NL.Trendwatch: gebruikersmarkt uitgaansdrugs in ... - Bonger Instituut

vertrouwensband tussen kopers en regelaars. 72 De regelaar die inkoopt voor de vrienden‐
groep wordt meestal als een ‘weldoener’ gezien, omdat hij naar zijn vrienden toe niet (pri‐
mair) vanuit een winstoogmerk handelt. Niet ongebruikelijk echter is dat hij er wel voor
zorgt dat hij er zelf niet voor hoeft te betalen – per slot van rekening loopt hij het meeste
risico. Onderzoek van Murphy et al. naar ecstasyverkopers in San Francisco laat een over‐
eenkomstig patroon zien. 73 Verkopers die alleen voor vrienden regelen zien zichzelf niet als
fulltime dealer en worden door hun vrienden ook niet als zodanig gekwalificeerd. Het type
drug en imago spelen hierbij een rol van betekenis. Cocaïneverkopers opereren vaker soli‐
tair, zitten vaker fulltime in de business, maken duidelijke winst, zijn vaak buitenstaanders
en leveren op gezette tijden bij bestelling. 74 Vergeleken met cocaïne heeft ecstasy op het
feestniveau eerder een onschuldige niet‐criminele, maar positieve reputatie. Het regelen
van zuivere, betrouwbare pillen wordt meestal zeer gewaardeerd omdat het de gewenste
roeservaring in de vriendenkring verhoogt, wat weer bijdraagt aan de sfeer. 73 Vanuit deze
optiek gezien worden verkopers van ecstasy op feesten die duidelijk meer vragen voor een
pil en bij wie je meer kunt halen, eerder als een dealer gezien dan iemand die nog wat over
heeft en dit wil ruilen voor bijvoorbeeld een biertje. In navolging van Van den Hazel blijkt uit
informele gesprekken met gebruikende bezoekers dat er vaker meer wordt meegenomen
dan men zelf denkt te consumeren. 75 Hier geldt het principe van ‘een appeltje voor de
dorst’. Wie wat bewaart voor later heeft nog wat voor andere vrienden over om weg te ge‐
ven, te ruilen, of soms te verkopen aan anderen. Hoewel dit misschien kan worden gezien als
een impulsieve, spontane ‘dealeractiviteit’ houden ‘echte dealers’ volgens feestgangers zich
bezig met de in‐ en verkoop van grote hoeveelheden en zijn op het feest enkel en alleen uit
op het verkopen van pillen en het behalen van winst.
In de feestpraktijk komt het geregeld voor dat festivalgangers door onbekenden worden
gevraagd of ze nog ecstasy hebben. Gezien de verhalen over agenten in burger, wordt hier
tegenwoordig meer terughoudend op gereageerd. Hetzelfde geldt voor Amsterdamse party‐
gangers, die op grote feesten meer op hun hoede zijn. 76 Tijdens onze geheime observaties
van agenten in burger op een grootschalig Amsterdams feest hebben we enkele situaties
gezien die nadrukkelijk duiden op uitlokking. Met name een agent met een gekleurd John
Lennon brilletje en een overdreven ‘dopey look’ leek zich hierin te hebben bekwaamd, door
feestgangers op de dansvloer te benaderen of iemand nog wat GHB of ecstasy over had of
misschien iemand wist die deze spullen verkocht. Festivalgangers hebben enige reserve naar
onbekenden die op zoek zijn naar drugs. Overigens blijkt volgens Van Den Hazel dat een
klein deel van de festivalbezoekers zelf ook wel eens aan onbekenden heeft gevraagd wan‐
72 Nabben et al. (2008); Benschop et al. (2009).
73 Murphy et al. (2005).
74 Nabben, et al. (2008).
75 Van den Hazel (2008).
76 Benschop et al. (2009).
66