regelingen in het buitenland met betrekking tot de markt voor ...

voormalige belastbare baan (die ze als extra baan naast hun reguliere baan hadden),
omgezet in een vorm van Geringfügige Beschäftigung. De overblijvende 580.000
werknemers hebben hun baan in de informele sector naar verwachting waarschijnlijk
omgezet naar een geregistreerde mini job.
Van de genoemde 1.21 miljoen werknemers met een mini-job, maakten eind april 2003
463.000 personen gebruik van deze regeling in combinatie met een
werkloosheidsuitkering. Ook hier kan volgens Renooy e.a. verondersteld worden dat een
een aanzienlijk deel van deze groep mensen hun informele baan hebben omgezet in een
vorm van Geringfügige Beschäftigung.
De specifieke mini-jobs voor het uitvoeren van diensten voor private huishoudens zijn
gestegen ten opzichte van het aantal mini-jobs in de huishoudsector voor de
hervormingen van 2003, zij het in een lager tempo dan verwacht. Vóór april 2003 waren
er 27.000 mini-jobs in deze sector, terwijl dat er in oktober 2003 iets meer dan 36.000
waren. Renooy e.a. merken op dat het omzetten van informele naar formele
arbeidsrelaties zeer moeizaam verloopt, gelet op de schattingen van het aantal informele
arbeidsrelaties voor dit soort diensten. Een reden hiervoor kan zijn dat huishoudens
huiverig zijn voor controles die het over de vloer hebben van een mini-jobber met zich
meebrengt en dat ze bijvoorbeeld vaker plaats zullen vinden dan bij werkgeverswerknemersrelaties
in de private sector. Een andere reden kan natuurlijk zijn dat men nog
onbekend is met de nieuwe regelgeving. Deze laatste reden lijkt ons niet plausibel, omdat
mini-jobs al sinds de jaren ’70 in Duitsland bestaan.
Steiner en Wrohlich 52 hebben ex-ante simulaties uitgevoerd van de
werkgelegenheidseffecten die uitgaan van de in april 2003 geïntroduceerde Hartzhervormingen
in de mini-jobs 53 . Deze simulaties wijzen uit dat deze effecten klein zijn.
Naar verwachting stijgt de arbeidsmarktparticipatie met 50.000 personen oftewel 36.000
FTE’s, het maximale werkgelegenheidseffect van de hervormingen. Dit kleine, positieve
participatie-effect weegt niet op tegen het negatieve ureneffect dat ontstaat doordat
mensen die al een baan hebben het aantal uren dat ze werken verminderen. Het negatieve
ureneffect bedraagt 37.500 FTE’s. Het netto effect op de werkgelegenheid is dus negatief.
Dat houdt in dat het netto fiscale effect van de Hartz-hervormingen ook negatief is. Deze
zorgen er namelijk voor dat de overheid € 1 biljoen aan inkomstenbelasting en sociale
zekerheidsafdrachten van werkgevers misloopt. Dit zal enigszins gecompenseerd worden
door de belasting- en sociale zekerheidsafdrachten van de mini-job werkgevers, maar het
is onwaarschijnlijk dat deze compensatie opweegt tegen het genoemde negatieve effect.
Omdat het onduidelijk is op welke tijdsperiode deze simulaties betrekking hebben, weten
we niet hoe deze in verhouding staan tot de genoemde feitelijke aantallen mini-jobs die
hierboven zijn genoemd.
Kenmerken mini-jobs en hun gebruikers 54
Ondanks de mogelijkheid meerdere mini-jobs tegelijkertijd te hebben, heeft de overgrote
meerderheid (92 procent) van de mini-jobbers slechts één mini-job. Een groot deel van de
52
Viktor Steiner and Katharina Wrohlich, o.c., DIW Berlin, Discussion Papers 438, Berlijn,
September 2004.
53 Geldt voor alle mini-jobs.
54 RWI Essen, o.c., 2004.
S299001rap 24