1 RSM Erasmus University - Rotterdam School of Management

Vakbeschrijving & inhoud
In de wondere wereld van ondernemerschap vindt een opmerkelijke verandering plaats van een
situatie zonder ondernemer, organisatie en marktkans naar een situatie met een nieuwe
dynamische man of vrouw, een innovatief product of concept, en een pas opgericht bedrijf dat
een geïdentificeerde behoefte probeert te exploiteren; in de woorden van entrepreneurship
onderzoeker Timmons: ‘Ondernemerschap is de capaciteit om iets te scheppen en op te
bouwen vanuit praktisch niets. Het is initiëren, doen, bereiken en het opbouwen van een
onderneming of organisatie, in plaats van toekijken, analyseren en het beschrijven ervan. Het is
de fijne neus voor het waarnemen van kansen waar anderen chaos, tegenstelling en verwarring
zien’.
In de afgelopen tien à twintig jaar is de aandacht in het ondernemerschapsonderzoek
verschoven van het zogenaamde creatieve genie van de ondernemer naar de aard en
kenmerken van ondernemingsprocessen, zoals het identificeren van kansen, het mobiliseren
van mensen, gelden en andere hulpmiddelen, en het bouwen van het bedrijf en het ontwikkelen
van een strategisch netwerk. Nieuwe ondernemers beginnen met een beperkte kennis en
streven bescheiden strategieën na, en hun eerste successen hangen af van hun vermogen om
onverwachte kansen te benutten. Hun succes hangt af van hun vermogen zichzelf te
transformeren en verbeteren terwijl ze groeien, om te kunnen profiteren van hun grotere
omvang, en ze in staat zijn om kapitaalintensievere projecten aan te pakken waarvan de
uitkomst zekerder is. Op basis van deze dynamische vaardigheden en een bescheiden en
zuinige planning leren ondernemers en worden zij ambitieuzer.
De variëteit aan ondernemers is groot: zo kunnen we verschillende categorieën ondernemers en
hun verschillende managementmotivaties en type bedrijven onderscheiden. Zo is er de
klassieke ‘uitvinder-ondernemer’ die zich primair richt op het uitvinden van nieuwe dingen, het
genereren van nieuwe kennis, het verkrijgen van patenten en/of het maken van nieuwe
producten. Voorbeelden hiervan zijn de verschillende techno-starters en spin-off bedrijven
rondom de TU Delft. Dan is er ook nog de ‘ambachtsman’ die vooral bezig is om zijn producten
beter te maken en het liefst functioneert binnen een overzichtelijke sociale omgeving en een
redelijk afgebakende tijdshorizon. Een voorbeeld hiervan is de Koninklijke de Kuyper uit
Schiedam, producent en distributeur van alcoholhoudende dranken uit Schiedam. Ten slotte
kunnen we ook nog de ‘opportunistische ondernemers’ onderkennen, die breed gevormd zijn en
sterk op de sociale omgeving en op de toekomst zijn gericht, en die proberen op flexibele wijze
een beter bedrijf op te bouwen. Voorbeelden hiervan zijn de ondernemers die ons TomTom,
Cool Blue en G-Star hebben gegeven.
In Oriëntatie op Ondernemerschap wordt ingezoomd op verschillende ondernemerstypes en
hun projecten en bedrijven en de specifieke context waarin deze ontstaan, overleven en
groeien. De volgende types zullen in deze cursus uitgebreid worden behandeld: startende
ondernemers, seriële entrepreneurs, high-tech ondernemers, vrouwelijke en etnische starters en
jeugdondernemers. Ook zullen diverse vormen van entrepreneurship en hun specifieke context
waarbinnen deze floreren worden besproken, zoals spin-off ondernemerschap, corporate
entrepreneurship, buy-in entrepreneurship, social entrepreneurship, franchising, internationaal
ondernemerschap en family business.
De doelstelling van dit vak is om het verschijnsel ondernemerschap diepgaand en vanuit vele
facetten te bestuderen door te leren van de motieven, achtergrond, persoonlijkheidskenmerken,
gedragingen, netwerken en best practices van succesvolle ondernemers. Verder wordt
ingezoomd op de nieuwe producten, concepten en diensten die deze ondernemers op de markt
brengen, en de groeistrategieën die zij voor hun bedrijven hebben nagestreefd. Ten einde een
genuanceerd en inzichtelijk beeld te krijgen van ondernemerschap zoals zich dat ontwikkelt
binnen bepaalde contexten (rondom een universiteit, binnen een groot bedrijf, of franchiseketen)
moeten we precies weten wat ondernemers nu precies doen, wat ze motiveert, met wie ze
samenwerken en hoe ze de groei en succes van hun bedrijf organiseren. Om dit te kunnen doen
zullen deze high-impact entrepreneurs vanuit verschillende disciplines worden bestudeerd (e.g.
69