Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E_GEE>OORTE VAN CCH \rn\ Am ^<br />
TT 1 en „Schl&èef is... ja. ze£t U 't eens?<br />
J—f Ik tart U 't te verklaren.<br />
Wanneer zoo'n diné geboren wordt<br />
Dan zün er duizend „maren".<br />
Maar bv den allereersten schreeuw<br />
Dan spitsen wy de ooren.<br />
Een week daarna schreeuwt ieder mee:<br />
De ..Schlager" is geboren I<br />
De familie staat aan de wieg. Auteur,<br />
componist en uitgever.<br />
Het is een bijzonder kind, dat is het.<br />
Er wordt druk over en weer gepraat,<br />
hoe de wereld het best en het vlugst<br />
in kennis te stellen van deze heuglijke<br />
gebeurtenis.<br />
Peetoom uitgever heeft ettelijke be-<br />
zwaren.<br />
„We zullen het zoo voordeelig moge-<br />
lijk aanpakken," beweert hij.<br />
„Wat ?... Zoo'n bijzonder kind," zeg-<br />
gen vader en moeder auteur en com-<br />
ponist.<br />
..«Tja, tja," kalmeert peetoompje, „er<br />
zijn al zooveel mislukkingen ondermijn<br />
peetkindertjes; als ik er te veel drukte<br />
mee maak, wordt het een kind met een<br />
waterhoofd. Trouwens, ik moet je eer-<br />
lijk zeggen, ik vind het een doodgewoon<br />
huis-, tuin- en keuken-monmeltje."<br />
„Ja, maar," protesteert het ouderpaar<br />
hefdg, „het is niet onze eersteling. Onze<br />
tien voorgangers hebben ze in een on-<br />
bewaakt oogenblik in de wieg gesmoord.<br />
U ziet toch wel, dat dit alle teekenen<br />
van het genie vertoont. Kom peet-<br />
oompje, geef het een kansje."<br />
Peetoom krabt <strong>zich</strong> eens bedenk'Wk<br />
Langs de baardelooze kin<br />
En na veel delibereeren<br />
Krügen Pa en Moe hun zin.<br />
't Kindje wordt ten doop gehouden.<br />
Convocaties gaan in-zee.<br />
Vol verwachting klopt het harte:<br />
Zou het — f A — of zou het — née?<br />
Dat is dan de dramatische proloog.<br />
De rest denkt u er zelf maar bij.<br />
Zoo worden er dagelijks honderden<br />
geboren en negen en negentig zijn den<br />
volgenden dag bij gebrek aan belang-<br />
stelling rustig en kalm overleden.<br />
Wij staan (o, Charivarius!) „in het<br />
teeken" van den „Schlager".<br />
We leven snel.<br />
We leven in recordtijd.<br />
En onze tijd, zoo arm aan roman-<br />
tiek, vraagt naar een opwindend<br />
rhythme, een onmiddellijk inslaand<br />
succes.<br />
En we', opmerkelijk is, dat het nie-<br />
mand tot nu toe gelukt is te verklaren,<br />
waarom een Schlager nu eigenlijk een<br />
„Schlager" is geworden.<br />
Het is wel interessant te citeeren, wat<br />
een Duitsche student in de filosofie<br />
over den „Schlager" schrijft. Hij con-<br />
cludeert o.a.:<br />
„Een Schlager is een ding, onlogisch<br />
tot in de hoogste macht. De melodie<br />
ervan laat je niet los, ze kleeft als<br />
siroop. Tot waanzinnig wördens toe prik.<br />
kelt het je trommelvliezen. Je betrapt<br />
jezelf er voortdurend op, dat je een me-<br />
lodietje neuriet en dan — de meest ver-<br />
standige ontkomt er niet aan — geef<br />
je je maar over aan dat, wat nu eenmaal<br />
niet te vermijden is, spits je je lippen<br />
tot een fluittoon, trommel je met je<br />
vingertoppen, sla je met je voeten de<br />
maat om den allemieuwsten „Schlager"<br />
van A. tot Z. „mee te leven"."<br />
