actielijst resulteert waarvan de
relevante mededelingen op Intrafas worden geplaatst. In de praktijk levert dit een verslag van het
overleg op. Wat is de mening van de medewerkers over dit verslag?
Het verslag van het 3Bureauoverleg geeft eenentwintig medewerkers voldoende informatie over wat
er besproken is.
Wensen voor de toekomst
Hier was de vraag wat medewerkers graag veranderd zien aan het 3Bureauoverleg als het gaat om de
samenstelling, de duur, de frequentie, de onderwerpen en het verslag. Ook is hen gevraagd of ze
andere suggesties hebben voor het 3Bureauoverleg.
Twee medewerkers willen iets veranderen aan de duur (korter, bijvoorbeeld 1 uur), een medewerker
wil de frequentie verlagen naar een paar keer per jaar over de koers van het instituut en vijf
medewerkers willen de onderwerpen veranderen. Twee medewerkers vinden dat de onderwerpen nu
te oppervlakkig worden besproken. Een medewerker zou niet zozeer de onderwerpen willen
veranderen als wel de suggestie dat er van informatie-uitwisseling sprake zou zijn willen wegnemen
en accepteren dat het 3Bureauoverleg eenrichtingsverkeer is. Twee medewerkers wensen meer
inbreng van de medewerkers maar doen geen suggestie hoe dit gerealiseerd kan worden. Een
medewerker wil graag alle vergaderstukken uitgeprint vinden in de postbakjes; dat zou efficiënter zijn
en dan zouden de stukken compleet zijn. Een medewerker vindt dat projectleiders nu nog veel aan
het woord zijn en zou het op prijs stellen als medewerkers meer aan het woord komen.
Resultaten Lunchbijeenkomsten
Na de reorganisatie zijn Lunchbijeenkomsten ingesteld. Bij de Lunchbijeenkomsten wordt een
inhoudelijk onderwerp of project centraal gesteld waarover gediscussieerd kan worden en waarvoor
een spreker (intern of extern) gevraagd wordt.
Frequentie, dag, duur en tijdstip
De Lunchbijeenkomsten worden eens in de zes weken op maandag gehouden van 12.30 tot 14.00 uur
en duren ongeveer 1,5 uur. De medewerkers is gevraagd een mening te geven door middel van een
kruisje, een toelichting er op en eventueel een suggestie. De antwoordopties waren: zeer tevreden;
tevreden; neutraal; ontevreden en zeer ontevreden.
Achttien van de 23 responderende medewerkers zijn tevreden of zeer tevreden over de frequentie
van de Lunchbijeenkomsten. Twee medewerkers vinden de frequentie te hoog en zouden graag iets
minder vaak bij elkaar komen. Een medewerker zou liever vaker en dan korter bij elkaar komen.
Twee medewerkers beantwoorden deze vraag neutraal.
Vijftien medewerkers zijn tevreden of zeer tevreden over de dag, maandag, van de
Lunchbijeenkomsten. Twee medewerkers zijn ontevreden over de dag omdat zij dan niet werken. Zij
zouden liever op een dinsdag of donderdag bij elkaar komen. Vijf medewerkers beantwoorden deze
vraag neutraal.
Over het tijdstip zijn vijftien medewerkers tevreden of zeer tevreden. Drie medewerkers zijn
ontevreden over het tijdstip omdat de informatiebalie in de bibliotheek om 13.30 uur open gaat en
stellen voor de lunchbijeenkomst iets te vervroegen van 12.00 tot 13.30 uur.
Over de duur van de Lunchbijeenkomst, 1,5 uur, zijn veertien medewerkers tevreden of zeer
tevreden. Zes medewerkers vinden de bijeenkomst te lang en zouden liever 1 uur bij elkaar komen.
Drie medewerkers beantwoorden deze vraag neutraal.
72
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

De samenstelling (schaal/omvang en deelnemers)
De Lunchbijeenkomst is voor iedereen. Negentien medewerkers vinden de samenstelling goed. Vier
medewerkers vinden de samenstelling slecht of hebben anders ingevuld. Zij hebben kanttekeningen
bij het verschil in kennisniveau van de medewerkers: voor de een kan het onderwerp te oppervlakkig
besproken worden en voor de ander is het juist te diepgaand waardoor hij het niet kan volgen. Een
andere medewerker vulde in de toelichting in dat het goed is om alle medewerkers te betrekken bij
onderwerpen die het instituut aangaan zodat zij er kennis van kunnen nemen.
Waardering doelen Lunchbijeenkomsten
Het organiseren van Lunchbijeenkomsten heeft als reden om de discussie te stimuleren die leidt tot
het leggen van dwarsverbanden en aanknopingspunten en om gezamenlijk over thema's inhoudelijk
van gedachten te wisselen. Medewerkers waarderen deze aspecten met magere voldoendes: discussie
krijgt gemiddeld een 6,2; dwarsverbanden gemiddeld een 6,1; aanknopingspunten gemiddeld een 6,3
en de uitwisseling van gedachten krijgt gemiddeld een 6,5.
Het resultaat van de lunchbijeenkomsten zou ook moeten zijn dat medewerkers informeel bij elkaar
komen. De responderende medewerkers waarderen dit aspect met gemiddeld een 6,7. Acht
medewerkers merken daarbij op dat zij de sfeer niet als informeel ervaren en een van hen denkt dat
dit komt door de vergaderopstelling.
De lunchbijeenkomsten die tot nu toe gehouden zijn werden gewaardeerd met gemiddeld een 6,8 tot
en met een 7,6. Geen van de respondenten gaf een onvoldoende.
Wensen en suggesties voor de toekomst
Voor wat betreft de duur stellen vijf medewerkers voor de bijeenkomsten in te korten tot 1 uur. Drie
medewerkers stellen voor om een duidelijk informeel lunchgedeelte in te bouwen.
Bij de onderwerpen stellen twee medewerkers voor vaker praktijkmensen uit te nodigen en een
medewerker geeft de voorkeur aan externe sprekers boven interne. Twee medewerkers zouden graag
onderwerpen aan de orde stellen die meer gerelateerd zijn aan het werk. Een andere medewerker
stelt voor om de onderwerpen telkens door wisselende groepen te laten voorbereiden om de
betrokkenheid te vergroten. Over het informeel bijeenkomen worden veel opmerkingen gemaakt. Een
van de medewerkers zou graag willen dat er een sfeer gecreëerd wordt waarin ook minder
hoogdravende ideeën de ruimte krijgen. Twee medewerkers vinden dat er meer respect moet zijn
voor verschillen in kennisniveaus. Drie medewerkers vinden de vergaderopstelling te formeel en een
van hen suggereert om in de lounge bij elkaar te komen.
Resultaten Intrafas
De interne communicatie van Cultuurnetwerk Nederland gaat via Intrafas, Profit vandaag. Iedere
medewerker is verzocht de link (http://lambik/INTRAFAS/Default.asp) als startpagina voor Internet in
te stellen zodat geen interne berichten gemist worden. Het blijkt dat vijftien van de 23 responderende
medewerkers dit ook hebben gedaan.
Dagelijks gebruik Intrafas
Alle 23 responderende medewerkers bekijken Intrafas wel eens. Vier doen dit dagelijks, vier doen dit
twee keer per week, tien bekijken Intrafas wekelijks en vijf bekijken deze pagina eens per maand.
De medewerkers is vervolgens gevraagd welke menu items zij raadplegen en waarvoor zij dit doen.
Een medewerker zegt de genoemde menu items organisatie, personeelszaken besluitenlijsten en
ondernemingsraad nooit te raadplegen maar alleen profit vandaag te lezen. Andere medewerkers
raadplegen de menuonderdelen wel.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
73

Kwaliteit van de informatie op Intrafas
De vraag was of medewerkers een rapportcijfer wilden geven voor de kwaliteit van de informatie die
je op Intrafas kunt vinden, zoals over de organisatie, personeelszaken, besluitenlijsten en de
ondernemingsraad en dit cijfer wilden toelichten.
De responderende medewerkers waarderen de kwaliteit van de informatie die ze op Intrafas kunnen
vinden zoals over organisatie, personeelszaken, besluitenlijsten en de ondernemingsraad gemiddeld
met een 7,3.
Suggesties voor verbetering van Intrafas
Medewerkers doen de volgende suggesties voor verbetering van Intrafas. Vier medewerker vinden
dat Intrafas toegankelijker en aantrekkelijker gemaakt moet worden. Een medewerker bevestigt dit
door het verzoek belangrijke berichten te allen tijde per email te willen ontvangen. Nog eens vier
medewerkers zouden graag een gebruiksvriendelijker Intrafas zien waarbij documenten geprint
kunnen worden, met de browserpijl teruggegaan kan worden in plaats van de pagina telkens te
vernieuwen en een programma te gebruiken dat meer overeenkomst met andere programma's die we
gebruiken zodat Intrafas minder weerstand op roept. Drie medewerkers stellen voor Intrafas
overzichtelijker te maken door de indeling of structuur te verbeteren. Drie medewerkers vinden
Intrafas nu saai, zij zouden ook wat meer informele rubriekjes willen die het geheel dan
aantrekkelijker maken. Twee medewerkers vinden de informatie op Intrafas niet actueel en een mist
een archief functie.
Conclusies 3Bureauoverleg, Lunchbijeenkomsten, Intrafas
Tijdens het 3Bureauoverleg van 4 september 2006 is deze rapportage besproken en zijn de volgende
afspraken gemaakt.
3Bureauoverleg
Om het 3Bureauoverleg minder eenrichtingsverkeer te laten zijn wordt afgesproken op de agenda een
agendapunt 'mededelingen werknemers' op te nemen.
Om de kans op uitwisseling en verdieping te vergroten neemt de voorzitter gedurende de vergadering
meer tijd om medewerkers de gelegenheid te bieden vragen over een bepaald onderwerp te stellen.
De onderwerpen van het 3Bureauoverleg worden aangevuld met evaluatie van projecten, beleid van
het instituut en landelijke inhoudelijke ontwikkelingen.
Het MT heeft een format opgesteld voor toelichting op nieuwe projecten zodat dit meer eenvormig zal
gebeuren. Daarnaast let de voorzitter erop dat men niet te veel uitweidt.
Lunchbijeenkomsten
Afgesproken is de tijd van de Lunchbijeenkomsten te vervroegen en om 12.00 uur te beginnen in
plaats van 12.30 uur. Ook het programma van de Lunchbijeenkomsten wordt aangepast en kent nu
een uur presentatie (zaal) en een half uur discussie met een zelf te verzorgen lunch (lounge).
Voorts is afgesproken - conform de uitgesproken wensen van de medewerkers – dat de onderwerpen
van de Lunchbijeenkomsten praktijk- en projectgerelateerd te zijn.
Intrafas
Om de actualiteit van Intrafas te waarborgen wordt de eindverantwoordelijkheid gelegd bij (interne)
communicatie, die voorts gevraagd is na te denken over een mogelijk andere vormgeving.
74
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Medewerkers Tevredenheids Onderzoek (MTO)
Eind november 2006 is door de MonitorGroep een onderzoek uitgevoerd naar de tevredenheid van de
medewerkers. De vragenlijst is door het MT in overleg met de OR voorbereid en voorgelegd aan alle
personeelsleden. Medio december ontving Cultuurnetwerk de resultaten in een uitvoerige rapportage
die in het MT en met de OR is besproken. Ook de bespreking met de medewerkers van de resultaten
van dit MTO is samen met de OR voorbereid en uitgevoerd.
Slotconclusie
De slotconclusie van de MonitorGroep is dat er geen directe noodzaak is tot verbeteracties, maar dat
het vasthouden van positieve punten wel van belang is. Hierna zijn de belangrijkste conclusies uit het
onderzoek opgenomen zoals die zijn geformuleerd door de MonitorGroep. Bij een enkele conclusie van
de Monitorgroep is een kanttekening van het MT in cursief toegevoegd.
Algemene conclusies MTO MonitorGroep
1. Aan het onderzoek hebben alle uitgenodigde medewerkers deelgenomen. Dit is een uitermate
hoge respons en duidt erop dat de betrokkenheid optimaal is.
De medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland geven gemiddeld een 7,4 (op een schaal van 1-
10) als waardering voor de algemene tevredenheid met de organisatie en het werk. Dit is hoger
dan het gemiddelde in andere organisaties in Nederland (7,1). Op alle vijf de hoofdgebieden 57
blijken de medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland meer tevreden te zijn dan bij andere
organisaties.
2. Het hoofdgebied bedrijf en product wordt het meest positief beoordeeld. Minimaal driekwart van
de medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland heeft affiniteit met het werk of product dat
Cultuurnetwerk Nederland levert, is trots op zijn werk en vindt dat hij bij een leuke organisatie
werkt.
3. De hoogst gewaardeerde stelling is De inhoud van mijn werk is leuk. Liefst 94% van de
medewerkers is hier tevreden over. En voor eveneens 94% van de medewerkers is het de
belangrijkste reden om bij Cultuurnetwerk Nederland te blijven.
4. Het hoofdgebied dat het minst positief wordt beoordeeld is de arbeidsvoorwaarden. Dit komt
zeker niet door de materiële waardering (de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden) want
deze worden ruim hoger gewaardeerd dan bij andere organisaties. Kritiek is er vooral op het
gebied van de gelijke behandeling. De laagst gewaardeerde stelling is namelijk In de organisatie
wordt iedereen op dezelfde manier behandeld. Slechts 19% is het met deze stelling eens, 31%
beantwoordt deze vraag neutraal en 50% is het met deze stelling oneens.
5. De belangrijkste reden om Cultuurnetwerk Nederland eventueel te verlaten is het gebrek aan
doorgroeimogelijkheden. 36% van de medewerkers is deze mening toegedaan, hoewel er volgens
86% van de medewerkers voldoende trainings- en opleidingsmogelijkheden zijn. Op dit punt is
het grootste positieve verschil met de benchmark te zien (+32%).
6. Het grootste negatieve verschil met de benchmark behoort toe aan de stelling Onze organisatie is
modern en innovatief. Bijna de helft van de medewerkers beantwoordt deze vraag neutraal, 19%
is het met deze stelling oneens en een derde van de medewerkers is het met deze stelling eens
tegenover de helft van de medewerkers in andere organisaties (-17%). Het is niet helemaal
duidelijk waaraan dit punt refereert. Wat betreft apparatuur lijkt dit geen aandachtpunt, want
57 De vijf hoofdgebieden van het MTO betreffen bedrijf en product, arbeidsorganisatie, arbeidsinhoud, arbeidsvoorwaarden en
arbeidsomstandigheden (Zie tevens bijlage 2 van dit rapport).
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
75

