Meervoudig Besproken - Habiforum

Bovendien moeten de oplossingen niet te veel kosten.
“Kijk vanuit de opbrengstenkant van meervoudig ruimtegebruik; bijvoorbeeld infrastructuur en
bebouwing integreren, zonder extreem dure oplossingen, zoals ondergronds en verdiept bouwen”.
De ontwikkelaar denkt daarnaast vaak aan het duurzame gebruik, zodat het aan een belegger verkocht
kan worden.
“Als je iets kwaliteit geeft, dan moet het 100 jaar mee kunnen. Maar vaak wordt gekozen voor
traditionele kwaliteit met zo min mogelijk risico, omdat veel dingen binnen een bepaalde tijd
gerealiseerd moet worden”.
De ontwikkelaar denkt op langer termijn vanuit het rendement.
Een adviseur vindt het jammer dat het altijd over geld gaat.
“Het gaat vaak te snel al over geld in plaats van over de kwaliteit”.
Hajer (1995) geeft in zijn theorie aan dat de sociale praktijk van invloed is op de discours. Discoursen
zweven niet boven de actoren, maar zijn verbonden met de positie van actoren. Bij het onderzoek van
Garvin (1984) waarin vijf benaderingen onderscheiden worden om productkwaliteit te bepalen, zijn
aanknopingspunten om de verschillende discoursen te kunnen plaatsen binnen de sociale praktijk.
In de transcendente benadering is kwaliteit alleen door ervaring te herkennen.
Bij de productgerichte benadering is kwaliteit een precieze en meetbare variabele. Veel
wetenschappers en de overheid benaderen kwaliteit op een productgerichte wijze. De al eerder
genoemde Ruimtelijke Balans is hier een goed voorbeeld van. Ook de matrix ruimtelijke kwaliteit valt
onder deze benadering.
In de gebruikersgerichte benadering wordt kwaliteit door de beleving van gebruikers bepaald. De
kwaliteit van gebruikers verschilt met die van de professionals.
In de productiegerichte benadering ontstaat kwaliteit door de gestelde eisen aan de productie. Het
stellen van eisen komt terug bij beeldkwaliteitsplannen en bij bijvoorbeeld inrichtingsplannen van
pleinen door de Nederlandse Spoorwegen.
Tot slot is er de waardegerichte benadering, waarin de kwaliteit direct gekoppeld wordt aan de prijs. In
de vastgoedsector vinden deze benadering van kwaliteit terug.
De verschillende benaderingen om kwaliteit te bepalen, vormen een grote bron van verwarring en
kunnen ertoe leiden dat actoren elkaar niet ‘begrijpen’ als ze over kwaliteit praten. Bovenstaande
benadering verklaart onder meer de verschillen die er zijn tussen discourscoalities als de ‘groen
ruimtelijke kwaliteit discours’ en de ‘rendement ruimtelijke kwaliteit discours’.
De vraag die overblijft, is wat de invloed van een discours is op een bepaald ruimtelijk proces. In veel
gevallen steken projectontwikkelaars bijvoorbeeld meer geld in een project dan een natuurinstelling. Is
de machtspositie die hierdoor ontstaat, van invloed op de gerealiseerde ruimtelijke kwaliteit? Met
andere woorden, als een partij meer macht en invloed heeft, is de kans dan groter dat zijn discours
ruimtelijke kwaliteit eerder wordt gerealiseerd?
4.5 Macht en invloed in relatie tot de discours ruimtelijke kwaliteit
Bij de invloed van macht gaat het volgens Hajer over het strategisch handelen van actoren. Er is een
verschil tussen communicatief en strategisch handelen (Lingbeek, 1998). Bij communicatief handelen
gaat het om een sociale interactie, waarbij het bereiken van een overeenkomst het doel is. Er wordt
hierbij een beroep gedaan op geldende normen en waarden. Bij strategisch handelen is het boeken
van een resultaat het doel. Iedereen streeft zijn/haar eigen belangen na op basis van wederzijdse
erkenning van de legitimiteit van die belangen. Vanuit deze optiek kan het zijn dat niet iedereen erbij
betrokken wordt.
52