Zonder twijfel, de nieuwste Schlager<br />
oefent een suggestieve macht op ons<br />
uit. En of we nu al beweren, dat we toch<br />
op een zeker geestelijk niveau staan —<br />
of we schouderophalend mompelen van<br />
„idioterie", er helpt geen vader en moe-<br />
der aan — we moeten er aan gelooven,<br />
al doen we dan ook mee dwars tegen<br />
onze overtuiging in."<br />
Dat is nu zoo ongeveer de psycho-<br />
logie van den „Schlager". En onze stu-<br />
dent in de filosofie komt tot de frap-<br />
pante slotsom :<br />
„De Schlager, dat zijn wijzelf. Wijzelf<br />
in onze wisselende luimen, onzen be-<br />
lachelijken,zucht naar de laatste mode-<br />
uitspattingen, onze verachting voor het<br />
ouderwetsche."<br />
Tot zoover onze filosoof-in-den-dop.<br />
En zegt u nu eens eerlijk, heeft hij gelijk<br />
of niet ?<br />
Ik wil nu eens even voor de vuist<br />
eenige „Schlagers" opnoemen, te be-<br />
ginnen met die van een poosje geleden.<br />
Daar hebben we:<br />
„Yes, we have no bananas!" — Ge-<br />
inspireerd op een „jiddische" contra-<br />
dictie, heeft dit lid de wereld verovert!.<br />
„Rio Nights" — nu nóg een veel<br />
gevraagde mop.<br />
„Tea for two"'' — hoewel ik hierop<br />
nooit een Hollandschen tekst behoorlijk<br />
heb hooren zingen, is deze „thee voor<br />
twee" er als „koek" (bij de thee) inge-<br />
gaan.<br />
Wie herinnert <strong>zich</strong> niet „How do you<br />
do ?"<br />
Dan de geweldige oorlogs-Schlager,<br />
door de Tommies populair gemaakt,<br />
„It 's along way to Tipperary". Achter.<br />
buurtsche humor heeft hier de niet be-<br />
paald letterlijke vertaling gefantaseerd:<br />
Ik bin een long kwijt<br />
Ik hep de tering.<br />
Uit Spanje komt het hartveroverend<br />
lied „Violetera", hoewel zeer moeilijk<br />
van rhythme heeft het exotische element<br />
hier veel aan de populariteit mee-<br />
gewerkt.<br />
Dan het Fransche succes „Valencia".<br />
Hoe heerlijk konden ze het fijne chan-<br />
son, door Mistinguette in Parijs met<br />
onweerstaanbare charme gelanceerd,<br />
hier langs de straten brullen:<br />
Vaalensiaa I! I<br />
Appelesiene vier om een duppie<br />
Zoek maar uitlll<br />
In deze periode van „Hoch-Konjunktur"<br />
komen uit Duitschland de volgende<br />
onsterfelijke meesterwerken:<br />
„Wo sind deine Haare<br />
August, August?"<br />
Met welk een wellust wierp men <strong>zich</strong><br />
op dit voor haardeskundigen gemakkelijk<br />
op te lossen probleem I<br />
In Holland wordt terzelfder tijd het<br />
epos geboren — ik meen, dat Armand<br />
Haagman hiervan de geestelijke vader is:<br />
„Sussie, wil ik jou eens wat vertellen ?"<br />
En daar iedereen met het „Sussie"<br />
meeleefde en de tragiek, die zelfs straatsteenen<br />
bewoog, een dankbaar object<br />
/<br />
- 10 -<br />
^<br />
WEP<br />
vormde voor het edele gilde van straat-<br />
zangers en bedelaars, werden ettelijke<br />
tienduizenden exemplaren in evenzooveel<br />
graag-geofferde dubbeltjes omgezet.<br />
Van meer recenten datum en aan-<br />
sluitend aan het jazz-karakter van dessen<br />
tijd staan daar als lichtende toortsen<br />
langs het duistere pad naar den roem:<br />
Ramona; " -<br />
Constantinopel;<br />