zowel de kwaliteit van de apparatuur (86% van de medewerkers is daar positief over) als de
kwantiteit van de apparatuur (92% van de medewerkers is daar positief over) scoren hoog.
7. Als de prioriteitenmatrix onder de loep genomen wordt, valt op dat er geen directe prioriteit tot
verbetering van bepaalde onderwerpen noodzakelijk is bij Cultuurnetwerk Nederland. Dit
betekent niet dat er geen verbeterpunten zijn maar het accent ligt op het vasthouden.
8. Het belangrijkste verbeterpunt bij Cultuurnetwerk Nederland vindt men de communicatie en
informatievoorziening. In de toelichting bij dit verbeterpunt, verwijst een enkele opmerking naar
de afstemming van het werk tussen de afdelingen.
Opmerking MT: Dit is opvallend omdat de stellingen over communicatie door ongeveer driekwart
van de medewerkers positief worden beantwoord en ongeveer een vijfde van de medewerkers
daar neutraal over is. Minder dan tien procent van de medewerkers is het met deze stellingen
oneens (stellingen 14, 21 en 32). Met de stellingen over samenwerking in en tussen de bureaus
(stellingen 13 en 31) is gemiddeld bijna vier vijfde van de medewerkers het eens en de werksfeer
tussen collega's scoort zeer hoog (stelling 4).
9. De loyaliteit naar de organisatie lijkt goed. De helft van de medewerkers werkt al meer dan 5 jaar
bij Cultuurnetwerk Nederland en meer dan de helft (58%) van de medewerkers verwacht er nog
langere tijd (3 jaar of langer) te zullen werken. Slechts 9% van de medewerkers verwacht binnen
drie jaar te zullen vertrekken bij Cultuurnetwerk Nederland. Anderzijds zegt een behoorlijk deel
(33%) van de medewerkers nog niet te weten hoe lang ze bij Cultuurnetwerk verwachten te
blijven, terwijl iets meer dan de helft (53%) van de medewerkers er zeker van is dat hij zijn baan
kan behouden.
10. Van de vijf extra stellingen die door Cultuurnetwerk aan de vragenlijst zijn toegevoegd kreeg de
stelling Ik weet wat mijn projectleider van mij verwacht de hoogste waardering: 61% van de
medewerkers was het hiermee eens en 8% was het oneens. De laagste waardering gaven de
medewerkers aan de toegevoegde stelling Conflictsituaties worden naar tevredenheid opgelost.
Slechts 14% van de medewerkers was het eens met deze stelling en 38% oneens.
11. Bezien vanuit het INK-model wordt het aspect Algemeen het laagst gewaardeerd. Ook gezien de
opmerkingen die de medewerkers maken over de organisatie en resultaten van het onderzoek ligt
hier een winstpunt.
Opmerking MT en OR: Volgens MT en OR klopt deze conclusie van de MonitorGroep niet. Uit de
rapportage blijkt dit juist het hoogst gewaardeerde aspect met 84% waardering. De andere
aandachtsgebieden scoren ook allemaal voldoende tot ruim voldoende zoals 'Leiderschap' met
67%, 'Strategie en beleid' met 68%, 'Personeelsmanagement' met 61%, 'Middelenmanagement'
met 79% en 'Processen' met 60%. In deze gemiddelden zijn alleen de waarden 'helemaal eens'
en 'eens' betrokken. De waarde 'neutraal' speelt bij de berekening geen rol.
12. Bij Cultuurnetwerk Nederland blijken de culturen redelijk evenwichtig verdeeld te zijn. Dit kan
duiden op een cultuur waar de organisatie centraal wordt geregisseerd en waarbij de ambitie van
de organisatie belangrijk is.
13. Er zijn (grote) verschillen in tevredenheid tussen de verschillende afdelingen. De vervolg- en
verbeteracties vergen per afdeling dan ook een andere aanpak. We adviseren om per afdeling
een pagina op te stellen met de belangrijkste conclusies en verbeterpunten.
Opmerking MT: In bijlage 2 is per stelling het antwoord van de bureaumedewerkers te zien,
waardoor dit vergelijkbaar is met het gemiddeld antwoord van alle medewerkers. Voorts kan dit
vergeleken worden met de gegevens van de benchmark. Weliswaar zijn er verschillen maar deze
kunnen vaak verklaard worden uit de functies van het bureau.
76
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

14. Samengevat constateert de MonitorGroep het volgende — algemene — beeld bij Cultuurnetwerk
Nederland: Cultuurnetwerk is een organisatie waar de medewerkers over het algemeen meer
tevreden zijn dan gemiddeld. Op vrijwel alle onderwerpen zijn de medewerkers meer tevreden
dan in andere organisaties. Ze zijn vooral te spreken over de inhoud van het werk. De primaire
en secundaire arbeidsvoorwaarden worden ook erg goed gewaardeerd; over de gelijke
behandeling zijn ze minder tevreden.
Er is geen directe noodzaak tot grote verbeteracties, maar het vasthouden van positieve punten
is wel van belang. Een slotwoord is daarbij wellicht op zijn plaats, namelijk dat het vaak nog
moeilijker is om de tevredenheid vast te houden dan de tevredenheid te vergroten, aldus de
MonitorGroep.
In onderstaande 2 tabellen zijn de door de MonitorGroep weergegeven top 5 van genoemde sterke
punten en de genoemde 5 belangrijkste te verbeteren (aandacht vragende) punten. Deze stellingen
zijn gekozen uit de reguliere stellingen van de MonitorGroep.
Vraag top 5 stellingen Gemiddeld (1-5) Benchmark
De inhoud van mijn werk is leuk 4,2 4,0
Ik heb plezierige werktijden 4,1 4,0
Ik heb afwisselend werk 4,1 3,9
Ik heb goede arbeidsvoorwaarden zoals pensioen, vakantiedagen etc. 4,1 3,5
Ik heb affiniteit met het soort werk of het product dat onze organisatie
levert
4,1 4,0
Top 5 genoemde sterke punten (schaal 1-5; 3 = gemiddeld)
Vraag laagste 5 stellingen Gemiddeld (1-5) Benchmark
In de organisatie wordt iedereen op dezelfde manier behandeld 2,7 2,9
Ik kan verder doorgroeien in deze organisatie 2,8 2,9
De samenwerking tussen de verschillende afdelingen is goed 2,9 2,9
Er zijn voldoende collega's om het werk op mijn gebied te kunnen doen 3,1 3,1
Onze organisatie is modern en innovatief 3,2 3,4
Top 5 genoemde belangrijkste te verbeteren punten (schaal 1-5; 3 = gemiddeld)
Op 25 januari 2007 zijn de resultaten van het MTO besproken met de OR, die zegt verheugd te zijn
met de goede resultaten van het MTO. De OR merkt bovendien op dat het plezierig is dat iedereen in
het bedrijf aan het onderzoek mee heeft gewerkt. Vervolgens is het MTO besproken in het 3B-overleg
van 5 maart, dat gezamenlijk door directeur en OR werd voorbereid.
Pas na de bespreking in het 3B-overleg wordt besloten over eventuele vervolgstappen in relatie met
de uitkomsten van de in de eerste helft van 2006 uitgevoerde evaluaties van het 3Bureauoverleg, de
Lunchbijeenkomsten, Intrafas, MT en ST.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
77

Scholingsbeleid
Tijdens twee beleidsdagen in juni en september 2006 is door het MT en ST een aantal doelstellingen
voor het scholingsbeleid geformuleerd. 58 Voorafgaand aan deze beleidsdagen heeft de OR
medewerkers geraadpleegd om na te gaan welke behoeften er zijn op het gebied van scholing. Uit de
gesprekken bleek onder meer dat werknemers bij scholing niet alleen denken aan (externe of incompany)
trainingen of cursussen, maar ook aan acties (zoals evaluaties), coaching, begeleiding bij
het opdoen van (nieuwe) werkervaringen, of activiteiten die ten goede komen aan de werksfeer.
Een samenvatting van deze raadpleging is door de OR in een notitie vastgelegd met als missie:
Cultuurnetwerk is een lerende organisatie die open staat voor ontwikkeling. 59 Deze notitie is door MT
en ST tijdens de scholingsbeleidsdagen benut.
Algemeen uitgangspunt voor het scholingsbeleid is dat Cultuurnetwerk een lerende organisatie is
vanuit de gedachte dat een dergelijke visie en aanpak bijdragen aan het succes van de organisatie.
Cultuurnetwerk wil een lerende organisatie zijn waarin een leven lang leren door talentontwikkeling
en samenwerking centraal staat. Medewerkers worden, gerelateerd aan hun functie, in staat gesteld
te werken aan wat hen boeit. Bovendien is iedereen verantwoordelijk voor het creëren van een
omgeving waarin leren mogelijk is, bijvoorbeeld door die mogelijkheden actief te zoeken, informatie
en kennis te delen en feedback te geven.
Er wordt vanuit gegaan dat iedere medewerker over bepaalde basisvaardigheden beschikt en voorts
uitblinkt in een aandachtsgebied, een specialisme of juist door breed inzetbaar te zijn. Cultuurnetwerk
stimuleert dan ook dat elke medewerker zich (meer) specialiseert in bepaalde werkzaamheden en of
in specifieke kennisgebieden waardoor hij of zij hierin excellent wordt.
Vandaar dat bij de vaststelling van het scholingsbeleid rekening gehouden is met deze visie, zoals ook
met het instituutsbeleid, klantengroepen, productgroepen informatie & documentatie, advies &
begeleiding en studies & onderzoek alsook met de uitkomsten van de TevredenheidsMonitor.
De concrete doelstellingen van het scholingsbeleid zijn dan ook:
- scholing als middel om de in het beleidsplan geformuleerde doelstellingen te realiseren
- scholing ten behoeve van het actualiseren van (vak) kennis
- scholing ten behoeve van het bevorderen van verdieping, doorstroom en groei
- scholing ter bevordering van binding met de organisatie en als motivatie-instrument
Bij de eerste twee doelstellingen vindt scholing nadrukkelijk plaats in het bedrijfsbelang. Immers, de
kwaliteit van het personeel heeft van binnenuit de meeste invloed op het functioneren van de
organisatie. De laatste twee doelstellingen dienen niet alleen het bedrijfsbelang maar zeker ook dat
van de individuele medewerker zelf. Scholing is in die gevallen meer ontwikkelingsgericht. 60 In de in
november 2006 bij Cultuurnetwerk Nederland gehouden TevredenheidsMonitor scoort de wens tot
scholing, opleiding en ontwikkeling hoog.
58
Cultuurnetwerk Nederland. (2006). Aanzetten tot het scholingsbeleid Cultuurnetwerk Nederland. Utrecht, september 2006.
59
Ondernemingsraad Cultuurnetwerk Nederland. (2006). Notitie ondernemingsraad voor het Scholingsplan Cultuurnetwerk Nederland.
Utrecht, 29 mei 2006.
60
Uit recente onderzoeken blijkt overigens dat vooral de jongere werknemer veel belang hecht aan scholing en ontwikkeling, meer dan aan
78
een goed salaris bijvoorbeeld.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Scholingsbeleid in de praktijk
Tijdens de beleidsmiddag in juni en september 2006 is door het MT en ST – al dan niet expliciet – een
aantal competenties, bestaande uit kennisgebieden en vaardigheden, geformuleerd. Het betreft onder
meer kennis van recente ontwikkelingen op het terrein van cultuureducatie, kennis van het
cultuureducatieve veld, kennis van de doelgroepen van en voor cultuureducatie, kennis van kunst en
cultuur, kennis van het verzamelen en beheren van bibliotheekcollecties en ICT-kennis.
Vaardigheden die alle medewerkers moeten beheersen zijn onder meer klantgerichtheid (intern en
extern), projectmatig werken, samenwerken, de organisatie van het eigen werk, besluitvaardigheid,
resultaatgerichtheid, mondelinge communicatie, flexibiliteit, aanpassingsvermogen, luisteren,
meedenken, organisatieloyaliteit en leervermogen.
Vastgesteld is dat medewerkers van Cultuurnetwerk Nederland de bovengenoemde kennisgebieden
en vaardigheden al in verschillend mate beheersen, integreren en toepassen. Scholing echter is een
belangrijk middel om de benoemde kennisgebieden en vaardigheden op peil te krijgen en te houden.
Voor de praktijk van Cultuurnetwerk Nederland zijn de volgende vormen van scholing onderscheiden:
– leren door het kijken naar anderen, je afvragen 'wat werkt?', meeliften (bijvoorbeeld: best
practices)
– leren in dialoog, met anderen leren, samen iets uitzoeken, onderling vertrouwen (bijvoorbeeld:
intervisie)
– leren door kennis te verwerven: met een boek op de bank, een lezing, leren van experts
(bijvoorbeeld: opleidingen, seminars, conferenties).
Scholingsplan
Zoals hiervoor beschreven kent scholing dus eigenlijk twee parallel lopende sporen:
Spoor 1: scholing ten behoeve van het verkrijgen en actualiseren van (vak)kennis, gericht op het
realiseren van de doelstellingen van de organisatie
Spoor 2: scholing als instrument voor de individuele ontwikkeling en ontplooiing.
Spoor 1
Op basis van de geformuleerde uitgangspunten en doelstellingen wordt jaarlijks een scholingsplan
vastgesteld. De consulent Personeel & Organisatie verzamelt de scholingswensen die elk jaar tijdens
de functioneringsgesprekken naar voren komen en inventariseert bij MT en ST welke algemene
scholingswensen er zijn voor dat jaar. Deze informatie wordt samengevoegd in een overzicht, waarin
tevens een indicatie van de kosten wordt gegeven. Dit overzicht wordt besproken in het MT en na
advies van het MT vastgesteld door de directeur.
De vaststelling van het scholingsplan vindt plaats op basis van de organisatiedoelen, functie en aard
van de werkzaamheden van de medewerker en budget.
Spoor 2
Hoewel in de functioneringsgesprekken expliciet aandacht is voor wederzijdse wensen voor scholing
en training met het bedrijfsbelang als uitgangspunt wordt ook gesproken over ontwikkelingswensen
van de medewerker. Dit past bij de doelstelling van Cultuurnetwerk dat medewerkers moeten (gaan)
uitblinken in bepaalde werkzaamheden en of in specifieke kennisgebieden. Cultuurnetwerk Nederland
realiseert zich dat de verantwoordelijkheid om zich te (willen) ontwikkelen bij de medewerker zelf ligt.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
79

Het bedrijf kan suggesties doen, informatie geven, kansen bieden en feedback geven maar de
medewerker is:
– degene die moet weten wat hij wil van het bedrijf
– degene die moet weten wat hij zélf bereid is bij te dragen
– degene die kansen voor zichzelf moet creëren.
De sporen 1 en 2 komen uiteindelijk bij elkaar in het – nog in de organisatie te introduceren -
Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) en het bijbehorende Persoonlijk Ontwikkelingsbudget (POB).
80
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

7 Innoverende kwaliteit
Dit hoofdstuk gaat in op de innoverende of vernieuwende kwaliteiten van Cultuurnetwerk Nederland.
Het betreft dan het invoeren of doorvoeren van nieuwe ideeën, uitmondend in activiteiten, producten,
diensten en of processen. Het proces van innovatie, van vernieuwing, draait om:
- het vervangen van producten, diensten of processen die verouderd zijn door iets dat daar op
geënt is
- het aanvullen of op een andere manier voortzetten van activiteiten, producten, diensten of
processen die voldoen
- het introduceren van activiteiten, producten, diensten of processen die volstrekt nieuw zijn.
De vernieuwingen zoals Cultuurnetwerk Nederland die voor ogen staat zijn gerelateerd aan de vier
kwaliteiten die in de vorige hoofdstukken beschreven zijn: de kwaliteit van activiteiten, producten en
diensten, de bedrijfsmatige kwaliteit, de klantgerichte kwaliteit en de kwaliteit van het werkklimaat.
Uit de voorgaande hoofdstukken blijkt dat Cultuurnetwerk het vermogen heeft zich te ontwikkelen en
te leren van kennis en ervaringen die het in zijn werkzaamheden door zijn activiteiten, producten en
diensten heeft opgedaan. Dit wordt ondersteund door het tevredenheidsonderzoek waaruit blijkt dat
de medewerkers tevreden zijn met de organisatie en het werk, als ook met de mogelijkheden om zich
te ontwikkelen door scholing en training. 61
In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op het fenomeen 'programmalijnen', onderwerp van discussie
van de beleidsmiddag van het Senior Team van Cultuurnetwerk Nederland op 19 februari 2007. De
discussie op deze middag bracht een aantal kwesties naar voren die tot mogelijk nieuwe
programmalijnen leiden. Vervolgens wordt in dit hoofdstuk aandacht besteed aan thema's in de
huidige programmalijnen, die de komende jaren van belang zijn om doorontwikkeld te worden of om
er nieuwe beleidsideeën of activiteiten op te baseren. Naast deze onderwerpen zijn er tal van
basisactiviteiten, -producten en -diensten die vanwege hun belang voor het cultuureducatieve domein
de komende jaren voortgezet worden. Ook hier past een kritische reflectie om na te gaan op welke
wijze deze in nader vast te stellen programmalijnen ondergebracht kunnen worden en of actualisering
nodig is. Uit projectbeschrijvingen in het hoofdstuk kwaliteit van activiteiten, producten en diensten
en uit het prestatieoverzicht (bijlage 1) blijkt welke activiteiten hiermee bedoeld worden.
Ten slotte wordt ingegaan op werkprocessen die ten dienste staan van het expertisecentrum als
verbindende schakel.
De overige in de vorige hoofdstukken voorgestelde kleine en grotere suggesties voor verbetering
worden beschouwd als verbeterpunten voor de komende jaren. In dit kader wordt hierop niet nader
ingegaan.
61
Medewerkers vinden volgens het Medewerkers Tevredenheids Onderzoek dat er voldoende trainings- en opleidingsmogelijkheden zijn.
Men waardeert dit op een schaal van 1-5 met 4,0 gemiddeld. De benchmark toont op dezelfde schaal een gemiddelde van 3,4, hetgeen
een overduidelijk verschil in tevredenheid te zien geeft van +0,6.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
81

