A (los bestand) Doordat in veel dialecten de ... - Flytande svenska

Recommendations

Info

Door proclise is het voorzetsel te soms versmolten met het hoofdwoord: thope, takkoord, tenden, tenemaal, tenegare, thalvent, enz. Bij twijfel zoeke men het hoofdwoord op. In West- en Oost-Vlaanderen en in westelijk Brabant hoort men vaak een [t] als anlaut van de tientallen veertig tot en met negentig (tfeertig, tfijftig), en verschijnt de [z] van zestig en zeventig soms als [s], [ts] of [tsj] (tsjeventig). Dit verschijnsel is een relict uit het Oud- Nederlands waarin de tientallen werden gevormd door het plaatsen van het voorvoegsel hant (=handen, d.i. 10 vingers) vóór de eenheden: *hant-vier (40), *hant-zes (60), *hant-negen (90). Later sleet het voorvoegsel af, maar de t-klank bleef in bepaalde dialecten behouden. In het algemeen Nederlands is dit enkel het geval bij tachtig (uit *hant-acht-ig). Het foneem tj klinkt nu eens [tj], dan weer [tsj] en wisselt als anlaut ook af met het foneem sj. Woorden die men niet vindt onder tsj zoeke men dus onder tj en omgekeerd, ofwel bij sj onder de letter s. taalde (v) - taille, middel - Gent. taalman (m) (
tak II (o) (proclise van ’t dak) [taak] - dak - Maas. tak III. (v) (
Page 1 and 2:
A (los bestand) Doordat in veel dia
Page 3 and 4:
aangaans (voorz) [angôns] - betref
Page 5 and 6:
aannaken- aanraken - Brg [annaken].
Page 7 and 8:
aap I. in: 1. voor de aap houden -
Page 9 and 10:
abuseren (
Page 11 and 12:
achtersmake (m) (
Page 13 and 14:
afdoppen - 1. (Mech) dokken, afdokk
Page 15 and 16:
afkorten - (ook) 1. afbetalen, aflo
Page 17 and 18:
afschaffen in: afgeschaft worden -
Page 19 and 20:
afvreilen - (weg)dringen, (af)duwen
Page 21 and 22:
aksje (o) - hele hoop, menigte: een
Page 23 and 24:
allonge (v) (Fr) - verlengstuk, ver
Page 25 and 26:
amigo, amigo (m) (
Page 27 and 28:
annonciaden (mv) (
Page 29 and 30:
aranje (v) (
Page 31 and 32:
assiette (v) [assiete] (
Page 33 and 34:
averulle (m) (
Page 35 and 36:
abe (v) - sullige vrouw - Brg. bâc
Page 37 and 38:
aloorde, baloordig (bn) (
Page 39 and 40:
azaar (m) (
Page 41 and 42:
eest II., beeste (v!) (
Page 43 and 44:
ekwanselen (
Page 45 and 46:
ermhertig (bn) - barmhartig - W. be
Page 47 and 48:
etong (m!) - beton. // betongbane (
Page 49 and 50:
ier in: dat is geen klein bier (lee
Page 51 and 52:
innenrijven (reef -, -gereven) - 1.
Page 53 and 54:
leisteren - afbladderen - Kemp. ble
Page 55 and 56:
obonne II., zie bonbonne. boddelkar
Page 57 and 58:
okkenbaard (m) - (ook) (spottend) a
Page 59 and 60:
oreling (m), borelingske (o) - (ook
Page 61 and 62:
ake (v) (
Page 63 and 64:
ink (m) (
Page 65 and 66:
uizel (m) [bruuzzel] (∼Du. Bröse
Page 67 and 68:
uk (m; mv: buks) (~Eng. buck) - 1.
Page 69 and 70:
cableur (m) (Fr.) - kabellegger. ca
Page 71 and 72:
chance (v) - [sjans] (Fr) - 1. mazz
Page 73 and 74:
clignoteur (m) (Fr) - richtingaanwi
Page 75 and 76:
corvee in: van corvee zijn - thuisw
Page 77 and 78:
dadde (aanwijzend vnw) - dat - W. -
Page 79 and 80:
deer I. (m) - 1. schade, letsel; 2.