"Ice-cream;<br />
Trink Brüderlein trink;<br />
All by yourself in the moonlight;<br />
Wenn der weisse Flieder;<br />
Heb meelij, Jet;<br />
Ich küsse Ihre Hand. Etc., etc., etc.<br />
Ach, er zijn nog wat simpele liedjes,<br />
die van iets zingen, dat wat dieper onder<br />
het oppervlak zit verborgen, melodieën,<br />
die wat zoet vloeiend zijn en niet zoo<br />
erg schreeuwen, maar die spelen geen<br />
beduidende rol.<br />
Wie uwer heeft er zoo en passant<br />
wel eens gehoord van:<br />
„Wien, sterbende Märchenstadt" van<br />
Heimann Leopoldi... Onbekend wa't ?<br />
„Moonlight oh the Ganges ..." Heele-<br />
maal riiel populair.<br />
„Cairo ..." Van Horatio Nichols.<br />
„Im Prater blühen wieder die<br />
Bäume ..." Ja juist, van Robert Stolz.<br />
Ach 200... tóch wel eens van ere-<br />
hoord ? e<br />
„Nur ein Hauch Parfum", ,„Du sollst<br />
der Kaiser meiner Seele sein".<br />
Nu ja en nog enkele andere. Nee,<br />
zij hebben niet de pretentie „Schlagers"<br />
te zijn. Ze zijn wat op den achtergrond<br />
gedrongen, overschreeuwd op de markt<br />
door handiger kooplui.<br />
„Zoek maar uit en haal maar uit<br />
Koopies hale en cente bieëlll"<br />
Bonte lappen, schelle kleuren,<br />
Schreeuwers, die de ziel verscheuren!<br />
Wat niet mee brult, gaat verloren.<br />
Niet geschikt voor grove ooren.<br />
't Is de tyd. de nieuwe leuze<br />
Doen of niet. er bluft geen keuze<br />
O. moderne fakkeldragers<br />
SchrVf dan — schrUf dan<br />
GEEFT ON3 SCHLÄGERSII<br />
CHEF VAN DIJK.<br />
EAU DE (OLOCNE<br />
ANCELO<br />
MARIE FARINA<br />
CM der oudfée ep bede/nerten<br />
OVERAL VeRKR'JCBAAR<br />
BE HEILIGE BERG<br />
MEDEWERKENDEN:<br />
De danseres Dioiima Leni Riefenstahl<br />
De Vriend .... Z-OUJS Trenker<br />
Vigo Ernst Petersen<br />
De Moeder .... Frieda Richard<br />
Colli Friedrich Schneider<br />
De Oids Hannes Schneider<br />
Regie en Manuscript: Dr. ARNOLD FANCK.<br />
UFA-FILM.<br />
Be danseres Diotima danst niet om<br />
roem of goud te vergaren, zij<br />
danst, omdat de dans haar spraak<br />
is en zij daardoor uitdrukken kan, wat<br />
haar innerlijk ontroert.<br />
Zij danst aan het zeestrand, doch<br />
plots ontwaakt in haar het verlangen<br />
naat de bergen; in haar verbeelding ziet<br />
zij hem, het ideaal harer droomen, staan-<br />
de op de steilste tinne van den Heiligen<br />
Berg en de ingeving van haar hart vol-<br />
gend, neemt zij afscheid van de zee.<br />
In een voorname winter-badplaats,<br />
gelegen aan den voet van indrukwek-<br />
kende bergreuzen, danst Diotima voor<br />
een uitgelezen publiek. Onder de toe-<br />
schouwers bevinden <strong>zich</strong> ook twee vrien-<br />
den, die met hart en ziel verknocht zijn<br />
aan de bergen. Beiden komen geheel<br />
onder de bekoring van Diotima's kunst.<br />
De oudere vriend dwaalt rond te mid-<br />
den der grootsche natuur en voelt <strong>zich</strong><br />
daar in zijn element, doch het lot wil,<br />
dat ook Diotima, <strong>zich</strong> aangetrokken voe.<br />
lend door de stille oneindigheid, naar<br />
boven gaat. Bij hun ontmoeting doet<br />
weldra het gemeenschappelijk verlangen<br />
naar de hoogste hoogten der wereld een<br />
heilige liefde in beider hart ontvlammen.<br />