Programmalijnen 2007 en verder
Cultuurnetwerk Nederland koos er in 2003 voor om naast zijn algemene taak ook specifieke taken uit
te willen voeren. Het instituut verzamelt en verspreidt daarom – naast algemene informatie en kennis
over cultuureducatie – specifieke kennis op grond van vraagstellingen, ontwikkelingen of
vooronderstellingen, die passen binnen eigen beleidskaders. Met het oog op continuïteit, maar ook op
verbreding en verdieping van activiteiten, selecteerde Cultuurnetwerk enkele programmalijnen
Cultuur en cohesie, Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie, Samenwerking en samenhang en
Een leven lang leren. 62 (Zie voor meer informatie ook hoofdstuk 1, pagina 9 van dit rapport.)
Verschillende criteria vormen de basis voor de keuze van programmalijnen. Het betreft wijzigingen in
publieke interesses en belangen, maatschappelijk veranderende trends en ontwikkelingen, het
gewijzigde politieke beleid van overheden en beleidsveranderingen in branches en sectoren waarin
cultuureducatie een rol speelt, alsmede op grond van eigen studies. Een groepering van begrippen,
geënt op vier uitgangspunten (persoonlijk maatschappelijk en kunst onderwijs), afgeleid van
producten en diensten van Cultuurnetwerk Nederland geeft de volgende globale schets op basis
waarvan - na analyse - een keuze voor programmalijnen beargumenteerd kan worden.
Een groepering van begrippen geënt op vier uitgangspunten, afgeleid van producten en diensten van Cultuurnetwerk
Nederland, Jan Ensink, 2006.
62 Cultuurnetwerk Nederland. (2003). Cultuureducatie–op–maat. Plan voor vier jaar 2005–2008. Utrecht, november 2003.
82
Cultuurnetwerk Nederland. (2005). Beleidsplan2 2005-2008. Utrecht, 12 april 2005, p. 11.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Beleidsdag Senior Team 19 februari 2007
Op 19 februari 2007 is het concept Kwaliteitsrapport 2005-2006 met het Senior Team (ST) van
Cultuurnetwerk Nederland besproken. Naar aanleiding van een aantal vragen is een discussie gevoerd
over ontwikkelingen en trends zoals die door het ST voor de nabije toekomst worden gesignaleerd. De
vragen hadden betrekking op de aandachtsgebieden van het expertisecentrum, zoals onderwijs, vrije
tijd, culturele instellingen en overheden. Voorts is ingegaan op de kwesties en dilemma's die daar aan
de orde zijn, de informatie die nodig is om deze te beantwoorden en of en hoe deze met de huidige
programmalijn(en) in verband gebracht kunnen worden. Hieronder volgt een schematisch overzicht
van enkele van de tijdens de beleidsmiddag naar voren gebrachte vragen, kwesties en dilemma's.
Vraag, kwestie, dilemma Aanleiding Benodigde kennis Programmalijn
Welke samenwerkingsverbanden
zoeken burgers op het gebied van
amateurkunst?
Is er op het terrein van de
amateurkunsten sprake van
multi- en interdisciplinariteit en
van culturele diversiteit? Hoe uit
zich dat?
Wat zijn persoonlijke en
maatschappelijke effecten van
cultuureducatie in het onderwijs
en in de vrije tijd?
Wat betekent competentiegericht
leren in vmbo, mbo, hbo en bve
voor cultuureducatie?
Draagt kunst- en cultuureducatie
in onderwijs en vrije tijd bij aan
talentontwikkeling?
Welke rol speelt het onderwijs,
welke rol spelen culturele
instellingen en welke rol speelt de
amateurkunst daarin?
Waarom wordt bij cultuureducatie
niet aan ouderen gedacht
(leeftijdsdiversiteit)?
Wat kan de opleiding artiest
betekenen voor de overige MBOopleidingen
in de BVE (ROC)?
Wat is het effect van deze
opleiding op het totaal van de
BVE-opleidingen en op het HBOkunstonderwijs?
De komende jaren zal het
verenigingsleven veranderen.
Mensen binden zich niet meer
voor langere tijd, maar willen
wel, op een andere manier dan
nu, samen actief de kunsten
beoefenen (bijvoorbeeld meedoen
aan korte producties).
We weten veel van het 'hoe' en
'hoeveel', maar te weinig van het
'wat', van de inhoud en transfer
van cultuureducatie.
Afspraak '03-'04 Dublinakkoorden,
veranderingen in
hoger onderwijs.
Topsport en topkunst worden
beleidsmatig steeds meer met
elkaar in verband gebracht alsof
dezelfde toegangsstrategieën aan
de orde zijn. Als dit zo is, welke
strategieën betreft het dan?
Gebrek aan aandacht voor
veranderende samenstelling van
groepen die aan cultuureducatie
deelnemen.
De MBO-opleiding artiest wordt in
steeds meer BVE-instellingen
ontwikkeld en aangeboden.
Praktijkkennis maakt duidelijk dat
er sprake is van een
spanningsveld is tussen mbo- en
hbo-kunstonderwijs.
Meer kennis van het veld
nodig.
Weten hoe overheden
met initiatieven van
burgers omgaan.
Praktijkbeschrijvingen
en analyse.
Beschrijvingen van
voorbeelden en
effectonderzoek
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
Cohesie;
Leven lang leren;
Evaluatie kunsteducatie
Evaluatie
cultuureducatie
Onderzoekskennis Leven lang leren
Praktijkbeschrijvingen,
inventarisaties en
analyse
Analyse van bestaande
onderzoeken
Inventarisaties en
praktijkbeschrijvingen
Leven lang leren
Leven lang leren
Praktijk en evaluatie
cultuureducatie
83

84
Vraag, kwestie, dilemma Aanleiding Benodigde kennis Programmalijn
Aansluiting, samenhang,
samenwerking transnationaal
Wat is de kennisinfrastructuur
van cultuureducatie voor formeel,
non-formeel en informeel leren?
In hoeverre kan de samenhang
daarin worden aangebracht en
versterkt?
Hoe kunnen nieuwe media (alle
digi/ict middelen) als
communicatiemiddel en als
informatie-instrument in relatie
tot cultuureducatie verder
ontwikkeld worden?
Welke bijdrage levert
cultuureducatie aan (cultureel)
burgerschap?
Welke rol kunnen musea spelen
bij inburgering?
Hoe kunnen musea bevorderen
dat inwoners van de eigen stad of
wijk hen ook bezoeken?
Kan men door cultuureducatieve
projecten de sociale cohesie in te
renoveren wijken bevorderen?
Leidt volwasseneneducatie en
non-formeel leren in de toekomst
tot werk of tot persoonlijke
ontwikkeling/integratie?
Hoe kan men cumulatie van
kennis over cultuureducatie
bevorderen en hoe kan kennis
met kennis in verband gebracht
worden?
Wie betaalt, bepaalt. Wat doen
leerlingen/scholen kwalitatief met
het geld dat zij krijgen en wat
betekent dat voor het aanbod van
culturele instellingen?
Uitbreiding EU Praktijkkennis,
ervaringskennis,
secundaire analyses
Toenemende aandacht voor
plaatsen en vormen van leren en
persoonlijke ontplooiing.
Snelle ontwikkeling van nieuwe
media en problematisering t.a.v.
cultuureducatie en het nieuwe
leren.
Discussie in gemeenten over de
vraag waar publieke gelden aan
moeten worden besteed.
NT2 en musea (Stedelijk museum
en AHK Amsterdam); Blauwdruk.
In de praktijk blijkt dat vele
musea dit nastreven, maar dat
het maar weinige lukt.
Een recent gehouden congres
over Community Arts (ArtEZ)
meldde dat de komende jaren
honderden miljoenen besteed
worden aan het opknappen en
leefbaar maken van buurten waar
ook community arts projecten bij
betrokken worden.
Volwasseneneducatie en nonformeel
leren krijgen in de
toekomst beleidsmatig veel
aandacht.
Vragen die wij onszelf stellen en
waar al antwoorden op zijn.
Afstand tussen culturele instelling
(aanbieder) en leerling (vrager)
wordt groter.
Inventarisatie,
praktijkbeschrijvingen,
secundaire analyse
Veldraadpleging Cohesie
Beschrijving en evaluatie
praktijkvoorbeelden
Literatuur vergelijken en
of secundaire analyses
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
?
Leven lang leren
Leven lang leren
Cohesie
Cohesie
Enkele voorbeelden van vragen, kwesties en dilemma's die tijdens de ST-beleidsmiddag naar voren kwamen.
Leven lang leren?
?
Samenwerking en
samenhang

Tijdens de beleidsmiddag is ook de vraag gesteld in hoeverre de huidige programmalijnen van
Cultuurnetwerk Nederland – gerelateerd aan de ondernomen activiteiten – opportuun zijn? En als dat
niet het geval is, op welke wijze kunnen de programmalijnen dan inhoudelijk worden aangepast?
De activiteiten van Cultuurnetwerk moeten niet alleen in de programmalijnen passen, ze moeten er
ook uit voortkomen. De programmalijnen vormen de beleidskaders voor de werkzaamheden van
Cultuurnetwerk Nederland en moeten dan ook zo veel als mogelijk autonoom worden bepaald. Er
moet daarbij rekening worden gehouden met veranderde publieke interesses en belangen, met
maatschappelijk veranderende trends en ontwikkelingen, met het zich wijzigende politieke beleid van
overheden en met beleidsveranderingen in branches en sectoren waarin cultuureducatie een rol
speelt. Daarnaast speelt zeker ook het in maart 2007 te verwachten advies van de Raad voor Cultuur
een rol over de vraag van OCW naar de stedelijke en regionale infrastructuur van cultuureducatie,
amateurkunst en cultureel erfgoed en de verhouding hiervan met de landelijke sectorinstituten? 63
Conclusie beleidsmiddag
Het ST sloot zijn beleidsmiddag af met de conclusie dat programmalijnen een nuttig en noodzakelijk
raamwerk vormen voor de vaststelling en uitvoering van functies en taken.
De werkzaamheden van Cultuurnetwerk Nederland die als basisactiviteit worden verricht, moeten dan
ook alle in programmalijnen, instrumenteel, thematisch-inhoudelijk of anderszins van aard, worden
ondergebracht.
Cultuurnetwerk zal dan ook voor het beleidsplan 2009-2012 opnieuw zijn programmalijnen bepalen
voor die functies en taken die vanuit de basisinfrastructuur gefinancierd worden alsmede voor die
activiteiten die met gedeelde kosten worden uitgevoerd. Geconcludeerd is voorts dat een inhoudelijke
samenhang en afstemming in en tussen programmalijnen van groot belang is om de programmalijnen
te verrijken en een vermeerdering of cumulatie van kennis te realiseren.
Bovendien is vastgesteld dat projecten die uit projectsubsidies of programmabudgetten 64 van het
ministerie van OCW worden uitgevoerd niet onder de programmalijnen hoeven te vallen. Deze
opdrachten kunnen op basis van – nog vast te stellen – inhoudelijke en bedrijfsmatige criteria
verworven worden en hoeven minder principieel bij het reguliere werk van Cultuurnetwerk Nederland
te passen.
63
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2006). Agenda cultuurbeleid en culturele basisinfrastructuur. Brief met
adviesaanvraag aan de Raad voor Cultuur (DK/BB/2006/36812). Den Haag, 29 september 2006.
64
Raad voor Cultuur. (2007). Innoveren, participeren! Adviesagenda cultuurbeleid & culturele basisinfrastructuur. Den Haag, maart 2007.
p. 34.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
85

Programmalijnen 2005-2008
Voor de periode 2005-2008 is niet gekozen voor het onderbrengen van alle activiteiten, producten en
diensten in programmalijnen. Cultuurnetwerk kent in deze periode, zoals eerder vermeld, reguliere
taken en activiteiten samen met derden, beide bekostigd uit het basissubsidie, naast taken op grond
van programmalijnen. De huidige programmalijnen bevatten onderwerpen die de komende jaren van
belang zijn om hetzij doorontwikkeld te worden of om nieuwe beleidsvoornemens op te baseren.
Cultuur en cohesie
Cultuurnetwerk Nederland bracht in 2006 een onderzoekspublicatie uit over de theorie, praktijk en
effecten van gemeenschapskunstprojecten. 65 Ook Zicht op … besteedde hier aandacht aan (december
2006). De in 2006 ingerichte databank Community Arts van Cultuurnetwerk bevat een overzicht van
meer dan 150 verschillende kunstprojecten die vanaf 2004 in Nederland hebben plaatsgevonden.
In 2007 en verder worden zoveel mogelijk nieuwe lokale, regionale en landelijke projecten op dit
terrein geïnventariseerd, aan de databank community arts toegevoegd en geanalyseerd op
vernieuwingen voor beleid en of praktijk.
In een brief aan de Tweede Kamer van eind 2006 schrijft de minister van OCW over de bindende
werking van kunst en cultuur voor specifieke groepen. Zo ziet zij interessante mogelijkheden om door
kunstbeoefening jongeren met problemen te motiveren hun leven een positieve draai te geven. De
minister wil de huidige initiatieven in kaart brengen en bezien hoe die benut kunnen worden. 66
Beleid, praktijk en evaluatie cultuureducatie
Basisonderwijs
In het najaar van 2006 is door het Platform Kwaliteit en Innovatie PO, samen met Cultuurnetwerk,
voor de komende jaren een plan van aanpak ontworpen waarin de projecten Interne Cultuur
Coördinator Primair onderwijs en de Brede school en cultuureducatie centraal staan. Voor de
uitwerking ervan in 2007 en verder werkt het Platform Kwaliteit en Innovatie zeer nauw samen met
Cultuurnetwerk Nederland en andere betrokken landelijke instellingen, zoals de VOB, Stichting
Erfgoed Nederland en Kunstconnectie.
Brede School
In 2006 is gestart met een theorie- en praktijkstudie om scholen die zich (willen) ontwikkelen tot
brede school te helpen om het onderdeel cultuur breder en kwalitatief beter in te kunnen vullen.
Daartoe wordt een handreiking met ontwikkelscenario's uitgewerkt en getoetst door combinaties van
scholen en culturele partner(s). De verzamelde informatie en ontwikkelde instrumenten worden met
name via Cultuurplein.nl verspreid, volgens planning in maart 2007. Op basis van uitkomsten van een
expertmeeting wordt besloten voor een concreet vervolg, waarna in 2007 een praktijkstimulerende
vervolgfase wordt ingegaan. 67
65 Sandra Trienekens, Marjo van Hoorn en Marie-Louise Damen. (2006). Kunst en sociaal engagement. Een analyse van de relatie tussen
86
kunst, de wijk en de gemeenschap. In: Cultuur+Educatie 17, Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
66 Maria J.A. van der Hoeven. (2006). Een brede basis voor cultuur. Brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Den Haag. 21 december 2006, p. 3.
67
Eeke Wervers [et al]. (2006). De brede school en cultuureducatie. Projectplan Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

