Deeltijddidactiek in wording - Universiteit Utrecht

A. Efficiënt georganiseerd
A1. Praktische organisatie die past bij de deeltijder. Deeltijders hechten groot belang aan
de organisatie van de deeltijdopleiding: ze willen vaste avonden tijdens het studiejaar waarop ze
onderwijs en de toetsing hebben, lang van tevoren de roosters hebben, met dezelfde onderwijsgroep
door gaan waar ze mee begonnen zijn, dat studiemateriaal ruim voor aanvang van een
cursus beschikbaar is e.d. Organisatie en planning van het deeltijdprogramma moeten goed
geregeld zijn zodat een deeltijder niet alleen zijn studie maar ook werk en privé-leven lang van
tevoren goed kan plannen. Ook willen ze niet teveel contacturen.
B. Effectieve onderwijsopzet
B1. Onderwijs waar de deeltijder effectief leert. Opvallend is de wens van deeltijdstudenten,
meer dan bij voltijdstudenten, dat het geboden onderwijs goed verzorgd is, dat 'je er wat van
leert' en dus niet voor niets komt. Specifieke wensen en overwegingen worden hier voor drie
onderwijsvormen gegeven: hoorcollege, coachgroep en werkgroep.
B1a. Hoorcolleges: structuur, voorbeelden en actualiteit. Bijna alle studenten vinden
deelname aan een hoorcollege nuttig als het een gestructureerde uitleg van de stof biedt,
vooral op moeilijke punten, of de stof verdiept, voorbeelden geeft, aanknoopt bij de praktijk,
inhaakt op de actualiteit, ondersteuning geeft bij de studiestof en mogelijkheden tot discussie
verleent. Het is nuttig als het hoorcollege plaatsvindt vóór de werkgroep over dezelfde stof
gegeven wordt. Ook contact met medestudenten wordt door een aantal studenten belangrijk
gevonden. Verwijzingen naar de literatuur voor het vak stelt men op prijs. Ook een korte discussie
zo nu en dan, waardeert men. Deeltijders brengen meer naar voren dan voltijdstudenten
en verwachten dat daarop gereageerd wordt; ze zijn mondiger en tonen hun irritatie over bijvoorbeeld
een ‘boek-herhaal hoorcollege’ eerder. Veel deeltijdstudenten hebben trouwens ene
voorkeur voor interactieve bijeenkomsten (integratie hoorcollege en werkgroep) zodat ze niet te
lang naar een verhaal hoeven te luisteren en zelf vragen kunnen stellen (want deeltijders zijn
gemotiveerde studenten!).
Deeltijders vinden het niet nuttig als:
• er geen of te weinig structuur in het hoorcollege is,het te vaag of te globaal is
• het hoorcollege alleen maar een bespreking van het boek biedt
• het dictaat wordt voorgelezen
• er alleen eenrichtingverkeer naar studenten is
• het een herhaling is van de leesstof zonder toegevoegde waarde
• er langdurig wordt ingegaan op een casus vanuit het publiek die niet belangrijk is voor de stof
• het hoorcollege bepaald wordt door vragen van studenten die zich niet hebben voorbereid
B1b. Coachgroepen: gestructureerd oefenen en verduidelijken van de leerstof.
De coachgroep is een onderwijsvorm waar een relatief grote groep studenten (50 – 80) met
opdrachten aan de slag kan waarbij een docent aanwezig is voor een enkele (niet-inhoudelijke)
vraag, de ‘coaching’, maar de nadruk ligt op zelfwerkzaamheid. Ze is vooral bedoeld ter verduidelijking
van de stof, verdieping, oefenen met de stof en tentamenvoorbereiding. Ook is de
coachgroep geschikt voor onderlinge discussie, de uitleg van specifieke jurisprudentie en het
aanreiken van handvatten om de stof te bestuderen. Ook is het mogelijk om studenten in groepjes
te laten werken. Het is van belang structuur aan te brengen in de opzet van de bijeenkomst.
12