Page 81 and 82:
derpel (m) (metathesis van *dreppel
Page 83 and 84:
dik (bn) - (ook) 1. (versterkend on
Page 85 and 86:
doen I. (hulpwerkwoord) (~Eng. I do
Page 87 and 88:
doorperen, doorpieren - 1. doorzwoe
Page 89 and 90:
drapeau (m) [drappo] (Fr) - vlag. d
Page 91 and 92:
drummen - (ook) 1. dringen, duwen:
Page 93 and 94:
dwazerik, dwazekloot (m) - dwaas. d
Page 95 and 96:
eenzamig (bn) - eenzaam - Waas. een
Page 97 and 98:
einde in: 1. einde reeks, eindereek
Page 99 and 100:
encadreren (
Page 101 and 102:
erm II. (m) - (B, A, L) arm. // erm
Page 103 and 104:
ezel (m) - (ook) uitklapbed. // eze
Page 105 and 106:
fatigant (bn) (
Page 107 and 108:
fifelamoer (m) (
Page 109 and 110:
flamboos (v) - framboos - Ant. Flam
Page 111 and 112:
flimpen - gappen, jatten - W. flink
Page 113 and 114:
foetermasseren - kwellen, de duivel
Page 115 and 116:
freezer (m) [friezer] (Eng) - 1. di
Page 117 and 118:
G In het Maaslands wordt de intervo
Page 119 and 120:
garnaat, garnaart, zie gernaard. ga
Page 121 and 122:
gebubbeld (bn) (~Eng. bubbled) - me
Page 123 and 124:
geit (v) - (ook) 1. 2-CV, lelijk ee
Page 125 and 126:
genaaid (bn) - (ook) ingenaaid, geb
Page 127 and 128:
gerieken - 1. (W.O.) ruiken: ’t i
Page 129 and 130:
gestopen (verl. dw. van stuipen, z.
Page 131 and 132:
gezegd in: ’t is niet gezegd dat
Page 133 and 134:
glorie (v) - (ook) pronkzucht, ijde
Page 135 and 136:
gridzel (o) - gruizel, brokje - Maa
Page 137 and 138:
H haag in: 1. haagschool, hagenscho
Page 139 and 140:
halt II. (m) - halte: den eersten h
Page 141 and 142:
hebbinge (v) - gading - nW. hechten
Page 143 and 144:
hernemen - (ook) (werkzaamheden, le
Page 145 and 146:
hoekschapraai (m) - 1. hoekkast; 2.
Page 147 and 148:
hot, hotte (v) (
Page 149 and 150:
De Nl. tweeklank [ei] - gespeld als
Page 151 and 152:
impije in: impije zijn [impieje zie
Page 153 and 154:
inrichten - (ook) organiseren i.a.b
Page 155 and 156:
ja’k (ja + ik) - aanhechting (enc
Page 157 and 158:
jenoefel, jenoffel (v) (
Page 159 and 160:
jong, jonk I. (bn) [jong,joeng, jon
Page 162 and 163:
kabol (o) - kabaal - Brg. K kabots
Page 164 and 165:
kakke(r)nestje, kake(l)nestje (o) (
Page 166 and 167:
kapel - vlinder - Ant. kapelien(tje
Page 168 and 169:
kas I. (v) - (ook) 1. kast; 2. buik
Page 170 and 171:
kazemat (v) - (ook) bedstee: in zij
Page 172 and 173:
kersten (bn) (
Page 174 and 175:
killefits, kirreflits (m) - flut (w
Page 176 and 177:
klater (m) (
Page 178 and 179:
klommel (m) (~klomp = kluit) prul.
Page 180 and 181:
knop (m) - (ook) 1. knoop; 2. in: g
Page 182 and 183:
kolere, kolerig, koleriek, zie col
Page 184 and 185:
kordeel (o) (
Page 186 and 187:
kraker (m) - (ook) neus. krakkelure
Page 188 and 189:
krisjelen - krassen, knarsen - Brs.
Page 190 and 191:
kujen (kuujde, gekuujd) (
Page 192 and 193:
kweern (m) (~Zw. kvarna = molen; En
Page 194 and 195:
labber (bn) - (Waas) slap, flauw: l
Page 196 and 197:
lanciers, zie lansiers onder lans.
