richtlijn Vroegtijdige psychosociale interventies na rampen - Impact

Inleiding
richtlijn, gegeven de vergelijkbaarheid van de effecten die kleinschalige incidenten en grootschalige
gebeurtenissen sorteren en de afwezigheid van onderzoek waaruit het tegendeel blijkt.
Op basis van de resultaten van wetenschappelijk onderzoek, ervaringskennis en overige overwegingen
geeft de richtlijn een overzicht van goed (‘optimaal’) handelen als waarborg voor kwalitatief
hoogwaardige psychosociale zorg. De richtlijn geeft hiermee richting aan de invulling van (vraaggestuurde)
vroegtijdige psychosociale interventies in de eerste zes weken.
De richtlijn kan tevens gebruikt worden bij het (verder) ontwikkelen van wettelijk voorgeschreven
rampen- en incidentenprotocollen voor plaatsen waar grote groepen mensen verblijven, bijvoorbeeld
zorginstellingen, scholen, sportaccommodaties of het gevangeniswezen.
1.2 Werkgroep
Voor het ontwikkelen van de richtlijn is een multidisciplinaire werkgroep samengesteld. In totaal
vertegenwoordigden 21 leden de 5 BIG-beroepsverenigingen en de 13 andere verenigingen en
organisaties die zich bezighouden met vroegtijdige psychosociale interventies. Voor een volledig
overzicht van de werkgroepleden, de verenigingen en organisaties die zij vertegenwoordigen en de
overige medewerkers, wordt verwezen naar bijlage 1. In totaal kwam de werkgroep, onder voorzitterschap
van prof.dr. C. Spreeuwenberg, 8 keer bijeen in een periode van 18 maanden.
Eenmalig hebben afzonderlijke consultaties van professionals uit de hulpverleningspraktijk en getroffenen
van rampen plaatsgevonden (bijlage 3). Tijdens deze bijeenkomsten werd de conceptrichtlijn
gepresenteerd en werd hierover gediscussieerd.
De conceptrichtlijn is door de werkgroepleden ter becommentariëring en voor akkoord aan hun
achterban voorgelegd. Na verwerking van de laatste commentaren en autorisatie door de beroepsverenigingen
is de definitieve richtlijn vastgesteld.
1.3 Wetenschappelijke onderbouwing van de aanbevelingen
De richtlijn is ontwikkeld volgens de methodiek van de multidisciplinaire richtlijnontwikkeling
GGZ en onder auspiciën van de Landelijke Stuurgroep Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling in
de GGZ. De richtlijn is ontwikkeld op geleide van uitgangsvragen (bijlage 2) die gebaseerd zijn
op knelpunten die in de zorg na rampen worden ervaren. De richtlijn is dus geen leerboek, waarin
zoveel mogelijk beschikbare kennis over een onderwerp wordt opgenomen, maar een document met
praktische aanbevelingen rondom knelpunten uit de praktijk.
Om de uitgangsvragen te beantwoorden is, door informatiespecialisten van het Trimbos-instituut in
samenwerking met het CBO, gezocht naar relevante onderzoeksbevindingen door het verrichten van
systematische zoekacties. Er is hierbij gezocht naar publicaties uit de periode 1995 tot 2006 (aangevuld
met ‘sleutelartikelen’ van vóór 1995).
Voor het zoeken naar publicaties is gebruik gemaakt van de volgende informatiebronnen:
• Richtlijnen: National Guidelines Clearinghouse en Guideline International Network.
• Systematic reviews: De Cochrane-database of ‘systematic reviews’ van de Cochrane Library
tot en met 2006.
Systematic reviews + oorspronkelijk onderzoek van hoog bewijsniveau: Medline (PubMed),
PsycINFO en Pilots.
24