Doch ook Vigo, die speciaal naar zijn<br />
bergen getrokken is om aan de groote<br />
ski-races deel te nemen, ontmoet daar-<br />
boven Diotima en zij belooft hem een<br />
wensch van hem te zullen vervullen, in-<br />
dien hij als overwinnaar het strijdperk<br />
verlaat. EA Vigo wordt overwinnaar!<br />
Als Vigo, een kind nog, den wensch te<br />
kennen geeft, zijn hoofd een oogenblik<br />
in haar schoot te willen leggen, stemt<br />
zij glimlachend toe en strijkt hem met<br />
een moederlijk-teeder gebaar over de<br />
haren. Helaas is de oudere vriend, die<br />
den terugtocht van een hooggelegen<br />
top heeft ondernomen, getuige van dit<br />
tooneeltje en hoewel hij Vigo niet her-<br />
kent, doet het zien van dezen man, ge-<br />
VI60<br />
MOEDER EN ZOON<br />
- 11 —<br />
knield voor zijn Diotima, al zijn illusies<br />
ineenstorten.<br />
In zijn wilde smart vat hij het dol-<br />
zinnige plan op „Zijn Berg"'te bestij-<br />
gen, niet op de gebruikelijke manier,<br />
doch langs den Heiligen Noordwand,<br />
welke onderneming in dit jaargetijde<br />
met een zekeren dood kan gelijk ge-<br />
steld worden. Op zijn verzoek vergezelt<br />
zijn vriend hem ... Ondertusschen danst<br />
Diotima in het dal haar „Dans aan de<br />
Vreugde", dien zij opgedragen heeft aan<br />
haar geliefde.<br />
Een plotseling opstekende storm kluis-<br />
tert de koene bergbeklimmers aan een<br />
rotsplateau. Op een gegeven oogenblik<br />
verneemt de oudere vriend, dat het Vigo<br />
was, die geknield voor Diotima lag en<br />
in zijn ontzetting maakt hij een drei-<br />
gende beweging, die tengevolge heeft,<br />
dat Vigo over den rand van het plateau<br />
naar beneden stort. Bliksemsnel grijpt<br />
hij het touw en slechts met de kracht<br />
zijner armen kan hij zijn vriend voor<br />
een doodelijken val behoeden.<br />
Intusschen heeft men in het dal de<br />
beide vrienden gemist en daar geen<br />
enkel moedig man gevonden kan wor-<br />
den, die het wagen durft den berg op<br />
te gaan om de ski-renners, die boven<br />
in de hut feestvieren, te waarschuwen,<br />
maakt Diotima <strong>zich</strong> gereed om zelf<br />
dezen gevaarlijken tocht te ondernemen.<br />
Na ontzettende moeilijkheden en geva-<br />
ren te hebben overwonnen, gelukt het Q<br />
haar de hut te bereiken en de ski-loo-<br />
pers van alles op de hoogte te brengen.<br />
Het gevaar, dat zijzelf loopen, niet<br />
achtend, begeven de moedige mannen<br />
<strong>zich</strong> voorzien van stormfakkels op weg.<br />
Oneindig moeilijk is de beklimming in<br />
nacht en stormweer en als een nieuwe<br />
dag begint te gloren, ontdekken de<br />
redders de beide vrienden in hun be-<br />
narde positie. Den geheelen nacht door<br />
heeft de vriend Vigo vastgehouden, die<br />
door de hevige koude reeds lang dood-<br />
gevroren is; nu, als de redding nabij is,<br />
verlaten hem zijn krachten, waanzin<br />
grijpt hem aan en als de zon \)Oven de<br />
bergen <strong>zich</strong>tbaar wordt, breidt hij de<br />
armen uit naar haar licht. Stap voor<br />
stap nadert hij den doodelijken rand,<br />
nog één stap en tezamen met zijn vriend<br />
vindt hij een graf in zijn veelgeliefde<br />
bergen.<br />
DE VRIEND