Page 198 and 199:
lavet (v) (
Page 200 and 201:
lempes (m) - slungel - Maas, Hass.
Page 202 and 203:
lichelik (bw) (
Page 204 and 205:
limpe (v) - 1. dievegge; 2. bedelaa
Page 206 and 207:
loet I. (v) - (ook) gril, nuk, kuur
Page 208 and 209:
lossenuedzweir (v) (
Page 210 and 211:
luts, lutske - zie lets - Gent. lut
Page 212 and 213:
macaron (m) [makaroñ, makarong, ma
Page 214 and 215:
manchon (m) [mañsjoñ] (Fr) - mof.
Page 216 and 217:
maske (o) (
Page 218 and 219:
meescheren [-scharen] - (Ant) meepa
Page 220 and 221:
mergen II. (m) - 1. ochtend, morgen
Page 222 and 223:
miezeren - (ook) (o.i.v. misère) -
Page 224 and 225:
mister (m) (
Page 226 and 227:
moezen - (ook) smoezen - Ant. moffe
Page 228 and 229:
mot III. (v) - (ook) vlinder. // mo
Page 230 and 231:
murf, murref (bn) - murw - L. mùrg
Page 232 and 233:
naast (bn) (~Eng. next, Du. nächst
Page 234 and 235:
naschirreg, naschurreg (bn) - nieuw
Page 236 and 237:
neffen, neffens, neffes, neffest (v
Page 238 and 239:
netzak, zie onder nette. neu I. (v)
Page 240 and 241:
nieuw in: in ’t nieuw (staan, zij
Page 242 and 243:
nobbelewitjes (mv) - 1. poffertjes;
Page 244 and 245:
nooi I., noei, noi (bw) (
Page 246 and 247:
nutten, nut (o) (Mnl. noote = vee)
Page 248 and 249:
oebe (m) (klanknabootsend; ~Fr. hib
Page 250 and 251:
olie in: oliebaai (m) [ooljebôj] -
Page 252 and 253:
omstuiken (stuikte om, omgestoken o
Page 254 and 255:
onderschrijven - (ook, o.i.v. Fr. s
Page 256 and 257:
onnozel (bn) - (ook) 1. tureluurs,
Page 258 and 259:
ontwekken [ontwekn, antwekn] - 1. (
Page 260 and 261:
opademen, opasemen - herademen. opb
Page 262 and 263:
opgeschept - opgescheept: met ieman
Page 264 and 265:
oprijven - opharken. - Zie ook rijv
Page 266 and 267:
ordonneren - (ook) (o.i.v. Fr. ordo
Page 268 and 269:
overblijven - (ook) (Kor) [overbleu
Page 270 and 271:
overpampelen - 1. (uitgestald fruit
Page 272 and 273:
pa (m) - (ook) (als aanspreking) ka
Page 274 and 275:
pallieter (m) - levensgenieter: ’
Page 276 and 277:
pardonneren (
Page 278 and 279:
paswerker (m) (leenv.
Page 280 and 281:
peerd (o; dim: pertje, pjekke) [pê
Page 282 and 283:
peper I. in: peper geven - 1. (Gent
Page 284 and 285:
pertig (
Page 286 and 287:
pier in: 1. piere zijn - (Brs) [pie
Page 288 and 289:
pikdraad (m) - (ook) prikkeldraad.
Page 290 and 291:
pis I. in: piske (o) - plasje: een
Page 292 and 293:
plakken - (ook) 1. poffen, op kredi
Page 294 and 295:
plekken - (B, L) 1. kleven, plakken
Page 296 and 297:
poei (v) - (kindert.) paard. // poe
Page 298 and 299:
pollevieën (mv) (
Page 300 and 301:
post II. (v) in: postbedeling (v) -
Page 302 and 303:
preferentie (v) (
Page 304 and 305:
probabel (bn) (
Page 306 and 307:
prutvarken (o) - nietsnut. publicit
Page 308:
Q quadrillee (bn) [kadrilee] (
Page 311 and 312:
aak I. (bn) - (ook) (scherts) zwang
Page 313 and 314:
amponeu (m) (
Page 315 and 316:
azend (bn) - (ook, o.i.v. Fr. enrag
Page 317 and 318:
eewaal (m) - 1. rakker, bengel; 2.