In een brief aan de Tweede Kamer merkte de minister van OCW onlangs op dat zij onderzoek wenst
naar de exacte behoefte, de kansen en de mogelijke knelpunten bij de samenwerking op het gebied
van de actieve kunstbeoefening tussen scholen en culturele instellingen in en rondom de Brede
School. 68
Beroepsgerichte Volwasseneneducatie (BVE)
Bestaat er al weinig zicht op culturele activiteiten binnen het geheel van een ROC, er is al helemaal
geen contact tussen ROC's onderling. Als voornaamste bron om op de hoogte te komen en te blijven
van projecten van BVE-instellingen wordt de site Cultuurplein.nl genoemd. Cultuurnetwerk Nederland
heeft in 2006 dan ook extra energie gestoken in het zoeken, bewerken en toegankelijk maken van
informatie die voor de BVE-sector interessant kan zijn. Cultuurnetwerk wil dit in de toekomst
nadrukkelijk voortzetten en dit samen met BVE-instellingen op een toegankelijke wijze beschikbaar te
stellen. 69
Een leven lang leren
Voor de programmalijn Een leven lang leren wordt in 2007 onder meer gewerkt aan het onderwerp
talentontwikkeling. Niet iedereen in de culturele sector weet wat talentontwikkeling inhoudt en welke
kansen dit kan scheppen voor kinderen en jongeren, maar ook voor ouderen.
Juist nu talentontwikkeling steeds meer aandacht krijgt in de politiek, het beleid van overheden, de
media en in het culturele werkveld, is het belangrijk dit begrip helder te omschrijven. Op basis
hiervan is het mogelijk dit veelal voor gemeentelijke- en provinciale overheden, het onderwijs en voor
culturele instellingen ‘verborgen’ circuit in kaart te brengen.
Samenwerking en samenhang
Culturele instellingen
In 2006 is de publicatie Cultuureducatie, samenwerken in de praktijk uitgebracht. Deze is bedoeld
voor culturele instellingen die samenwerking zoeken met andere partijen om voorafgaand daaraan de
mogelijke samenwerkingsvormen te overwegen. In 2007 wordt in enkele casestudies nader ingegaan
op lokaal samenwerkende culturele instellingen en de stappen die bij samenwerkende partijen in het
samenwerkingsproces aan de orde zijn.
Centra voor de kunsten en basisonderwijs
Samenwerken is een kunst is de titel van de studie en handreiking die voor De Kunstconnectie/VKV
werd verricht naar samenwerkingspraktijken van centra voor de kunsten en het basisonderwijs.
Centra voor de kunsten en het basisonderwijs werken veel samen. In eerder onderzoek bleek echter
niets terug te vinden over inhoud en vorm van die samenwerking. De handreiking wordt benut om
samenwerking en netwerkvorming van centra voor de kunsten met het basisonderwijs te stimuleren
en professionaliseren. Er worden vier studiedagen gehouden voor kleinere culturele instellingen,
centra voor de kunsten en het basisonderwijs. In 2006 werd er al een georganiseerd samen met
Kunststation C Groningen, in 2007 zijn er drie waarvan een in het oosten (met Edu-Art Gelderland),
een in het westen (Delft) en een in het zuiden. Steeds staan samenwerking en innovatie van centra
voor de kunsten en basisonderwijs, alsmede praktijkvoorbeelden van die samenwerking, centraal.
68
Maria J.A. van der Hoeven. (2006). Een brede basis voor cultuur. Brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Den Haag. 21 december 2006, p. 6.
69
Melissa de Vreede. (2006). Studiedag ter afsluiting van de regeling Cultuur en School voor de BVE-sector. Projectplan Cultuurnetwerk
Nederland, Utrecht.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
87

Amateurkunst
Maatschappelijke veranderingen zoals die in het vrije tijdsgedrag, interesses van jongeren en een
grotere maatschappelijke diversiteit leiden voor amateur-kunstverenigingen tot uitstroom van leden,
een tekort aan aanwas van leerlingen en een andere positionering in buurt, wijk en stad. Ook de
middelen zijn vaak te beperkt om op termijn oefenruimte, optredens, materiaal en professionele
begeleiding te kunnen bekostigen. Naast en op grond van een inventarisatie van amateurkunst en –
verenigingen in vier regio's worden scenario's ontwikkeld voor amateurkunstverbanden. De
vraagstelling voor de scenarioverkenning luidt:
'Wat kan de rol of positie van de amateurkunstverenigingen zijn in onze maatschappij over vijf à tien
jaar? Wat speelt er momenteel op dit beleidsterrein en hoe zou dit beleidsveld zich naar de toekomst
toe kunnen ontwikkelen? Wat betekent deze positie voor de rol van partners, zoals centra voor de
kunsten, onderwijs en gemeenten?'
Deze studie wordt in het voorjaar van 2007 afgerond met een publicatie en studiedag.
Daarnaast wordt in het najaar van 2007 een Cultuur+Educatie (20) gewijd aan amateurkunst. Dit
specifieke themanummer bestaat uit een inleiding en drie thema's, die elk in een artikel behandeld
worden. Professor dr. Wim Knulst treedt als gastredacteur op. In het eerste artikel wordt de stand
van de amateurkunst in Nederland vergeleken met die in Vlaanderen. Daarvoor wordt onder meer
gebruik gemaakt van het zogenoemde Aanvullend Voorzieningengebruik Onderzoek (AVO) van het
SCP en van de survey 'Re-Creatief Vlaanderen'. Het tweede behandelt de amateurkunst en de lokale
gemeenschap, het derde zal gaan over amateurkunst als kweekvijver voor talentontwikkeling. Voor
de keuze van kunstenaars voor dit laatste onderwerp wordt samengewerkt met Kunstfactor.
In een brief aan de Tweede Kamer schrijft de minister eind 2006 dat ook zij aandacht wil voor
andere, nieuwe samenwerkingsverbanden tussen onderwijs, culturele instellingen en amateurkunst. 70
Samenwerking en samenhang internationaal
De studie en inventarisatie van samenwerking en samenhang bekijkt Cultuurnetwerk Nederland ook
internationaal. In 2007 wordt verder gewerkt met ten minste zes EU-landen (Nederland, Verenigd
Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Vlaanderen en Oostenrijk) aan de gemeenschappelijke Glossary on
Arts and Cultural Education en wordt een start gemaakt met een Europees Compendium. Dit laatste
in directe samenwerking en afstemming met het initiatief van het Oostenrijkse Educult voor het
zogenaamde Research Project Cultural Education in Europe. Het is de bedoeling de ontwikkelde
databases van the European Glossary en Compendium onder te brengen in een European Arts and
Cultural Education Portal, waarin naast deze databases ook informatie en kennis opgenomen wordt
over cultuureducatie in de andere landen van Europa.
70 Maria J.A. van der Hoeven. (2006). Een brede basis voor cultuur. Brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
88
Den Haag. 21 december 2006, pp 2-3.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Reguliere taken
Sites Cultuurnetwerk Nederland
Beide sites van Cultuurnetwerk Nederland worden in de eerste helft van 2007 geïntegreerd. Zowel de
vormgeving als de navigatie van de samengestelde site zullen daarbij worden aangepast met als doel
de gebruiker makkelijker zijn weg te laten vinden en meer op maat gesneden informatie.
Een permanente internetenquête onder de gebruikers van de samengestelde site kan bijdragen aan
gewenste verbeteringen en deze geeft tegelijkertijd inzicht in de achtergrond van bezoekers van de
site. De site zou dan meer gepromoot kunnen worden bij doelgroepen die er weinig gebruik van
maken maar die Cultuurnetwerk wel wil bereiken.
Daarnaast wordt een nieuwe site, projectloketcultuur.nl, in het leven geroepen met de projectloketten
onderwijs en community arts, aangevuld met het projectloket plus, de nieuwe onderzoeksdatabank
en een nieuw projectloket voor amateurkunstprojecten. Ook andere te ontwikkelen databanken
kunnen op deze nieuwe site worden geplaatst.
Periodieken Cultuurnetwerk Nederland
In 2007 wordt het lidmaatschap van bibliotheek en studiecentrum losgekoppeld van dat van de
periodiek Zicht op …. Voorts zijn in 2007 gerichte marketing acties nodig om de abonneebestanden te
vergroten. Daarnaast moet meer promotie verricht worden om de losse verkoop van afzonderlijke
nummers van Cultuur + Educatie en Zicht op … te stimuleren.
Bovendien is het internationaal gezien van belang dat geïnteresseerden in het buitenland een beter
beeld krijgen van de producten, onderzoeken en publicaties van Cultuurnetwerk. Om dit te
bewerkstelligen worden (delen van) onderzoeken en publicaties vertaald en op de sites geplaatst. Met
dit laatste wordt bij de geïntegreerde nieuwe site rekening gehouden.
Cultuurplein
Wat betreft de inhoudelijke richting van Cultuurplein.nl staan projectleiding en redactieraad aan het
begin van een nieuwe fase. Cultuurplein wil aansluiting houden met jongere generaties docenten en
educatief medewerkers. Daarvoor is het niet alleen nodig goede actuele informatie te geven maar ook
meer accent te leggen op interactiviteit en communicatie. De helpdeskfunctie wordt sterker aangezet.
Ook wordt gekeken naar recent ontwikkelde digitale technieken die kennis- en ervaringsuitwisseling
ondersteunen. Vandaar dat samen met Cultuur & School (OCW) in 2007 een onderzoek wordt
uitgevoerd om digitale en interactieve wensen en behoeften van oude en nieuwe gebruikers voor de
toekomst vast te stellen.
Opdrachttaken (projectsubsidies OCW)
Onderzoekskader
Op verzoek van en met een projectsubsidie van OCW werkte Cultuurnetwerk Nederland in 2006 aan
een perspectief op onderzoek naar cultuureducatie, resulterend in een onderzoekskader. In 2007
wordt één van de drie in het onderzoekskader voorgestelde domeinen inhoudelijk en procedureel
verder uitgewerkt. Het betreft de klassieke vragen over de gewenste doelen, methoden en effecten
van cultuureducatie. Dit domein vraagt zowel om theoretische verheldering en fundamenteel
onderzoek als om praktijkgericht onderzoek. Om de gewenste samenhang in en cumulatie van kennis
van dit onderzoeksdomein tot stand te brengen wordt gebruik gemaakt van een werkgroep waarin
onderzoekers van universiteiten, lectoraten en onderzoeksbureaus zitting hebben.
Cultuurnetwerk Nederland neemt de organisatie en het secretariaat van de werkgroep op zich.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
89

Cultuurnetwerk Nederland als verbindende schakel
Sleutelnetwerk cultuureducatie
Cultuurnetwerk Nederland wil ook in de komende jaren het sleutelnetwerk van landelijke instellingen
zoals Kunstconnectie, Kunstfactor, Stichting Erfgoed Nederland, Stichting Lezen en de
Boekmanstichting intensiveren. Daarvoor zijn met deze organisaties duurzame afspraken gemaakt,
waaraan in 2007 vervolg gegeven wordt. Voorts worden bestaande contacten geïntensiveerd of
nieuwe contacten gelegd met andere sector- en branche-instituten zoals het TIN, de VOB, de
Museumvereniging en nieuwe sectorinstituten voor muziek, dans en beeldende kunst en vormgeving.
Op initiatief van Kunstfactor, Kunstconnectie en Cultuurnetwerk Nederland wordt daarnaast gewerkt
aan de afstemming van functies en taken voor amateurkunst en kunsteducatie in school en vrije tijd
die op de middenlange termijn kunnen leiden tot een virtueel Huis voor Kunst en Cultuur. Als eerste
daartoe wordt op uitnodiging van het ministerie van OCW gewerkt aan planvorming en invulling van
het Actieplan Amateurkunst. 71
Bovendien streeft Cultuurnetwerk naar de uitbouw van een internationaal netwerk van deskundigen
op het terrein van cultuureducatie, zoals met CANON Cultuurcel Vlaanderen, Creative Partnership
Engeland, EFAH, Educult Oostenrijk en de NFER Engeland.
Netwerkfunctie studies en onderzoek
In een gesprek met vertegenwoordigers van het ministerie van OCW (januari 2007) is de toekomstige
situatie van de productgroep studies & onderzoek van Cultuurnetwerk Nederland aan de orde
geweest. Evenals Cultuurnetwerk ziet ook het ministerie voor het expertisecentrum een informatie-,
advies- en netwerkfunctie voor onderzoek, onderzoekers en gebruikers weggelegd. 72 Het toegankelijk
maken en verspreiden van onderzoeksresultaten via een portal Nederlands Onderzoek
Cultuureducatie en een jaarlijkse Conferentie Onderzoek in Cultuureducatie, waarbij een inzicht in de
actuele stand van zaken op het gebied van cultuureducatieonderzoek wordt gegeven zijn de eerste
voorbeelden hiervan. Een uitwerking van deze beleidsvisie wordt in 2007 nader ter hand genomen.
Samenwerking met andere partijen
Uit het Klantenonderzoek komt naar voren dat medewerkers van Cultuurnetwerk vaker het land in
moet trekken en het werkveld zelf op moeten zoeken. Verschillende malen is ook gesteld dat
Cultuurnetwerk meer dan nu de toekomstige ontwikkelingen onder de aandacht zou moeten brengen
van het werkveld en deze ook kritischer zou moeten beoordelen.
Onbekend blijkt bij velen dat Cultuurnetwerk Nederland samen met derden en met investering van
beide partijen advies- en onderzoekswerkzaamheden verricht.
Daarnaast hebben veel respondenten opgemerkt dat zij door dit interview gewezen zijn op andere
producten en diensten die voor hen nog onbekend waren. Dit betreft niet alleen uitgaven en websites,
maar ook de bibliotheek en het geven van gastlessen en dergelijke. Het lijkt dus zinvol om niet alleen
afzonderlijke producten en diensten te promoten, maar voor de gehele organisatie een
communicatiestrategie te ontwikkelen die de activiteiten, producten en diensten van Cultuurnetwerk
Nederland bij alle relevante klantengroepen onder de aandacht brengt.
71
Maria J.A. van der Hoeven. (2006). Een brede basis voor cultuur. Brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Den Haag. 21 december 2006.
Raad voor Cultuur. (2007). Innoveren, participeren! Advies Agenda Cultuurbeleid en Culturele Basisinfrastructuur. Den Haag, maart
2007.
72
Zie: Verslag overleg 15 januari 2007 Cultuur & School (directie Kunsten, ministerie van OCW) en Cultuurnetwerk Nederland.
90
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Bijlage 1
Prestatieoverzicht 2005-2006 73
Het prestatieoverzicht is als bijlage 1 toegevoegd en bestaat uit drie onderdelen. Het betreft een
overzicht van activiteiten, producten en diensten die als besteltaak aangemerkt zijn; een overzicht
van projectactiviteiten en –producten die samen met derden uitgevoerd zijn of worden en een van de
opdrachttaken (projectsubsidies OCW). 74
Per overzichtsblad van bijlage 1 staat in de eerste kolom het projectnummer waaronder de activiteit,
het product of de dienst bij Cultuurnetwerk Nederland in het Cultuurnetwerk Informatie Systeem
(CIS) is geregistreerd.
In de tweede kolom staan alle activiteiten, producten en diensten zoals deze in het beleidsplan 2005-
2008 zijn beschreven. Daarbij wordt opgemerkt dat de projecten die niet in het beleidsplan werden
voorzien en die gedurende de eerste twee jaar werden ondernomen (bijvoorbeeld op vraag of als
gesubsidieerde opdracht van derden) ook in het overzicht zijn opgenomen.
In de navolgende kolommen is opgenomen welk soort product de activiteit betreft (studies &
onderzoek, advies & begeleiding of informatie & documentatie) en op welke manier die is verspreid
(grafisch, digitaal en of mondeling). Daarna volgt de looptijd van het project, waarna in de volgende
kolom de ambities zijn verwoord uit het beleidsplan 2005-2008. Bij elk nieuw project dat in het
beleidsplan niet is voorzien zijn de ambities alsnog beschreven.
Dan volgt de kolom met de resultaten van de tussentijdse projectevaluatie, die loopt van de periode
01 januari 2005 tot en met 31 december 2006. Voor het verkrijgen van de gegevens hiervoor zijn
verschillende bronnen in het instituut geraadpleegd.
In de laatste kolom ten slotte staat de feitelijke stand van zaken afgezet tegen de vermelde ambities.
Een aantal projecten is in het hoofdstuk Kwaliteit activiteiten, producten en diensten beschreven. Het
zijn de projecten waarvan het vakje met het projectnummer in de eerste kolom blauw is gemaakt.
73
Het prestatieoverzicht is in mei 2006 opgesteld door Marjo van Hoorn en Marlies Tal, naar aanleiding van het prestatieoverzicht in het
Beleidsplan 2006-2008. In december 2006 - januari 2007 is dit bewerkt en geactualiseerd door Piet Hagenaars.
74
Het subsidiebeleid van het rijk kende in 2004 twee categorieën ondersteunende taken: bestel- en opdrachttaken. Het verschil tussen
beide is, dat besteltaken per definitie duurzaam en structureel worden uitgevoerd, terwijl opdrachttaken een meer tijdelijk karakter
hebben. Ministerie van OCW. (2004). Uitgangspuntenbrief Ondersteuningsstructuur. Brief van de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Den Haag, 28 december 2004.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
91

