NL.Trendwatch: gebruikersmarkt uitgaansdrugs in ... - Bonger Instituut

orde en veiligheidsdiscours en de wens om meer zichtbaar en proactief op te treden) die aan
de repressievere aanpak ten grondslag liggen.
Onderzoeksaanpak
Om inzicht te krijgen in het waarom en de effecten van het zerotolerancebeleid ten aanzien
van drugs in het uitgaansleven, kijken we naar drie groepen actoren: (1) beleidsmakers en
handhavers; (2) gezondheids‐ en preventiewerkers; en (3) druggebruikers. Daarbij is gebruik
gemaakt van de volgende kwalitatieve onderzoeksmethoden: observaties, veldwerkaante‐
keningen, semigestructureerde interviews met experts, informele gesprekken op dancefees‐
ten en de bevraging van partybezoekers over druggebruik in relatie tot het zerotolerancebe‐
leid.
In de zomer van 2008 zijn in Arnhem en Amsterdam respectievelijk een ‘klein’ (10.000 be‐
zoekers) en een groot (40.000 bezoekers) dance event bezocht, waar de politie en justitie
een zerotolerancebeleid hadden aangekondigd. De politie verleende toestemming en me‐
dewerking waardoor het veldwerkteam ‘over de schouder’ van de politie mee mocht kijken.
Daarbij is primair gekeken naar de strategie en werkwijze van politie en (hulp)officier van
justitie We hebben daarbij gekeken naar het visiteren bij de ingang, het aantal aanhoudin‐
gen geturfd, de inzet van drugshonden, afhandeling bij officier van justitie, et cetera. Ook
zijn er gesprekken gevoerd met onder andere drugshondenbegeleiders, officieren van justi‐
tie en arrestatieteams. De reacties van bezoekers op het politieoptreden zijn eveneens ge‐
peild, alhoewel ze deze keer van secundair belang waren. Van beide dancefeesten is een
veldwerkverslag gemaakt. 39
Het veldwerkteam heeft in 2008 ook een dancefeest in Amsterdam bezocht, waarbij de
werk‐ en handelswijze van het HIT‐team 40 heimelijk is geobserveerd (covert observation).
Het optreden van de Amsterdamse politie jegens de straatscene in het Centrum is eerder
door de etnograaf Verbraeck gevolgd en beschreven. 41 Hoewel er in de literatuur gewezen
wordt op de nadelen van coverte observatie 42 , omdat de onderzoeker maar beperkte infor‐
matie zou krijgen en de achterliggende betekenis van de symbolische interacties hem voor
een deel zou ontgaan, was het anderzijds ten koste gegaan van de onderzoeksdata als de
onderzoeker zich op voorhand al had gelegitimeerd. Hierdoor kon de werkwijze van agenten
in burger op feesten zo naturel mogelijk worden geobserveerd.
39
Nabben et al. (2008).
40
Het Horeca Interventie Team bestaat uit agenten in burger die ‐soms voorafgaand aan een actie‐ observa‐
ties verrichten op locaties in het uitgaansleven waaronder cafés, clubs, coffeeshops en dancefeesten.
41
Verbraeck (1988).
42 Power (1989); Weppner (1977); Williams (1989).
52