Die JJ Potgieter Manuskrip - Dog-on-blues studio

Eric Swardt: <strong>Die</strong> <strong>JJ</strong> <strong>Potgieter</strong> <strong>Manuskrip</strong> Bladsy 38 van 148
nie, aangesien hy nooit kans gekry het om hulle te tel nie, en dit ook nie kon
skat nie. <strong>Die</strong> vyand het hul dooies en gewondes met waens met groot spanne
muile weg gery nog terwyl hulle besig was om te veg. Jacobus het eers ‘n
paar dae later ‘n kans gekry om op die slagveld rond te loop. Drie dae na die
slag het hy steeds tussen die dooies rondgeloop. Dit was nadat die vyand
reeds drie dae gespandeer het om die dooies en gewondes weg te neem! <strong>Die</strong>
Boere het aan die Britte ‘n opening gegun om hul dooies en gewondes weg
te neem. <strong>Potgieter</strong> kon nie sien waar die dooies reeds weggeneem was nie,
behalwe vir die hoede wat op die slagveld rond gelê het. Hy kon sien dat
baie dooies en gewondes reeds weggeneem was, maar honderde het steeds
rond gelê. <strong>Die</strong> burgers het later die vyand gehelp om die dooies te begrawe,
aangesien die reuk ongesond begin word het. Na vyf dae was die vyand nog
steeds besig om hul dooies te begrawe.
<strong>Die</strong> Boere het ongeveer 7,000 burgers in die slagveld gehad, teenoor meer as
14,500 Britse soldate. <strong>Die</strong> amptelike syfers gee 205 Britte gedood en 690
gewond, en 76 gevange geneem, teenoor 250 Boere gewond en gedood.
<strong>Die</strong> vyand verskuif toe hulle kamp terug na Modderrivier. Dit het ongeveer
drie maande geduur voordat die vyand weer teen die Boere opgemarsjeer
het. <strong>Die</strong> nuus het die burgers bereik dat daar by Colenso terselfdertyd ook ‘n
veldslag, net so groot soos die een by Magersfontein, plaasgevind het. Daar
het die Boere 10 kanonne van die vyand gebuit.
<strong>Die</strong> Britse teenaanval het op 11 Februarie 1900 begin met ‘n mag van
ongeveer 40,000 man. <strong>Die</strong> eerste taak wat die mag na moes omsien, voordat
hulle na Bloemfontein kon marsjeer, was om Kimberley eers te bevry.
Kimberley was nou reeds onder beleg vir ‘n hele tydjie en Cecil John
Rhodes was al op die punt om oor te gee. Methuen se weermag het opdrag
gekry om Cronje se magte by Magersfontein aan te vat, terwyl Roberts se
weermag ‘n wye ompad aan die ooste kant maak. Vordering was vir eers
stadig as gevolg van die tekort aan behoorlike vervoer, maar hulle was baie
effektief, slegs op grond van hul getalle. <strong>Die</strong> Britse mag het letterlik
dwarsdeur die Boere magte gemarsjeer om Kimberley op 17 Februarie 1900
te bevry.
Toe die vyand vir die tweede keer op pad na Kimberley teen die Boere
opmarsjeer het hulle by Paardeberg aan die westekant van Koedoesberg
deurgebreek. <strong>Die</strong> veldslag het vir ongeveer drie dae aangehou. Uiteindelik is
die vyand weer terug gedryf. <strong>Die</strong> vyand se leërmag was hierdie keer baie