activiteiten, producten en diensten
besteltaken
projectnr.
21004 www.cultuurnetwerk.nl 1 1 2005-2008
21004 www.cultuurnetwerk.org 1 1 2005-2008
16029 Collectie boeken, rapporten e.d. 1 1 2005-2008
16029
92
Collectie audiovisuele middelen, cd-roms, dvd
e.d.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008 Tussentijdse evaluatie (periode 2005 - 2006)
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 2005-2008
16029 Collectie tijdschriftartikelen e.d. 1 1 2005-2008
16028
16004
16004
Instellingendocumentatie (De Kunstconnectie,
Erfgoed Actueel, Stichting Lezen)
Collectie tijdschriften en digitale periodieken
Nederland e.d.
Collectie tijdschriften en digitale periodieken
buitenland
1 1 2005-2008
1 1 2005-2008
1 1 2005-2008
22052 Databank collectie beleidsonderzoek 1 1 1 2005-2008
Streefcijfer 2008: 900 bezoekers per dag
Bezoek van meerdere pagina's
Streefcijfer 2008: 1.200 bezoekers per dag
Bezoek van meerdere pagina's
Samenwerking De Kunstconnectie, Erfgoed
Actueel, PAK en St. Lezen
Streefcijfer 2008: 16.500 titels
Samenwerking De Kunstconnectie, Erfgoed
Actueel, PAK en St. Lezen
Streefcijfer 2008: 1.200
Samenwerking De Kunstconnectie, Erfgoed
Actueel, PAK en St. Lezen
Streefcijfer 2008: 5.000
Samen met De Kunstconnectie, Erfgoed Actueel
en St. Lezen
Streefcijfer 2008: ca. 300 instellingen
Advies De Kunstconnectie, Erfgoed Actueel,
PAK en St. Lezen
Streefcijfer 2008: abonnementen 165
Advies De Kunstconnectie, Erfgoed Actueel,
PAK en St. Lezen
Streefcijfer 2008: abonnementen 65
aantal onderzoek 2004: 50
Streefcijfer 2008: 100 door deskresearch
2004 – 775
2005 - 1.060
2006 - 1.102 (gemiddeld 3,0 pageviews per
bezoeker)
2004 – 930
2005 - 1.240
2006 - 1.339 (gemiddeld 2,5 pageviews per
bezoeker)
2004 - 13.800
2005 - 14.350
2006 - 14.900
2004 - 1.150
2005 - 1.250
2006 - 1.300
2004 - 3.800
2005 - 5.500
2006 - 5.800
Publicaties: 2004 – 4.200; 2005 - 4.000, 2006 -
4.100
Instellingen: 2004 - 335; 2005 - 335; 2006 - 364
Info over aanbod > 5 jaar wordt periodiek verwijderd
2006 - 206 (idem 2005)
Toename van collectie digitale publicaties
2006 - 69 (idem 2005)
Toename van collectie digitale publicaties
Aantal publicaties stijgt met 1 - 4 per jaar; nadere
uitwerking in activiteitenprogramma 2007
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
1
1
1
verwachting realisatie ambitie
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
1
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
besteltaken
projectnr.
45013
Geannoteerd overzicht Nederlandse en
buitenlandse onderzoeken cultuureducatie
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008 Tussentijdse evaluatie (periode 2005 - 2006)
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 2005-2008
16009 Aanwinstenlijsten 1 1 2005-2008
22999
Informatieverzoeken en vraagbeantwoording
extern < 4 klokuren
1 1 1 1 2005-2008
Streven 2008: Frequentie 1x per 2 jaar met
inleidend overzichtsartikel
Streven 2008: Frequentie 12 x per jaar
gemiddeld 120 titels per aanwinstenlijst
Streefcijfer 2008: beantwoorden 1.500 per jaar
Doorverwijzing naar De Kunstconnectie,
Erfgoed Actueel, St. Lezen
16012 Bezoekers extern 1 1 2005-2008 Streefcijfer 2008: 1.500
16012 Uitleningen 1 1 1 1 2005-2008 Streefcijfer 2008: 2.000 uitleningen
Abonnees/leden studiecentrum 1 2005-2008
Streefcijfer 2008: 325
Het lidmaatschap van studiecentrum en Zicht
op… wordt ontkoppeld. Een abonnement voor
het studiecentrum wordt heroverwogen.
Gebruik on line catalogus bibliotheek 1 1 2005-2008 Streefcijfer 2008: 6.000
Promotie bekendheid tijdschriften 1 1 1 2005-2008
2x per jaar geannoteerd overzicht belangrijkste
artikelen (inter)nationale tijdschriften
Nadere uitwerking in activiteitenprogramma 2007 1
2005 - 11 per jaar: 230 abonnees
2006 - 11 per jaar: 230 abonnees / 630 titels
2004 - 1.850
2005 - 2.100
2006 - 2.040
2004 - 1.000
2005 - 1.100
2006 - 1.100
2004 - 1.500
2005 - 1.650
2006 - 1.820
2004 – 210
2005 - 220
2006 – 220
2004 - 5.300; 2005 - 5.500
2006 - 5.569 (3.123 unieke bezoekers; page views
59.632)
Start tweede helft 2007 1
Bestellingen publicaties 1 1 1 1 2005-2008 Ca. 600 bestellingen per jaar Standaard - 400 bestellingen per jaar 1
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 93
ambitie gerealiseerd
1
1
verwachting realisatie ambitie
1
1
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
1
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
besteltaken
projectnr.
94
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008 Tussentijdse evaluatie (periode 2005 - 2006)
studies & onderzoek
16005 Ontsluiten boeken, rapporten artikelen e.d. 1 1 2005-2008 Ca. 750 titels per jaar (2008)
16004 Ontsluiten artikelen 1 1 2005-2008 Ca. 750 titels per jaar (2008)
16006.01 Selectie informatie uit periodieken 1 1 2005-2008
16006.01 Selectie informatie uit E-zines 1 1 2005-2008
16006.01 Selectie informatie van websites 1 1 2005-2008
30115
30103
Argumenten cultuureducatie - citaten uit
wetenschap en politiek over cultuureducatie
(samen met o.a. De Kunstconnectie)
Samenwerking en afstemming bibliotheek
Boekmanstichting
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 2005-2008
1 1 2006-2008
21007 Nieuwsbrief Cultuur(net)werk 1 1 2005-2008
21003 Digitale nieuwsbrief Cultuureducatie Actua 1 1 2005-2008
Streefcijfer 2008: ca. 230 abonnementen, die
ontsloten worden
Streefcijfer 2008: ca. 80 abonnementen
selecteren op informatie en die informatie
verspreiden
Ca. 100 websites (scan 1 x per 2 weken) per
jaar (2008)
Samen met De Kunstconnectie; jaarlijkse
aanvulling van bronnen en digitale publicatie;
vanaf 2007 wordt deze dienst als besteltaak
uitgevoerd
Afstemming geautomatiseerde bibliotheek en
digitaal loket voor bezoekers
Frequentie 6 x per jaar
Streefcijfer 2008: 3.500 abonnees
Frequentie 23 x per jaar
Streefcijfer 2008: 400 abonnees
Boeken, rapporten plus artikelen e.d.: 2004 - 1.000
2005 - 1.000
2006 - 1.200
2004 – 800
2005 - 920
2006 - 400 (

activiteiten, producten en diensten
besteltaken
projectnr.
22033.01
21006.17
21005.24
Kennisverzameling Sociale Cohesie en
cultuureducatie
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008 Tussentijdse evaluatie (periode 2005 - 2006)
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 2005-2008
22033.02 Databank gemeenschapskunst 1 1 2006-2008
30013.04
Trendwatchrapportages samen met De
Kunstconnectie
Internationaal beleid en uitvoering
kunsteducatie en erfgoededucatie
1 1 1 1 2006-2008
1 1 1 2005-2008
19004 Internationale vertegenwoordiging en promotie 1 1 1 1 2005-2008
21005
Zicht op… thematische inleiding, geannoteerde
bibliografie en bronnen
1 1 1 2005-2008
21006 Thematische reeks Cultuur+Educatie 1 1 2005-2008
22009.05
22012
Vervolg Samenwerking cultuureducatie in
gemeenten II
Inventarisatie Brede school en cultuureducatie
(incl. vergelijkbare vormen)
1 1 1 2005-2008
Bouw projectenbank community arts
Beschrijving praktijk en effecten in C+E
Geannoteerde bibliografie in Zicht op…
Wordt regulier vervolg op Kennisverzameling
Sociale Cohesie en cultuureducatie (22033.01)
Het leveren en bespreken van trends voor
centra voor de kunsten
Inventarisatie en vergelijking nationaal en
internationaal beleid cultuureducatie (EU en
VS)
Uitbreiding internationaal netwerk van go's en
ngo's in EU
Promotie cultuureducatie in EU
Frequentie 4 x per jaar
streefcijfers 2008: verspreiding 400; downloads
6.000 per nr. per jaar
Frequentie 3 x per jaar;
streefcijfer 2008: per nummer een verkoop van
gemiddeld 320 exemplaren
Beschrijving vormen, factoren en effecten van
samenwerking cultuureducatie in gemeenten
1 1 1 1 1 2005-2008 Handleiding Brede scholen en cultuureducatie
2006 - Database gereed maart 2006 (108 proj.)
2006 - Publicatie Cultuur+Educatie 17 (dec. 06)
2006 - Publicatie Zicht op… (dec. 06)
2006 - Wordt vanaf augustus 2006 onderhouden 1
Nog geen werkzaamheden verricht; De
Kunstconnectie is hiermee gestopt
Verwezen wordt naar de Glossary on Arts and
Cultural Education en het European Compendium
.. Conferenties in het buitenland bezocht
.. Bijdragen geleverd aan conferenties in het
buitenland
2004 - aantal abonnees - 225
2005 - aantal abonnees - 220
2006 - aantal abonnees - 220 (39.488 download
hits)
Aantal abonnees 2004 - 180
2005 - 206 abonnees; losse verkoop 2005: 464
2006 - 224 abonnees; losse verkoop 2006: 423
Eindrapport is in november opgeleverd tijdens de
CultuureducatieBELEIDdag 2006
Literatuuronderzoek en expertmeeting verricht;
handleiding wordt samengesteld; eerste fase wordt
in maart 2007 afgerond
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 95
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
verwachting realisatie ambitie
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
1
1
niet aan gewerkt
1

activiteiten, producten en diensten
besteltaken
projectnr.
22021
22047
22024
22028
22044
22053
22036
96
Overleg en advies Netwerken provinciale
intermediaire instellingen
Overleg (onderwijs)instellingen kunsteducatie
en erfgoededucatie
Overleg ondersteunende culturele instellingen
over praktijkvoorbeelden
U-bocht: Beoordeling beeldende producten van
kinderen en jongeren
Dag van de Cultuureducatie (jaarlijks ander
onderwijsthema)
Studiedagen binnen- en buitenschools, culturele
instellingen, overheden
Expertmeetings binnen- en buitenschools,
culturele instellingen, overheden
Productontwikkeling informatie en documentatie
Amateurkunst
Inventarisatie provinciaal beleid en beleid
instellingen pk, ak en ce
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008 Tussentijdse evaluatie (periode 2005 - 2006)
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 2005-2008
1 1 1 2005-2008
1 1 2005-2008
1 1 1 2005-2007
1 1 1 2005-2008
1 1 2005-2008
1 1 1 2005-2008
1 1 1 1 2005-2008
1 1 1 2005-2008
Frequentie 2 x per jaar; informeren en
adviseren trends en beleid cultuureducatie
Frequentie 2 x per jaar; informeren en
adviseren trends en beleid cultuureducatie
Frequentie 2 x per jaar; inventariseren van
praktijkvoorbeelden voor brede spreiding
Onderzoek naar gemeenschappelijk
beoordelingskader van professionals
(kunstenaars en docenten beeldende vorming)
Frequentie 1 x per jaar
Trends, beleid en praktijk cultuureducatie;
uitwisseling Vlaanderen; doelgroep culturele
instellingen
Ook samen met De Kunstconnectie, St. Lezen,
Erfgoed Actueel en PAK
Ook samen met De Kunstconnectie, St. Lezen,
Erfgoed Actueel en PAK
Deelname regulier PAK-overleg; producten
naar wensen en behoeften PAK-instellingen
Inventarisatie en vergelijking provinciaal beleid
en beleid provinciale instellingen pk ak ce
Twee keer aanwezig geweest en een
netwerkbijeenkomst verzorgd, o.m. over brede
school en amateurkunst
Verwezen wordt naar overleg over Cultuurplein.nl en
naar lerarenopleidingen pabo's en voor het
voortgezet onderwijs
2006 - Expertmeeting Museum en Welzijn samen
met AHM en landelijke welzijnsinstelling (ca. 60
bezoekers)
Looptijd 2 jaar
Onderzoek wordt medio 2007 afgerond.
Publicatie C+E 20 - 2007
2005 - p.o 217 bezoekers
2006 - v.o (samenwerking Vlaanderen) 275
bezoekers
2007 – bve
2005 - De nationale canon in v.o (St. Lezen, EA) -
106 pp
2006 - Studiedag (De Kunstconnectie) & leiding
Debat Erfgoedcanon in wording (Erfgoed Actueel)
2006 - Expertmeeting Verschuivende paradigma's en
authentieke kunsteducatie - ca. 80 bezoekers
Regulier overleg met PAK - vanaf januari 2007
Kunstfactor; Activiteiten zijn verantwoord onder
'bijdragen derden'
2005 - eerste deel studie afgerond
2006 - rapportage tweede deel in de 2e helft 2006
afgerond
ambitie gerealiseerd
1
1
verwachting realisatie ambitie
1
1
1
1
1
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
niet aan gewerkt
1

