naar publicatie - KBA

1. Gebrek aan plaatsruimte in de school of groep waartoe toelating
wordt gevraagd.
2. De basisschool kan de benodigde zorg niet bieden
3. Ernstige verstoring van de rust en orde dreigt.
4. Beleid in verband met evenwichtige spreiding van de leerlingen
over de scholen van het bestuur of over de scholen in de
regio (spreidingsbeleid).
Onder spreidingsbeleid wordt verstaan: ‘Het verspreiden van
autochtone en allochtone leerlingen over scholen om segregatie
tegen te gaan’ (Onderwijsraad, 2005). De Commissie
Gelijke Behandeling constateert dat spreiding op basis van
etnische kenmerken juridisch niet kan. Spreiding op andere
gronden, zoals taalachterstand, is wel mogelijk maar dergelijk
beleid moet wel aan bepaalde eisen voldoen om eventuele
indirecte discriminatie te rechtvaardigen. Zo is empirisch
bewijs nodig dat bijvoorbeeld kinderen het beste Nederlands
leren in een Nederlandstalige omgeving en dat hiervoor een
maximumpercentage niet-Nederlandstalige kinderen geldt.
Toelatingsbeleid van bijzondere scholen
In het bijzonder onderwijs kunnen scholen op basis van richting
en op basis van inrichting toelatingseisen stellen. Hieraan zijn wel
enkele voorwaarden verbonden:
1. Het bijzonder onderwijs kan uitsluitend eisen op denominatieve
gronden stellen, als die nodig zijn voor de verwezenlijking
van de grondslag van de school zoals vastgelegd in de
statuten.
2. Er moeten duidelijke toelatingseisen en voorrangscriteria geformuleerd
zijn en deze moeten consequent en consistent in
het toelatingsbeleid gehandhaafd worden.
3. De toelatingseisen mogen niet leiden tot onderscheid op
grond van het enkele feit van politieke gezindheid, ras, ge-
slacht, nationaliteit, hetero- of homoseksuele gerichtheid of
burgerlijke staat (volgens artikel 7, tweede lid, AWGB).
4. Op basis van de leerplicht kan een bijzondere school een leerling
niet op grond van godsdienstige gezindheid of levensbeschouwing
weigeren wanneer binnen een redelijke afstand
van de woning van de leerling geen openbaar onderwijs beschikbaar
is.
Rechten van ouders, weigering en wachtlijst
Ouders zijn vrij in de keuze van de school waar hun kind onderwijs
volgt. Dat betekent overigens niet dat ze altijd recht hebben op
een plaats op de school van hun voorkeur. Openbare en bijzondere
scholen kunnen op de hierboven genoemde gronden leerlingen
weigeren.
Er is sprake van weigering wanneer de directeur een verzoek van
ouders om hun kind op een bepaald tijdstip tot de school toe te
laten afwijst. Plaatsing op een wachtlijst is dus ook weigering. Een
wachtlijst is een ranglijst van namen van kinderen van wie de toelatingsaanvraag
wegens plaatsgebrek is afgewezen onder de toezegging
dat de aanvraag opnieuw in behandeling wordt genomen,
zodra plaatsruimte beschikbaar komt.
2.2 Rollen en bevoegdheden
Besturen
Het schoolbestuur is verantwoordelijk voor de formulering van
een eigen toelatingsbeleid en voor (het toezicht op) de uitvoering
daarvan. Het gaat hierbij zowel om het vaststellen van de strategische
beleidslijnen (als onderdeel van een bestuurlijk plan) en de
bepaling of bekrachtiging van de concrete regels.
24 etnische afkomst en toelatingspraktijken in het onderwijs Toelating: wettelijk kader en bestuurlijke verantwoordelijkheden 25