Page 319 and 320: emmelentijd (m) (
Page 321 and 322: éussite (v) (Fr) - (ook) soort van
Page 323 and 324: ijp in: rijpigheid (v) - (Gent) rij
Page 325 and 326: oe (v; mv: roen) (
Page 327 and 328: onddabberen - rondslenteren - Leu.
Page 329 and 330: ost (bn) - 1. roest, verroest, roes
Page 331 and 332: ul (m) - 1. gesnor, geronk, gespin;
Page 333 and 334: salu I. (m) (
Page 335 and 336: schabletter (m) (
Page 337 and 338: schaverdijn (~schaven) - (W) schaat
Page 339 and 340: scheut, scheute (m, v) - 1. afschot
Page 341 and 342: schoffel (m) - (ook) spade. // scho
Page 343 and 344: schoul (m) - regenbui - Maas. - Vgl
Page 345 and 346: schuif, schuive (v) - (ook) la; vgl
Page 347 and 348: serre (v) - (ook gewone spreekt. vo
Page 349 and 350: sjanfoeter, sjamfoeter (m) (
Page 351 and 352: slaphanger (m) [slappanger] - (Ant,
Page 353 and 354: sluizenier (m) - sluiswachter; slui
Page 355 and 356: sneuven - steken onder water geven
Page 357 and 358: soort (v) - (ook) (Brs) [sout], (An
Page 359 and 360: spellen in: iem. de les spellen - i
Page 361 and 362: spronk (m) (
Page 363 and 364: stekezot (bn) (
Page 365 and 366: stoof I., stove (v) (
Page 367 and 368: stringmuil in: het stringmuil hebbe
Page 369: superette (
Page 373 and 374: te, ten in geijkte uitdrukkingen: z
Page 375 and 376: teljoor, telloor, talloor (v, m) (
Page 377 and 378: tert (m), terte (v) (metathesis van
Page 379 and 380: tieger (m) (
Page 381 and 382: tjoep (m) (~top) - (Ant) tepel. //
Page 383 and 384: toesturen - (ook, o.i.v. Fr. envoye
Page 385 and 386: tournevis, tournavies (m) [toernevi
Page 387 and 388: trek (m) - (ook) 1. slag, klap, oor
Page 389 and 390: tromperen (
Page 391 and 392: tuf II. - (vooral kindert) speeksel
Page 393 and 394: U Doordat in veel dialecten de aanv
Page 395 and 396: uitkant (m) - (W) 1. uithoek; 2. in
Page 397 and 398: uitverkiezen - (ook) selecteren (vo
Page 399 and 400: vaam (v) (
Page 401 and 402: vas I. (verb: vassche) - vers: vass
Page 403 and 404: verarmoeien (verarmoeide, verarmoei
Page 405 and 406: vergrùzzelen (frequent. van Mnl. g
Page 407 and 408: vermilveren (
Page 409 and 410: versjikken - verzenden - L. - Vgl.
Page 411 and 412: verwezenlijken - (ook, als purisme
Page 413 and 414: vijf in: 1. te vijven - om vijf uur
Page 415 and 416: vliegen - (ook) 1. in: aan de deur
Page 417 and 418: vonte, zie vunte - W. voogdijminist
Page 419 and 420: vouwmeter (m) - (ook) duimstok. voz
Page 421 and 422:
waarde (v) in: (v.e. persoon) een g
Page 423 and 424:
weer I. (m, o) (~Mnl. werte, ~Eng.
Page 425 and 426:
wellere, zie welhere - W. wellicht
Page 427 and 428:
wijf (o) (~Eng. wife, ~Du. Weib) -
Page 429:
wringen - (ook) 1. (fig) dwars ligg
Page 432 and 433:
De beginklank [zj] wordt in trefwoo
Page 434 and 435:
zeg (m) in: 1. zijn zeg hebben - z
Page 436 and 437:
zikkel (m) - sikkel - W. zikkelen -
Page 438 and 439:
zooien (zooide, gezooien) (
Page 440 and 441:
zwelgen (~Eng. swallow) - (ook) sli
show all

A (los bestand) Doordat in veel dialecten de ... - Flytande svenska

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?