activiteiten, producten en diensten
besteltaken
projectnr.
22035
30013
45011.01
Adviescommissies overheden en landelijke
instellingen; bestuursfuncties (inter)nationaal
namens Cultuurnetwerk Nederland
Verkenning en uitvoering training
cultuureducatie culturele instellingen
Vlaams/Nederlandse samenwerking informatie
en documentatie
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008 Tussentijdse evaluatie (periode 2005 - 2006)
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 2005-2008
1 1 2005-2008
1 1 1 1 1 2005-2008
22049 TIN inventarisatie 1 1 2006
22039
Expertmeeting rol provinciale en bovenregionale
intermediaire organisaties
1 1 2005
22045 Analyse beleidscyclus cultuur en school 1 1 2006-2007
Bestuur en advies op internationaal, landelijk,
provinciaal en lokaal niveau over
cultuureducatie
Na marktonderzoek frequentie 1 x per jaar
deelname 12 tot 18 pp. culturele instellingen
Advisering opzet en uitvoering
www.cultuurplein.be; bibliotheek en
periodieken
Inventarisatie met De Kunstconnectie naar
podia en vlakke vloertheaters in centra voor de
kunsten
Expertmeeting in 2005, samen met
Kunstgebouw
Analyse beleidsrapporten Cultuur en School,
interviews en expertmeeting. Cultuur+Educatie
18
Bestuur en advies EFAH, DACI, PSAU, NPS, NVTO,
Motley, BVE, Brede School, Onderbouw vo,
gemeenten, provincies e.a.
Productanalyse gepleegd en op grond daarvan
besloten er niet mee door te gaan
Alleen contact gelegd en ideeën uitgewisseld, in
2007 worden concrete werkzaamheden afgesproken
2005 – inventarisatie verricht
2006 - nader uitgewerkt en afgerond
2005 - expertmeeting en artikel in nieuwsbrief 24 -
Kunstgebouw (Hofleverancier of marskramer)
literatuuranalyse wordt uitgevoerd, interviews
voorbereid alsmede expertmeeting - realisatie in juni
2007
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 97
ambitie gerealiseerd
1
1
1
verwachting realisatie ambitie
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
1
niet aan gewerkt
1

activiteiten, producten en diensten
besteltaken samen met derden
projectnr
45002
98
SAMENWERKING MET INITIATIEVEN DERDEN -
BIJDRAGE BESTELTAKEN
Cultuurplein.nl (redactieraad met landelijke
instellingen)(samenwerking met OCW)
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 2005-2008
45002 Cultuurplein.nl (samenwerking met OCW) 1 1 2005-2008
45002 Cultuurplein.nl (samenwerking met OCW) 1 1 2005-2008
45002 Cultuurplein.nl (samenwerking met OCW) 1 1 2005-2008
45002 Cultuurplein.nl (samenwerking met OCW) 1 1 2005-2008
45002.04
Projectloket kunsteducatie, erfgoededucatie,
amateurkunst en e-culture (samenwerking met
OCW)
1 1 2005-2008
45002.06 Projectloket Plus (samenwerking met OCW) 1 1 2005-2008
45002.05
22051
Digitaal loket aanbod culturele instellingen
Podium op School (samenwerking met OCW)
Advisering onderzoek werking subsidies
muziekensembles (FAPK en Vereniging voor
Nederlandse Muziek Ensembles)
1 1 2005-2008
1 1 2006
Uitvoering projectplan met o.a. SLO, KPC-
Groep, Erfgoed Actueel, CJP, St. Lezen en DEN
Van 240 (2004) naar 650 bezoekers per dag
(2008); bezoek van meerdere pagina's
E-zine PO van 356 (2004) naar 600 abonnees
(2008)
E-zine VO van 196 (2004) naar 400 abonnees
(2008)
E-zine BVE van 84 (2004) naar 150 abonnees
(2008)
Uitvoering met o.a. De Kunstconnectie, Erfgoed
Actueel,
St. Lezen, PAK: streefcijfer 2008: 1.250
Uitvoering met o.a. De Kunstconnectie, Erfgoed
Actueel, St. Lezen, PAK: streefcijfer 2008: 30
(10 per jaar vanaf 2006)
Samenwerking met lokale, provinciale en
landelijke culturele instellingen voor onderwijs
Advies over onderzoek naar werking van
subsidiëring muziekensembles en
muziektheatergezelschappen onder het
mandaat van het FAPK
Tussentijdse evaluatie (periode 2005 -
2006)
In uitvoering; periodiek overleg met
redactieraad
2004 - 232 (8,4 pageviews per bezoeker)
2005 - 420 (15,8 pageviews per bezoeker)
2006 - 452 (8,0 pageviews per bezoeker)
2004 - 356
2005 - 884
2006 - 1.169
2004 - 196
2005 - 361
2006 - 462
2004 - 84
2005 - 170
2006 - 235
Projectvoorbeelden primair onderwijs: 274
Projectvoorbeelden voortgezet onderwijs: 531
2006: 291.766 pageviews
2006 - Projectbeschrijvingen en interviews
gereed (6); bij een aantal van 10 (2007)
worden deze in het Projectloket Plus ingebracht
2004 – 75 aanbiedingen
2005 - 75 aanbiedingen
2006 – 416 aanbiedingen
2006 - Advies geformuleerd, besproken en
afgerond
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
1
niet aan gewerkt
ambitie (nog) niet
gerealiseerd
verwachting realisatie
ambitie
1
1
1
1

activiteiten, producten en diensten
besteltaken samen met derden
projectnr
SAMENWERKING MET INITIATIEVEN DERDEN -
BIJDRAGE BESTELTAKEN
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
30001.01 Gastdocentschappen 1 1 2006-2008
30044
30094
30061
30084
30028
30102
45011.02
30120
Blauwdruk; Social inclusion - project Musea
(samenwerking met NMV en VSBfonds + vier
musea)
EMU-vergelijking instrumentale curricula
muziekscholen (samenwerking EMU)
European Cultural Education: Conference
Catalyst Arts Council UK (samenwerking AC UK)
Onderzoek en advies Activiteiten Fondsen en
Cultuureducatie (samen met 6 fondsen)
Studiedagen De Kunstconnectie: Diner pensant
(samenwerking met De Kunstconnectie)
Verzameling kengetallen instellingen
kunsteducatie (samenwerking met De
Kunstconnectie)
Vlaams-Nederlandse samenwerking
cultuureducatie
(samen met Cultuur en School Nederland/
CANON Cultuurcel Vlaanderen)
Brochure kunsteducatiebeleid gemeenten en
advies handleiding kunsteducatiebeleid (samen
met OCW, VNG en De Kunstconnectie)
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 1 2005
1 1 2005
1 1 1 1 2005
1 1 2005-2006
1 1 2005
1 1 2005/2007
1 1 2006
1 1 1 2006-2008
Spreiding van informatie en kennis over
cultuureducatie aan specifieke doelgroep
(studenten HBO- en WO)
Publicatie en Conferentie (Zcala Den Haag) na
monitoring vier musea (samen met NMV)
Vergelijking curricula Vlaanderen, Duitsland,
Frankrijk, Engeland en Nederland
Bijdrage aan reader en key facilitator tijdens
conferentie september 2005
Inventarisatie activiteiten cultuureducatie en
visie op toekomt; samen met MS, VSBfonds,
PBC, FAPK e.a.
Frequentie 3x; professionalisering
middenmanagement centra voor de kunsten
Tweejaarlijkse verzameling kengetallen
instellingen kunsteducatie; met De
Kunstconnectie
Tweede expertmeeting Interculturaliteit -
Brussel
Verzameling beleidsrelevante - en
praktijkinformatie voor beleidsontwikkeling
(voorbeelden gemeentelijk beleid)
Tussentijdse evaluatie (periode 2005 -
2006)
2005 - AHK
2006 - AHK, ArteZ, RUG en UU
2007 - AHK, ArteZ
2005 - Publicatie en expertmeeting (Den Haag) 1
2005 - Afgerond begin 2005 1
2005 - Bijdrage reader en bijdragen als
facilitator
2005 - Onderzoek en publicatie gereed 1
2005 - 2006 - drie diners-expertmeetings
uitgevoerd alsmede afsluitende publicatie
Eerste afronding 2005. De Kunstconnectie heeft
de ambitie om dit weer te doen in 2007
2006 - Expertmeeting Interculturele dialoog en
publicatie mei 2006
2006 - Brochure gereed maart
2006 - Redactieraad kunsteducatiebeleid
Kunstconnectie
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 99
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
1
verwachting realisatie ambitie
ambitie (nog) niet gerealiseerd
1
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
besteltaken samen met derden
projectnr
30109
30103
30090.01
30097
21004
30017.07
30017.08
30113
30096
100
SAMENWERKING MET INITIATIEVEN DERDEN -
BIJDRAGE BESTELTAKEN
Quickscan en voorbeelden samenwerking
amateur-muziek en onderwijs (samenwerking
met Unisono)
Dienstverlening instellingsbibliotheek voor
ondersteunende instellingen (samenwerking
Bisk)
Vervolg nulmeting aanvragen Versterking
cultuureducatie Basisonderwijs (samenwerking
met OCW)
Onderzoek cultuureducatie primair onderwijs
Rotterdam (samenwerking met gemeente
Rotterdam)
Samenwerking en afstemming Internetsite De
Kunstconnectie (met de Kunstconnectie)
Begeleiding en monitoring Regeling
Cultuureducatie in de BVE 2004-2005 (samen
met OCW)
Inventarisatie verankering cultuureducatie BVE
2005 (samen met OCW)
Begeleiding en monitoring Regeling
Cultuureducatie in de BVE 2005-2006 (samen
met OCW)
ICT-GrassRoots cultuur Basisonderwijs (samen
met Kennisnet)
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 2005
1 1 1 2005-2008
1 1 2005
1 1 2005
1 1 2005-2008
Samen met Unisono; inventarisatie praktijken
en innoverende expertmeeting
Dienstverlening studiecentrum CNL aan BISK en
mogelijk anderen
Onderzoek naar landelijke aanvragers p.o. en
relatie met scenario's Hard(t) voor cultuur
Onderzoek naar aanvragers p.o. en relatie met
scenario's Hard(t) voor cultuur
Levering en gebruikmaking van elkaars content,
nieuwsrubriek en agenda
Tussentijdse evaluatie (periode 2005 -
2006)
2005 – Scan en publicatie gereed
2005 – Expertmeeting ca. 60 deskundigen
Gebruik geautomatiseerde subcatalogus Cnl en
catalogisering voor handbibliotheek BiSK, maar
nog niet voor andere instellingen
2005 - Onderzoek en publicatie gereed 1
2005 - Onderzoek en publicatie gereed juni
2005
De Kunstconnectie gebruikt de nieuwsitems van
CNL, andersom wordt wordt niet alles van
Kunstconnectie overgenomen
1 1 1 2005 Uitvoering projectplan 30017.07 Uitgevoerd in 2004/2005 1
1 1 2006 Uitvoering projectplan 30017.08
2006 - Inventarisatie verankering beleid in
2006 afgerond
1 1 1 1 2005-2007 Uitvoering projectplan 30113 2006 - Deels uitgevoerd, afronding in 2007 1
1 1 1 2005-2006 Uitvoering projectplan 30096
2006 - Alle projecten en doelstellingen zijn
gerealiseerd m.b.v. locatiehouders; extra is een
boekje met 30 voorbeeldprojecten
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
1
verwachting realisatie ambitie
ambitie (nog) niet gerealiseerd
1
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
besteltaken samen met derden
projectnr
30110
30098
30061.01
30105
30051.01
30111.01
30111.02
30116
30117
30118
SAMENWERKING MET INITIATIEVEN DERDEN -
BIJDRAGE BESTELTAKEN
Ontwerp en uitvoering Prijs versterking
cultuureducatie Basisonderwijs (Cultuur Primair
Prijs)(samen met OCW)
SWOT-analyse Windesheim Zwolle (samen met
Widesheim)
Uitvoering secretariaat Netwerk EU-ambtenaren
cultuureducatie (samen met OCW)
Studiedag lokaal bestuur en cultuureducatie
regio Weert (samen met zes gemeenten Weert
e.o.)
Inhoudelijke begeleiding Museumeducatie De
Fundatie Zwolle (samen met De Fundatie
Zwolle)
CultuureducatieBELEIDdag en voorbereidende
expertmeeting (samen met OCW, IPO en VNG)
Behoefteonderzoek naar scholing in Noord-
Brabant (samen met provincie en Bisk)
Stimuleringsregeling cultuureducatie II Pabo's
(samen met OCW)
Samenwerking centra voor de kunsten en
primair onderwijs (samen met De
Kunstconnectie)
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 2005 e.v. Voorbereiding en uitvoering projectplan 30110
1 1 2005
Analyse naar mogelijkheden major en minor
aanpalende opleidingsgebieden
1 1 1 2005 Project uit 2002-2005 van OCW
1 1 2005
Zeven gemeenten en lange termijnbeleid
cultuureducatie
1 1 2005 Voorbereiding en uitvoering projectplan 30111
1 1 2005-2008
1 1 2006
1 1 2005-2007
1 1 1 2006
Voorbereidende expertmeeting en Dag speciaal
voor ambtenaren gemeenten: samenwerking
OCW, VNG en IPO/start 2005
Project (2005) van provincie Noord-Brabant en
Bisk naar scholingsbehoefte leerkrachten
p.o./medewerkers culturele instellingen en
centra voor de kunsten
Stimuleringsregeling voor opleidingen die kiezen
voor cultuureducatief partnerschap
Inventarisatie samenwerking, interviews en
publicatie
Tussentijdse evaluatie (periode 2005 -
2006)
2005 - Voorbereiding prijsvraag
2006 - Start inzendingen (voorjaar) en
prijsuitreiking december 2006 door Maria van
der Hoeven
2005 - Afgerond 1
2005 - Uitgevoerd en overgedragen aan
Oostenrijk
2006 - Website wordt nog steeds onderhouden
2005 - Uitgevoerd 1
2004 - Behoeftenonderzoek uitgevoerd
2005 - Uitvoering educatieplan
2006 - Begeleiding educatiewerkzaamheden
2005 - gerealiseerd: 105 bezoekers
2006 - gerealiseerd: 130 bezoekers (vooraf
expertmeeting 10 experts)
2006 - Onderzoek gereed augustus 2006 1
2005 - 2007 - 16 pabo's zijn - op grond van
door begeleidingscommissie goedgekeurde
aanvragen - met de uitvoering bezig -
afronding 2007
2006 - Afgerond: Samenwerken is een kunst;
samenwerking en netwerkvorming tussen
centra voor de kunsten en het primair
onderwijs
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 101
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
1
verwachting realisatie ambitie
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
besteltaken samen met derden
projectnr
30118.01
30119
30121
30122
30123
30123.01
30125
30127
30128
30129
102
SAMENWERKING MET INITIATIEVEN DERDEN -
BIJDRAGE BESTELTAKEN
Spin off samenwerking Centra voor de Kunsten
en primair onderwijs (samen met provinciale
kunsteducatie instellingen)
Inventarisatie samenwerking centra voor de
kunsten en amateurkunst (samen met De
Kunstconnectie en SFKV)
Studiedag samenwerking centra voor de
kunsten en primair onderwijs (samen met De
Kunstconnectie en Kunststation C)
Functionaliteit Cultuurplein en extranet ICC-ers
(samen met landelijke ICC-leiders)
Beheer en onderhoud website Actieplan
Cultuurbereik (samen met OCW)
Inhoudelijke verdieping cultuureducatie pabo's
(samen met OCW)
Evaluatie Cultuurtraject voor SKVR (samen met
gemeente Rotterdam)
Werkbijeenkomst Koers 2006; cultuureducatie
en primair onderwijs (samen met OCW)
Inhoudelijke voorbereiding en conferentie
Visuele geletterdheid (samen met SLO)
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 2006-2007
Vier bijeenkomsten in de vier windstreken van
Nederland over samenwerking en
netwerkvorming van culturele instellingen met
het primair onderwijs
1 1 1 2006-2007 Uitvoering projectplan 30119
1 1 2006
Presentatie uitkomsten project 30118 tijdens
conferentie De Kunstconnectie in Louis
Hartloopercomplex Utrecht
1 1 2006 Uitvoering projectplan 30122
1 1 2006-2007
Uitvoering projectplan en bijgesteld projectplan
30123
1 1 1 2006-2008 Uitvoering projectplan 30125
1 1 2006
1 1 2006
1 1 1 2006
Advies over evaluatie en bijstelling
evaluatieformulieren
Conferentie over ontwikkelingen cultuureducatie
in primair onderwijs (meting Sardes, advies
Onderwijsraad en Raad voor Cultuur)
Advisering en uitvoering project Visuele
geletterdheid SLO
Tussentijdse evaluatie (periode 2005 -
2006)
2006 - Bijeenkomst in november 2006 in
Hoogezand Sappemeer (met Kunststation C)
2007 - Drie bijeenkomsten (west, oost en zuid)
Enquête en expertmeetings voor publicatie met
scenario's voor amateurkunst-verenigingen en
centra voor de kunsten (publicatie mei 2007)
2006 - Overleg over inhoud studiedag en
uitvoering op 30 maart
2006 - Extranet voor aanbod ICC-cursussen en
dataverzameling ICC-trainers
2006 - Update website Actieplan Cultuurbereik,
toevoer en invoer content (afronding 2007)
2006 – 235 bezoekers per dag (2,5 pagina
gemiddeld per bezoeker)
Inhoudelijke ontwikkeling en verankering
cultuureducatie in curriculum pabo's (major en
minoren) - alle pabo's kunnen deelnemen
2006 - start maart 2006- afgerond juli 2006 1
2006 - Uitgevoerd op 29 juni 2006 in
Vredenburg Utrecht, ca. 180 deelnemers.
Uitgevoerd najaar 2006 1
ambitie gerealiseerd
1
1
1
1
niet aan gewerkt
ambitie (nog) niet
gerealiseerd
verwachting realisatie
ambitie
1
1
1

