Verdiepingsonderzoek grondproductiekosten - Tweede Kamer

20 februari 2013
2.4.4 Milieu Effect Rapportage (MER)
Regeling MER
Door middel van een milieueffectrapportage (MER) worden vooraf de effecten van een besluit met
betrekking tot het milieu in kaart gebracht. Het doel van de rapportage is de gevolgen voor het
milieu mee te nemen in de afweging of een bepaald besluit moet worden genomen. De MER wordt
ingezet om locaties voor woningbouw tegen elkaar af te wegen (op het gebied van structuurvisies)
en bij het inrichten van de locatie. In het eerste geval wordt gesproken van planMER; in het
tweede geval van projectMER.
Regelgeving ten aanzien van de milieueffectrapportage is opgenomen in hoofdstuk 7 van de Wet
Milieubeheer. Deze wet is in 1993 ter vervanging van de toenmalige Hinderwet in werking
getreden. Sinds 1994 bestaat het Besluit Milieu Effectrapportage (MER), die ingaat op de uitvoering
van het hoofdstuk uit de Wet Milieubeheer. Dit besluit is in juli 2010 gewijzigd als gevolg van een
arrest van het Europese Hof van Justitie en ter modernisering. Het arrest had betrekking op het te
weinig meenemen van de aard en ligging van het project bij de drempelwaarden die zijn gesteld
voor wanneer het verplicht is een MER uit te voeren. De nieuwe wetgeving is van toepassing bij
een planMER wanneer deze (of het ontwerpplan) niet voor 1 juli 2010 ter inzage zijn gelegd. Voor
een projectMER gelden de nieuwe regels wanneer de richtlijnen niet voor 1 juli 2010 zijn
vastgesteld door het bevoegd gezag.
Voordat de wijzigingen waren doorgevoerd, bestond de MERplicht alleen voor plannen waarbij meer
dan 2.000 woningen buiten de bebouwde kom of 4.000 woningen binnen de bebouwde kom
werden gebouwd. Deze verplichting bestaat nog steeds indien meer dan 2.000 woningen worden
gebouwd; inmiddels bestaan er ook regels voor kleinere plannen. Deze regels houden voornamelijk
in dat het bestuursorgaan dat bevoegd is tot het voorbereiden dan wel vaststellen van het
betreffende besluit, moet beoordelen of er wel of geen MERbeoordeling moet worden doorlopen.
Het idee van de MERbeoordeling is om op een simpele manier te beoordelen of de plannen een
mogelijk belangrijke nadelige milieueffecten hebben. Indien de beoordelaar nadelige effecten
verwacht, moet een MERprocedure worden doorlopen.
Directe kosten MER
Indien een MERplicht geldt voor de nieuwbouwplannen of de beoordeling leidt tot een
MERprocedure, zal deze voorafgaand aan de bouw moeten plaatsvinden.
Indirecte kosten MER
De belangrijkste indirecte kosten als gevolg van de regelgeving rondom de milieueffectrapportage,
is de doorlooptijd van de procedure. Afhankelijk van of een uitgebreide of beperkte procedure moet
worden doorlopen, kan deze doorlooptijd oplopen tot enkele jaren. De recente aanpassingen van
de regelgeving heeft er wel toe geleid dat de regeldruk lager is geworden, zodat een MER een
minder zwaar instrument is in het geval van kleine plannen die weinig nadelige effecten voor het
milieu hebben. Lange doorlooptijden komen in de praktijk alleen voor bij grote projecten, op voor
het milieu belangrijke locaties.
Bij het opstellen van een MER wordt veel informatie verzameld die ook ten grondslag ligt aan de
water- en - natuurtoets. Wanneer dit mogelijk is, levert het combineren van de procedures tot
tijdswinst en minder kosten.
25