activiteiten, producten en diensten
besteltaken samen met derden
projectnr
30131
30132
30133
SAMENWERKING MET INITIATIEVEN DERDEN -
BIJDRAGE BESTELTAKEN
Uitvoering cultuureducatie tijdens Pabotour:
Innovatieplatform primair onderwijs (samen
met OCW)
Onderzoek Mocca; cultuureducatie in het
voortgezet onderwijs (samen met Mocca
Amsterdam)
Kwaliteit en Innovatie primair onderwijs (samen
met Platform Kwaliteit en Innovatie primair
onderwijs)
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 2006-2008
1 1 2006-2007
1 1 2006-2008
Uitvoering presentaties cultuureducatie voor
pabo's in het kader van primair onderwijs
Innovatie en Kwaliteit
Onderzoek naar data cultuureducatie voortgezet
onderwijs en wensen en behoeften van scholen
over de bemiddelende rol van Mocca
Communicatie over cultuureducatie voor primair
onderwijs en de activiteiten van het Platform
Kwaliteit en Innovatie
Tussentijdse evaluatie (periode 2005 -
2006)
2006 - Een pilot uitgevoerd op pabo Eindhoven;
in 2007 e.v. volgen meerdere presentaties in
pabo's voor studenten en alumni
Inventarisatie is voorbereid; vervolg
werkzaamheden in 2007
Communicatie over o.m. algemene doelen
innovatie cultuureducatie en
projectsubsidieaanvragen
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 103
ambitie gerealiseerd
verwachting realisatie ambitie
1
1
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
projectsubsidies OCW
projectnr. PROJECTSUBSIDIES OCW
45001 Bulletin Cultuur & School + katern p.o 1 1 1 2005-2008
45003 Verbreding Cultuur en School - Pabo's 1 1 1 2005-2007
45004
45004.01
45005
45006
104
Versterking cultuureducatie lerarenopleiding vo
Verbreding cultuureducatie lerarenopleidingen
vo
Monitorstudie naar toekomstige leraren als
cultuurdrager
Onderzoek Doorlopende Leerlijnen en
cultuureducatie
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 2005-2008
1 1 1 1 2006-2008
1 1 1 1 2006-2007
45007 Trendonderzoek Museumeducatie 1 1 1 2006-2008
45009 Onderzoeksprogrammering 1 1 1 2005-2006
45011
Cultuurplein internationaal (EU) inclusief
glossary and compendium
1 1 1 1 2006-2008
Frequentie 5 x per jaar; 3 x katern p.o.
Streefcijfer 2008: 11.000 individuele abonnees
Uitvoering projectplan met Erfgoed Actueel;
betreft alle Pabo's in Nederland
Uitvoering projectplan met Erfgoed Actueel
2004: pilot met 4 opleidingen
streefcijfer 2008: vervolg met 12 opleidingen
Studie uitmondend in rapport, expertmeeting
en advies
Inventarisatie van praktijk van 'verticaal'
doorlopende leerlijnen en theoretische studie
Onderzoek naar visies op en positie van
museumeducatie in Nederlandse Musea
Ontwikkeling onderzoekskader ce dmv
literatuurstudies, expertmeetings (looptijd
02.06 - 1.10.06)
Portal voor digitale informatie over beleid en
onderzoek cultuureducatie in de EU; links naar
praktijkvoorbeelden EU
Tussentijdse evaluatie (periode 2005-
2006)
2004 - 9.500 abonnees
2005 - 9.652 abonnees
2006 - 11.140 abonnees (waarvan 6.595 ook
van het katern)
2006 - Oplevering resultaten en voorbereiding
publicatie
2007 - Publicatie en slotconferentie april 2007
2004 - pilot 4 opleidingen
2006 - vervolg met 6 opleidingen
2007 - vervolg met nog eens 6 opleidingen
Nog geen werkzaamheden verricht 1
Nog geen werkzaamheden verricht 1
2006 - projectplan gereed en uitvoering gestart
2007 - literatuurstudie, interviews, enquête en
publicatie
2006 - studies en meetings afgerond.
2006 - oplevering onderzoekskader
cultuureducatie
2007 - uitwerking en uitvoering
onderzoekskader
2006 - start met planvorming en overleg met
OCW en civil servants network EU
2007 - uitvoering met deelnemende landen aan
glossary
ambitie gerealiseerd
verwachting realisatie ambitie
1
1
1
1
1
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
niet aan gewerkt

activiteiten, producten en diensten
projectsubsidies OCW
projectnr. OPDRACHTTAKEN
45012
Onderzoek EU-glossary for culture and arts
education (samen met civil servants network
EU)
producten looptijd ambities beleidsplan 2005-2008
studies & onderzoek
advies & begeleiding
informatie & documentatie
grafisch
digitaal
mondeling
1 1 1 1 2006-2008
45013 Bundeling Onderzoek Cultuureducatie 1 1 1 2007-2008
45014.01
Kennisnetwerk programmagroep Landelijke
Projecten Primair Onderwijs (OCW en Platform
Innovatie en Kwaliteit primair onderwijs)
Internationale conferentie Europese Unie 1 1 1 1 1 2008
2005-2008
Ontwikkeling glossary en indicatoren voor
vergelijkende EU-inventarisaties en studies
Inspirerende bundel met voor cultuureducatie
belangrijke feiten, begrippen en theorieën
Werkzaamheden voor de ondersteuning
cultuureducatie bij ontwikkeling school en
innovatie
Presentatie en discussie bereikte resultaten EUnetwerk
cultuureducatie
Tussentijdse evaluatie (periode 2005-
2006)
2006 - pilot gestart, presentatie Graz juni 2006
- deelname Nederland, Vlaanderen, Oostenrijk,
Frankrijk, Duitsland en UK
2007 - uitbreiding met Portugal en Griekenland
Nog geen werkzaamheden verricht 1
2006 - Innovatieve impulsen cultuureducatie po
2007 - Innovatieve impulsen cultuureducatie po 1
Nog geen werkzaamheden verricht 1
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 105
ambitie gerealiseerd
verwachting realisatie ambitie
1
ambitie (nog) niet gerealiseerd
niet aan gewerkt

106
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Bijlage 2
Wensen klantengroepen
De belangrijkste overige wensen die de respondenten van de verschillende klantengroepen tijdens het
klantenonderzoek hebben genoemd worden in deze bijlage opgesomd. De gehele wensenlijst is in het
onderzoek zelf terug te vinden.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
107

Klantengroep Opmerkingen, wensen en behoeften
Gemeenten < 90.000 inwoners - De link tussen Cultuurnetwerk Nederland en de amateurkunst optimaliseren.
- Meer praktijkvoorbeelden van wat elders gebeurt, met name ook bij
schouwburgen.
- Onderkenning van de kwalitatieve verschuivingen in de cultuureducatie. Deze
moeten in de toekomst bewaakt worden vanwege de plannen van de overheid.
- Jammer is dat veel scholen Cultuurnetwerk Nederland niet kennen, bekendheid
zou beter kunnen.
- Door beleidswijzigingen valt er een gat waardoor cultuureducatie decentraler
wordt, op zo'n moment Cultuurnetwerk Nederland inschakelen.
Gemeenten > 90.000 inwoners - Kritischer zijn op het beleid en dat naar voren brengen op congressen.
- De samenwerking bewaken.
- Hoe kan Cultuurnetwerk alles wat leeft op het gebied van cultuureducatie het
best onder de aandacht brengen?
- Theorie en praktijk integreren: beleid van school, gemeente en instellingen
integreren.
- Meer coördinatie van en voor het onderzoek in Nederland.
Afdelingen cultuureducatie
provincies
Provinciale instellingen
cultuureducatie en
amateurkunst
108
- Het terrein van de kunsteducatie wordt breder, er ontstaan overlappingen:
onderwijs/brede school/AK/erfgoed. Hoe gaat dat allemaal samenkomen?
- Er zouden meer expertmeetings moeten komen waarbij nagedacht wordt, een
denktank en niet waar alleen iedereen zijn eigen verhaal houdt.
- Hoe gaan we verder na 2008, over dit onderwerp gastsprekers vragen.
- Cultuurnetwerk Nederland is een goede trendwatcher, zou ook trendsetter
kunnen zijn, meer lef.
- Meer samenwerking van cultuureducatie met bijvoorbeeld economie en toerisme,
kijken buiten de grenzen en bewust zijn van toekomstige ontwikkelingen.
- Zou graag zien dat Cultuurnetwerk Nederland wat explicieter en uitgewerkter
voor erfgoededucatie zou zijn.
- Meer actie en prikkels vanuit Cultuurnetwerk Nederland zelf.
Provinciale erfgoedhuizen - We zitten te springen om een theoretische onderbouwing van erfgoededucatie.
- Internationale contacten leggen op erfgoedgebied.
- Nauwer samenwerken met Stichting Erfgoed Nederland en Open (Overleg
Provinciale instellingen en Erfgoedhuizen Nederland).
- Cultuurnetwerk Nederland moet lobby naar regering doen bij alles wat de
provincie overstijgt.
- Onderzoek en theorievorming is voor mij belangrijker dan de projectenbank e.d.
Erfgoedinstellingen - Onderzoek doen naar vernieuwende projecten die instellingen aanbieden.
- Meer deskundigheid gericht op erfgoed.
Instellingen beeldende kunst - Meer samenwerkingspartners van Cultuurnetwerk Nederland die als intermediair
in het noorden kunnen optreden.
- Publiciteit maken voor onze activiteiten.
Podia en gezelschappen - Meer cursussen, bijvoorbeeld vervolgcursus CKV.
- Expertmeetings organiseren.
Centra voor de kunsten - Bijeenbrengen van landelijke ontwikkelingen cultuureducatie
- Meer aandacht voor de profielverandering van de centra voor de kunsten in het
bijzonder het multifunctionele aspect.
- Inhoudelijke ondersteuning t.a.v. de ontwikkeling en uitvoering van beleid.
- Informatiebron voor relevante projecten vooral gericht op primair onderwijs.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Klantengroep Opmerkingen, wensen en behoeften
Docentenvakverenigingen - Projecten rond beleidsmatige zaken zoals waarom wordt het onderwijs steeds
zelfstandiger en hoe maken we goed onderbouwde programma's voor studenten;
aanpassing van werkvormen vanwege de onderwijsvernieuwing.
- Project in samenwerking met OCW om buitenschoolse instellingen te stimuleren
meer te doen aan cultuureducatie.
Lerarenopleidingen v.o. - Een gastcollege geven.
Lerarenopleiding kunstvakken - Er zijn grote veranderingen op komst. Er moet ingespeeld worden op de
veranderende mogelijkheden van kinderen. Hoe ziet de kunsteducatie er in de
toekomst uit; Cultuurnetwerk Nederland zou suggesties moeten geven over de
nieuwe geletterdheid.
- Een aanvulling zijn voor onze nieuwe mastersopleiding Kunsteducatie die in
september start.
- (Nog) meer contact met studenten in termen van scripties of onderzoek.
Pabo's - Veel inhoudelijke ondersteuning; coaching en projectleiding.
- Ondersteuning bij het in stand houden van kunst en cultuureducatie/onderwijs.
- Het voorbereiden van studiedagen voor het pabo-netwerk en
achtergrondmateriaal voor pabo's.
- Wat is de functie van de pabo binnen de culturele instellingen? Cultuurnetwerk
Nederland zou nog sterker het netwerk moeten stimuleren.
- Cultuurnetwerk Nederland zet hoog in, hun idealisme past niet altijd binnen een
pabo-organisatie.
ROC's - Meedenken over hoe je cultuur een plek geeft binnen het college. Cultuurnetwerk
Nederland moet hier eens een dag komen meelopen en meedenken, zoals over
de ontwikkeling van burgerschapscompetenties.
- Intermediair zijn met name bij subsidies.
- Rol spelen in het overdragen van projecten van de ene school naar de andere
school, spin in het web zijn.
- Cultuurnetwerk Nederland zou een samenwerking moeten bewerkstelligen in het
beroepsonderwijs.
- Ontwikkelingen in binnen- en buitenland.
Tabel: Overige wensen ten aanzien van Cultuurnetwerk Nederland, per klantengroep
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
109

110
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Bijlage 3
TevredenheidsMonitor Cultuurnetwerk Nederland 2006
Het in bijlage 3 opgenomen overzicht is gemaakt uitgaande van een vijfpuntschaal. Dit overzicht kent
als indeling in de eerste kolom de stellingen zoals die in de enquête geformuleerd zijn, gegroepeerd
op thema's zoals in de TevredenheidsMonitor. Daarna volgt per stelling de uitslag in percentages van
'helemaal oneens' tot en met 'helemaal eens'. In de hierna volgende kolom is de omrekening naar het
gemiddelde per stelling volgens de vijfpuntschaal te zien (helemaal oneens = 1, oneens = 2, neutraal
= 3, eens = 4 en helemaal eens = 5). De MonitorGroep heeft ook de benchmark op dezelfde manier
berekend en deze in de kolom ernaast toegevoegd. Dan een kolom met het verschil tussen de score
van Cultuurnetwerk Nederland en die van de benchmark. Daar waar het verschil 0,2 of meer is (zowel
plus als min) is dit door de MonitorGroep als indicatief aangemerkt.
Vervolgens komen na de dubbele verticale lijn de resultaten per bureau in een vijfpuntschaal (deze
zijn te vergelijken met de benchmark). De laatste kolom laat de resultaten zien van een 'restgroep'
van medewerkers die niet opgegeven hebben bij welk bureau ze werkzaam zijn.
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
111

nummer enquêtevraag
112
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
schaal 1 - 5 1 2 3 4 5
helemaal oneens - helemaal eens h o o n e h e
Bedrijf en product
Bedrijf
29 Ik ben trots op mijn werk 0 0 25 56 19 3,9 3,9 0,0 4,40 3,55 3,87
30 Ik werk bij een leuke organisatie 0 6 14 67 14 3,9 3,9 0,0 4,10 3,89 4,00
Product/dienst
28 Ik heb affiniteit met het soort werk of het product
dat onze organisatie levert
gemiddeld bedrijf en product in percentage en
bandbreedte
Arbeidsorganisatie
Efficiency
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
Gemiddeld schaal 1-5
Benchmark 1-5
0 3 11 64 22 4,1 4,0 0,1 4,50 3,89 3,62 4,07
0 3 17 62 18 4,0 3,9 0,1 4,33 3,78 3,83 3,83
16 Het werk is goed georganiseerd 0 14 31 44 11 3,5 3,2 0,3 3,70 3,33 3,75
Leiderschap
5 Mijn direct leidinggevende is een goede baas 3 22 17 53 6 3,4 3,6 -0,2 3,60 3,45 3,38
34 De organisatie wordt goed geleid 3 6 42 44 6 3,4 3,2 0,2 3,60 3,33 3,62
42 Bij een probleem kan ik altijd bij mijn
leidinggevende terecht
Communicatie
14 Ik weet precies welke resultaten er van mij in mijn
werk worden verwacht
21 Ik krijg alle informatie die ik nodig heb om mijn
werk goed te kunnen doen
0 19 14 56 11 3,6 3,8 -0,2 3,70 3,67 3,75
0 3 19 72 6 3,8 3,6 0,2 4,00 4,00 3,50 3,67
0 11 22 56 11 3,7 3,4 0,3 4,20 3,45 3,61 3,30
Verschil benchmark
Opdrachttaken (n=10)
Besteltaken (n=9)
Facilitaire taken (n=8)
Restcategorie (n=9)
3,89
3,52
3,30
2,97
3,19
3,19

nummer
enquêtevraag
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
schaal 1 - 5 1 2 3 4 5
helemaal oneens - helemaal eens h o o n e h e
32 Ik word voldoende geïnformeerd over
ontwikkelingen in de organisatie die voor mij van
belang zijn
Strategie en beleid
Gemiddeld schaal 1-5
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 113
Benchmark 1-5
0 11 14 72 3 3,7 3,2 0,5 3,80 3,56 3,87 3,45
15 Ik ken de doelstellingen van onze organisatie 0 0 11 75 14 4,0 3,7 0,3 4,40 3,78 4,00
Algemene cultuur
17 Onze organisatie levert goede kwaliteit 0 3 22 67 8 3,8 3,6 0,2 3,80 3,89 3,87
18 Onze organisatie is modern of innovatief 0 19 47 31 3 3,2 3,4 -0,2 3,00 3,45 3,25
35 Beslissingen worden in de organisatie snel
genomen
3 8 31 56 3 3,5 2,9 0,6 3,30 3,67 3,62
36 Onze organisatie wil beter zijn dan anderen 0 6 25 61 8 3,7 3,7 0,0 3,70 3,67 3,75
41 De organisatie is klantgericht 0 11 25 58 6 3,6 3,7 -0,1 3,80 3,78 3,75
Samenwerking
13 De mensen binnen mijn afdeling werken echt met
elkaar samen
31 De samenwerking tussen de verschillende
afdelingen is goed
Sfeer en collega's
4 Op mijn werk is er een goede werksfeer tussen de
collega's
gemiddeld arbeidsorganisatie in percentage en
bandbreedte
0 8 36 44 11 3,6 3,5 0,1 3,80 4,00 3,00
0 36 36 28 0 2,9 2,9 0,0 2,90 2,78 3,12
0 3 22 64 11 3,8 3,9 -0,1 3,90 4,11 3,75
1 11 26 55 7 3,6 3,5 0,1 3,70 3,62 3,60 3,34
Verschil benchmark
Opdrachttaken (n=10)
Besteltaken (n=9)
Facilitaire taken (n=8)
Restcategorie (n=9)
3,89
3,63
3,00
3,34
3,78
2,97
3,44
2,86
3,52

nummer enquêtevraag
114
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
schaal 1 - 5 1 2 3 4 5
helemaal oneens - helemaal eens h o o n e h e
Arbeidsinhoud
Werkinhoud
19 De inhoud van mijn werk is leuk 0 0 6 69 25 4,2 4,0 0,2 4,60 3,89 4,12
27 Ik heb afwisselend werk 0 3 6 72 19 4,1 3,9 0,2 4,60 3,78 3,87
45 In mijn werk worden mijn kennis en vaardigheden
voldoende benut
Ontwikkeling
20 Ik heb voldoende trainings- en
opleidingsmogelijkheden
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
Gemiddeld schaal 1-5
Benchmark 1-5
6 8 17 61 8 3,6 3,5 0,1 3,80 3,67 3,87
0 0 14 72 14 4,0 3,4 0,6 4,30 3,89 3,88
25 Ik kan verder doorgroeien in deze organisatie 3 44 25 22 3 2,8 2,9 -0,1 2,90 2,89 2,58
38 Ik krijg in de organisatie voldoende kans om
mijzelf te ontwikkelen
Autonomie, invloed
12 Ik kan zelf beslissen over de manier waarop ik
mijn werk doe
0 8 28 56 8 3,6 3,5 0,1 3,80 3,67 3,62
0 3 3 83 11 4,0 3,8 0,2 4,10 4,11 4,00
22 Er wordt naar mij geluisterd 3 3 17 69 8 3,8 3,5 0,3 4,10 3,78 3,87
gemiddeld arbeidsinhoud in percentage en
bandbreedte
2 9 15 63 12 3,8 3,6 0,2 4,03 3,71 3,73 3,54
Verschil benchmark
Opdrachttaken (n=10)
Besteltaken (n=9)
Facilitaire taken (n=8)
Restcategorie (n=9)
4,11
4,00
2,97
3,89
2,64
3,45
3,89
3,34

nummer enquêtevraag
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
schaal 1 - 5 1 2 3 4 5
helemaal oneens - helemaal eens h o o n e h e
Arbeidsvoorwaarden
Beloning
8 Mijn salaris is vergelijkbaar met dat van mensen
met een vergelijkbare baan in een andere
organisatie
Secundaire arbeidsvoorwaarden
9 Ik heb goede overige arbeidsvoorwaarden zoals
pensioen, vakantiedagen, kinderopvangregeling
e.a.
Waardering
Gemiddeld schaal 1-5
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 115
Benchmark 1-5
0 6 36 53 6 3,6 3,0 0,6 3,30 3,89 3,50 3,67
0 0 11 69 19 4,1 3,5 0,6 4,10 4,00 4,38 3,89
2 Mijn inzet wordt gewaardeerd 0 3 14 61 22 4,0 3,6 0,4 4,30 3,89 3,99
23 Ik word met respect behandeld 0 3 19 67 11 3,9 3,8 0,1 4,00 3,89 4,00
24 Ik hoor vaak genoeg of ik mijn werk goed doe 0 14 31 47 8 3,5 3,1 0,4 3,60 3,11 3,75
Baanzekerheid
26 Ik ben er zeker van dat ik mijn baan kan houden 3 19 25 44 8 3,4 3,4 0,0 3,90 3,33 3,12
Beoordeling
37 Het is mij duidelijk waarop ik word beoordeeld 3 17 31 47 3 3,3 3,4 -0,1 3,40 3,56 3,24
40 In de organisatie wordt iedereen op dezelfde
manier behandeld
44 De beoordeling van mijn werk komt op een eerlijke
manier tot stand
gemiddeld arbeidsvoorwaarden in percentages en
bandbreedte
8 42 31 17 3 2,7 2,9 -0,2 3,00 2,89 2,50
0 19 22 56 3 3,4 3,4 0,0 3,20 3,78 3,50
2 14 24 51 9 3,5 3,3 0,2 3,64 3,59 3,55 3,32
Verschil benchmark
Opdrachttaken (n=10)
Besteltaken (n=9)
Facilitaire taken (n=8)
Restcategorie (n=9)
3,89
3,56
3,56
2,97
3,00
2,10
3,23

nummer enquêtevraag
116
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
schaal 1 - 5 1 2 3 4 5
helemaal oneens - helemaal eens h o o n e h e
Arbeidsomstandigheden
Condities
6 Mijn werkomstandigheden (klimaat, geluid en
werkplek) zijn goed
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
Gemiddeld schaal 1-5
Benchmark 1-5
0 36 14 44 6 3,2 3,4 -0,2 3,20 2,77 3,39
7 Ik heb plezierige werktijden 0 6 3 64 28 4,1 3,9 0,2 4,00 4,11 4,62
43 Er is voldoende aandacht voor veiligheid op mijn
werk
Faciliteiten
3 De kwaliteit van de apparatuur en het materiaal is
goed
11 Er is voldoende apparatuur en materiaal om mijn
werk goed te kunnen doen
Werkdruk
0 0 28 67 6 3,8 3,7 0,1 3,60 3,89 3,75
0 3 11 72 14 4,0 3,5 0,5 4,00 3,78 4,25
0 0 8 86 6 4,0 3,7 0,3 4,10 3,67 4,13 4,00
10 De werkdruk is acceptabel 6 11 17 67 0 3,4 3,5 -0,1 3,20 3,45 3,74
33 De organisatie heeft oog voor de relatie tussen
mijn privéleven en mijn werk
39 Er zijn voldoende collega's om het werk op mijn
gebied te kunnen doen
gemiddeld arbeidsomstandigheden in percentage
en bandbreedte
0 6 31 61 3 3,6 3,4 0,2 3,60 3,67 3,63 3,56
3 25 31 39 3 3,1 3,1 0,0 3,10 3,56 2,62 3,19
1 11 18 63 8 3,7 3,5 0,2 3,60 3,61 3,77 3,67
Verschil benchmark
Opdrachttaken (n=10)
Besteltaken (n=9)
Facilitaire taken (n=8)
Restcategorie (n=9)
3,45
3,89
3,89
3,89
3,45

nummer enquêtevraag
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
schaal 1 - 5 1 2 3 4 5
helemaal oneens - helemaal eens h o o n e h e
Extra vragen
46 Conflictsituaties worden naar tevredenheid
opgelost
Gemiddeld schaal 1-5
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007 117
Benchmark 1-5
6 31 50 11 3 2,7 2,70 2,78 3,00
47 Ik weet wat mijn projectleider van mij verwacht 0 8 28 58 3 3,6 3,40 3,33 3,85
48 Het is mij duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk
is in de projectteams
3 19 33 33 8 3,3 3,20 3,33 3,28 3,22
49 Bij onze organisatie mag ik fouten maken 0 11 33 56 0 3,5 3,20 3,78 3,62
50 In de projecten wordt het werk qua te besteden
uren reëel begroot
gemiddeld extra vragen in percentage en
bandbreedte
59 Wat is volgens u het belangrijkste verbeterpunt
van de organisatie of uw afdeling
3 33 42 17 0 2,8 2,40 3,00 3,00
2 20 37 35 3 3,2 2,98 3,24 3,35 3,09
% %
de organisatie van het werk 25 25 0
de inhoud van het werk 8 7 1
de arbeidsvoorwaarden 0 9 -9
de arbeidsomstandigheden 3 4 -1
de sfeer en de mensen 8 4 4
de communicatie en informatievoorziening 36 24 12
overig 8 19 -11
geen antwoord 11 7 4
totaal 99 99
Verschil benchmark
Opdrachttaken (n=10)
Besteltaken (n=9)
Facilitaire taken (n=8)
Restcategorie (n=9)
2,53
3,78
3,19
2,75

nummer enquêtevraag
118
TevredenheidsMonitor
Cultuurnetwerk Nederland 2006
Reden om te blijven of te vertrekken
Cultuurnetwerk Nederland (n=36)
51 De inhoud van mijn werk 3 9 94 75 -6 19
52 De manier waarop het werk is georganiseerd en de
organisatie wordt geleid
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
weggaan
benchmark
blijven
benchmark
25 21 58 47 4 11
53 De werksfeer en collega's 6 7 86 78 -1 8
54 De arbeidsomstandigheden zoals apparatuur en
werktempo
3 10 78 60 -7 18
55 Het salaris en de salarisvooruitzichten 11 25 83 45 -14 38
56 De overige arbeidsvoorwaarden zoals pensioen,
vakantiedagen, kinderopvangregeling enzovoort
0 12 83 57 -12 26
57 De doorgroeimogelijkheden 36 28 19 30 8 -11
Aantal jaren 1 1-3 3-5 >5 w n
58 Hoe lang verwacht u te blijven werken voor deze
organisatie
3 6 25 33 33
1 2 9 12 12
Cijfer algemene tevredenheid

Bijlage 4
Medewerkers Cultuurnetwerk Nederland 2006
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
119

Medewerkers Cultuurnetwerk Nederland 2006
Eind 2006 telde Cultuurnetwerk Nederland 37 medewerkers waarvan 26 vast en 8 op tijdelijke basis.
Daarnaast werkten drie medewerkers bij het instituut via deeltijddetachering vanuit Stichting
Ganzenmarkt 6. Het totale medewerkersbestand op 31 december 2006 bestond uit 27 vrouwen en 10
mannen. Van de 37 medewerkers hadden er negen een fulltime aanstelling.
Directie
Piet Hagenaars: directeur
Bureau besteltaken
Max Lebouille: bureaumanager
Jan Ensink: senior besteltaken / staftaak secundaire analyses
Petra Faber: infospecialist
Heleen de Groot: webredacteur
Folkert Haanstra: buitengewoon hoogleraar cultuurparticipatie en -educatie
Heidi Heinonen: bureauassistent
Leontine Herschoe: infospecialist
Marjo van Hoorn: senior besteltaken / staftaak instituutsbeleid
Joanet van Hulzen: webmaster
Marie-José Kommers: medewerker besteltaken
Petra de Regt: medewerker projecten / infospecialist
Lenie Riegen: bureauassistent
Ralf Steenbeek: medewerker projecten / administratief assistent
Laura Stoové: medewerker projecten / infospecialist
Bureau opdrachttaken
Piet Hagenaars: bureaumanager
Marthe Bauwens: hoofdredacteur Bulletin Cultuur & School
Marie-Louise Damen: medewerker opdrachttaken
Marjo van Hoorn: senior opdrachttaken
Bart Krieger: medewerker projecten opdrachttaken
Karin Laarakker: medewerker projecten opdrachttaken
Judith Lieftink: medewerker opdrachttaken
Josefiene Poll: medewerker projecten opdrachttaken
Marlies Tal: directieassistent / medewerker projecten opdrachttaken
Kirsten Vogd: bureauassistent
Paul Vogelezang: senior opdrachttaken
Melissa de Vreede: senior opdrachttaken
Eeke Wervers: senior opdrachttaken
Bureau facilitaire taken
Peter van den Esschert: controller tevens bureaumanager
Joke Bik: medewerker financiële administratie
Zeljana Bura: medewerker automatisering
Ton Dijst: medewerker financiële administratie
Milou Hopmans: medewerker productorganisatie en -begeleiding
120
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007

Miriam Schout: medewerker productorganisatie en -begeleiding
Petra van der Tuijn: medewerker financiële administratie
Marjo Vaessen: senior productmarketing en -communicatie / staftaak corporate communication
Jan Visscher: medewerker financiële administratie
Athy de With: consulent personeel & organisatie
Vertrokken in 2006
Vera Bergman
Sanne Eggenkamp
Pia Plas
Camiel Vingerhoets
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007
121

Colofon
Maat houden. Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006
Tekst en samenstelling kwaliteitsrapport
Piet Hagenaars
Redactie en productie
Cultuurnetwerk Nederland
Ontwerp en vormgeving
Huisstijl Cultuurnetwerk Nederland
© Cultuurnetwerk Nederland
Ganzenmarkt 6
Postbus 61
3500 AB Utrecht
Telefoon 030-236 12 00
Fax 030-236 12 90
E-mail info@cultuurnetwerk.nl
Internet www.cultuurnetwerk.nl/www.cultuurnetwerk.org
Bespreking concept Maat houden, kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland; Senior Team beleidsmiddag 19 02 2007
122
Maat houden – Kwaliteitsrapport Cultuurnetwerk Nederland 2005-2006 – 23 maart 2007